 |
| Πηγή- bnr. bg |
Bishnu Rathi - tfiglobalnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Το έργο για έναν αγωγό πετρελαίου μεταξύ Μπουργκάς στη Βουλγαρία και Αλεξανδρούπολης στην Ελλάδα αναβίωσε επίσημα από τον Βούλγαρο υπουργό Ενέργειας Ρόζεν Χριστόφ και τον Έλληνα ομόλογό του Κώστα Σκρέκα, μετά από αρκετούς μήνες διαπραγματεύσεων.
Στις 16/2/22, το ζευγάρι υπέγραψε συμφωνία για τη δημιουργία ομάδας εργασίας των δύο χωρών για να μελετήσει τις δυνατότητες υλοποίησης του έργου. Στην Ελλάδα βρέθηκε και ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ, ο οποίος συναντήθηκε με την ομόλογό του Κατερίνα Σακελλαροπούλου καθώς και τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την υπογραφή της συμφωνίας.
«Ο πετρελαιαγωγός Αλεξανδρούπολης – Μπουργκάς είναι στρατηγικής σημασίας για τη Βουλγαρία γιατί παρέχει μια ευκαιρία για πραγματική διαφοροποίηση και εναλλακτικές προμήθειες μη ρωσικού πετρελαίου στο διυλιστήριο στο Μπουργκάς – το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια», είπε ο Ράντεφ σε ενημέρωση με τον Μητσοτάκη.
Κατανοείτε την προέλευση του έργου;
Πώς προέκυψε η ιδέα του έργου; Το έργο σχεδιάστηκε σε μια εποχή που η Μαύρη Θάλασσα είχε αναδειχθεί ως πρωταρχικός χώρος για τη μεταφορά ενέργειας στην Ευρώπη και από εκεί στην παγκόσμια αγορά. Ωστόσο, η Τουρκία επέμενε, εν μέρει για οικολογικούς και περιβαλλοντικούς λόγους, στον περιορισμό της ροής ενέργειας μέσω του Βοσπόρου. Αυτή η απόφαση ανάγκασε κάθε παραγωγό ενέργειας στη Ρωσία και την Κεντρική Ασία να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις, όπως ο αγωγός Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν, και διάφορα σχέδια μεταφοράς πετρελαίου μέσω της Μαύρης Θάλασσας, και ήρθε η ιδέα του νέου αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη που ήταν να μεταφέρει πετρέλαιο από το Καζακστάν μέσω ρωσικών αγωγών και δεξαμενόπλοιων στο βουλγαρικό λιμάνι Μπουργκάς και από εκεί μέσω Βουλγαρίας και Ελλάδας στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Αλλά πέρα από τους οικολογικούς και περιβαλλοντικούς περιορισμούς στη μεταφορά ενέργειας μέσω των Στενών της Μαύρης Θάλασσας,αυτά τα εγχειρήματα είχαν το καθένα σημαντική οικονομική και πολιτική σημασία.
Αυτό το νέο ρωσο-βουλγαρο-ελληνικό έργο υπογράμμισε τους περίπλοκους οικονομικούς και πολιτικούς ανταγωνισμούς που διακρίνονται στην περιοχή και τον στόχο της Ρωσίας να χρησιμοποιήσει την ενέργεια για να εδραιώσει την ηγεμονία της στην ΚΑΚ. Η Ρωσία ήλεγχε το 51 τοις εκατό του έργου και οι άλλοι δύο εταίροι το 24,5 τοις εκατό ο καθένας. Τα κίνητρα για τη Βουλγαρία και την Ελλάδα ήταν προφανή: να γίνουν σημαντικοί παίκτες στον ενεργειακό τομέα και να αποκτήσουν τακτικές προμήθειες πετρελαίου, μεγάλα τέλη διαμετακόμισης και ευκαιρίες για θέσεις εργασίας και επενδύσεις. Αλλά η ατζέντα της Μόσχας ήταν ευρύτερη και πιο στρατηγική.
Ως εκ τούτου, η Ρωσία ενέτεινε την πίεση για να φέρει εις πέρας τη 13χρονη συζήτηση αυτού του έργου λόγω των συνεχιζόμενων περιορισμών της Τουρκίας στο εμπόριο δεξαμενόπλοιων στον Βόσπορο μέσω του οποίου ρέει το ένα τρίτο του ρωσικού πετρελαίου. Ενώ οι λόγοι που αναφέρθηκαν για αυτήν την τουρκική πολιτική ήταν η περιβαλλοντική ασφάλεια, αυτή η τάση είχε ως συνέπεια την εξαναγκασμό περισσότερων αποστολών μέσω του αγωγού Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν που δε διασχίζει ρωσικό έδαφος και τον οποίο, ως εκ τούτου, η Μόσχα δεν υποστηρίζει. Το νέο έργο θεωρήθηκε πως θα ανακουφίσει την πίεση στον Βόσπορο και θα παρακάμψει την Τουρκία καθώς και τον αγωγό BTC. Και δεδομένου ότι χρησιμοποιεί πετρέλαιο από το Καζακστάν, η Μόσχα θα εξακολουθήσει να ασκεί πίεση για να διασφαλίσει πως αυτό το πετρέλαιο θα φτάσει στις αγορές μόνο μέσω των οδών που ελέγχει για να διατηρήσει το Καζακστάν εξαρτημένο από αυτή, όπως ακριβώς προσπαθεί να κάνει με το αέριο του Τουρκμενιστάν προς την Ουκρανία.
Τρίτον, η Ουάσιγκτον χρηματοδοτούσε ένα τεράστιο ανταγωνιστικό σχέδιο υποδομής για τη Μαύρη Θάλασσα που θα συνέδεε παραγωγούς της Κεντρικής Ασίας όπως το Καζακστάν και το Τουρκμενιστάν. Η Τουρκία, η οποία έχει καταστήσει σαφή τη φιλοδοξία της να είναι βασικός περιφερειακός διανομέας και άξονας στο παγκόσμιο εμπόριο ενέργειας και στα Βαλκάνια, παρακάμπτοντας τη Ρωσία. Με άλλα λόγια, ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη ήταν η τελευταία ρωσική κίνηση σε έναν ολοένα και πιο περίπλοκο διηπειρωτικό ανταγωνισμό για τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία, την Κεντρική Ασία και τον Καύκασο προς την Ευρώπη και μετά στις παγκόσμιες αγορές. Αντιπροσώπευε επίσης μια ρωσική προσπάθεια να υπερκεράσει τις πρόσφατες κινήσεις του Καζακστάν να ενταχθεί στον αγωγό BTC και να μεταφέρει το πετρέλαιο του μέσω ενός προβλεπόμενου αγωγού Trans-Caspian κάτω από την Κασπία Θάλασσα στον οποίο η Μόσχα αντιτάχθηκε.
Εφόσον η Ελλάδα και η Βουλγαρία επωφελούνται πολύ από το νέο αγωγό και τις δυνατότητες οικονομικής τόνωσης που τους προσφέρει, δεν είναι περίεργο που τελικά αποδέχτηκαν αυτό το πρόγραμμα. Ωστόσο, το έργο δεν υλοποιήθηκε ποτέ, καθώς σταμάτησε με τοπικό δημοψήφισμα για οικολογικούς λόγους.
Κατανόηση της τρέχουσας πετρελαϊκής κρίσης:
Κινούμενοι γρήγορα προς τα εμπρός, ας μιλήσουμε για τις τρέχουσες παγκόσμιες πετρελαϊκές κρίσεις που προκλήθηκαν από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας.
Η Ρωσία παρείχε σχεδόν το 40% της κατανάλωσης φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέρυσι, επομένως το μπλοκ προσπαθεί να καταπνίξει την κρίση που προκλήθηκε από τις περικοπές φυσικού αερίου της Μόσχας. Καθώς το χειρότερο ενεργειακό σενάριο για την Ευρώπη γίνεται πραγματικότητα, συνειδητοποίησε πως οι ΗΠΑ δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να σώσουν την Ευρώπη από μια επικείμενη καταστροφή. Οι λανθασμένες πολιτικές του Μπάιντεν έχουν ήδη προκαλέσει σημαντικό χάος στις ΗΠΑ, οι οποίες αντιμετωπίζουν επίσης σοβαρό πρόβλημα φυσικού αερίου και πετρελαίου. Λαχανιασμένοι για πετρέλαιο και ενέργεια, τα δυτικά έθνη προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις να εξασφαλίσουν τον ενεργειακό εφοδιασμό. Η αναβίωση του έργου θα πρέπει να θεωρηθεί ως επέκταση αυτού.
Η δυσαρέσκεια Ελλάδας και Βουλγαρίας:
Γιατί όμως η Ελλάδα και η Βουλγαρία αποφάσισαν να αναβιώσουν ένα έργο που έχει ρωσική σύνδεση και αυτό, χωρίς να φέρουν την ΕΕ στο τραπέζι;
Λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν κατάφερε να καλύψει τις ανάγκες αυτών των εθνών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πάντα ευνοούσε, έστω και σιωπηρά, την Τουρκία που είναι ο γεωπολιτικός εχθρός της Ελλάδας.
Η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται εδώ και καιρό σε αντίθεση μεταξύ τους. Τα δύο έθνη δημιούργησαν τις εθνικές τους ταυτότητες και πολέμησαν μεταξύ τους πολέμους ανεξαρτησίας. Κάθε μέρα που περνά, οι ιστορικές εχθροπραξίες απλώς γίνονται πιο έντονες. Μέσα από την εκπαίδευση, την ιστορία και τα λογοτεχνικά έργα, τα στερεότυπα του εχθρού ενισχύθηκαν με την πάροδο του χρόνου και στις δύο χώρες.
Έτσι, το να δούμε την Ένωση να προκαταλαμβάνεται υπέρ της Τουρκίας θα οδηγούσε σίγουρα σε κάποια ριζοσπαστική ενέργεια από την πλευρά της Ελλάδας. Έχουμε ήδη δει την Ελλάδα να απορρίπτει δημόσια τους στόχους εξωτερικής πολιτικής του ΝΑΤΟ. Το να σνομπάρεις την ΕΕ δεν είναι μεγάλη υπόθεση, λοιπόν.
Ομοίως, όπως έχουμε συζητήσει εδώ στο TFI, η Βουλγαρία, η οποία είχε προηγουμένως λάβει μια αναποφάσιστη και αβέβαιη στάση για τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας, έχει επιτέλους συνέλθει. Η Σόφια βρίσκεται τώρα στο στρατόπεδο της Μόσχας και οι σοβαρές συνέπειες της στήριξης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας την πλησιάζουν. Ως αποτέλεσμα, για να αποφύγει πρόσθετες πολιτικές και οικονομικές καταστροφές, η Βουλγαρία υιοθέτησε μια φιλορωσική διπλωματική στρατηγική και εξωτερική πολιτική.
Ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ έκανε δηλώσεις στη σύνοδο της ΕΕ στις 9 Φεβρουαρίου, οι οποίες έρχονταν σε αντίθεση με την πλειοψηφία των ομολόγων του. Υποστήριξε την ειρήνη στην Ουκρανία την στιγμή που ο πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy επρόκειτο να επισκεφθεί τις Βρυξέλλες για να εκλιπαρήσει για περισσότερους εξοπλισμούς για την απελευθέρωση των κατεχόμενων από τη Ρωσία εδαφών.
Η νέα απαλλαγή, υπό την ηγεσία του Προέδρου Ρούμεν Ράντεφ, έχει επανειλημμένα λάβει μέτρα που αντιβαίνουν στην τροχιά που έχει καθορίσει η ΕΕ.
Ρωσικό παιχνίδι;
Στα τέλη του περασμένου έτους, η ρωσική εταιρεία πετρελαίου Lukoil υποστήριξε σθεναρά την ιδέα της επανέναρξης των εργασιών στο έργο κατασκευής του πετρελαιαγωγού. Η Lukoil ισχυρίζεται ότι το έργο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντικατάσταση του ρωσικού πετρελαίου που εισάγει επί του παρόντος με τάνκερ μέσω του λιμανιού Rosenets.
Τελικά, μια τόσο τεράστια επιχείρηση, που ξεκίνησε με τις φιλοδοξίες της Μόσχας, θα έπρεπε κάποια στιγμή να φέρει τη Ρωσία.
Πριν από χρόνια, το έργο προοριζόταν να παραδώσει ρωσικό πετρέλαιο στο Αιγαίο μέσω του Βοσπόρου, αλλά σταμάτησε με τοπικό δημοψήφισμα για οικολογικούς λόγους. Αυτή τη φορά, το έργο προορίζεται να μεταφέρει πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή και άλλες πηγές στο βουλγαρικό λιμάνι Μπουργκάς στη Μαύρη Θάλασσα, όπου βρίσκεται το μοναδικό βουλγαρικό διυλιστήριο, ιδιοκτησίας της Lukoil. Μην κάνετε λάθος: κάποια στιγμή, αυτός ο πετρελαιαγωγός μπορεί να μετονομαστεί σε Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και να αρχίσει να στέλνει ρωσικό πετρέλαιο. Τελικά, η Ρωσία θα έχει το τελευταίο γέλιο, ενώ η ΕΕ θα συνεχίσει να κλαίει.