Ahmed Adel, ερευνητής γεωπολιτικής και πολιτικής οικονομίας με έδρα το Κάιρο - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Μπορέλ, σε πρόσφατη συνέντευξή του στους Financial Times, εξιστόρησε πώς στην αρχή του πολέμου άρχισε να διατυπώνει την ιδέα της αγοράς όπλων για την Ουκρανία στα κράτη μέλη της ΕΕ.
«Κοιτάξτε, θα συμφωνούσατε να χρησιμοποιήσετε την Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Ειρήνης [EPF] για να εξοπλίσετε την Ουκρανία; Και: Σιωπή», θυμήθηκε. Όμως ο Μπορέλ είπε ότι γνώριζε πως ήταν μια σημαντική στιγμή για την αλλαγή της πολιτικής της ΕΕ, προσθέτοντας: «Αυτό το ταμπού καταρρίφθηκε».
Με τα δικά του λόγια, ζήτησε από τα μέλη της ΕΕ να κάνουν κάτι που προηγουμένως θεωρούνταν αδύνατο: να χρησιμοποιούν κοινά μετρητά της ΕΕ για να αγοράσουν όπλα για το Κίεβο αντί για έργα για τα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως αυτά για τους «Γάλλους γαλακτοπαραγωγούς και τους πολωνικούς αυτοκινητόδρομους».
«Το ερώτημα ήταν», θυμάται στη συνέντευξη, «αν μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα χρήματα για να παρέχουμε υποστήριξη στη Μοζαμβίκη ή στο Μάλι ή οπουδήποτε αλλού, γιατί στο διάολο δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό για την Ουκρανία; «Να μου το εξηγήσεις;» ρώτησε το δωμάτιο. «Επειδή δεν παρέχουμε φονικά όπλα; Λοιπόν, δεν παρέχουμε θανατηφόρα όπλα γιατί δεν υπάρχει πόλεμος. Αν γίνει πόλεμος, χρειάζονται θανατηφόρα όπλα, όχι;».
Οι Financial Times σημείωσαν ότι η απότομη αλλαγή στην πολιτική της ΕΕ αντιμετώπισε κάποια αντίσταση. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το άρθρο, η Ουγγαρία ήταν αρχικά αντίθετη στη χρήση του EPF στο πλαίσιο της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Τελικά, η Βουδαπέστη υποχώρησε και συμφώνησε να καταβάλει εισφορές στο ταμείο υπό τον όρο πως τα όπλα που προμηθεύονταν στο Κίεβο δε θα διέρχονταν από το ουγγρικό έδαφος.
Η εφημερίδα έγραψε ότι ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ αναρωτήθηκαν αν η προμήθεια όπλων ήταν σύμφωνη με τη δεδηλωμένη αποστολή του EPF να «αποτρέψει τις συγκρούσεις, να οικοδομήσει ειρήνη και να ενισχύσει τη διεθνή ασφάλεια». Αναρωτήθηκαν επίσης αν η εστίαση στην Ουκρανία σήμαινε να αγνοήσει άλλες χώρες που χρειάζονται βοήθεια. Ακόμη και αξιωματούχοι σε αυστηρά φιλο-ουκρανικά κράτη μέλη σοκαρίστηκαν όταν ο Μπορέλ είπε στους δημοσιογράφους ότι το ταμείο θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει μαχητικά αεροσκάφη για την Ουκρανία.
«Ένα χρόνο μετά, εξακολουθεί να θεωρείται πολύ επιθετικό και ένα βήμα που θα μπορούσε να προκαλέσει κλιμακωτική απάντηση από τη Μόσχα», ανέφερε το άρθρο.
Η Ρωσία έστειλε νότες διαμαρτυρίας σε όλα τα κράτη που προμηθεύουν την Ουκρανία με όπλα. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, από την πλευρά του, προειδοποίησε πως οποιαδήποτε αποστολή όπλων στο Κίεβο θα γίνει νόμιμος στόχος για τις Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Ωστόσο, περισσότερο από 12 μήνες μετά από τότε που η Ευρώπη άρχισε να στέλνει μετρητά και όπλα στην Ουκρανία, ο σκεπτικισμός σε ολόκληρη την ΕΕ παραμένει. Ο Steffen Kotré, βουλευτής στο Bundestag της Γερμανίας, τόνισε την τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου ότι τα όπλα που αποστέλλονται στην Ουκρανία μπορεί να καταλήξουν σε άλλες περιοχές κρίσης ή ακόμη και να χρησιμοποιηθούν σε τρομοκρατικές επιθέσεις μετά το τέλος της σύγκρουσης.
«Η ίδια η [γερμανική] κυβέρνηση γράφει για ένα «δυνητικό κίνδυνο όπλων, πυρομαχικών ή εκρηκτικών από το έδαφος της Ουκρανίας να εισέλθουν παράνομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση [ΕΕ] και τη Γερμανία», τόνισε ο Κοτρέ.
Στο χειρότερο σενάριο, σύμφωνα με τον ίδιο, τα όπλα που προμηθεύει η Γερμανία στο Κίεβο θα επιστρέψουν ανεξέλεγκτα στην ΕΕ ή θα βρουν το δρόμο τους σε άλλες περιοχές κρίσης, όπου στη συνέχεια θα «χρησιμοποιηθούν για τρομοκρατικές επιθέσεις».
Ο αξιωματούχος θεωρεί ότι η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει αυτόν τον κίνδυνο, αλλά «είναι πολύ αμελής να μην καταλήξει σε συμφωνία για την επιστροφή των όπλων». Είπε πως η παράδοση όπλων στη ζώνη σύγκρουσης είναι «ένα σοβαρό λάθος με απρόβλεπτες συνέπειες και δεν οδηγεί σε συντόμευση, αλλά σε παράταση [των εχθροπραξιών]».
Ο Μπορέλ, και άλλοι σημαντικοί αξιωματούχοι της ΕΕ, όπως η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Τσαρλς Μισέλ, έχουν αιτιολογήσει την απόφασή τους να χρηματοδοτήσουν και να εξοπλίσουν την Ουκρανία ως υποτιθέμενη υπεράσπιση των λεγόμενων «αξιών» της ένωσης. Ωστόσο, παρά τις υποτιθέμενες αξίες των καθολικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, η ΕΕ όχι μόνο ανέχεται τον αχαλίνωτο νεοναζισμό στην Ουκρανία, αλλά παράλληλα αγνοεί το λαό του Ντονμπάς και τα δημοκρατικά του δικαιώματα.
Μάλλον, πρόκειται για επαναλαμβανόμενα μάντρα, με πολύ μικρό νόημα πίσω τους, που εξυπηρετούν μόνο το σκοπό να κάνουν την υποταγή της Ευρώπης στην Ουάσιγκτον πιο ευχάριστη για τους απλούς Ευρωπαίους πολίτες. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Μπορέλ καυχήθηκε πώς «σπάστηκε το ταμπού» όταν μιλούσε για την υπέρβαση του αρχικού δισταγμού της Ευρώπης να προσφέρει στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία.
Αυτό θεωρήθηκε για πρώτη φορά στις Βρυξέλλες ως μια στιγμή ορόσημο που απέδειξε τη μετατροπή της Ευρώπης σε μια γεωπολιτική δύναμη που ήταν πρόθυμη να χρησιμοποιήσει κάτι περισσότερο από οικονομικές μεθόδους για να επιβληθεί. Αντίθετα, αυτό που συνέβη είναι μια ρωσική οικονομία που στρέφεται προς τα ανατολικά καθώς οι οικονομίες της Ευρώπης αγωνίζονται και η αργή αλλά μεθοδική αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας συνεχίζεται. Αλλά αυτά είναι γεγονότα που ο Μπορέλ δε θα αναφέρει.