Ahmed Adel, ερευνητής γεωπολιτικής και πολιτικής οικονομίας με έδρα το Κάιρο - infobrics.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτή η έλλειψη στρατηγικού βάθους οδήγησε στην παρακμή των ευρωπαϊκών οικονομιών, επειδή οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας ήταν αυτο-σαμποτάζ. Σε συνδυασμό με τα προαναφερθέντα σκάνδαλα και ζητήματα μετανάστευσης, καθώς και με την απώλεια του νομοθετικού ελέγχου, είναι κατανοητό γιατί ο ευρωσκεπτικισμός επιμένει σε ολόκληρο το μπλοκ.
Σύμφωνα με το OddsChecker, έναν διαδικτυακό ιστότοπο σύγκρισης στοιχημάτων, η Ιταλία κατατάχθηκε ως η χώρα που είναι πιο πιθανό να εγκαταλείψει την ΕΕ», συγκεκριμένα με πιθανότητες 3/1 ή 33 τοις εκατό. Υπενθυμίζεται πως στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2022, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι, εκδιώχθηκε από την εξουσία από το δεξιό λαϊκιστικό κόμμα Brothers of Italy. Με τον ίδιο τρόπο, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι είχε προηγουμένως καταδικάσει την εχθρότητα των Βρυξελλών κατά της απόφασης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ, περιγράφοντας τις ενέργειές τους ως προσπάθεια «ταπείνωσης του βρετανικού λαού που επέλεξε ελεύθερα το Brexit».
Η επόμενη πιθανή χώρα μετά την Ιταλία είναι η Ελλάδα, με απόδοση 6/1 ή 16,67 τοις εκατό. Αν και ο ευρωσκεπτικισμός ήταν πάντα εξέχων στην Ελλάδα, επιταχύνθηκε ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους, με τις συζητήσεις για ένα πιθανό «Grexit» να μπαίνουν στο mainstream.
Το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ έχασε την εξουσία από το φιλελεύθερο-συντηρητικό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας το 2019, αλλά οι Έλληνες επιστρέφουν στις κάλπες αυτόν το Μάιο. Αν και αναμένεται ότι το κυβερνών κόμμα θα διατηρήσει την εξουσία, το χάσμα μεταξύ των δύο κομμάτων έχει πλέον μειωθεί από δέκα σε πέντε τοις εκατό τον περασμένο χρόνο, καθώς οι Έλληνες είναι εξοργισμένοι επειδή πρέπει να πληρώσουν τους πιο ακριβούς λογαριασμούς ενέργειας στην Ευρώπη και στην πλειοψηφία τους είναι εναντίον μεταφορά όπλων στον ουκρανικό στρατό.
Η Πολωνία έρχεται στην τρίτη θέση, με πιθανότητες 7/1 ή 14,3 τοις εκατό. Ο Πρόεδρος Andrzej Duda, του κόμματος Law and Justice (PiS), δέχεται συνεχείς επικρίσεις για τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης και των δικαιωμάτων LGΒΤQ+. Ωστόσο, δεδομένου ότι η Πολωνία τοποθετήθηκε ως περιφερειακός παίκτης στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία, μεγάλο μέρος της κριτικής από τις Βρυξέλλες έχει αμβλυνθεί.
Παρόλα αυτά, παρόλο που οι Βρυξέλλες μπορεί να είχαν σιωπήσει τις επικρίσεις τους για την Πολωνία, εξακολουθεί να υπάρχει υψηλός βαθμός ευρωσκεπτικισμού στην πολωνική κοινωνία, κάτι που θα αυξηθεί καθώς οι αρνητικές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία ακρωτηριάζουν τη χώρα, με αποτέλεσμα την πολεμική κούραση.
Η κούραση από τον πόλεμο έχει επικρατήσει τόσο πολύ που η Πολωνία και η γειτονική Ουγγαρία ανέλαβαν μονομερή δράση για να απαγορεύσουν τις εισαγωγές σιτηρών και άλλων τροφίμων από την Ουκρανία. Αυτό γίνεται για να προστατεύσουν τον τοπικό τους αγροτικό τομέα, κάτι που εξακολουθούσε να δέχεται την οργή της ΕΕ.
«Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί πως η εμπορική πολιτική είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας της ΕΕ και, ως εκ τούτου, οι μονομερείς ενέργειες δεν είναι αποδεκτές. Σε τέτοιες δύσκολες στιγμές, είναι σημαντικό να συντονίζονται και να ευθυγραμμίζονται όλες οι αποφάσεις εντός της ΕΕ», δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το κυβερνών εθνικιστικό κόμμα PiS της Πολωνίας επιδιώκει να επανεκλεγεί στις βουλευτικές εκλογές του 2023 και οι άνθρωποι στις αγροτικές περιοχές, όπου η υποστήριξη για το PiS είναι συνήθως υψηλή, είναι εξοργισμένοι για τις μεγάλες ποσότητες ουκρανικού σιτηρού, το οποίο είναι φθηνότερο από αυτό που παράγεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω υλικοτεχνικών προβλημάτων, με αποτέλεσμα οι τιμές να εκτοξεύονται στα ύψη και οι πωλήσεις για τους τοπικούς αγρότες να πέφτουν κατακόρυφα.
Εν τω μεταξύ, η τέταρτη πιο πιθανή χώρα για έξοδο από την ΕΕ είναι η Γαλλία, με πιθανότητα 12,5%. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ένας άλλος φιλελεύθερος όπως ο Έλληνας ομόλογός του Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει αντιμετωπίσει ατελείωτες μεγάλης κλίμακας διαμαρτυρίες κατά της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Οι διαδηλωτές έχουν ορκιστεί ότι δε θα σταματήσουν έως ότου ο Μακρόν υποχωρήσει στα σχέδιά του.
Την ίδια στιγμή, ο Γάλλος Πρόεδρος χαρακτηρίστηκε «τρελός» και κατηγορήθηκε πως επέμενε σε ένα «πολιτικό πραξικόπημα» από τον Μπορίς Βαλό, αρχηγό των βουλευτών του PS στην Εθνοσυνέλευση.
Μιλώντας για τον Μακρόν, ο Vallaud είπε στο LCI και στη Le Figaro: «Όταν δυσφημίζεις τον κοινωνικό διάλογο, όταν πατάς τους κοινωνικούς εταίρους (...), όταν δε σέβεσαι τον κοινοβουλευτικό θεσμό, όταν στο δρόμο έχεις ανθρώπους να διαδηλώνουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες, κατά εκατομμύρια, ναι, είναι δημοκρατικό πραξικόπημα γιατί μειώνεις τη δημοκρατία».
Αυτό που κάνει τον ευρωσκεπτικισμό ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι εκτείνεται σε διαφορετικές πολιτικές ιδεολογίες, με μόνο φιλελεύθερους να υποστηρίζουν το αποτυχημένο ευρωπαϊκό σχέδιο. Στην περίπτωση της Γαλλίας, αποτελείται κυρίως από στοιχεία κατά του Μακρόν, ενώ στην Ελλάδα εκπροσωπείται κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την Ιταλία και την Πολωνία, όπου κυριαρχεί η δεξιά πολιτική.
Με τις Βρυξέλλες να αποτυγχάνουν να αντιμετωπίσουν τα μεταναστευτικά ζητήματα στην Ιταλία, τους Έλληνες να έχουν μια γενική τάση να είναι ρωσόφιλοι, την Πολωνία να κατακρίνεται επειδή δεν εφαρμόζει φιλελεύθερες πολιτικές και τους Γάλλους να έχουν την επιθυμία να είναι μια ανεξάρτητη χώρα στο όραμα του Σαρλ ντε Γκωλ, ο ευρωσκεπτικισμός είναι όχι μόνο ένα επίμονο ζήτημα, αλλά ένα θέμα που θα συνεχίσει να εμβαθύνει.
Αν και ο ευρωσκεπτικισμός υπάρχει από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από το μπλοκ το 2020, η μόνη κυρίαρχη χώρα που έχει αποχωρήσει, έδειξε σε άλλα κράτη μέλη ότι είναι δυνατή η αποχώρηση. Πολλά κράτη μέλη είναι απογοητευμένα από τις ποσοστώσεις αναγκαστικής μετανάστευσης, τα σκάνδαλα όπως το Qatargate και την έλλειψη στρατηγικού βάθους από το μπλοκ, καθώς δίνει προτεραιότητα στα συμφέροντα των ΗΠΑ αντί της Ευρώπης. Φαίνεται πως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πολωνία και η Γαλλία είναι οι πιο ευρωσκεπτικιστικές χώρες.