Ansh Pandey - tfiglobalnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Οικονομική ανάπτυξη
Η Πολωνία γνώρισε εντυπωσιακή οικονομική ανάπτυξη από την πτώση του κομμουνισμού το 1989. Έχει μετατραπεί από μια κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία σε μια οικονομία προσανατολισμένη στην αγορά και είναι τώρα η έκτη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και η μεγαλύτερη στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Το ΑΕΠ της αυξάνεται κατά μέσο όρο 4% ετησίως και προβλέπεται να παραμείνει μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στην ΕΕ.
Πολιτική σταθερότητα
Η Πολωνία έχει επίσης επιτύχει πολιτική σταθερότητα από την πτώση του κομμουνισμού. Είναι μια δημοκρατική χώρα από το 1989 και το σημερινό κυβερνών κόμμα της, Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), βρίσκεται στην εξουσία από το 2015. Το PiS έχει επικριθεί για τις εθνικιστικές και συντηρητικές πολιτικές του, αλλά έχει διατηρήσει ισχυρή λαβή στην εξουσία και έχει εφαρμόσει πολιτικές που έχουν απήχηση σε πολλούς Πολωνούς πολίτες. Αυτό συνέβαλε στην σταθεροποίηση της θέσης της Πολωνίας ως περιφερειακής δύναμης.
Στρατηγική Τοποθεσία
Η στρατηγική θέση της Πολωνίας στην Κεντρική Ευρώπη συνέβαλε επίσης στην αυξανόμενη επιρροή της. Συνορεύει με τη Γερμανία στα δυτικά, τη Ρωσία στα ανατολικά και την Ουκρανία στα νοτιοανατολικά. Είναι επίσης μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, η οποία έχει βοηθήσει στην ενίσχυση των σχέσεών της με τη Δυτική Ευρώπη.
Μεταβαλλόμενη δυναμική εν μέσω του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας
Η συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας υπήρξε σημαντική πηγή έντασης στην Ανατολική Ευρώπη. Η κατάσταση κλιμακώθηκε το 2022 όταν η Ρωσία εξαπέλυσε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία, με αποτέλεσμα εκτεταμένες καταστροφές και απώλειες ζωών. Σε απάντηση, η διεθνής κοινότητα συσπειρώθηκε για να στηρίξει την Ουκρανία, με την Πολωνία να διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην παροχή βοήθειας και υποστήριξης στην Ουκρανία και τους συμμάχους της στη Δύση.
Η Πολωνία είναι σταθερός υποστηρικτής της Ουκρανίας από την αρχή της σύγκρουσης, προσφέροντας πολιτική και διπλωματική υποστήριξη στην ουκρανική κυβέρνηση και τις προσπάθειές της να αντισταθεί στη ρωσική επιθετικότητα. Οι Πολωνοί αξιωματούχοι έχουν καταδικάσει έντονα τις ρωσικές ενέργειες, ζητώντας τον άμεσο τερματισμό της βίας και υποστηρίζοντας κυρώσεις κατά του Κρεμλίνου.
Εκτός από την πολιτική υποστήριξη, η Πολωνία υπήρξε επίσης βασικός πάροχος ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ουκρανία. Στις πρώτες μέρες της σύγκρουσης, η Πολωνία κινητοποίησε γρήγορα πόρους για να παράσχει τροφή, στέγη και ιατρική βοήθεια στους Ουκρανούς που επλήγησαν από τη βία. Πολωνικές ΜΚΟ έχουν επίσης δραστηριοποιηθεί στην παροχή ανακούφισης στους Ουκρανούς πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν εγκαταλείψει τη σύγκρουση σε μεγάλους αριθμούς.
Πέρα από την ανθρωπιστική βοήθεια, η Πολωνία υπήρξε επίσης σημαντικός στρατιωτικός εταίρος της Ουκρανίας. Το 2014, η Πολωνία υπέγραψε συμφωνία για την παροχή εκπαίδευσης και υποστήριξης στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της παροχής στρατιωτικού εξοπλισμού και προσωπικού. Από το ξέσπασμα της σύγκρουσης, η Πολωνία συνέχισε να παρέχει στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, με πολωνικά στρατεύματα να συμμετέχουν σε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τις ουκρανικές δυνάμεις και να προσφέρουν στρατηγική καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο άμυνας έναντι της ρωσικής επιθετικότητας.
Η Πολωνία υπήρξε επίσης βασικός παράγοντας στη συγκέντρωση υποστήριξης από τους συμμάχους της στη Δύση. Το 2022, Πολωνοί αξιωματούχοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διοργάνωση μιας συνάντησης της συμμαχίας του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία, όπου ηγέτες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά και την Ευρώπη υποσχέθηκαν την υποστήριξή τους στην Ουκρανία και καταδίκασαν τη ρωσική επιθετικότητα. Πολωνοί αξιωματούχοι συμμετείχαν επίσης ενεργά στο λόμπι για αυξημένες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών.
Αυτό βοήθησε τη Βαρσοβία να αποκτήσει καλή φήμη στα μάτια των ΗΠΑ, σε αντίθεση με τη Γερμανία, η οποία έχει καταδικαστεί από τις δυτικές δυνάμεις για αποτυχία να βοηθήσει την Ουκρανία.
Επιπλέον, ο πόλεμος οδήγησε σε τεράστια σπανιότητα πόρων όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο για τα οποία δυτικά έθνη όπως η Γερμανία εξαρτώνταν σε μεγάλο βαθμό από τη Ρωσία. Η Πολωνία, ειδικότερα, αντικαθιστά με ταχείς ρυθμούς τη Ρωσία στην παροχή προμηθειών στην ανατολική Γερμανία. Η τελευταία χάνει την αυτονομία της στην προμήθεια πρώτων υλών, η οποία μέχρι τώρα βασιζόταν στη διαφοροποίηση και στο Nord Stream, και βασίζεται όλο και περισσότερο στη Βαρσοβία.
Η πολωνική κυβέρνηση, εκμεταλλευόμενη μια τέτοια κατάσταση, ακολουθεί μια επιθετική πολιτική εφοδιασμού επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά τον εαυτό της ως φύλακα της αγοράς στην ανατολική Γερμανία.
Πώς όμως οι Πολωνοί προμηθεύουν τόσο τεράστιες ποσότητες πετρελαίου και φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκά έθνη; Εξάλλου, η Βαρσοβία δεν έχει την υποδομή για να αντικαταστήσει το ρωσικό πετρέλαιο στην ευρωπαϊκή αγορά.
Λοιπόν, εδώ είναι η πραγματικότητα. Η Πολωνία ήταν μακράν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας υγραερίου (LPG) της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με νέα έκθεση. Δαπάνησε 710 εκατομμύρια ευρώ για ρωσικό υγραέριο το 2022, ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στα δύο τρίτα του 1,1 δισεκατομμυρίου ευρώ που δαπανήθηκαν από τις χώρες της ΕΕ συνολικά.
Το Μάρτιο του περασμένου έτους, λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η πολωνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε να σταματήσει όλες τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία έως το τέλος του 2022. Τον επόμενο μήνα, ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε επίσης να τερματίσει τις εισαγωγές υγραερίου εντός του ίδιου χρονικού πλαισίου.
Όμως, ενώ οι εισαγωγές άνθρακα και φυσικού αερίου τερματίστηκαν και του πετρελαίου μειώθηκαν δραστικά, οι αγορές υγραερίου «δε μειώθηκαν μετά τη ρωσική εισβολή, αλλά στην πραγματικότητα αυξήθηκαν και συνεχίζονται αδιάκοπα», σημειώνει το Forum Energii, η δεξαμενή σκέψης με έδρα τη Βαρσοβία που έχει συγκεντρώσει τα στοιχεία με βάση στα στοιχεία της Eurostat.
Το ρωσικό πετρέλαιο βοηθά την Πολωνία να αντικαταστήσει τη Γερμανία ως το κέντρο ισχύος στην Ευρώπη. Ακούγεται ποιητικό, σωστά;
Αντικαθιστώντας τη Γερμανία
Η Γερμανία θεωρείται εδώ και καιρό ο κυρίαρχος παίκτης στην Ανατολική Ευρώπη, δεδομένης της οικονομικής και πολιτικής επιρροής της. Ωστόσο, η άνοδος της Πολωνίας ως περιφερειακής δύναμης έχει οδηγήσει σε εντάσεις με τη Γερμανία, η οποία έχει αισθανθεί πως απειλείται από την αυξανόμενη επιρροή της Πολωνίας. Η Γερμανία έχει εκφράσει ανησυχία για τις εθνικιστικές και συντηρητικές πολιτικές της Πολωνίας, τις οποίες θεωρεί απειλή για τις φιλελεύθερες δημοκρατικές αξίες της ΕΕ.
Καθώς το Βερολίνο παρακολουθεί αβοήθητο την καταστροφή των αγωγών Nord Stream και αναγκάζεται να αγοράσει LNG στην εξαπλάσια τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου, η πολιτική του επιρροή επίσης συρρικνώνεται σταδιακά.
Αυτό που συμβαίνει δεν είναι τυχαίο, αλλά μάλλον μέρος ενός σχεδίου της πολωνικής κυβέρνησης, που υποστηρίζεται από ορισμένους διεθνείς εταίρους, το οποίο στοχεύει να αντικαταστήσει τη Γερμανία ως τον κύριο συνομιλητή της Ουάσιγκτον εντός της ΕΕ, εκμεταλλευόμενη το τρέχον ενδεχόμενο και χρησιμοποιώντας ακριβώς τη μόχλευση που έχει επικριθεί, που προκύπτει από την παροχή ενέργειας.
Οι σχέσεις της Πολωνίας με τη Γερμανία είναι τεταμένες τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα από τότε που ανήλθε στην εξουσία η κυβέρνηση του PiS. Οι δύο χώρες είχαν διαφωνίες σε θέματα όπως το κράτος δικαίου, η μετανάστευση και η ενεργειακή πολιτική. Η απόφαση της Πολωνίας να κατασκευάσει ένα νέο αγωγό φυσικού αερίου με τη Ρωσία έχει επίσης προκαλέσει εντάσεις μεταξύ Βερολίνου και Βαρσοβίας.
Ο εκνευρισμός της Γερμανίας με την ανερχόμενη ισχύ της Πολωνίας δεν περιορίζεται στους πολιτικούς και οικονομικούς τομείς. Η αυξανόμενη επιρροή της Πολωνίας επηρέασε επίσης την πολιτιστική κυριαρχία της Γερμανίας στην περιοχή. Ο πολωνικός κινηματογράφος, η λογοτεχνία και η τέχνη έχουν κερδίσει διεθνή αναγνώριση τα τελευταία χρόνια, αμφισβητώντας την παραδοσιακή κυριαρχία του γερμανικού πολιτισμού στην περιοχή.
Η αυξανόμενη ισχύς και η επιρροή της Πολωνίας στην Ανατολική Ευρώπη προήλθαν από ένα συνδυασμό παραγόντων, όπως η οικονομική ανάπτυξη, η πολιτική σταθερότητα και η στρατηγική θέση. Η απογοήτευση της Γερμανίας με την άνοδο της Πολωνίας ως σημαντικό παράγοντα στην περιοχή οφείλεται στη φθίνουσα επιρροή της και στις ανησυχίες της για τις εθνικιστικές και συντηρητικές πολιτικές της Πολωνίας. Ως εκ τούτου, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι πιθανό να παραμείνουν τεταμένες καθώς η Πολωνία συνεχίζει να διεκδικεί την επιρροή της στην περιοχή.