 |
Amir Taheri - gatestoneinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Ο Μακρόν είχε σκεφτεί υψηλούς στόχους: τη μεταρρύθμιση της προβληματικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, την παροχή ηγεσίας στις δυτικές δημοκρατίες, την ήττα του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία, τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού και, τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, τη μεταρρύθμιση των νόμων για τις κρατικές συντάξεις που απειλούν να χρεοκοπήσουν τη δημοκρατία στην επόμενη μία ή δύο δεκαετίες.
Λίγες εβδομάδες πριν από την πρώτη επέτειο της δεύτερης θητείας του, στον Μακρόν υπενθυμίστηκε ένα από τα βασικά γεγονότα της γαλλικής πολιτικής ζωής, σύμφωνα με το οποίο διακυβέρνηση σημαίνει να κυλήσεις έναν ογκόλιθο στον λόφο μόνο για να τον δεις να κατεβαίνει ξανά με διπλάσια ταχύτητα. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να αποφύγετε τον ογκόλιθο και να ανάψετε ένα Gitane για παρηγοριά.
Το σύστημα συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του Μακρόν είναι μέτριο στα άκρα. Προτείνεται η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη. Ακόμη και τότε, η αύξηση θα επηρέαζε μόνο έξι στους 10 Γάλλους εργάτες. Αυτοί οι έξι, επίσης, θα μπορούσαν να επωφεληθούν από μια ποικιλία εξαιρέσεων, συμπεριλαμβανομένης της πρόωρης συνταξιοδότησης για όσους ξεκινούν να εργάζονται πριν από την ηλικία των 18 ετών. Λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, που αναμένεται να είναι περίπου 84 χρόνια και αναμένεται να φτάσει τα 90 εντός της δεκαετίας, η ετήσια αύξηση δεν θα έπρεπε να έχει προκαλέσει τσουνάμι δημόσιας οργής, ειδικά όταν οι άνθρωποι σε όλα τα άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εργάζονται ήδη περισσότερο από τους Γάλλους ομολόγους τους.
Αλλά έγινε. Συνθήματα όπως «κλέβω δύο χρόνια από τη ζωή σου» και «δύο χρόνια ακόμη σκλαβιά» εμφανίστηκαν στους τοίχους, ενώ τα συνήθως διχασμένα συνδικάτα ενώθηκαν για να ξεκινήσουν μια σειρά απεργιών για να παραλύσουν τη χώρα.
Φορώντας ένα μουστάκι που θα ήταν νάνος μπροστά σε αυτό του Στάλιν, ο Philippe Martinez, ηγέτης της Κομμουνιστικής Γενικής Συνομοσπονδίας Εργασίας (CGT), που συνταξιοδοτήθηκε ο ίδιος στα 62, κάλεσε τους νεότερους εργαζόμενους να παραμείνουν στην απεργία μέχρι να φτάσει η ηλικία συνταξιοδότησης.
Αρχικά, ο Μακρόν προσπάθησε να κρυφτεί πίσω από την πρωθυπουργό του, την αξιοθαύμαστη τεχνοκράτισσα Ελίζαμπεθ Μπορν. Αλλά μέσα σε λίγες μέρες η Borne ήταν τόσο φθαρμένη όσο κάποιος που βγήκε από μια μάχη σούμο με έναν ίππο. Η Γαλλική Δημοκρατία ως προεδρική μοναρχία, τα εξαγριωμένα πλήθη άρχισαν να απαιτούν το κεφάλι με το καπέλο.
Η αναταραχή που πέρασε η Γαλλία, με σποραδικά μπλακ άουτ και σβήσιμο, πρατήρια υγρών καυσίμων τόσο στεγνά όσο κάθε άλλοτε, σχολεία και νηπιαγωγεία κλειστά ή αποκλεισμένα, αλυσίδες εφοδιασμού να διαταράσσονται λόγω οδοφραγμάτων στους αυτοκινητόδρομους και ασυλλόγιστα σκουπίδια που ντύνουν τους παριζιάνικους τοίχους με δύσοσμη υψηλή ραπτική ως συμπτώματα βαθύτερων προβλημάτων του «γαλλικού μοντέλου» που παριστάνει το κοκτέιλ απολυταρχίας και αναρχίας.
Μια παλιά παροιμία λέει πως η δημοκρατία είναι ένα σύστημα στο οποίο λαμβάνονται αποφάσεις και γίνονται ενέργειες σε μέρη που έχουν στέγες, μέρη όπως υπουργεία και κοινοβούλια, σε αντίθεση με την αναρχία όπου τα πράγματα συμβαίνουν στο ύπαιθρο σε δρόμους, πλατείες και κυκλικούς κόμβους κυκλοφορίας τα οποία η Γαλλία έχει φτιάξει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Πριν από λίγο καιρό, σε τέτοιες τοποθεσίες το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων» (gilets jaunes) επέβαλε τη θέλησή του στις «αρχές» που λειτουργούσαν κάτω από στέγες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Ηλυσίων.
Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό; Ένας λόγος είναι ότι η γαλλική συλλογική μνήμη διαμορφώνεται εν μέρει από τις τεσσεράμισι επαναστάσεις που γνώρισε το έθνος τους τελευταίους δύο αιώνες. Σε κάθε περίπτωση, ο δρόμος αρχικά κέρδισε το παλάτι, είτε κόβοντας το πάνω μέρος του κεφαλιού είτε οδηγώντας το στην εξορία. Στη μισή επανάσταση του Μαΐου του 1968, ο Πρόεδρος Σαρλ ντε Γκωλ απλώς κατέφυγε στη Δυτική Γερμανία όπου βρίσκονταν τα καλύτερα στρατεύματά του. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο δρόμος δεν ήξερε τι να κάνει αφού ανάγκασε τους ανθρώπους της ταράτσας να τραπούν σε φυγή.
Το Μάιο του 1968, ο δρόμος θα μπορούσε απλώς να είχε βαδίσει προς τη Rue du Faubourg Saint-Honoré και να είχε καταλάβει τον έλεγχο των Ηλυσίων. Αν υπήρχε μια χούφτα ναύτες της Κρονστάνδης, ο δρόμος θα μπορούσε να είχε εισέλθει στο Palais Bourbon, ο χώρος της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, και να γεμίσει τις θέσεις των οποίων οι εκλεγμένοι ένοικοι είχαν εγκαταλείψει. Δεν το έκανε, γιατί το μόνο που ήξερε ήταν να εφεύρει τζαζ συνθήματα και να σκάβει χαρακώματα ενάντια σε έναν ανύπαρκτο αντίπαλο.
Το γαλλικό πολιτικό λεξικό είναι γεμάτο ψευδοστρατιωτικούς όρους: μάχη, πολιορκία, αντίσταση, δράση, αποκλεισμός, πάλη, ανυποταγή, εξέγερση, αλληλεγγύη, ενιαίο μέτωπο, επιχείρηση, απεργία κ.λπ.
Εξωτερικοί παρατηρητές όπως αυτός ο συγγραφέας μπορεί να βρουν το γαλλικό σύστημα μπερδεμένο. Γιατί να παριστάνετε τους επαναστάτες όταν το μόνο που θέλετε πραγματικά είναι να αποτρέψετε την αλλαγή; Γιατί να προσομοιάζετε την άμεση δημοκρατία όταν έχετε τη μεγαλύτερη συμμετοχή από οποιοδήποτε άλλο δυτικό έθνος στις εκλογές για μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία;
Η Γαλλία, οργανωμένη ακόμα με βάση τις αρχές που καθιέρωσε ο Jean-Baptiste Colbert τον 17ο αιώνα, είναι το πιο συγκεντρωτικό και βασισμένο στην εξουσία κράτος μεταξύ των δυτικών δημοκρατιών. Έτσι, εδώ έχουμε ένα σιαμαίο δίδυμο τάξης και αταξίας που ασχολείται με ένα ταγκό αγάπης και μίσους.
Ο Μακρόν μπορεί να καταλήξει να κάνει ό,τι έκαναν όλοι οι προκάτοχοί του, τουλάχιστον στην Πέμπτη Δημοκρατία: πήγαινε για μια πιρουέτα για να κρατήσει τις εμφανίσεις ενώ κάνει αρκετές κινήσεις για να σωπάσει την αγέλη στο δρόμο. Οι Πρόεδροι Σαρλ ντε Γκωλ, Βαλερί Ζισκάρ ντ' Εστέν, Φρανσουά Μιτεράν και Ζακ Σιράκ όλοι οπισθοδρόμησαν σε μεγάλες μεταρρυθμίσεις μπροστά στον δρόμο. Ο Νικολά Σαρκοζί και ο Φρανσουά Ολάντ τα κατάφεραν ακόμη καλύτερα, καθώς δεν προσπάθησαν να κάνουν μεταρρυθμίσεις και διέπλευσαν την αντίστοιχη πενταετή θητεία τους με σχετική ηρεμία.
Οι κλασικές επαναστάσεις, όπως η πρώτη μεγάλη στη Γαλλία του 18ου αιώνα, οδηγήθηκαν από τους ημι-προνομιούχους στο όνομα των μη προνομιούχων και ενάντια στους εξαιρετικά προνομιούχους. Οι σημερινές ψευδο-επαναστάσεις στη Γαλλία υποστηρίζονται από τους ημι-προνομιούχους που αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία του πληθυσμού, ενώ οι μη προνομιούχοι υποφέρουν σιωπηλά και οι εξαιρετικά προνομιούχοι παρακολουθούν τα πράγματα με ένα μείγμα διασκέδασης και αποδοκιμασίας.
Στο βιβλίο του Γαλλική Δημοκρατία, ο Ζισκάρ ντ' Εστέν ισχυρίστηκε πως η Γαλλία εφηύρε ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης που βασίζεται σε μια ισορροπία μεταξύ ελευθερίας και εξουσίας. Σε συνέντευξή του σε γαλλικό περιοδικό το 2020, ο Μακρόν θρηνούσε για το γεγονός ότι η Μεγάλη Επανάσταση δημιούργησε «ένα κενό» στην κορυφή του γαλλικού πολιτικού συστήματος.
Και οι δύο θα έκαναν καλά να μελετήσουν την περιγραφή της δημοκρατίας από τον Βρετανό πρωθυπουργό Τζέιμς Κάλαχαν ως «ένα σύστημα που λειτουργεί στα όρια της μη διακυβέρνησης».