 |
| TASS |
Ο πόλεμος της Ουκρανίας έχει γίνει ένα παιχνίδι πόρων. Τόσο οι Ρώσοι όσο και η Δύση (ΗΠΑ και ΝΑΤΟ) ρίχνουν τεράστιες ποσότητες πυρομαχικών, τεθωρακισμένων, αεροσκαφών και ανθρώπινου δυναμικού. Και οι δύο πλευρές ανησυχούν για την καλπάζουσα κατανάλωση περιουσιακών στοιχείων. Ο καθένας θα ήθελε να σοκάρει τον άλλο για να τα παρατήσει. Και οι δύο κροταλίζουν. Αλλά μόνο ένας φαίνεται να κροταλίζει με πυρηνικά όπλα – διακινδυνεύοντας μια κλιμάκωση που θα καταστρέψει την Ευρώπη.
STEPHEN BRYEN και SHOSHANA BRYEN - asiatimes.com/ Παρουσίαση Freepen.gr
Η Ρωσία βρίσκεται υπό αυστηρές κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Το τεράστιο απόθεμα όπλων της, μεγάλο μέρος του οποίου έχει απομείνει από τις σοβιετικές μέρες, όταν η ΕΣΣΔ διοχέτευε το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου της σε όπλα, καταναλώνεται γρήγορα. Πολλά όπλα σχεδόν αντίκες μεταφέρονται στο πεδίο μάχης της Ουκρανίας. Ταυτόχρονα, ορισμένα από τα πιο σύγχρονα όπλα της Ρωσίας έχουν αποδειχθεί ανεπαρκή για το έργο.
Οι Ρώσοι, λοιπόν, άλλαξαν το παιχνίδι.
Η ανακοίνωση του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ότι θα αναπτύξει πυραύλους Iskander με πυρηνική κεφαλή από τη Λευκορωσία παρακάμπτει το τρέχον, όχι και τόσο σπουδαίο απόθεμα και καταλήγει στο ενδεχόμενο του Αρμαγεδδώνα. Ο Iskander είναι ένας βαλλιστικός πύραυλος μικρού βεληνεκούς που μπορεί να καλύψει βασικά μέρη της Πολωνίας και της Ουκρανίας, για παράδειγμα, τη Βαρσοβία και το Κίεβο. Οι Ρώσοι λένε ότι αυτή η ανάπτυξη δεν αντιβαίνει σε καμία συμφωνία περιορισμού των πυρηνικών όπλων, αλλά η Ρωσία αποχώρησε επισήμως από τη σχετική συμφωνία για τα πυρηνικά όπλα μέσου βεληνεκούς (INF) το 2019, ακολουθούμενη αργότερα από τις ΗΠΑ.
Οι Ρώσοι ισχυρίζονται ότι η απόφαση να στείλουν πυρηνικούς πυραύλους -υπό ρωσικό έλεγχο- στη Λευκορωσία είναι μια απάντηση στη βρετανική απόφαση να στείλουν κύρια άρματα μάχης Challenger 2 στην Ουκρανία οπλισμένα με πυρομαχικά απεμπλουτισμένου ουρανίου κατά των αρμάτων (DU). Αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση ανάλογο – και δεν θα είναι ακόμη και αν οι πύραυλοι DU βρίσκονται σε αμερικανικά άρματα μάχης Abrams, τα οποία θα εμφανιστούν στην Ουκρανία σε λίγους μήνες.
Φόβος για το ΝΑΤΟ
Ο πραγματικός λόγος, πέρα από την εξάντληση των ρωσικών όπλων, είναι η πιθανότητα το ΝΑΤΟ να στείλει δυνάμεις στην Ουκρανία. Η Πολωνία σχεδιάζει ήδη να διπλασιάσει το μέγεθος του στρατού της. Ο Πολωνός πρεσβευτής στη Γαλλία είπε πως η Πολωνία «θα αναγκαστεί» να μπει στον πόλεμο της Ουκρανίας εάν ο στρατός της Ουκρανίας αρχίσει να παραπαίει.
Για τον Πούτιν, η συσσώρευση χερσαίων δυνάμεων της Πολωνίας σημαίνει πως ένας στρατός του ΝΑΤΟ προετοιμάζεται για επέμβαση και ότι το ΝΑΤΟ θα δεσμεύσει άλλους πόρους, ειδικά αεροπορική δύναμη, ακόμη και στρατηγικά βομβαρδιστικά. Θεωρητικά ή στην πραγματικότητα, οι ενέργειες του ΝΑΤΟ εξηγούν τη ρωσική κίνηση.
Οι Ρώσοι υποστηρίζουν εδώ και καιρό ότι η εγκατάσταση αντιβαλλιστικών πυραυλικών συστημάτων από τις ΗΠΑ στην Πολωνία και τη Ρουμανία δεν ήταν μόνο για την αεράμυνα. Ο Πούτιν και οι στρατηγοί του έχουν επισημάνει πως το αμυντικό σύστημα βαλλιστικών πυραύλων AEGIS Ashore χρησιμοποιεί εκτοξευτές M-41 που όχι μόνο εκτοξεύουν πυραύλους αναχαίτισης αλλά μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την εκτόξευση πυραύλων κρουζ BGM-109G Tomahawk.
Οι αμερικανικοί πύραυλοι Tomahawk έχουν συμβατικές κεφαλές σήμερα, αλλά αρχικά, είχαν αναπτυχθεί με πυρηνικές κεφαλές σχεδιασμένες να διεισδύουν στη σοβιετική αεράμυνα πετώντας χαμηλά στο έδαφος και αποφεύγοντας τα ραντάρ αναζήτησης. Η πυρηνική κεφαλή Tomahawk, το W-80, θα μπορούσε να προκαλέσει μια πυρηνική έκρηξη που κυμαίνεται σε κλίμακα από 5 έως 150 κιλοτόνους (KT). Ως σύγκριση, η ατομική έκρηξη της Χιροσίμα ήταν μεταξύ 13 και 18 KT. Οι κεφαλές αποσύρθηκαν μεταξύ 2010 και 2018, αν και διατηρούνται σε ενεργή αποθήκευση.
Το 2014 το Συμβούλιο Πυρηνικών Όπλων των ΗΠΑ επέλεξε τη θερμοπυρηνική κεφαλή W-80-1 για ένα νέο πύραυλο κρουζ της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, τον πύραυλο Long Range Stand-Off (LRSO), που έχει προγραμματιστεί για ανάπτυξη το 2027.
Το οπλοστάσιο της Ρωσίας
Η Ρωσία διαθέτει ένα τεράστιο οπλοστάσιο αποκαλούμενων «τακτικών» πυρηνικών όπλων που μπορούν να εκτοξευθούν από ξηρά, αέρα και θάλασσα. Ενώ δεν υπάρχει, μέχρι στιγμής, κανένα σημάδι οποιασδήποτε ρωσικής προετοιμασίας να οπλίσει τα όπλα της με πυρηνικές κεφαλές, η προγραμματισμένη ανάπτυξη πυραύλων Iskander στη Λευκορωσία σίγουρα θα άλλαζε την εικόνα.
Ρώσοι ηγέτες και σχολιαστές μιλούν για χρήση πυρηνικών όπλων, προσπαθώντας ίσως να προετοιμάσουν το ρωσικό κοινό για την πιθανή χρήση τους. Ο Πούτιν διέταξε επίσης σημαντική ενίσχυση της πολυεπίπεδης αεράμυνας γύρω από τη Μόσχα.
Η Ουκρανία σχεδιάζει μια μεγάλη επίθεση στα τέλη της άνοιξης ή στις αρχές του καλοκαιριού, μόλις φτάσουν όλα τα τανκς και τα αεροσκάφη και οι προμήθειες από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ έχουν προτείνει η επίθεση να στοχεύει στην ανάκτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.
Μια μαζική ουκρανική επίθεση στην Κριμαία θα μπορούσε να περιλαμβάνει ορισμένες δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Αλλά ακόμη και χωρίς φυσική παρέμβαση από το εξωτερικό, θα είναι μια μεγάλη πρόκληση για τους Ρώσους να σταματήσουν μια εστιασμένη Ουκρανική επίθεση. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει στη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία ή τουλάχιστον σε απειλές χρήσης τους.
Η Ουκρανία δεν αξίζει έναν πυρηνικό πόλεμο. Όμως, αν η ρωσική παιχνιδιάρικη συμπεριφορά ξεφύγει από τον έλεγχο, είτε εξαιτίας αυτού που φοβάται η Μόσχα ότι θα κάνουν οι ΗΠΑ – είτε εξαιτίας αυτού που κάνουν στην πραγματικότητα τα ουκρανικά στρατεύματα – το αποτέλεσμα για την Ευρώπη θα είναι καταστροφικό. Ο πόλεμος φωνάζει για μια διευθέτηση πριν οι συμμετέχοντες σκοντάψουν σε μια πυρηνική σύγκρουση. Και, ως πυρηνικές δυνάμεις, η Ρωσία και οι ΗΠΑ θα πρέπει να συνάψουν ανοιχτά συμφωνίες πυρηνικών όπλων προτού συμβεί αυτό, και οι συμφωνίες πρέπει να περιλαμβάνουν την Κίνα.
* Ο Stephen Bryen είναι ανώτερος συνεργάτης στο Κέντρο Πολιτικής Ασφαλείας και στο Ινστιτούτο Yorktown. Ακολουθήστε τον στο Twitter @stevebryen.
Η Shoshana Bryen είναι ανώτερη διευθύντρια του The Jewish Policy Centre και εκδότης του inFOCUS Quarterly. Έχει περισσότερα από 30 χρόνια εμπειρίας ως αναλύτρια της αμερικανικής αμυντικής πολιτικής και των υποθέσεων της Μέσης Ανατολής, και έχει διευθύνει προγράμματα και συνέδρια με αμερικανικό στρατιωτικό προσωπικό σε διάφορες χώρες.