Vyacheslav PROKOFYEV / SPUTNIK / AFP |
Φατίχ Γιουρτσέβερ* - turkishminute.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η χρονική στιγμή της δημοσίευσης, λίγο πριν τις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές στις 14 Μαΐου, εγείρει πολλά ερωτήματα: Ποιες συγκεκριμένες δηλώσεις κάνει η ανάλυση για τις μετασεισμικές ψυχολογικές επιχειρήσεις της κυβέρνησης Ερντογάν; Δεδομένης της στενής προσωπικής σχέσης μεταξύ του Ερντογάν και του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, τι σημαίνει η δημοσίευση ενός τέτοιου άρθρου σε γνωστή ρωσική εφημερίδα για τις εκλογές της 14ης Μαΐου και τις πιθανές εξελίξεις μετά από αυτές;
Μια προσεκτική εξέταση της πολιτικής ιστορίας της Δημοκρατίας της Τουρκίας αποκαλύπτει ότι σημαντικές αλλαγές στο γεωπολιτικό τοπίο έχουν συχνά οδηγήσει σε αλλαγές στην εσωτερική πολιτική ζωή της Τουρκίας. Η μετατροπή από μονοκομματικό σε πολυκομματικό πολιτικό σύστημα το 1946 είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στο πολιτικό τοπίο του έθνους. Πριν από αυτή την αλλαγή, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) είχε κυριαρχήσει στην πολιτική σκηνή από την ίδρυση της δημοκρατίας το 1923. Η απόφαση για μετάβαση σε ένα πολυκομματικό σύστημα επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από εξωτερικούς παράγοντες, ιδιαίτερα από την αυξανόμενη απειλή από τη Σοβιετική Ένωση στον απόηχο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ομοίως, οι επερχόμενες εκλογές της 14ης Μαΐου συνέπεσαν με την εξέλιξη του κόσμου από μονοπολική σε πολυπολική τάξη πραγμάτων. Ως εκ τούτου, Οι δημοσκοπήσεις στις 14 Μαΐου δε θα καθορίσουν μόνο ποιος θα κυβερνά την Τουρκία για τα επόμενα πέντε χρόνια αλλά και πώς θα τοποθετηθεί η Τουρκία στο αναδυόμενο πολυπολικό παγκόσμιο σύστημα. Για το λόγο αυτό, αποτελεί τυπική επιχειρησιακή πρακτική για τη Ρωσία να παρακολουθεί στενά τις εκλογές στην Τουρκία και να προσπαθεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα και τις επακόλουθες εξελίξεις χρησιμοποιώντας όλους τους διαθέσιμους πόρους και ευκαιρίες.
Τι ακριβώς αφορά η ανάλυση της Nezavisimia Gazeta;
Σύμφωνα με έναν ισχυρισμό στην ανάλυση, η Εθνική Οργάνωση Πληροφοριών της Τουρκίας (MİT) εκτέλεσε ψυχολογικές επιχειρήσεις για να ενισχύσει τη δημοτικότητα του Προέδρου Ερντογάν μετά τους σεισμούς που είχαν αποκαλύψει ελλείψεις στην ετοιμότητα και την αντιμετώπιση καταστροφών. Η επιχείρηση επικεντρώθηκε γύρω από μια πολωτική ισλαμιστική και εθνικιστική αφήγηση, ένα σημαντικό θέμα στην εκστρατεία του Ερντογάν για τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές.
Οι πράκτορες της MİT έλαβαν οδηγίες να δώσουν έμφαση σε θρησκευτικά θέματα στα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης, αποδίδοντας την καταστροφή των σεισμών στη «μοίρα και το έργο του Θεού» αντί για κακή κατασκευή και ανεπαρκή κυβερνητική εποπτεία. Αυτοί οι πράκτορες αναπτύχθηκαν επίσης σε θρησκευτικές κοινότητες, ομάδες διάσωσης και στη ζώνη του σεισμού για να υπογραμμίσουν αυτά τα θέματα κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων διάσωσης. Κατά τη διάρκεια ζωντανών τηλεοπτικών εκπομπών ψάλλονταν θρησκευτικά συνθήματα για να προκαλέσουν την κριτική αντίδραση της κοσμικής πολιτικής αντιπολίτευσης, προς όφελος τελικά του Προέδρου Ερντογάν.
Κινητοποιήθηκε και ο θρησκευτικός βραχίονας της κυβέρνησης, η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων (Diyanet). Απασχολώντας περίπου 140.000 άτομα, συμπεριλαμβανομένων ιμάμηδων που ελέγχουν σχεδόν 90.000 τζαμιά, η Diyanet αύξησε τη συχνότητα των προσευχών Salah που απαγγέλλονταν από μιναρέδες, σπάζοντας μια μακροχρόνια παράδοση στην Τουρκία. Το Salah συνήθως απαγγέλλεται σε όλη τη χώρα μόνο τις Παρασκευές, μία ώρα πριν από την κεντρική προσευχή ή τοπικά με την ευκαιρία του πένθους.
Ταυτόχρονα, το Κόμμα Vatan ξεκίνησε μια αντιαμερικανική εκστρατεία υποστηρίζοντας πως οι ΗΠΑ σχεδίαζαν να εισβάλουν στην Τουρκία με το πρόσχημα της παροχής βοήθειας, ως απάντηση σε δήλωση του Πενταγώνου που έλεγε ότι το αεροπλανοφόρο USS George HW Bush στη Μεσόγειο Θάλασσα είχε λάβει εντολή να πλεύσει πιο κοντά στην Τουρκία.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου σχολίασε την κατάσταση. «Εμείς αποφασίζουμε ποιος μπορεί να εισέλθει στα τουρκικά χωρικά ύδατα. Δεν υπάρχει ανάγκη για αυτό. Γιατί χρειαζόμαστε αυτό το πολεμικό πλοίο; Δεν χρειάζεται να μπει αμερικανικό πολεμικό πλοίο στα χωρικά μας ύδατα», είπε στους δημοσιογράφους. Πρόσθεσε ότι η Τουρκία δε θα επιτρέψει σε αμερικανικό αεροπλανοφόρο να εισέλθει στα τουρκικά ύδατα εάν οι ΗΠΑ ζητήσουν άδεια.
Εν μέσω αυτών των γεγονότων, ορισμένοι νεοεθνικιστές ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Cihat Yaycı, ενός πρώην ναύαρχου που βοήθησε τον Πρόεδρο Ερντογάν να καθαρίσει τον στρατό από τους περισσότερους φιλοΝΑΤΟϊκούς αξιωματικούς το 2016, εξέφρασαν ανησυχίες για διείσδυση ξένων υπηρεσιών πληροφοριών σε ομάδες διάσωσης. Ο Yaycı συμβούλεψε την κυβέρνηση να είναι προσεκτική, καθώς κατάσκοποι μπορεί να είναι μεταξύ των ξένων ομάδων διάσωσης που φτάνουν στην Τουρκία. Ο Metin Külünk, έμπιστος άνθρωπος του Τούρκου προέδρου, ισχυρίστηκε περαιτέρω ότι χριστιανοί ιεραπόστολοι είχαν διεισδύσει στις ομάδες διάσωσης και πρότεινε στο δίκτυο Diyanet της Τουρκίας να τις παρακολουθεί.
Ο Ümit Özdağ, ηγέτης του ακροδεξιού Κόμματος Victory (Zafer), περιόδευσε τις πόλεις που επλήγησαν από τους σεισμούς, προκαλώντας την οργή της κοινής γνώμης στη Συρία και σε άλλες ομάδες μεταναστών. Κατηγόρησε τους μετανάστες για λεηλασίες περιοχών που επλήγησαν από τους σεισμούς και κάλεσε την κυβέρνηση να δώσει εντολή να πυροβολήσουν τους λεηλατούντες.
Χάρη στη συντονισμένη εκτέλεση των ψυχολογικών επιχειρήσεων, η δημόσια οργή και η αντίδραση απομακρύνθηκαν από την κυβέρνηση Ερντογάν. Οι εξελίξεις στον απόηχο των σεισμών και η αφήγηση που χρησιμοποιεί αυτήν την στιγμή ο Ερντογάν στην προεκλογική του εκστρατεία δείχνουν ότι η ανάλυση είναι ουσιαστικά σωστή. Μέσω αυτής της ανάλυσης, η Ρωσία άνοιξε το κουτί της Πανδώρας και εξέθεσε άλλους εταίρους του καθεστώτος Ερντογάν.
Η Ρωσία αποκάλυψε αυτές τις πληροφορίες πιθανότατα λόγω της περίπλοκης σχέσης μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν. Ενώ διατηρούν στενή σχέση, ο Πούτιν δεν εμπιστεύεται απόλυτα τον Ερντογάν. Η Ρωσία βασίζεται στην υποστήριξη της Τουρκίας για να παρακάμψει και να αντιμετωπίσει τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την ΕΕ και τις ΗΠΑ ως απάντηση στον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας, καθιστώντας την Τουρκία απαραίτητη. Υπό κανονικές συνθήκες, ο Ερντογάν μπορεί να δυσκολευτεί να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου. Ωστόσο, καθώς έχει περιορισμένες επιλογές, μπορεί να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων των αθέμιτων, για να εξασφαλίσει τη νίκη. Οι ψυχολογικές επιχειρήσεις που διεξήχθησαν μετά τους σεισμούς δείχνει τις πιθανές τακτικές που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ο Ερντογάν τη νύχτα των εκλογών.
Η νομιμότητα του Ερντογάν στα μάτια του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των ΗΠΑ πηγάζει από την ιδιότητά του ως εκλεγμένου ηγέτη. Η άρνηση των ΗΠΑ ή της ΕΕ να αναγνωρίσουν μια δυνητικά δόλια νίκη στις εκλογές της 14ης Μαΐου θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο αυτή τη νομιμότητα. Η Ρωσία υποπτεύεται επί του παρόντος ότι ο Ερντογάν διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ και την ΕΕ για να εξασφαλίσει την αποδοχή των εκλογικών αποτελεσμάτων. Η επικύρωση από την Τουρκία της ένταξης της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ανησύχησε τη Ρωσία, με αποτέλεσμα να υπενθυμίσουν στον Ερντογάν τα συμφέροντά τους στις διαπραγματεύσεις και τη μόχλευση εναντίον του πριν και μετά τις εκλογές.
Εν κατακλείδι, οι παράγοντες που επιδιώκουν την πίστη της Τουρκίας σε έναν πολυπολικό κόσμο διαπραγματεύονται με τον Ερντογάν, αξιοποιώντας τις πληροφορίες και τα έγγραφα που έχουν εναντίον του για να επηρεάσουν το μέλλον της Τουρκίας.
* Ο Fatih Yurtsever είναι πρώην αξιωματικός του ναυτικού στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις. Χρησιμοποιεί ψευδώνυμο για λόγους ασφαλείας.