Creative Commons. |
Σε δηλώσεις που έκανε το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Oleskii Reznikov άφησε να εννοηθεί πως μια ουκρανική εαρινή επίθεση θα μπορούσε να είναι επικείμενη. Ο Ζελένσκι είπε ότι τα όπλα, τα πυρομαχικά και η εκπαίδευση που παρέχονται στα στρατεύματά του από τη Δύση ήταν ζωτικής σημασίας για να μπορέσει η χώρα του να συνεχίσει να αντιστέκεται, αλλά προειδοποίησε επίσης πως χωρίς περισσότερα, η Ουκρανία μπορεί να χάσει τον πόλεμο. Το μεγαλύτερο ερώτημα: θα μπορούσε ακόμη και μια επιτυχημένη ανοιξιάτικη επίθεση να θέσει το έδαφος για μια ήττα της Ουκρανίας;
Daniel Davis - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Προς το παρόν, οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις (UAF) αναφέρουν ότι ανέρχονται σε 700.000. Ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία μπορεί να είναι έως και 300.000. Αλλά αυτό το αριθμητικό πλεονέκτημα για την Ουκρανία είναι απατηλό. Από σήμερα, οι UAF πρέπει να βάλουν σημαντικό αριθμό στρατευμάτων για να υπερασπιστεί το βορειοδυτικό τεταρτημόριο της χώρας της απέναντι από τα σύνορα με τη Λευκορωσία. Η σωτηρία για ολόκληρη την κοινωνία και τον στρατό της Ουκρανίας εξαρτάται από τη διατήρηση του δυτικού διαδρόμου ανοιχτού από την Πολωνία μέσω του οποίου ρέουν οι προμήθειες και τα όπλα του ΝΑΤΟ.
Εάν αυτός ο δρόμος αποκοπεί, ο πόλεμος έχει τελειώσει για την Ουκρανία. Δεδομένου ότι τα ρωσικά στρατεύματα που σταθμεύουν στη Λευκορωσία ενδέχεται να εξαπολύσουν αιφνιδιαστική επίθεση νότια, το Κίεβο πρέπει να διατηρήσει μια ισχυρή άμυνα εκεί. Ομοίως, ο Ζελένσκι πρέπει να διατηρήσει ισχυρά αμυντικά σύνορα επανδρωμένα ενάντια σε μια νέα ρωσική εισβολή στις συνοριακές περιοχές Σούμι και Χάρκοβο. Σε μεγάλο αριθμό στρατευμάτων έχει επίσης ανατεθεί καθήκον να υπερασπιστούν το Κίεβο.
Εν τω μεταξύ, υπάρχει μια πρώτη γραμμή μήκους περίπου 1.000 χιλιομέτρων που απορροφά τη μερίδα του λέοντος όλων των ουκρανικών στρατευμάτων και προμηθειών. Υπάρχουν τρεις κύριες κατευθύνσεις που βρίσκονται σε 24ωρες αμυντικές μάχες με τα ρωσικά στρατεύματα: Svatovo-Kreminna στα βορειοανατολικά, Bakhmut/Donbas στα κεντρικά ανατολικά και Avdiivka στα νότια. Σε μια ασφαλή ζώνη στην κεντρική Ουκρανία βρίσκονται περίπου 80.000 στρατιώτες της UAF που φέρεται να είναι εξοπλισμένοι με κιτ που προμηθεύεται κυρίως από το ΝΑΤΟ, έχουν λάβει κάποια εκπαίδευση από χώρες του ΝΑΤΟ και είναι καλά ξεκούραστοι.
Πέρα από τις γραμμές του μετώπου στα ανατολικά, η Ρωσία συνεχίζει να κατασκευάζει περίτεχνα αμυντικά έργα. Μία από τις μεγαλύτερες αποτυχίες της Ρωσίας τον πρώτο χρόνο του πολέμου ήταν η αποτυχία της να προετοιμάσει οποιαδήποτε αμυντική θέση πίσω από τις γραμμές του μετώπου. Τον Σεπτέμβριο, ο Ζαλούζνι εξαπέλυσε μια αιφνιδιαστική αντεπίθεση στην περιοχή του Χάρκοβο που έπιασε τη Ρωσία σε πλήρη άγνοια, και την κατέστρεψε, απωθώντας τη Ρωσία περισσότερο από 100 χιλιόμετρα προς τα ανατολικά.
Οι δυνάμεις του Πούτιν είχαν μόνο μικρό αριθμό στρατευμάτων στο βορρά και δεν είχαν χτίσει αμυντικές θέσεις σε περίπτωση αντεπίθεσης. Αυτό το μάθημα φαίνεται να έχει μάθει. Η επίθεση σε ανοιχτό έδαφος, σε καλά κατασκευασμένες αμυντικές θέσεις, είναι μια πολύ δαπανηρή υπόθεση για κάθε επιθετικό. Η Ρωσία ανακάλυψε με τον δύσκολο τρόπο πόσο ακριβές είναι τέτοιες επιχειρήσεις (όπως ο Βάγκνερ στο Μπαχμούτ ), και η Ουκρανία θα αντιμετώπιζε επίσης τις ίδιες προκλήσεις εάν επιτεθεί στις αμυντικές γραμμές της Ρωσίας.
Όμως, όπως τόνισε η Washington Post σε πρόσφατη ανάλυση, η πλειονότητα του ουκρανικού στρατού που είχε εκπαιδευτεί από τη Δύση από το 2014-2022 έχει σκοτωθεί ή τραυματιστεί, αφήνοντας έναν στρατό κατά κύριο λόγο στρατεύσιμο να κάνει τις μάχες. Οι Ουκρανοί έχουν πολεμήσει άγρια και γενναία μέχρι τώρα, γι' αυτό η Βάγκνερ δεν έχει κατακτήσει ακόμη πλήρως τον Μπαχμούτ. Αλλά η υπεράσπιση των γραμμών χαρακωμάτων και των αποθηκών απαιτεί πολύ λιγότερη ικανότητα από μια επίθεση. Δεν πρέπει να εκπλαγούμε αν η Ουκρανία αποδειχθεί λιγότερο αποτελεσματική στην επίθεση και έχει περισσότερες απώλειες από ό,τι στην άμυνα.
Τι μπορεί να ακολουθήσει
Η Ρωσία βρίσκεται στη διαδικασία επιδίωξης να επεκτείνει την ενεργό της δύναμη κατά 400.000 μέχρι το τέλος του έτους. Η Ουκρανία, αντίθετα, όπως ανέφερε η Wall Street Journal, έχει σχεδόν εξαντλήσει το αποτελεσματικό στρατιωτικό δυναμικό της. Απλώς δεν έχει εκατοντάδες χιλιάδες περισσότερους ικανούς μαχητές για να επιστρατεύσει. Η οδυνηρή πραγματικότητα είναι ξεκάθαρη: ακόμα κι αν η Ουκρανία πραγματοποιήσει μια επιτυχημένη επίθεση αυτή την άνοιξη ή το καλοκαίρι, πιθανότατα έχει χρησιμοποιήσει την τελευταία μεγάλη επιθετική ικανότητά της. Στο ίδιο συμπέρασμα φαίνεται να έχει καταλήξει και ο Τσέχος πρόεδρος Πετρ Πάβελ.
Στις 19 Μαρτίου, ο Πάβελ είπε ότι η Ουκρανία θα έχει, «μόνο μία προσπάθεια να πραγματοποιήσει μια μεγάλη αντεπίθεση… (i)αν (η Ουκρανία) αποφασίσει να ξεκινήσει μια αντεπίθεση και αποτύχει», προειδοποίησε ο Τσέχος πρόεδρος, «θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να λάβει χρηματοδότηση για την επόμενη». Ένας ανώνυμος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ φάνηκε να επαναλαμβάνει αυτή την ανησυχία, προσθέτοντας πως «οι επόμενοι έξι μήνες θα είναι μια βασική περίοδος στον πόλεμο».
Ο Ζελένσκι ήταν από την αρχή ανένδοτος ότι δε θα διαπραγματευτεί καμία ουκρανική γη για μια ειρηνευτική συμφωνία. Μόλις την περασμένη Δευτέρα, ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε «θα απελευθερώσουμε κάθε πόλη, κάθε χωριό του κράτους μας» και υποσχέθηκε προκλητικά ότι θα διώξει τη Ρωσία από την Κριμαία επίσης. Εάν η Ουκρανία συνεχίσει να πιέζει τους άνδρες της να κάνουν επιθετικά χτυπήματα και αρνηθεί να εξετάσει οποιαδήποτε διευθέτηση κατόπιν διαπραγματεύσεων που θα έχει ως αποτέλεσμα κάποια εδάφη να παραμείνουν στον έλεγχο της Ρωσίας, υπάρχει η πιθανότητα ο ουκρανικός στρατός, ως θεσμός, να καταρρεύσει, θέτοντας ξανά το Κίεβο σε κίνδυνο Ρωσικής επίθεσης.
Καλύτερο σενάριο για την εαρινή επίθεση της Ουκρανίας
Η ανοιξιάτικη επίθεση του Ζελένσκι θα μπορούσε να πετύχει να ανοίξει μια τρύπα στις ρωσικές γραμμές, δυνητικά να φέρει βαθιά σφήνα στις τρέχουσες ρωσικές γραμμές προς την κατεύθυνση της Μελιτόπολης. Η πρόθεση θα κόψει τις ρωσικές γραμμές ανεφοδιασμού στο μισό, αποκόπτοντας τη χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία. Η επίτευξη αυτού του στόχου θα παγίδευε επίσης σημαντικό αριθμό ρωσικών στρατευμάτων στο νότο μεταξύ Μελιτόπολης και Χερσώνας.
Ενώ αυτή η τελική κατάσταση ακούγεται εντυπωσιακή και θετική για το Κίεβο, λίγοι αναλυτές εξετάζουν την πτυχή «τι ακολουθεί μετά» στον πόλεμο. Η Ρωσία έχει ακόμη τουλάχιστον 100.000 στρατιώτες που δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμη στις γραμμές και προσπαθεί να προσθέσει εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη στρατεύματα στον στρατό της πριν από το τέλος του έτους. Σε περίπτωση που η Ουκρανία περνούσε με επιτυχία τις τρέχουσες ρωσικές γραμμές για να καταλάβει τη Μελιτόπολη, οι UAF θα είχαν εξαντλήσει την επιθετική τους ισχύ και θα είχαν κάτι περισσότερο από μια μικρή εφεδρεία θεάτρου και τα εδαφικά συνοριακά στρατεύματα διαθέσιμα για μελλοντικές επιχειρήσεις.
Το Κίεβο θα πρέπει να αρχίσει αμέσως να ετοιμάζεται ενάντια στην αναμενόμενη ρωσική αντεπίθεση, η οποία θα έβαζε νέα στρατεύματα εναντίον μιας εξαντλημένης ουκρανικής δύναμης. Είναι αβέβαιο ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να κρατήσει τις γραμμές ενάντια σε μια συντονισμένη αντεπίθεση. Αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα: η Ουκρανία θα έχει ξοδέψει την τελευταία της επιθετική δύναμη σε επίπεδο επιχειρήσεων και θα πρέπει να δημιουργήσει άλλη μια επιθετική δύναμη για να έχει ελπίδες να διώξει τη Ρωσία από τις υπόλοιπες περιφέρειες Λουχάνσκ, Ντόνετσκ, Ζαπορέζια και Χερσώνα.
Όπως ανέφερε η Wall Street Journal στα τέλη Μαρτίου, η Ουκρανία έχει ήδη πολύ χαμηλό διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό και δυσκολεύεται να επιστρατεύσει επιπλέον στρατεύματα. Φαίνεται πολύ απίθανο πως, μετά τις απώλειες που θα υπέστησαν κατά τη διεξαγωγή μιας ανοιξιάτικης ή καλοκαιρινής επίθεσης, θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν μια άλλη τεράστια δύναμη με την οποία θα αναγκάσουν τη Ρωσία να αποχωρήσει από τα υπόλοιπα εδάφη τους.
Επιπλέον, σε περίπτωση που οι δυνάμεις του οδηγηθούν πίσω στη Μελιτόπολη, ο Πούτιν θα μπορούσε τελικά να επιλέξει να κηρύξει στρατιωτικό νόμο και πλήρη επιστράτευση για να ενισχύσει τον στρατό του, χωρίς να περιμένει να δηλώσουν συμμετοχή 400.000 εθελοντές. Θα είχαν απομείνει πολύ λίγα ουκρανικά στρατεύματα για να υπερασπιστούν ακόμη και τα κεκτημένα τους, πολύ λιγότερο για να μπορέσουν να εξαναγκάσουν επιθετικά ακόμα περισσότερα ρωσικά στρατεύματα να φύγουν από τα ουκρανικά εδάφη. Σε περίπτωση επιτυχημένης ουκρανικής οδήγησης προς τη Μελιτόπολη, δεν είναι σαφές πού θα έβρισκε ποτέ το Κίεβο το ανθρώπινο δυναμικό για να διώξει τον υπόλοιπο -και αυξανόμενο- ρωσικό στρατό έξω από το Κίεβο σε οποιεσδήποτε επόμενες φάσεις του πολέμου.
Και αυτό μπορεί να αντιπροσωπεύει το καλύτερο σενάριο. Εάν η ουκρανική επιθετική επίθεση εκτιναχθεί ή δεν κερδίσει μεγάλη έλξη, η Ουκρανία μπορεί να μην είναι σε θέση να προκαλέσει αρκετά σοβαρή πληγή στη Ρωσία και θα μπορούσε στη συνέχεια να κινδυνεύσει από μια ισχυρή εχθρική αντεπίθεση. Είτε έτσι είτε αλλιώς, είτε επιτυχημένη είτε αποτυχημένη, δεν υπάρχει ξεκάθαρος δρόμος για να κερδίσει η Ουκρανία τον πόλεμο της και να διώξει τη Ρωσία από τη γη της.
Δυσάρεστο συμπέρασμα
Τίποτα στη ζωή δεν είναι ποτέ εγγυημένο, και τουλάχιστον θεωρητικά, είναι πιθανό η Ουκρανία, με την υποστήριξη της Δύσης, να έχει με κάποιο τρόπο μια πολύ επιτυχημένη ανοιξιάτικη ή καλοκαιρινή επίθεση και να απωθήσει τα ρωσικά στρατεύματα πίσω. Ωστόσο, όπως αποκάλυψε αυτή η ανάλυση, οι θεμελιώδεις αρχές που θα υπήρχαν ακόμη και μετά από μια ουκρανική επιτυχία θα μπορούσαν να αφήσουν τον στρατό του Ζελένσκι τόσο αποδυναμωμένο που δεν μπορεί να υπερασπιστεί ούτε τη νέα γραμμή του μετώπου, πόσο μάλλον να συγκεντρώσει το μελλοντικό ανθρώπινο δυναμικό που απαιτείται για να οδηγήσει τον υπόλοιπο ρωσικό στρατό έξω από την Ουκρανία.
Μια μελλοντική ανάλυση θα εξετάσει τις προοπτικές για μια ρωσική επίθεση το 2023, αλλά οι δυνάμεις του Πούτιν θα αντιμετωπίσουν επίσης απότομες προκλήσεις για να προσπαθήσουν να επιτύχουν μια στρατιωτική νίκη. Ωστόσο, θα πρέπει να είναι πλέον σαφές σε όλους πως, εκτός από μια άμεση επέμβαση των χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ, η Ουκρανία είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν έχει την ικανότητα (ειδικά σε ανθρώπινους πόρους) να διώξει ποτέ τη Ρωσία από το έδαφός της.
Δεδομένης αυτής της πιθανότητας, δεν φαίνεται σοφό να συνεχίσουμε να προσπαθούμε να αναζητήσουμε ένα αποτέλεσμα που είναι πιθανότατα στρατιωτικά ανέφικτο και αντ' αυτού να επιδιώκουμε το καλύτερο διπλωματικό τέλος που θα τερματίσει τον άσκοπο θάνατο του ουκρανικού λαού, θα σταματήσει την άσκοπη καταστροφή των ουκρανικών πόλεων και θα διατηρήσει όσο το δυνατόν περισσότερη ουκρανική κυριαρχία . Η αγνόηση της ισορροπίας δυνάμεων που ευνοεί έντονα τη Ρωσία, ενώ ελπίζει ότι η Ουκρανία μπορεί να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες δυνάμεις για να κερδίσει μια αποφασιστική νίκη στο πεδίο της μάχης καθώς αρνείται οποιαδήποτε εξέταση μιας διευθέτησης μέσω διαπραγματεύσεων - θα μπορούσε τελικά να θέσει τα θεμέλια για ένα πολύ μεγαλύτερο κόστος για το Κίεβο για να τερματιστούν οι μάχες, και με όρους ευνοϊκότερους για τη Μόσχα.