pixabay / DanaTentis |
Του Ζαχαρία Μυτιληνιού
Το 2022 είχαμε εξαγωγικά μια εξαιρετική χρονιά. Οι εξαγωγές μας έφτασαν τα 54,67 δις ευρώ, ενώ όλοι οι δείκτες εξαγωγών ανά κατηγορία προϊόντων είχαν θετικό πρόσημο.
Αυτό το εξαιρετικό ρεύμα όμως κινδυνεύει.
Το 2022 ήταν μια καλή χρονιά όχι γιατί οι πολιτικοί μας έκαναν κάτι που βοήθησε αλλά γιατί ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ήδη από το 2020 οι άνθρωποι της πραγματικής αγοράς οι παραγωγοί, μεταποιητές και κατασκευαστές άρχισαν να ανοίγουν ορίζοντες, να πιστοποιούν τα προϊόντα τους, να ομορφαίνουν τις συσκευασίες και κυρίως να επενδύουν στις κινήσεις εξωστρέφειας. Αυτές οι κινήσεις 2 συνεχόμενων ετών (ας είναι καλά η εποχή κόβιντ... και καλά διαβάσετε...) οδήγησαν στο "θαύμα" του 2022 και έτσι σώθηκε και το παιχνίδι της οικονομίας.
Γιατί όμως το 2023 άρχισαν να εμφανίζονται σύννεφα;
Υπάρχουν δύο λόγοι. Ο πρώτος όπως πάντα είναι το κακό μας το κεφάλι και ότι αντί για επιχειρηματίες όταν βρίσκουμε μπροστά μας ευκαιρίες συμπεριφερόμαστε σαν καιροσκόποι.
Τι εννοώ. Σε πολλούς για να μην πω τους περισσότερους επαγγελματίες τους έπιασε η "ξηπασιά". Δηλαδή η μεγαλομανία, το "εγώ ειμί" και ξαφνικά νομίζουν ότι επειδή οι Έλληνες είναι κανεπεδοκατακτητές και πληρώνουν πχ τη φέτα μισό μεροκάματο θα κάνει το ίδιο και ο Ιταλός ή ο Γερμανός. Οι μεγάλες εταιρείες που έχουν και πληρώνουν τους κατάλληλους συμβούλους έπαιξαν το παιχνίδι πολύ καλά. Έδωσαν λογικές τιμές και κυριολεκτικά ξεπούλησαν. Οι ξηπασμένοι όμως τώρα βλέπουν το προϊόν τους να μένει απούλητο στο ράφι και όχι τίποτα να μην τους συμφέρει εξαιτίας των μεταφορικών να γυρίσει πίσω και κάπως έτσι θα καταλήξει στα σκουπίδια.
Το Ελληνικό προϊόν συνεχώς ανεβοκατεβαίνει. Και ο καταναλωτής του εξωτερικού αυτό δεν το γουστάρει. Είναι μαθημένοι στη σταθερότητα (ποιότητας & τιμής ). Και το χειρότερο το ελληνικό προϊόν αρχίζει και γίνεται πανάκριβο.
Δυστυχώς η Ελλάδα όταν συγκρίνεται στην ποιότητα και την τιμή συγκρίνεται με τις χώρες που παράγουν ίδια ή έστω ομοειδή προϊόντα. Οπότε η άμεση σύγκριση γίνεται με την Τουρκία, την Ιταλία, την Αίγυπτο και την Αλβανία.
Στα πρόσφατα ταξίδια μου διαπίστωσα με λύπη ότι το πραγματικό απίστευτο ρεύμα που έζησα το 2021 -2 φέτος άρχισε να μειώνεται. Όχι βέβαια μόνον από τις τιμές.
Η Τουρκία που προφανώς ερευνά συνεχώς και εντατικά την ευρωπαϊκή αγορά ξεκίνησε κινήσεις ώστε να δώσει υπεραξία στο προϊόν της. Διαφημιστικές καμπάνιες, συμμετοχή ΣΕ ΟΛΕΣ τις εκθέσεις ΜΑΖΙΚΑ με τεράστια περίπτερα, αλλαγή στις συσκευασίες ώστε να γίνουν πιο ελκυστικές, εισαγωγή νέων τεχνολογιών πιστοποίησης, εφαρμογή ιχνηλάτησης στα προϊόντα κλπ.
Οι δικοί μας τι έκαναν; Ακόμα δεν έχουν βγάλει καν τα προγράμματα στα πλαίσια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (2023-2027), το κράτος αντί να είναι βοηθός λες και μας μισεί όλους είναι ουραγός και το χειρότερο το κακό μας το κεφάλι δυσανασχετεί σε όποιον τολμήσει και του καταδείξει την σκληρή πραγματικότητα.
Τους τελευταίους μήνες έχω γυρίσει όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και ένα μικρό μέρος της νησιωτικής. Και παντού βλέπω μια κατήφεια από τη μια αλλά και από την άλλη ελάχιστοι προτίθενται να κάνουν κάτι για να αλλάξει αυτό. Όλοι περιμένουν να τους σώσει ο κάθε Κούλης... Και ενώ λύσεις υπάρχουν δυστυχώς κλείνουν μάτια και αυτιά.
Όχι όμως οι μεγάλοι παίχτες.
Γι΄αυτό σήμερα θα τολμήσω μια δυσοίωνη πρόβλεψη.
Σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα οι μικροί θα εξαφανιστούν. Θα εξαγοραστούν ή θα αναγκαστούν να παραιτηθούν γιατί δεν θα μπορούν να ακολουθήσουν τις εξελίξεις και κυρίως τις απαιτήσεις που συνεχώς αυξάνονται. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι από πέρυσι το ίδιο το κράτος αποφάσισε να δώσει φοροαπαλλαγή 50% στα συνεταιριστικά σχήματα (ομάδες από 5 παραγωγούς και πάνω). Γιατί μόνος του όταν είναι ένας μεσαίος παραγωγός και κάτω δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις.
Και όταν λέω λίγο χρονικό διάστημα θα το βάλω και σε πλαίσια. Από 3 έως 6 χρόνια το πολύ. Κρατήστε αυτό το ποστ και μιλάμε μετά το 2028. Δεν είναι τόσο μακριά.
Το ποστ θα συνεχιστεί τις επόμενες μέρες με το κεφάλαιο τουρισμός και λίγο αργότερα με την βιομηχανία.