 |
| Stuart McDill (Reuters) |
Του Faustine Ngila - qz.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η Μόσχα αρχικά αντιτάχθηκε στα σχέδια του Πεκίνου να εξερευνήσει την περιοχή της Αρκτικής μέσω της βόρειας θαλάσσιας οδού, η οποία εκτείνεται κατά μήκος της αρκτικής ακτής της Ρωσίας. Αυτό συμβαίνει επειδή η Ρωσία λειτουργεί εκεί τον πιο ευαίσθητο μηχανισμό ασφαλείας της, λέει η έκθεση του CSIS, «συμπεριλαμβανομένων υποβρυχίων βαλλιστικών πυραύλων, στρατηγικών τοποθεσιών δοκιμών, συστημάτων πυραυλικής άμυνας και προηγμένων συστοιχιών ραντάρ».
Αλλά ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φαινομενικά αλλάξει την άποψη της Ρωσίας για την Κίνα. Απομονωμένος από τον υπόλοιπο κόσμο, ο μόνος φίλος της Ρωσίας είναι πλέον αναμφισβήτητα η Κίνα, που προσφέρει όχι μόνο χρήματα για το ρωσικό πετρέλαιο αλλά και επενδύσεις στη ρωσική τεχνολογία και υποδομές.
Η Κίνα είναι πλέον βασικός υπερασπιστής της Ρωσίας και έχει δηλώσει ότι δεν θα αναγνωρίσει το Αρκτικό Συμβούλιο εάν συνεχίσει να αποφεύγει τη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία.
Γιατί η Κίνα είναι τόσο κατοχυρωμένη στην περιοχή της Αρκτικής;
Ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, η Κίνα αναζητά ερείσματα στην πολική περιοχή, ώστε να μπορεί να έχει πρόσβαση στα πλούσια κοιτάσματα ορυκτών, τις ναυτιλιακές λωρίδες και τις αποθήκες ενέργειας της Αρκτικής. Όλοι αυτοί οι πόροι γίνονται όλο και πιο διαθέσιμοι καθώς οι πάγοι της Αρκτικής λιώνουν. «[Η Κίνα έχει] ξεκάθαρη πρόθεση να μην αποκλειστεί από τις εξελίξεις στην Αρκτική καθώς η περιοχή γίνεται πιο προσιτή», έγραψε τον περασμένο Δεκέμβριο η Stephanie Pezard, ανώτερη πολιτική επιστήμονας στην αμερικανική δεξαμενή σκέψης πολιτικής RAND.
Η περιοχή της Αρκτικής θερμαίνεται τέσσερις φορές πιο γρήγορα από οπουδήποτε αλλού στον πλανήτη τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Η Κίνα εκμεταλλεύεται τις θαλάσσιες εμπορικές και αλιευτικές διαδρομές που έχουν ανοίξει από το μεταβαλλόμενο κλίμα.
Στο έγγραφο πολιτικής της για την Αρκτική του 2018, η Κίνα διακήρυξε τον εαυτό της «σχεδόν αρκτικό κράτος», διεκδικώντας προστασία βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και της Συνθήκης Spitsbergen. Όπως τα μέλη του ΝΑΤΟ, η Κίνα λέει πως απολαμβάνει δικαιώματα στην ελευθερία πλοήγησης και υπερπτήσεων, επιστημονικής έρευνας, αλιείας, τοποθέτησης καλωδίων και ανάπτυξης πόρων στην ανοικτή θάλασσα της Αρκτικής.
Τώρα Κινέζοι μελετητές έχουν εντοπίσει 13 ρωσικά λιμάνια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πρόσβαση στην Αρκτική, με βάση τις φυσικές συνθήκες, τις υποδομές, τις λειτουργίες, το εσωτερικό περιβάλλον και τη γεωγραφική τους θέση. Οι κινεζικές εταιρείες έχουν παρουσίες στα περισσότερα από τα λιμάνια που εντοπίστηκαν. Ένα παράδειγμα είναι η China Poly Group, η οποία έχει διοχετεύσει περίπου 300 εκατομμύρια δολάρια σε έναν τερματικό σταθμό άνθρακα στο Μούρμανσκ και τώρα σχεδιάζει να αναπτύξει ένα λιμάνι βαθέων υδάτων στο Αρχάγγελσκ, σύμφωνα με την έκθεση του CSIS.
Η Κίνα περιγράφει την Αρκτική ως ένα από τα «νέα στρατηγικά σύνορα» του κόσμου, καθώς στοχεύει να γίνει μια «πολική μεγάλη δύναμη» έως το 2030. Έχει στείλει υψηλόβαθμους αξιωματούχους στην περιοχή 33 φορές τις τελευταίες δύο δεκαετίες και έχει επεκτείνοντας τον στόλο παγοθραυστικών και τα ναυτικά πλοία της στην περιοχή.
Η Κίνα επεκτείνει την παρουσία της στην Ανταρκτική
Μετά από πέντε χρόνια σχετικής αδράνειας, η Κίνα επιταχύνει επίσης την κατασκευή του πέμπτου ερευνητικού της σταθμού στην περιοχή της Ανταρκτικής.
Τα δεδομένα απεικόνισης δείχνουν ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος για πρώτη φορά από το 2018. Η έκθεση του CSIS περιγράφει τη βάση ως «σταθμό 5.000 τετραγωνικών μέτρων» με σχέδιο κατασκευής που περιλαμβάνει «μια περιοχή επιστημονικής έρευνας και παρατήρησης, μια ενεργειακή εγκατάσταση, ένα κύριο κτίριο, μια εγκατάσταση εφοδιαστικής και μια αποβάθρα που κατασκευάστηκε για τα κινεζικά παγοθραυστικά Xuelong».
Η έκθεση αποκαλεί τον σταθμό, που βρίσκεται στο Inexpressible Island κοντά στη Θάλασσα Ross, ως «την πιο σημαντική επέκταση του αποτυπώματός της Κίνας εκεί εδώ και μια δεκαετία». Αν και το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν βρήκε καμία εν εξελίξει στρατιωτική εργασία εκεί το 2020, ο νέος σταθμός θα διαθέτει επίγειο δορυφόρο διπλής χρήσης, ανέφερε το CSIS.
Ο δορυφόρος θα δώσει στον σταθμό τη δυνατότητα να παρακολουθεί και να συλλέγει σήματα πληροφοριών από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, συμμάχους των ΗΠΑ. Επιτρέπει επίσης στην Κίνα να συλλέγει τηλεμετρικά και χωρικά δεδομένα για πυραύλους που εκτοξεύονται από νεοσύστατες διαστημικές εγκαταστάσεις και στα δύο έθνη.