 |
| pixabay / geralt |
Από τον Δρ Mathew Maavak, έναν Μαλαισιανό εμπειρογνώμονα για την πρόβλεψη κινδύνου και τη διακυβέρνηση - Russia Today / Παρουσίαση Freepen.gr
Το Παγκόσμιο infoscape είναι επί του παρόντος γεμάτο με ανησυχητικές προβλέψεις για τους κινδύνους που θέτει η τεχνητή νοημοσύνη (AI). Οι δισεκατομμυριούχοι επιχειρηματίες και οι μισθωτοί τους, που κάποτε είχαν ξεπεράσει την αναδυόμενη "τεχνοπία" της τεχνητής νοημοσύνης, ξαφνικά έγιναν αποκαλυπτικοί. Καθώς η αφήγηση du jour προχωρά, μια αισθανόμενη AI μπορεί τελικά να στραφεί εναντίον των δημιουργών της.
Αλλά υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα σε αυτόν τον ισχυρισμό, εκτός από φανταστικά συνθήματα από το franchise του Terminator;
Ένας τρόπος για να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση θα ήταν να συγκρίνουμε την τεχνητή νοημοσύνη με ένα ανάλογο που είναι ήδη διαθέσιμο και αισθανόμενο, δηλαδή – τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Η τεχνητή νοημοσύνη σχεδιάστηκε όχι μόνο για να μιμείται το ανθρώπινο μυαλό αλλά και για να το υπερυπολογίζει σε ορισμένες πτυχές. Εκτός από την παρουσίαση μιας αλλαγής παραδείγματος, η χρησιμότητα της AI δεν είναι εντελώς επαναστατική. Αντίθετα, είναι μια συνέχεια των καινοτομιών του παρελθόντος και του παρόντος – τροχοί, στρόφαλοι και ανεμόμυλοι για να ξεπεράσουμε τους περιορισμούς μας; τόξα, βέλη και πυραύλους για την αντιμετώπιση απομακρυσμένων απειλών και το Διαδίκτυο για την επίλυση περιορισμών χωροχρόνου στις (παγκόσμιες) επικοινωνίες.
Σύμφωνα με ένα αξιοσημείωτο άρθρο στο The foglets, "υποτίθεται ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος λειτουργεί με 1 exaFLOP, που ισοδυναμεί με ένα δισεκατομμύριο υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο". Σας απασχολεί, αυτό είναι απλώς μια αξίωση – μια εικασία που πιθανότατα ορίζεται από υπολογιστικές μετρήσεις. Την στιγμή της γραφής, ο Frontier, ο ταχύτερος υπερυπολογιστής στον κόσμο, φέρεται να λειτουργεί με ταχύτητα 1.102 exaFLOP. Η διαφορά μεταξύ του εγκεφάλου και του υπερυπολογιστή, ωστόσο, έγκειται στη φύση και τη λειτουργία: ο ένας σκέφτεται ενώ ο άλλος αναλύει δεδομένα.
Έχουμε εφεύρει υπερυπολογιστές για να σπάσουμε τους αριθμούς, αλλά οι επιστήμονες μας παραμένουν μπερδεμένοι από την ικανότητα νευρικής επεξεργασίας των ανθρώπινων αριθμομηχανών. Η Σακουντάλα Ντέβι, που μεγάλωσε σε περιβάλλον τσίρκου, ήταν ένα εξαιρετικό παράδειγμα. Τα εξελιγμένα μοντέλα μας με τη μεσολάβηση μηχανών εξακολουθούν να μην μπορούν να κατανοήσουν πλήρως πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος, πέρα από το γεγονός πως υπάρχει μια άτυπη αύξηση της ροής του αίματος σε συγκεκριμένους εγκεφαλικούς λοβούς όταν εκτελούνται υπολογιστικές εργασίες. Τα υπόλοιπα είναι ένα επίπεδο διάσπαρτων μελετών, υποθέσεων και δεδομένων που δεν έχουν ακόμη συμβιβαστεί σε ένα κατανοητό σύνολο.
Υπάρχουν πάρα πολλά άγνωστα σε σχέση με τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Αυτός μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο η επιστημονική κοινότητα χωρίζει τυχαία τις κύριες λειτουργίες του σε οκτώ ή 12 κύριες κατηγορίες. Όπου η ευαισθησία βρίσκεται μέσα σε αυτές τις κατηγορίες παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα. Ίσως, είναι το αποτέλεσμα σωρευτικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ όλων αυτών. Ή μήπως, οι άνθρωποι έχουν μια αισθανόμενη ψυχή που τους κάνει να καινοτομούν με τρόπο απρόσιτο για άλλα είδη; Ίσως, σε αντίθεση με τις συσκευές και τους αλγόριθμους AI, ο εγκέφαλος είναι λογισμικό και υλικό τυλιγμένο σε ένα; Παραμένει υπερβολική αβεβαιότητα.
Εάν η νευροεπιστήμη είναι ένα αρχικό πεδίο γεμάτο με μυριάδες ερωτήσεις και κενά, τι γίνεται με το απλούστερο υποσύνολο της – τεχνητή νοημοσύνη; Μπορεί μια εμβρυϊκή τεχνολογία που εφευρέθηκε από τους ανθρώπους ξαφνικά να ζωντανέψει και να απειλήσει την ανθρωπότητα; Εάν δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος ή ακόμα και να ορίσουμε την ευαισθησία, γιατί κόβουμε και επικολλάμε οικόπεδα από ταινίες επιστημονικής φαντασίας στην πραγματικότητά μας;
Υπάρχει μια υποθετική πιθανότητα ότι η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί πραγματική απειλή μέσα σε ένα στενό φάσμα. Τα κακά σχέδια λογισμικού, οι βιαστικές αναπτυξιακές διαδικασίες και οι αναντιστοιχίες ενημερώσεων σε αλγόριθμους, μεταξύ άλλων, μπορούν να οδηγήσουν σε διάφορα σενάρια καταστροφών. Αυτά περιλαμβάνουν περιστατικά σε χημικά ή πυρηνικά εργοστάσια, στο χρηματιστήριο ή με πειραματικά αυτόνομα οχήματα. Αλλά η προοπτική μιας δυσοίωνης, αισθανόμενης AI είναι μια φανταστική πρόταση συνολικά.
Η τρέχουσα μανία στο συναγερμό της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί στην πραγματικότητα να έχει τις ρίζες της σε κάτι πιο φλεβικό και προσγειωμένο. Γιατί μπορεί να μην είναι μηχανές που τελικά θα εξεγερθούν εναντίον των αφεντικών της, αλλά μάλλον των εκατοντάδων εκατομμυρίων εργαζομένων – ίσως δισεκατομμυρίων – που θα εκτοπιστούν από την τεχνητή νοημοσύνη πριν από αυτή τη δεκαετία. Αυτό το θέμα αξίζει ένα ειδικό σχόλιο από μόνο του και ο ανθρώπινος εγκέφαλος παρέχει έναν έλεγχο πραγματικότητας στις υποτιθέμενες υπαρξιακές απειλές που θέτει η τεχνητή νοημοσύνη.
Θαύματα του ανθρώπινου εγκεφάλου
Το nm.org ο πόρος παρέχει το ακόλουθο απόσπασμα στο όργανο σκέψης μας και τις δυνατότητες επεξεργασίας του: ένα θραύσμα εγκεφαλικού ιστού μεγέθους κόκκου άμμου περιέχει 100.000 νευρώνες και 1 δισεκατομμύριο συνάψεις. Ο εγκέφαλος μπορεί να παράγει περίπου 23 βατ ισχύος – αρκετά για να τροφοδοτήσει έναν λαμπτήρα. Οι πληροφορίες ταξιδεύουν έως και εντυπωσιακά 268 μίλια την ώρα, ενώ η χωρητικότητα αποθήκευσης θεωρείται ουσιαστικά απεριόριστη. Η έρευνα δείχνει ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποτελείται από περίπου 86 δισεκατομμύρια νευρώνες. Κάθε νευρώνας σχηματίζει συνδέσεις με άλλους νευρώνες, οι οποίοι θα μπορούσαν να προσθέσουν έως και 1 τετράκις εκατομμύρια (1.000 τρισεκατομμύρια) συνδέσεις.
Δεν είναι περίεργο που ο Ψαλμωδός εξαίρεσε το γεγονός ότι "έγινε φοβερά και θαυμάσια" στη "μήτρα της μητέρας του". Σε κάθε δευτερόλεπτο, ο εγκέφαλος συντονίζει μια εκπληκτική ποικιλία λειτουργιών μέσα στον εαυτό του και στο ανθρώπινο σώμα, προκειμένου να διατηρήσει την οργανική αρμονία. Επίσης, αντισταθμίζει γρήγορα οποιαδήποτε απόκλιση από τον κανόνα μέσα στο σώμα σε περίπτωση διαταραχής, δηλαδή η μετατόπιση της ισορροπίας στο ένα πόδι μετά το άλλο είναι μειωμένη ή ενεργοποιεί την αιμόσταση κατά την αιμορραγία. Το ανθρώπινο σώμα είναι επομένως το απόλυτο σύνθετο προσαρμοστικό σύστημα (CAS).
Ενώ οι λειτουργίες CAS του σώματος είναι πολύ τεράστιες και τεχνικές για να απαριθμηθούν εδώ, υπάρχουν μερικά κοσμικά παραδείγματα για το πώς ο εγκέφαλος επινοεί να προστατεύσει τον ξενιστή του. Όταν έχετε έναν "πόνο στο λαιμό" σε ένα ενοχλητικό κοινωνικό περιβάλλον, δηλαδή ο εγκέφαλός σας στέλνει μια οδηγία μέσω του σώματός σας για να αναζητήσει την πλησιέστερη έξοδο, αποφεύγοντας έτσι μια πιο σοβαρή κατάσταση. Όταν υποφέρετε από πνευματική αϋπνία ή κατάθλιψη, αυτός μπορεί να είναι ο τρόπος του εγκεφάλου να σας προειδοποιήσει να αποφύγετε τα ψεύτικα νέα και τους ανόητους που τα πλασάρουν.
Δοκιμή κυκλοφορίας: ανθρώπινος εγκέφαλος εναντίον AI
Ενώ ο εγκέφαλος παράγει 23 Watt ισχύος, ο υπερυπολογιστής Frontier καταναλώνει ένα επιβλητικό 21 megawatts (MW). Ένα μεγαβάτ είναι ένα εκατομμύριο Βατ. Ο παράγοντας ενέργειας από μόνος του είναι ένας λόγος για τον οποίο οι επιστήμονες στοιχηματίζουν στο βιολογικό υπολογισμό ως το επόμενο μεγάλο τεχνολογικό σύνορο. Μέχρι τότε, πρέπει να ανεχθούμε υλικό και λογισμικό που ακόμα δεν μπορούν να ταιριάξουν με τον ανθρώπινο εγκέφαλο σε σχετικά απλές καταστάσεις.
Συχνά χρησιμοποιώ το ακόλουθο παράδειγμα κυκλοφορίας για να αποδείξω τις αντίθετες δυνατότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου και της τεχνητής νοημοσύνης. Δύο αυτοκίνητα πλησιάζουν ένα στενό σημείο πνιγμού σε αντίθετες κατευθύνσεις. Υπάρχει έντονη βροχή και άνεμος έξω. Το αυτοκίνητο Α ταξιδεύει δύο φορές πιο γρήγορα από το αυτοκίνητο Β, αλλά η απόσταση από το σημείο πνιγμού είναι διπλάσια για το πρώτο. Και οι δύο οδηγοί συνειδητοποιούν ότι, υπό κανονικές συνθήκες, το αυτοκίνητο Β θα πρέπει να επιταχύνει για να βγει από την στενή λωρίδα. Ωστόσο, υπάρχει μια μεγάλη λακκούβα νερού μπροστά από το αυτοκίνητο Β, υπονοώντας μια επικίνδυνη λακκούβα από κάτω. Και οι δύο οδηγοί συνειδητοποιούν ενστικτωδώς πως είναι καλύτερο για το αυτοκίνητο Α να βγει πρώτα από το σημείο πνιγμού και έτσι να ελευθερώσει χώρο στην παρακείμενη λωρίδα για το αυτοκίνητο Β για να αποφύγει τη λακκούβα. Αυτό ονομάζεται επίγνωση της κατάστασης. Ο εγκέφαλος διαπραγματεύεται πολυπλοκότητες όπως αυτές χωρίς να σπάσει τον παροιμιώδη ιδρώτα-δευτερόλεπτο μετά το δευτερόλεπτο!
Τώρα, αντικαταστήστε τους οδηγούς με αυτόνομα συστήματα οδήγησης και φανταστείτε την ποσότητα ενέργειας και την κλίμακα της τεχνολογικής υποδομής που απαιτείται για την εκτέλεση παρόμοιου έργου; Τα αυτοκίνητα θα χρειαστούν πλοήγηση GPS και ενημερώσεις καιρού, δορυφορική και 5G συνδεσιμότητα και πλήθος αισθητήρων. Η δορυφορική πλοήγηση μπορεί να αποτύχει κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας. Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν αυτά τα "έξυπνα" οχήματα; Μείνετε στη θέση σας και σταματήστε την κυκλοφορία; Ή αναζητήστε ένα κράσπεδο που γίνεται γρήγορα λασπώδες; Οι ανθρώπινες απτικές αισθήσεις μας θα ξέρουν πότε να επιταχύνουν από μια ολισθηρή κατάσταση, αλλά τα αυτο-οδηγούμενα αυτοκίνητα θα χρειαστούν μια εκπληκτική σειρά υλικού και αλγορίθμων για να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση.
Τώρα, φανταστείτε ένα δισεκατομμύριο αυτοκίνητα που λειτουργούν με αυτόνομα συστήματα οδήγησης. Πώς θα παραχθεί η ενέργεια και η υπολογιστική ισχύς για αυτήν την υποδομή; Θα αρκούσε ένα παροιμιώδες αστέρι του θανάτου, αν και για το συλλογικό μας όφελος;
Ίσως, αυτό είναι το αίνιγμα που κρατά τους συναγερμούς AI ξύπνιους τη νύχτα; Η τεχνοπία της τεχνητής νοημοσύνης που οραματίζονται δεν μπορεί να υποστηρίξει έναν παγκόσμιο πληθυσμό ενός δισεκατομμυρίου, πόσο μάλλον τα οκτώ δισεκατομμύρια που έχουμε σήμερα.
Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον διάσημο τεχνο-Προφήτη Γιούβαλ Νόα Χαράρι, το "μεγάλο πολιτικό και οικονομικό ζήτημα του 21ου αιώνα θα είναι για ποιο λόγο χρειαζόμαστε τους ανθρώπους, ή τουλάχιστον για ποιο λόγο χρειαζόμαστε τόσους πολλούς ανθρώπους".
Τώρα, αν αυτό δεν προκαλέσει μια υπαρξιακή ψύχρα κάτω από τη σπονδυλική στήλη σας, δεν ξέρω τι θα το προκαλούσε.