Δρ. Robert Farley - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Τα αναχώματα και τα φράγματα είναι μερικά από τα παλαιότερα κομμάτια υποδομής που είναι γνωστά στον ανθρώπινο πολιτισμό και ο πόλεμος είναι ίσως η παλαιότερη κοινοτική δραστηριότητα της ανθρωπότητας. Έχουμε πολλά παραδείγματα κρατών που καταστρέφουν τις υποδομές που συγκρατούν ή διοχετεύουν νερό για να κερδίσουν στρατιωτικές νίκες. Πράγματι, σε ορισμένες περιπτώσεις η στρατιωτικοποίηση της υποδομής ύδατος ήταν κρίσιμη για τις στρατηγικές εθνικής επιβίωσης. Ακολουθούν μερικά από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα κινητοποίησης (και καταστροφής) υδάτινων υποδομών για σκοπούς πολέμου.
Καταστροφή των αναχωμάτων του Κίτρινου Ποταμού
Πιθανώς η πιο σημαντική χρήση του νερού ως όπλου στην ιστορία του σύγχρονου πολέμου έγινε τον Ιούνιο του 1938, όταν η εθνικιστική κυβέρνηση της Κίνας κατέστρεψε τα αναχώματα του Κίτρινου Ποταμού σε μια προσπάθεια να επιβραδύνει την προέλαση του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Στρατού κατά τον Δεύτερο Σινο-Ιαπωνικό Πόλεμο. Τα αναχώματα ήταν η καρδιά ενός συστήματος διαχείρισης του νερού που βρισκόταν στον απόλυτο πυρήνα 2.500 ετών κινεζικού πολιτισμού.
Οι πλημμύρες που ακολούθησαν σκότωσαν περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους και εκατομμύρια άλλοι εκτοπίστηκαν ή τελικά λιμοκτονούσαν από την καταστροφή γεωργικών εκτάσεων. Το τοπίο μεταμορφώθηκε και η κινεζική γεωργία έμεινε πίσω για μια γενιά. Ο συνολικός στρατηγικός αντίκτυπος της κίνησης αυτής ήταν διφορούμενος. Οι πλημμύρες επιβράδυναν την προέλαση των ιαπωνικών δυνάμεων και τους άφησαν αποδιοργανωμένους, ανοίγοντας ευκαιρίες για μεμονωμένες κινεζικές αντεπιθέσεις και για μια γενική προσπάθεια περιστολής. Ωστόσο, οι αναδιοργανωμένες ιαπωνικές δυνάμεις κατάφεραν να νικήσουν τον κινεζικό εθνικιστικό στρατό στη μάχη της Γουχάν, αν και δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν και να καταστρέψουν τις κινεζικές δυνάμεις ή να σπάσουν την κινεζική αντίσταση. Τα αναχώματα επισκευάστηκαν μόνο το 1947.
The Dambusters Raid
Στα τέλη του 1942, η Βασιλική Αεροπορία άρχισε να αναπτύσσει την τεχνολογία και τις τακτικές για να επιτεθεί σε ένα από τα πιο ευάλωτα στοιχεία του υδροηλεκτρικού συστήματος της Ναζιστικής Γερμανίας, μια σειρά φραγμάτων στην κοιλάδα του Ρουρ. Η στόχευση απλοποιήθηκε με την κατασκευή ειδικών βομβών που μπορούσαν να παρακάμψουν τα νερά του ποταμού και να χτυπήσουν τα φράγματα σε λοξή γωνία. Οι άνδρες της 617 Μοίρας επιφορτίστηκαν με την ανάπτυξη των απαραίτητων τεχνικών πτήσης να εξαπολύσουν τις βόμβες σε αποδεκτό επίπεδο κινδύνου. Τη νύχτα της 16ης Μαΐου 1943, δεκαεννέα αεροσκάφη της RAF ανέλαβαν μια επιδρομή κατά των φραγμάτων, καταστρέφοντας δύο από τις κατασκευές ενώ χάθηκαν οκτώ αεροσκάφη στη διαδικασία. Οι 1.600 μη πολεμιστές που σκοτώθηκαν από τις πλημμύρες περιελάμβαναν περίπου 1.000 Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου. Αν και οι επιθέσεις είχαν κάποιο τακτικό αποτέλεσμα, δεν ανταποκρίθηκαν στις ελπίδες των Βρετανών σχεδιαστών και δεν είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην προσπάθεια βιομηχανικού πολέμου της Γερμανίας.
Σύστημα Dike του Βορείου Βιετνάμ
Το Βόρειο Βιετνάμ δεν ήταν βιομηχανική δύναμη. Βασίστηκε στην Κίνα και τη Σοβιετική Ένωση για τεχνολογία και πολεμικό υλικό. Ωστόσο, ο αγροτικός του τομέας ήταν παραγωγικός και κρίσιμος για τη διατήρηση της πολεμικής προσπάθειας. Η πρόταση να βομβαρδιστούν αναχώματα σε όλο το Βόρειο Βιετνάμ ήταν μια από τις πιο αμφιλεγόμενες πτυχές ενός βαθιά αμφιλεγόμενου πολέμου. Όχι μόνο η γεωργία του Βορείου Βιετνάμ εξαρτιόταν από τα αναχώματα, αλλά η καταστροφή του εξελιγμένου συστήματος διαχείρισης των υδάτων θα μπορούσε να είχε προκαλέσει εκτεταμένες πλημμύρες, με τεράστιους θανάτους αμάχων και δυστυχία ως αποτέλεσμα.
Οι Αμερικανοί σχεδιαστές γνώριζαν πολύ καλά τη σημασία των αναχωμάτων. Παρά τις μεμονωμένες επιθέσεις, οι ΗΠΑ δεν συμμετείχαν σε συστηματική προσπάθεια να χτυπήσουν τα αναχώματα μέσω αεροπορικών επιδρομών. Οι δυνάμεις αεράμυνας του Βορείου Βιετνάμ κατασκεύαζαν μερικές φορές αντιαεροπορικά συστήματα και άλλες στρατιωτικές υποδομές κοντά ή πάνω σε συστήματα αναχωμάτων, είτε για ευκολία είτε για να αποτρέψουν τις αμερικανικές επιθέσεις «άγριας νυφίτσας». Ο Πρόεδρος Νίξον σκέφτηκε ανοιχτά να βομβαρδίσει τα αναχώματα στην Επιχείρηση Linebacker II του 1972, αλλά αποθαρρύνθηκε αφού ο Χένρι Κίσινγκερ προειδοποίησε για έως και 200.000 απώλειες αμάχων.
Η αποτυχία καταστροφής του συστήματος άρδευσης του Βόρειου Βιετνάμ αναφέρεται μερικές φορές από τους επικριτές της αμερικανικής αυτοσυγκράτησης ως απόδειξη ότι οι ΗΠΑ «πολέμησαν με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη τους». Ωστόσο, δεν είναι προφανές ότι η αεροπορική δύναμη των ΗΠΑ θα μπορούσε να είχε καταστρέψει τα αναχώματα ακόμα κι αν το είχε επιδιώξει. Σε κάθε περίπτωση, η διεθνής αντίδραση θα είχε υπερβεί κατά πολύ κάθε στρατιωτικό όφελος.
Η Μάχη του Φράγματος της Μοσούλης
Το 2014, το Ισλαμικό Κράτος σάρωσε τη Συρία και το Ιράκ, καταλαμβάνοντας τη Μοσούλη χωρίς μεγάλη μάχη. Η καταστροφή του φράγματος της Μοσούλης θα είχε καταστροφικές συνέπειες σε ολόκληρο το Ιράκ, και λόγω των λεπτομερειών κατασκευής του, το φράγμα χρειάστηκε εντατική συντήρηση. Το ISIS δεν δεσμεύτηκε να καταστρέψει το φράγμα ούτε έκανε καμία σοβαρή απόπειρα να το πράξει, αλλά δεδομένης της εικονοκλαστικής φύσης της οργάνωσης, δεν φαινόταν αδύνατο η τρομοκρατική ομάδα να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να προκαλέσει βιβλικά επίπεδα καταστροφής. Τις επόμενες εβδομάδες, δυνάμεις των ΗΠΑ, του Ιράκ και των Κουρδοϊρακινών δυνάμεων ανέλαβαν το φράγμα σε μια σειρά από μάχες που απώθησαν το ISIS. Το φράγμα της Μοσούλης δεν καταστράφηκε, αλλά η ανησυχία για την τύχη του διαμόρφωσε την εκστρατεία που διεξήγαγαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι ιρακινές ένοπλες δυνάμεις κατά του ISIS.
Δε γνωρίζουμε ακόμη ποιος έπληξε το φράγμα Kakhovka και δεν γνωρίζουμε πώς αυτό θα επηρεάσει την πορεία της αντεπίθεσης της Ουκρανίας. Μπορεί να προκύψουν περισσότερα στοιχεία τις επόμενες εβδομάδες που θα προσδιορίζουν ένα σαφές σύνολο δραστών και μια σαφή αίσθηση της λήψης αποφάσεων πίσω από την επίθεση. Αλλά δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι υποδομές νερού, που βρίσκονται στο επίκεντρο του ανθρώπινου πολιτισμού, έχουν γίνει μέρος αυτού του πολέμου. Η ζημιά σε αυτό το φράγμα είναι απλώς η τελευταία ένδειξη ότι η Ρωσία και η Ουκρανία διεξάγουν σχεδόν ολοκληρωτικό πόλεμο για το μέλλον της περιοχής.