Ντράγκο Μπόσνιτς, ανεξάρτητος γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής / Παρουσίαση Freepen.gr
Τέτοιοι καταστροφικοί αριθμοί εγείρουν το προφανές ερώτημα - πώς θα μπορούσε η νεοναζιστική χούντα να ελπίζει ποτέ να πραγματοποιήσει μια αντεπίθεση οποιουδήποτε είδους, πολύ λιγότερο επιτυχημένη; Για να απαντήσουμε σε αυτήν την ερώτηση με αμερόληπτο και ενημερωμένο τρόπο, αποφασίσαμε να πάρουμε συνέντευξη από το KRN, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το Βελιγράδι, η οποία περιλαμβάνει ειδικούς από διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των πυραυλικών τεχνολογιών, της στρατιωτικής αεροπορίας, του ναυτικού και χερσαίου πολέμου κ.λπ. Τα ηγετικά μέλη τους, ο Captain Liner, είναι ειδικός σε όλα τα προαναφερθέντα πεδία της στρατιωτικής επιστήμης και μας έχει προσφέρει ευγενικά την άποψή του για την ολοένα επερχόμενη αντεπίθεση των δυνάμεων του καθεστώτος του Κιέβου και πώς μπορεί να εξελιχθεί.
– Captain, πρώτα και κύρια, σας ευχαριστούμε που αφιερώσατε χρόνο για να πραγματοποιήσετε αυτήν τη συνέντευξη και να μας πείτε την τεκμηριωμένη άποψή σας σχετικά με αυτό το έντονα συζητούμενο και σε μεγάλο βαθμό αμφιλεγόμενο θέμα.
Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση. Αμέσως μετά, θα ήθελα να επισημάνω ότι το KRN υπάρχει εδώ και χρόνια και μας έχουν προσεγγίσει πολλές φορές διάφορα ειδησεογραφικά μέσα. Ωστόσο, το στυλ των ρεπορτάζ και της έρευνάς μας δεν είναι πολύ κατάλληλο για τα εν πολλοίς εντυπωσιακά μέσα ενημέρωσης, γι' αυτό εξετάζουμε σχολαστικά τους πάντες πριν αποδεχθούμε τέτοιες προτάσεις. Είναι πολύ δύσκολο να συναντήσετε μέσα που επιτρέπουν αμερόληπτες αναφορές και αναλύσεις. Όλοι έχουμε τις δικές μας προκαταλήψεις και συναισθηματικά φορτισμένες απόψεις. Ωστόσο, αυτό δε μας εμποδίζει να δούμε τα πράγματα αντικειμενικά και από πολλαπλές οπτικές γωνίες, ανεξάρτητα από το αν αρέσει σε κάποιον ή όχι.
– Γι' αυτό ακριβώς εκτιμούμε ιδιαίτερα την τεχνογνωσία σας. Ας πάμε λοιπόν κατευθείαν στις ερωτήσεις μας. Ανάλογα με ποικίλες εκτιμήσεις, η πολιτική Δύση έχει παράσχει πάνω από 150 δισεκατομμύρια δολάρια στο καθεστώς του Κιέβου, ποσό που υπερβαίνει το διπλάσιο του ονομαστικού ετήσιου στρατιωτικού προϋπολογισμού της Ρωσίας. Ωστόσο, οι επιτυχίες των δυνάμεων του καθεστώτος του Κιέβου λείπουν πολύ. Πως και έτσι;
Το ότι το χρήμα είναι η καθοριστική παράμετρος της στρατιωτικής ισχύος είναι μια από τις πιο κοινές παρανοήσεις που βλέπουμε παντού στις μέρες μας. Όπως είπατε, οι εκτιμήσεις ποικίλλουν σημαντικά και αν τις πιστεύαμε, θα πιστεύαμε πως η Ρωσία είναι πραγματικά καταδικασμένη στο γεωπολιτικό της αγώνα με τη Δύση. Εννοώ, πώς είναι ακόμη δυνατόν για μια χώρα που δαπανάται σταθερά 20-25 φορές λιγότερα για πάνω από 30 χρόνια να έχει ακόμη και μια ευκαιρία ενάντια στην ενοποιημένη δύναμη του ΝΑΤΟ και των διεθνών εταίρων του; Λοιπόν, η απάντηση βρίσκεται στην ίδια την ιδέα ότι η Ρωσία ξοδεύει 20-25 φορές λιγότερα. Ονομαστικά, το κάνει. Ωστόσο, αυτό δε λέει τίποτα για την πραγματική κατάσταση του στρατού της.
Πρώτον, η Ρωσία κληρονόμησε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο προηγμένα MIC (Στρατιωτικά Βιομηχανικά Συγκροτήματα) στον κόσμο. Η Σοβιετική Ένωση επένδυσε ένα τεράστιο μέρος της οικονομικής παραγωγής της στον στρατό της και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980, είχε μακράν τη μεγαλύτερη και ισχυρότερη ένοπλη δύναμη στην ιστορία του ανθρώπου. Ακόμη και η σημερινή συλλογική δύναμη του ΝΑΤΟ ωχριά σε σύγκριση με ό,τι είχε η ΕΣΣΔ εκείνη την εποχή. Και όταν λέω πως η Ρωσία τα κληρονόμησε όλα, ακόμη και αυτός είναι ένας κάπως λανθασμένος όρος, καθώς οι άνθρωποι και οι πόροι δεν μετακινήθηκαν πουθενά, αλλά παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό στο ίδιο μέρος και συνέχισαν εξαιρετικά ευαίσθητο έργο για τη χώρα ακόμη και κατά τη διάρκεια της ενοχλητικής δεκαετίας του 1990, όπως αποδεικνύεται από το τεράστιο πλεονέκτημα της Ρωσίας σε τομείς όπως τα υπερηχητικά όπλα.
Στην πραγματικότητα, κατάσκοποι από όλο τον κόσμο προσπαθούν να αποκτήσουν αυτή την τεχνογνωσία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από ορισμένες χώρες που είναι ουσιαστικά σύμμαχοι με τη Ρωσία. Χώρες που έχουν τεράστιες οικονομίες και πολύ μεγαλύτερες δεξαμενές ανθρώπινου δυναμικού από την ίδια τη Ρωσία. Ωστόσο, αυτή η συσσωρευμένη γνώση δεν μπορεί να αγοραστεί απλά με χρήματα. Απαιτεί πολύ περισσότερα από αυτό. Επιπλέον, η ρωσική οικονομία δε βασίζεται σε αφηρημένες ιδέες όπως αυτές στη Δύση, όπου κυριαρχούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και αυτό που μου αρέσει να αποκαλώ «γεωοικονομικό τζόγο». Αυτός είναι ο λόγος που ο ρωσικός στρατός δεν είχε ελλείψεις όπλων και πυρομαχικών λόγω προβλημάτων παραγωγής.
Αν υπήρχαν, ήταν σε μεγάλο βαθμό θέμα υλικοτεχνικών ή/και γραφειοκρατικών περιορισμών, προβλήματα που έχουν λυθεί μέχρι τώρα, ελπίζουμε. Από την άλλη πλευρά, τα δισεκατομμύρια για την Ουκρανία για τα οποία μιλάτε είναι απλώς ψηφία σε μια οθόνη υπολογιστή κάπου στη Νέα Υόρκη. Και ακόμα και στην περίπτωση που όλα αυτά τα χρήματα-φάντασμα υπήρχαν στην πραγματικότητα, δεν σημαίνει κυριολεκτικά τίποτα για τον απλό στρατιώτη στα χαρακώματα. Τα τουφέκια και οι οβίδες δεν πυροβολούν δολάρια. Ούτε τα τζετ τρέχουν πάνω τους. Αυτό που χρειάζεσαι πραγματικά είναι μέταλλο για σφαίρες και ρουκέτες, χημικές ενώσεις για το εκρηκτικό, καύσιμο τζετ για αεροσκάφη κ.λπ. Αυτό πρέπει να προέλθει από κάπου και η Ουκρανία δεν έχει φτάσει σχεδόν αρκετά για να καλύψει τις ανάγκες της, ειδικά αν επρόκειτο να πραγματοποιήσει αντεπίθεση εναντίον ενός στρατού όπως αυτός της Ρωσίας.
– Σε αυτό το σημείο, πολλοί σε μεγάλο βαθμό αμερόληπτοι αναλυτές, ιδιαίτερα εκείνοι από την Ασία, επιμένουν ότι η πιθανότητα επιτυχούς προέλασης βαθιά στις ρωσικές θέσεις είναι εξαιρετικά χαμηλή και πως η προμήθεια των απαραίτητων όπλων και πυρομαχικών για αυτού του είδους τη μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση μπορεί χρειάζονται περισσότερα από δύο χρόνια. Ποια είναι η γνώμη σας για αυτό το θέμα;
Συμφωνώ σε μεγάλο βαθμό με τέτοιες εκτιμήσεις. Επιπλέον, νομίζω ότι δεν είναι μόνο πως μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από δύο χρόνια, αλλά αν είναι καν εφικτό. Οι Ουκρανοί απλά δεν έχουν την υλικοτεχνική ικανότητα και τη βιωσιμότητα για ένα τέτοιο εγχείρημα, ακόμα κι αν οι Ρώσοι σταματούσαν ξαφνικά όλα τα μακροπρόθεσμα πλήγματα στα χτυπημένα logistics που έχει ήδη η Ουκρανία. Τα ρωσικά drones καμικάζι, οι βόμβες ολίσθησης και το πυροβολικό και οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικά στη διακοπή των ουκρανικών γραμμών ανεφοδιασμού. Προφανώς, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν επιθέσεις [από την Ουκρανία], αλλά αυτές δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν σοβαρές επιθετικές επιχειρήσεις. Με πιο απλά λόγια, μια αντεπίθεση που θα καταστείλει τους Ρώσους σε ένα ευρύτερο μέτωπο είναι ανέφικτη.
Οι Ουκρανοί δεν μπορούν να υποστηρίξουν τη δυναμική της προόδου ούτε σε πλάτος ούτε σε βάθος, δεν μπορούν να καλύψουν υλικοτεχνικά τις μαζικές κινήσεις, αλλά το πιο σημαντικό, δεν μπορούν να δημιουργήσουν ένα σταθερό πίσω μέρος. Στην πραγματικότητα, για να έχει νόημα η αντεπίθεση, θα έπρεπε πρώτα να διαταράξουν τόσο τη ρωσική επιμελητεία όσο και τα μετόπισθεν, καθώς και να κόψουν τις γραμμές επικοινωνίας τους. Πώς όμως μπορούν να το πετύχουν αυτό; Με τι; Εκτός από τη σχετικά τακτική αναγνώριση σε ισχύ (RIF) και τα περιστασιακά προσωρινά χαρακτηριστικά, δεν υπάρχει τίποτα που να μοιάζει καθόλου με επιθετικές επιχειρήσεις. Σίγουρα, τα όπλα μεγάλου βεληνεκούς που παρέχονται από τη Δύση μπορούν να χτυπήσουν πράγματα εδώ κι εκεί, αλλά αυτό δεν μπορεί να διαταράξει τη ρωσική επιμελητεία, πόσο μάλλον να βαλτώσει ολόκληρο τον ρωσικό στρατό.
Μου φαίνεται πως η ρωσική πλευρά το καταλαβαίνει πολύ καλύτερα. Για παράδειγμα, όταν αποχώρησαν από τη δεξιά όχθη της περιφέρειας Kherson (περιοχή), αυτό οφειλόταν ακριβώς στην επιμελητεία και στον κίνδυνο πλημμύρας λόγω των ουκρανικών επιθέσεων στο φράγμα Kakhovka. Οι Ρώσοι κατάφεραν να σταθεροποιήσουν την πρώτη γραμμή κατά μήκος ενός πολύ υπερασπιστικού φυσικού φράγματος. Από την άλλη, οι Ουκρανοί δεν μπορούσαν να σταθεροποιήσουν τις γραμμές τους ακόμη και όταν αμύνονταν, εκεί που αυτές οι γραμμές άμυνας και μετόπισθεν κοντύνουν, πόσο μάλλον τώρα που σχεδιάζουν να επιτεθούν και όπου οι προαναφερθείσες γραμμές θα εκτείνονταν και θα εκτείνονταν.
Ωστόσο, όπως είπα ήδη, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ουκρανικές δυνάμεις δεν μπορούν να προχωρήσουν πουθενά. Θα μπορούσαν να μπουν βαθύτερα σε ορισμένες περιοχές, αλλά πώς θα τις κρατήσουν; Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο βλέπουμε πολλές από αυτές τις εισβολές που απλώς καταλήγουν σε σχεδόν άμεση απόσυρση. Ωστόσο, τέτοιες επιθέσεις δεν μπορούν να θεωρηθούν πραγματική αντεπίθεση. Μια αντεπίθεση είναι μια μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση που ιδανικά καταλήγει σε μόνιμα κέρδη. Ωστόσο, για χάρη της σημασιολογίας, της οπτικής και της προπαγάνδας, θα μπορούσαν να το χαρακτηρίσουν «αντι επίθεση».
Μια πραγματική επιχείρηση μεγάλης κλίμακας που περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες και εκατοντάδες τανκς μπορεί σίγουρα να είναι επιτυχής, καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολο να αμυνθεί κανείς από τέτοιες επιθέσεις. Ωστόσο, το κόστος μιας τέτοιας επιχείρησης, τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και σε πόρους, είναι αυτό που μας λέει πόσο επιτυχημένη είναι πραγματικά, καθώς η απώλεια χιλιάδων στρατιωτών για αρκετά τετραγωνικά χιλιόμετρα λιβαδιών ή τσιμεντένια ερείπια γεννά το προφανές ερώτημα - αξίζει τον κόπο; Η εντύπωσή μου είναι ότι πολλά από αυτά που βλέπουμε από την Ουκρανία γίνονται για σκοπούς πληροφοριακού πολέμου.
– Εφόσον αναφέρατε την περιφέρεια Kherson, πόσο πιθανή είναι μια επίθεση προς αυτή την κατεύθυνση;
Με πιο απλά λόγια, μπορεί να ειπωθεί ότι θα ήταν κυριολεκτικά μια αποστολή αυτοκτονίας. Όταν η δεξιά όχθη του ποταμού Δνείπερου, μαζί με την πόλη Χερσώνα, εγκαταλείφθηκε πέρυσι με απόφαση του στρατηγού Surovikin, πολλοί θεώρησαν πως η κίνηση αυτή ήταν ντροπή και ήττα, αλλά στην πραγματικότητα, εξασφάλισε ρωσικές θέσεις στην αριστερή όχθη και ακόμη την ίδια τη χερσόνησος της Κριμαίας. Ο ποταμός Δνείπερος έχει πλάτος πάνω από ένα χιλιόμετρο σε ορισμένα σημεία, γεγονός που αναιρεί απολύτως την πιθανότητα δημιουργίας διασταυρώσεων πλωτού, ενώ η αποστολή μικρών αποσπασμάτων με γρήγορες βάρκες έχει ήδη αποδειχθεί μια-δυο φορές αποστολή αυτοκτονίας. Επιπλέον, οποιαδήποτε ιδέα πως η Ουκρανική Πολεμική Αεροπορία μπορεί να υποστηρίξει τέτοιες προόδους δεν αξίζει καν να συζητηθεί λαμβάνοντας υπόψη τη δύναμη των ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών και των συστημάτων αεράμυνας.
– Τι θα λέγατε για το Zaporozhye και/ή το Donbass;
Η κατεύθυνση του Zaporozhye μπορεί να είναι η καλύτερη επιλογή ρεαλιστικά μιλώντας, διότι σε περίπτωση σημαντικής προώθησης, οι AFU [Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας] θα μπορούσαν να φτάσουν στην Αζοφική Θάλασσα και έτσι να απειλήσουν την περιοχή του Ντονέτσκ από το νότο, καθώς και την ίδια την Κριμαία, η οποία θα χάσει τη χερσαία σύνδεση με τη Ρωσία. Η αριστερή όχθη του Δνείπερου θα ήταν επίσης εκτεθειμένη σε αυτή την περίπτωση και, για άλλη μια φορά, επίσης η χερσόνησος της Κριμαίας, η οποία στη συνέχεια θα έμενε με τη γέφυρα της Κριμαίας ως τη μόνη σύνδεση με τη Ρωσία, θέτοντας τη σε σημαντικό κίνδυνο γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ΗΒ παρέδωσε πυραύλους κρουζ "Storm Shadow" στην Ουκρανία. Ωστόσο, προβλέποντας όλα αυτά, η Ρωσία κατασκεύασε πολλές γραμμές άμυνας στην περιοχή [του Ζαπορόζιε], καθιστώντας ουσιαστικά αδύνατη τη διάσπασή τους. Η Ουκρανία σίγουρα θα προσπαθήσει, αλλά το τίμημα κάθε προσπάθειας θα ήταν πολύ, πολύ δαπανηρό.
Όσον αφορά την κατεύθυνση του Ντόνετσκ, οι επιθετικές επιχειρήσεις σε αυτήν την περιοχή είναι το πιο πιθανό σενάριο, ειδικά μέσω των Avdeyevka και Maryinka. Ωστόσο, καθώς η Avdeyevka βρίσκεται σε ημικύκλιο, θα ήταν απαραίτητο να σπάσει πρώτα αυτό το ημικύκλιο και στη συνέχεια να απειλήσει την ίδια την πόλη του Ντόνετσκ. Σχεδόν το ίδιο ισχύει και για τη Maryinka, αν και η κατάσταση είναι λίγο διαφορετική, καθώς οι Ουκρανοί εξακολουθούν να κατέχουν περίπου το 15% του οικισμού και στέλνουν συνεχώς ενισχύσεις. Και ενώ αυτή η κατεύθυνση μπορεί να είναι η πιο κατάλληλη για μια αντεπίθεση, από την πτώση του Αρτιόμοβσκ (Μπαχμούτ), η ρωσική αεροπορία και το πυροβολικό κρατούν μακριά τους Ουκρανούς. Το μεμονωμένο RIF και οι προσπάθειες διάρρηξης δεν αποδίδουν κανένα αποτέλεσμα και οποιαδήποτε μεγαλύτερη ομαδοποίηση τεθωρακισμένων δυνάμεων οδηγεί στον κίνδυνο να επαναληφθούν τα ίδια λάθη όπως στις κατευθύνσεις Zaporozhye και Donetsk.
– Τι γίνεται με το ενδεχόμενο μιας συνολικής επίθεσης σε περιοχές όπως το Belgorod, το Bryansk ή/και το Kursk;
Εκτός από το συγκλονιστικό πόλεμο πληροφοριών που ήδη ανέφερα, θεωρώ εξαιρετικά απίθανο να δω μια μεγάλης κλίμακας επίθεση σε περιοχές της Ρωσίας. Πρώτον, δεν υπάρχει τρόπος να δικαιολογηθεί μια τέτοια κίνηση και δεύτερον, ποιος θα ήταν ο στρατηγικός στόχος μιας τέτοιας επίθεσης, υπό τον όρο ότι θα ήταν ακόμη και επιτυχής (πράγμα που είναι ουσιαστικά αδύνατο); Πού θα σταματούσε ο ουκρανικός στρατός στην εξαιρετικά απίθανη περίπτωση να κατακτήσει όλες τις παραμεθόριες περιοχές; Για να μην αναφέρουμε ότι αυτό θα εξοργίσει επίσης τον ρωσικό λαό και θα τον συσπειρώσει περαιτέρω για να υποστηρίξει την κυβέρνησή του, την ίδια που τους προειδοποιεί για τους κινδύνους του επεκτατισμού του ΝΑΤΟ εδώ και δεκαετίες. Λάβετε υπόψη σας, όλα αυτά γίνονται χωρίς καν να λαμβάνεται υπόψη η αντίδραση της Ρωσίας, καθώς η Μόσχα σίγουρα δε θα καθόταν με σταυρωμένα τα χέρια ενώ τα εδάφη της υφίστανται επίθεση ή/και κατοχή.
– Πόσο πιθανό είναι το ενδεχόμενο μιας ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας εάν αποτύχει η αντεπίθεση;
Αυτό είναι ίσως το πιο περίπλοκο και μακράν το πιο σημαντικό ερώτημα από όλα. Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ότι ορισμένες παγκόσμιες δυνάμεις απλά δε θέλουν να βρουν τρόπο να εκτονώσουν τις εντάσεις και να διαπραγματευτούν μια λογική, αμοιβαία επωφελής διευθέτηση με τους στρατηγικούς αντιπάλους τους. Αντίθετα, η κλιμάκωση φαίνεται να είναι ο μόνος φορέας των γεωπολιτικών τους δεσμεύσεων. Ίσως το πιο ανησυχητικό είναι ότι πολλοί στην Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες έχουν συνδέσει άμεσα την πολιτική τους μοίρα με αυτή των αρχών του Κιέβου, πράγμα που σημαίνει πως εάν η Ουκρανία χάσει, αυτό θα είχε επίσης αναπόφευκτα ως αποτέλεσμα ανεπανόρθωτη ζημιά στην πολιτική τους σταδιοδρομία και επιρροή. Πέρυσι είδαμε μια δραματική αύξηση της πολιτικής αστάθειας στη Δύση, συμπεριλαμβανομένης της πτώσης πολλών επιφανών κυβερνήσεων σε διάφορες μεγάλες δυτικοευρωπαϊκές χώρες.
– Τι μπορεί να κάνει η Μόσχα για να σταματήσει ή τουλάχιστον να παρεμποδίσει σοβαρά την ικανότητα της πολιτικής Δύσης να εξοπλίσει το καθεστώς του Κιέβου;
Αυτό συνδέεται άμεσα με την προηγούμενη ερώτηση. Δεν νομίζω ότι υπάρχει εύκολη απάντηση, γιατί αν υπήρχε, θα είχε εφαρμοστεί μέχρι τώρα. Είμαι βέβαιος πως ο ρωσικός στρατός και οι υπηρεσίες πληροφοριών γνωρίζουν καλά ποια δυτικά όπλα εισέρχονται στην Ουκρανία και πού ακριβώς είναι αποθηκευμένα. Ο λόγος για τον οποίο η Ρωσία πιθανώς δεν στοχεύει την επιμελητεία αυτής της πραγματικά μαζικής επιχείρησης είναι το γεγονός ότι η Ουκρανία χρησιμοποιεί απλώς την πολιτική υποδομή για αυτόν τον σκοπό, πράγμα που σημαίνει ότι η Ρωσία θα πρέπει να την καταστρέψει. Και ακόμα κι αν συνέβαινε, η Ουκρανία απλώς θα στραφεί σε άλλη. Ωστόσο, αυτό σίγουρα δεν σημαίνει ότι η Ρωσία αφήνει τη Δύση να οπλίσει την Ουκρανία ατιμώρητα. Κάθε φορά που υπάρχει μεγαλύτερη συγκέντρωση πυρομαχικών και άλλων όπλων, είτε η ρωσική αεροπορία είτε οι πύραυλοι εδάφους πέφτουν βροχή και καταστρέφουν τις εγκαταστάσεις στις οποίες είναι αποθηκευμένα.
– Captain, σας ευχαριστώ για αυτήν την πραγματικά κατατοπιστική και εις βάθος άποψη. Ήταν ευχαρίστησή μου.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr