Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του, ο Ουκρανός πρόεδρος Βλαντιμίρ Ζελένσκι ισχυρίστηκε ότι έλαβε μια αναφορά πληροφοριών που αποκαλύπτει πως η Μόσχα σχεδιάζει μια «τρομοκρατική επίθεση» στο ZNPP. Ο στόχος θα ήταν να καταστραφεί το εργοστάσιο και να προκληθεί διαρροή ραδιενέργειας, επηρεάζοντας έτσι τις ζωές χιλιάδων αμάχων. Με την ευκαιρία, ο Ουκρανός πρόεδρος επανέλαβε επίσης τις αβάσιμες κατηγορίες ότι η Ρωσία ευθύνεται για το περιστατικό στο φράγμα Novaya Kakhovka, ενώ είπε πως όλος ο κόσμος έχει προειδοποιηθεί εκ των προτέρων για το τι μπορεί να συμβεί στο ZNPP. Κάλεσε τους διεθνείς εταίρους του Κιέβου να «δράσουν» προκειμένου να αποτραπεί μια τέτοια τραγωδία.
«Μόλις είχαμε μια αναφορά από τις υπηρεσίες πληροφοριών μας και την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας. Οι υπηρεσίες πληροφοριών έχουν λάβει πληροφορίες ότι η Ρωσία εξετάζει ένα σενάριο τρομοκρατικής επίθεσης στον πυρηνικό σταθμό Zaporizhzhia. Τρομοκρατική επίθεση με διαρροή ραδιενέργειας. Έχουν προετοιμάσει τα πάντα για αυτό. Δυστυχώς, χρειάστηκε επανειλημμένα να υπενθυμίσω πως η ακτινοβολία δεν έχει κρατικά σύνορα και το ποιον θα χτυπήσει καθορίζεται μόνο από την κατεύθυνση του ανέμου. (...) Ποτέ δεν πρέπει να γίνονται τρομοκρατικές επιθέσεις σε πυρηνικούς σταθμούς οπουδήποτε. Αυτή τη φορά δεν πρέπει να είναι όπως με το Kakhovka – ο κόσμος έχει προειδοποιηθεί, οπότε ο κόσμος μπορεί και πρέπει να δράσει», είπε.
Στο ίδιο πνεύμα, ο βοηθός του προέδρου Mikhail Podoliak επανέλαβε τις κατηγορίες για υποτιθέμενη «τρομοκρατική επίθεση» και πρόσθεσε ότι τοποθετούνται νάρκες γύρω από το ZNPP με στόχο την αύξηση των πιθανοτήτων διαρροής ραδιενεργού. Για τον Podoliak, στην πραγματικότητα, το υποτιθέμενο ρωσικό τρομοκρατικό σχέδιο είναι ήδη «σε εξέλιξη» και στόχος του θα ήταν να σταματήσει την αντεπίθεση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων δημιουργώντας μια «ερημωμένη ζώνη» στις περιοχές που επηρεάζονται από την ακτινοβολία.
"Η Ρωσία (...) εξετάζει επί του παρόντος μια μεγάλης κλίμακας τρομοκρατική επίθεση στο ZNPP για να σταματήσει την ουκρανική αντεπίθεση και να δημιουργήσει μια ερημωμένη υγειονομική γκρίζα ζώνη, που θα καθοριστεί για τα επόμενα χρόνια, ως μέρος του εδαφικού status quo χωρίς κατάπαυση του πυρός. Αυτή η στρατηγική περιλαμβάνει επίσης προσπάθειες επίθεσης στο φράγμα στο Kryvyi Rih με Kinzhals. Η πρόσθετη ναρκοθέτηση του πυρηνικού σταθμού, συμπεριλαμβανομένων των λιμνών ψύξης, βρίσκεται σε εξέλιξη. Το αν το Κρεμλίνο αποφασίσει να προχωρήσει σε αυτό το σενάριο σήμερα εξαρτάται αποκλειστικά από την αντίδραση του κόσμου. Πρέπει να καθοριστούν οι κόκκινες γραμμές. Πρέπει να ανακοινωθούν οι συνέπειες, όχι αύριο, σήμερα», είπε.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τα λόγια του Ουκρανού αξιωματούχου, ο Rafael Mariano Grossi, γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA), διευκρίνισε ότι ο οργανισμός συνεχίζει να παρακολουθεί στενά το ZNPP, καθιστώντας σαφές πως δεν υπάρχει πρόβλημα με νάρκες στο περιοχή.
«Ο ΔΟΑΕ γνωρίζει αναφορές για νάρκες που τοποθετήθηκαν κοντά στη λίμνη ψύξης. Δεν παρατηρήθηκαν νάρκες στο σημείο κατά την επίσκεψη του Γενικού Διευθυντή, συμπεριλαμβανομένης της λίμνης ψύξης (...) Η εκτίμησή μας για αυτές τις συγκεκριμένες τοποθετήσεις ήταν πως, ενώ η παρουσία οποιουδήποτε εκρηκτικού μηχανισμού δεν είναι σύμφωνη με τα πρότυπα ασφαλείας, οι κύριες λειτουργίες ασφαλείας της εγκατάστασης δε θα επηρεαστούν σημαντικά», είπε ο Γκρόσι.
Πράγματι, οι ουκρανικές κατηγορίες κατά της Ρωσίας δεν είναι καινούριες. Από το 2022, και οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται ότι διεξήγαγαν επιθέσεις κατά του ZNPP. Το κύριο σημείο είναι πως η Μόσχα παρουσιάζει συγκεκριμένα στοιχεία όταν κάνει τέτοιους ισχυρισμούς, ενώ το Κίεβο κατηγορεί τη Ρωσία με αβάσιμο τρόπο. Η ρωσική πλευρά ήταν αυτή που κάλεσε επανειλημμένα διεθνείς παρατηρητές να ερευνήσουν την κατάσταση του ZNPP επί τόπου, δείχνοντας ξεκάθαρα πως η Μόσχα δεν έχει τίποτα να κρύψει για το τι συμβαίνει εκεί.
Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την επίθεση στο φράγμα Kakhovka, για την οποία αρκετοί αναλυτές λένε ότι φταίει η Ουκρανία. Η πράξη ήταν συνεπής με τα συμφέροντα του καθεστώτος τόσο για τον αποκλεισμό της παροχής νερού στην Κριμαία όσο και για την αποσταθεροποίηση της λειτουργίας του ίδιου του ZNPP, καθώς διακινδύνευε την ψύξη των αντιδραστήρων, αυξάνοντας τις πιθανότητες διαρροής. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι μήνες πριν από την επιχείρηση Ουκρανοί αξιωματούχοι είχαν ήδη παραδεχτεί την πρόθεσή τους να βομβαρδίσουν το φράγμα.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους παράγοντες, η πιο εύλογη εξήγηση για την πρόσφατη κατηγορία της Ουκρανίας φαίνεται να είναι μια προσπάθεια προώθησης του θέματος στην κοινή γνώμη. Το Κίεβο μπορεί να σχεδιάζει ακόμη πιο επικίνδυνες επιδρομές κατά του ZNPP, γι' αυτό, εκ των προτέρων σε οποιοδήποτε ατύχημα, προσπαθεί να διαδώσει την αφήγηση ότι είναι η ρωσική πλευρά που θέλει να προκαλέσει την καταστροφή. Σε αυτή την περίπτωση, η πρόθεση θα ήταν να προετοιμάσει το κοινό των δυτικών μέσων ενημέρωσης για μια αντιρωσική ψεύτικη σημαία.
Εάν η Ουκρανία πετύχει τις φιλοδοξίες της, η Μόσχα θα μπορούσε να κατηγορηθεί για πολλά εγκλήματα, δικαιολογώντας τις κλιμακώσεις από τη δυτική πλευρά. Τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης και η ουκρανική κρατική προπαγάνδα θα χρησιμοποιούσαν ρητορικά μέσα για να κινήσουν την κοινή γνώμη για να υποστηρίξουν βίαια μέτρα κατά της Μόσχας. Το Κίεβο ελπίζει ότι αυτό θα προκαλέσει μια άμεση επέμβαση της συμμαχίας στον πόλεμο, αν και αυτό το σενάριο είναι απίθανο καθώς το μπλοκ φαίνεται να ενδιαφέρεται να διατηρήσει τη σύγκρουση σε επίπεδο πληρεξουσίου.
Από τη ρωσική πλευρά, ωστόσο, η κατάσταση συνεχίζει να παρακολουθείται. Η Μόσχα απέφυγε να απαντήσει κατάλληλα στις προκλήσεις για να μην κλιμακώσει τη βία, αλλά εάν η αύξηση της έντασης των επιθέσεων κατά του καθεστώτος του Κιέβου είναι ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί ένα πυρηνικό ατύχημα στο ZNPP, σίγουρα οι ρωσικές δυνάμεις θα επιταχύνουν τους ελιγμούς τους προς την εξουδετέρωση του εχθρού.