Daniel Davis - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Πολλοί στη Δύση έχουν ήδη συμπεράνει ακράδαντα ότι το περιστατικό έχει βλάψει οριστικά τον Πούτιν και πως το τέλος του είναι πλέον θέμα χρόνου. Ενώ τέτοιες δυτικές απόψεις είναι κατανοητές ως ένα βαθμό, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη και αβέβαιη. Κάποια πράγματα είναι γνωστά, άλλα όχι, και οι τελικές συνέπειες θα μπορούσαν να καταλήξουν τόσο θετικές όσο και αρνητικές για τον Πούτιν. Πρώτον, τα γνωστά.
Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο είχε εκτενείς συνομιλίες τόσο με τον Πούτιν όσο και με τον Πριγκόζιν το Σάββατο, την κρίσιμη ημέρα που τα στρατεύματα της Βάγκνερ κατέλαβαν το κέντρο του Ροστόφ. Αν και οι λεπτομέρειες αυτών των τηλεφωνημάτων δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί πλήρως, ο Λουκασένκο αναγνώρισε αργότερα ότι στον Πριγκόζιν είχαν δοθεί «εγγυήσεις ασφαλείας, όπως υποσχέθηκε χθες (ο Πούτιν)» και στη συνέχεια επιβεβαίωσε σήμερα το πρωί πως, ναι «όντως, (Πριγκόζιν) βρίσκεται στη Λευκορωσία σήμερα».
Ο Λουκασένκο αποκάλυψε επίσης βασικά σημεία των διαπραγματεύσεών του με τον Πριγκόζιν την Τρίτη που δεν είχαν αναφερθεί στο παρελθόν. Το ρωσικό κανάλι Telegram Operation Z ανέφερε πως ο Λουκασένκο συμπαθούσε εν μέρει τον Πριγκόζιν και την κατάστασή του, μεταφέροντας ότι ο αρχηγός της Βάγκνερ ήταν τρομερά αναστατωμένος επειδή το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών φέρεται να στέρησε τα πυρομαχικά που χρειαζόταν η Βάγκνερ στο Μπαχμούτ, με αποτέλεσμα αχρείαστες απώλειες από τους άνδρες του. Όταν ο Πριγκόζιν είπε ότι ένας από τους κύριους όρους του για τον τερματισμό της εξέγερσης ήταν η απομάκρυνση του Υπουργού Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Γκαρασίμοφ, ο Λουκασένκο του είπε κατηγορηματικά «κανείς δεν θα σου δώσει ούτε τον Σόιγκου ούτε τον Γκαρασίμοφ, ειδικά σε αυτή την κατάσταση».
Ο Prigozhin φέρεται να απάντησε, «αλλά θέλουμε δικαιοσύνη» για την απώλεια των ζωών των στρατευμάτων της Wagner. «Μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις», φέρεται να είπε ο Λουκασένκο τονίζοντας πως εάν τα στρατεύματα του Βάγκνερ συνεχίσουν την πορεία προς τη Μόσχα «απλώς θα τσακιστείς σαν ζωύφιο». Τέλος, είπε στον Πριγκόζιν να μην προσβάλλεται, αλλά αν συνέχιζε να πιέζει, είχε ήδη ειδοποιηθεί μια μαχητική ταξιαρχία να αναπτυχθεί αμέσως στη Μόσχα για να υπερασπιστεί την πρωτεύουσα από τη Βάγκνερ. Τελικά, ο Λουκασένκο είπε πως ο Πούτιν έδωσε εγγυήσεις για την ασφάλεια του Πριγκόζιν εάν παραιτηθεί, και τελικά αυτό ήταν που προφανώς οδήγησε στην εκτόνωση της κατάστασης.
Αναφέρθηκε επίσης σήμερα το πρωί, ότι η Λευκορωσία κατασκευάζει μια στρατιωτική βάση για έως και 8.000 στρατιώτες της Wagner περίπου 125 μίλια βόρεια των συνόρων με την Ουκρανία. Ο Λουκασένκο ήταν ξεκάθαρος σχετικά με αυτό που θεωρούσε «ανεκτίμητο» όφελος από την ύπαρξη του Πριγκόζιν και του Βάγκνερ στη χώρα του. «Θα μας πουν για όπλα», είπε ο Λευκορώσος πρόεδρος, εξηγώντας στους στρατιώτες του «τα οποία άλλα λειτούργησαν καλά, άλλα όχι. Και τακτικές, και όπλα, και πώς να επιτεθούν, πώς να αμυνθούν. Αυτό είναι ανεκτίμητο. Αυτό πρέπει να πάρουμε από τη Wagner».
Φαίνεται, ωστόσο, ότι οι μαχητές των Prigozhin και Wagner θα εισέλθουν σε αυτό το νέο στρατόπεδο και εκπαιδευτικό κέντρο με λίγα περισσότερα από τα ρούχα στην πλάτη τους και τα τουφέκια στα χέρια τους. Οι προετοιμασίες βρίσκονται σε εξέλιξη, δήλωσαν εκπρόσωποι του ρωσικού υπουργείου Άμυνας την Τρίτη, «για τη μεταφορά βαρέος στρατιωτικού εξοπλισμού από την ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία Wagner σε μονάδες των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων».
Ο Πριγκόζιν φέρεται να είχε μαζί του 25.000 μαχητές όταν έκανε την αποτυχημένη του προσπάθεια να κινηθεί πρς τη Μόσχα. Πόσοι δέχονται την πρόταση του Πούτιν να πάνε στον ρωσικό στρατό, πόσοι πηγαίνουν στη Λευκορωσία με τον Πριγκόζιν και πόσοι πάνε σπίτι τους είναι άγνωστο προς το παρόν. Επίσης άγνωστο είναι αν ο Πούτιν θα επιτρέψει στους μαχητές της Wagner που επιλέγουν να υπογράψουν συμβόλαια με το Υπουργείο Άμυνας να διατηρήσουν τη μοναδική δομή δυνάμεών τους ή αν απλώς θα απορροφηθούν από τη μεγαλύτερη δύναμη.
Αν είναι το δεύτερο, εικάζω ότι λίγοι θα δεχτούν την προσφορά του Πούτιν, επειδή η δομή και η απόδοση του τρόπου μάχης της Βάγκνερ είναι θεμελιωδώς διαφορετική από το πώς λειτουργεί ο ρωσικός στρατός. Η Wagner ιδρύθηκε αρχικά από τον Dmitry Utkin, πρώην Αντισυνταγματάρχη των Ειδικών Δυνάμεων στη ρωσική δύναμη Spetznaz. Πολλές από τις δομές της Βάγκνερ – περιορισμένη γραφειοκρατία, εστίαση σε άμεσες πολεμικές ενέργειες και βασισμένες σε στοιχεία μικρών μονάδων που είναι στενά συνδεδεμένα – είναι παρόμοιες με εκείνες των Spetznaz.
Αυτή η διαφορά ήταν ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους η Βάγκνερ σημείωσε μοναδική επιτυχία στη μάχη όπου λίγοι άλλοι ρωσικοί σχηματισμοί παρόμοιου μεγέθους απέτυχαν. Ένας από τους πιθανούς λόγους για τους οποίους ο Πούτιν ήταν διατεθειμένος να ανεχτεί τόσο πολύ τις πολλές γελοιότητες του Πριγκόζιν ήταν ότι ο Πούτιν δεν ήθελε να διακινδυνεύσει να χάσει την πιο μαχητική του μονάδα, κάτι που φοβόταν πως θα είχε συμβεί αν είχε πειθαρχήσει στον Πριγκόζιν. Οι ηγέτες της Βάγκνερ κινούμενοι όμως σε ανοιχτή εξέγερση, ωστόσο, ανάγκασαν το χέρι του Πούτιν να ενεργήσει. Η εξορία του Prigozhin στη Λευκορωσία αφήνει πολλά βασικά ερωτήματα αναπάντητα.
Πρώτον, τι θα γίνει με τον Όμιλο Wagner, αυτό καθεαυτό; Από την αρχή της εξέγερσης, η Βάγκνερ είχε στρατεύματα για τη ρωσική κυβέρνηση στη Συρία και σε μέρη της Αφρικής. Τι θα γίνει με την οργάνωση σε αυτές τις τοποθεσίες; Η εκδίωξη του Πριγκόζιν στη Λευκορωσία σημαίνει ότι δεν είναι πλέον επικεφαλής της Βάγκνερ ή εξακολουθεί να διατηρεί τη θέση του; Κανείς στη Μόσχα ή στο Μινσκ δεν έχει απαντήσει ακόμη σε αυτό το ερώτημα (και έτσι τα στρατεύματα της Βάγκνερ που θα επιλέξουν να μετακινηθούν στη Λευκορωσία θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν υπό τη διοίκηση του Πριγκόζιν;).
Το πιο σημαντικό για τον Πούτιν: πώς επηρεάζει τους πολεμικούς στόχους της Ρωσίας η συμφωνία που επιτεύχθηκε με τον Πριγκόζιν και η αποτελεσματική αποστρατιωτικοποίηση της Βάγκνερ στην Ουκρανία; Καμία μονάδα δεν ήταν πιο αποτελεσματική στη μάχη τον περασμένο χρόνο από τη Βάγκνερ. Κατά πάσα πιθανότητα, η Ρωσία θα ξεκινήσει κάποιας μορφής επίθεση αυτό το καλοκαίρι ή στις αρχές του φθινοπώρου. Η Βάγκνερ είχε αναφερθεί προηγουμένως ότι είχε επανεξοπλίσει και ανοικοδομούσε τη δύναμή της και αναμενόταν να είναι έτοιμη για μάχη τον Αύγουστο. Χωρίς αυτή την έμπειρη δύναμη κρούσης διαθέσιμη στη ρωσική ηγεσία, άλλες ρωσικές μονάδες θα μπορέσουν να καλύψουν το κενό ή η απουσία της Βάγκνερ θα αναγκάσει το Κρεμλίνο να αλλάξει τα επιθετικά του σχέδια;
Από την οπτική γωνία της Ουκρανίας, τα γεγονότα της ανταρσίας του Πριγκόζιν ήταν θεϊκό δώρο. Όχι μόνο οι Ρώσοι έχασαν τον πιο επιτυχημένο επιθετικό σχηματισμό τους, αλλά το χάος που προκάλεσε το περιστατικό σε ολόκληρη την ηγεσία του ρωσικού στρατού έχει, τουλάχιστον προσωρινά, αποδυναμώσει τη ρωσική πλευρά. Οι περισσότερες από τις ρωσικές αμυντικές γραμμές που μάχονται επί του παρόντος κατά της επίθεσης της Ουκρανίας δεν βασίστηκαν στη Βάγκνερ και επομένως δεν έχει υπάρξει μεγάλη αλλαγή στις τρέχουσες μάχες.
Αλλά το Κίεβο αναμφίβολα έχει πολύ λιγότερες ανησυχίες για μια ρωσική επίθεση τώρα από ό,τι πριν. Εάν άλλα ρωσικά στρατεύματα προχωρήσουν στην επίθεση στα τέλη του καλοκαιριού, μπορεί να είναι λιγότερο σίγουροι γνωρίζοντας ότι ο Βάγκνερ δε θα είναι πλέον επικεφαλής της επίθεσης ούτε θα είναι διαθέσιμη ως «πυροσβεστική» για να σώσει οποιαδήποτε αποδυνάμωση της ρωσικής γραμμής. Μένει να δούμε αν άλλοι ρωσικοί επιθετικοί σχηματισμοί είναι σε θέση να σηκώσουν τη χαλάρωση και να αντικαταστήσουν τις δυνατότητες της Βάγκνερ.
Σε κάθε περίπτωση, η όλη υπόθεση Prigozhin έχει τουλάχιστον προσωρινά αποδυναμώσει πολιτικά τον Πούτιν, έχει αποκαλύψει τη διχόνοια και την αβεβαιότητα εντός των ανώτερων ρωσικών στρατιωτικών βαθμίδων και έχει δώσει ενθάρρυνση στις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις. Ωστόσο, όπως έχω γράψει πολλές φορές σε αυτές τις σελίδες, τελικά ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει ή δε συμβαίνει με τον Όμιλο Wagner, τα θεμελιώδη στοιχεία του πολέμου παραμένουν αποφασιστικά στο πλευρό της Ρωσίας και η Μόσχα είναι ακόμα πιθανό να εμποδίσει την Ουκρανία να ξανακερδίσει την επικράτειά της.