Irina Slav για το Oilprice.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι πτωτικοί παράγοντες είναι σαφείς και, πράγματι, σημαντικοί: αβεβαιότητα για τον ρυθμό της οικονομικής ανάκαμψης της Κίνας από την πανδημία, παρά το ποσοστό ρεκόρ των εισαγωγών πετρελαίου. Και οι φόβοι για τον πληθωρισμό και την ύφεση που φαίνεται να έχουν γίνει επιδημικοί μεταξύ των εμπόρων εμπορευμάτων.
Υπάρχει επίσης ένας τρίτος πτωτικός παράγοντας - ένας νέος παράγοντας που δεν υπήρχε στους προηγούμενους κύκλους του κλάδου. Αυτή είναι η ενεργειακή μετάβαση και οι δεκάδες προβλέψεις που λένε πως η στροφή προς την αιολική, την ηλιακή ενέργεια και τα ηλεκτρικά οχήματα θα σκοτώσει τη ζήτηση πετρελαίου.
Οι πιο πρόσφατες σε αυτό το σωρό προβλέψεις προήλθαν από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας του Καναδά, που χρησιμοποίησε μοντελοποίηση υπολογιστή για να προβλέψει τη ζήτηση πετρελαίου μακροπρόθεσμα και διαπίστωσε ότι μια επιτυχημένη μετάβαση σε μηδενική κατάσταση του παγκόσμιου ενεργειακού συστήματος θα μείωνε τη ζήτηση πετρελαίου κατά 65% έως το 2050.
Αυτή είναι μια αρκετά σημαντική μείωση, ακόμα κι αν δεν είναι ένας πλήρης «θάνατος» της ζήτησης. Εν τω μεταξύ, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι αναμένει η αύξηση της ζήτησης πετρελαίου να κορυφωθεί πριν από το 2030, και πάλι λόγω της μετάβασης.
«Η στροφή προς μια οικονομία καθαρής ενέργειας επιταχύνεται, με μια κορύφωση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου εν όψει πριν από το τέλος αυτής της δεκαετίας καθώς προχωρούν τα ηλεκτρικά οχήματα, η ενεργειακή απόδοση και άλλες τεχνολογίες», δήλωσε ο επικεφαλής του IEA Fatih Birol. «Οι παραγωγοί πετρελαίου πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στον ρυθμό συγκέντρωσης των αλλαγών και να βαθμονομήσουν τις επενδυτικές τους αποφάσεις για να εξασφαλίσουν μια ομαλή μετάβαση».
Με τέτοιο βαθμό βεβαιότητας που προέρχεται από οργανισμούς όπως η IEA και η CER, πολλοί παραγωγοί θα σκεφτούν πράγματι δύο φορές τα σχέδια ανάπτυξής τους. Και αυτό είναι που μας φέρνει στο μεγαλύτερο κίνδυνο της τρέχουσας κατάστασης με τις τιμές του πετρελαίου: μια ραγδαία άνοδο, που προκύπτει από τη μετατόπιση της αγοράς σε ελλειμματική κατάσταση.
Αυτό δεν είναι νέο σενάριο. Μάλιστα, οι αναλυτές το προειδοποιούσαν εδώ και λίγο καιρό. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Rystad Energy, αυτό το έλλειμμα θα μπορούσε να φτάσει τα 2,4 εκατομμύρια bpd κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Η ζήτηση, εν τω μεταξύ, θα αυξηθεί κατά 1,7 εκατομμύρια bpd. Πού ακριβώς μπορούν να πάνε λογικά οι τιμές του πετρελαίου σε ένα τέτοιο πλαίσιο; Πάνω.
Και θα ανέβουν μόλις οι έμποροι ανακαλύψουν το χάσμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και υπενθυμίσουν το γεγονός πως η ζήτηση πετρελαίου είναι αρκετά ανελαστική λόγω της θεμελιώδους φύσης του εμπορεύματος. Το πετρέλαιο χρησιμοποιείται σχεδόν σε όλα με τη μία ή την άλλη μορφή. Αυτό σημαίνει ότι όποια και αν είναι η τιμή, η ζήτηση θα αλλάξει ελάχιστα.
Προς το παρόν, οι έμποροι φαίνονται απασχολημένοι με την επιστροφή της Κίνας στην κανονικότητα, την ύφεση της Ευρώπης και του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, και φαίνεται να έχουν ξεχάσει αυτό το τελευταίο γεγονός. Αλλά ταυτόχρονα, βλέπουν σταθερές εξαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία παρά τη δέσμευσή της να μειώσει την παραγωγή κατά μισό εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως, υψηλότερες εξαγωγές πετρελαίου από το Ιράν και χαμηλότερες από τις προγραμματισμένες περικοπές παραγωγής από τον ΟΠΕΚ+.
Υπάρχει, δηλαδή, άφθονη προσφορά αυτή τη στιγμή, όσον αφορά τους εμπόρους. Και η ζήτηση δε φαίνεται πως θα αυξηθεί έντονα οπουδήποτε σύντομα, τουλάχιστον με βάση τα δεδομένα κινητικότητας.
Η παγκόσμια οδική κυκλοφορία, αναφέρει η Rystad, πρόσφατα έπεσε κάτω από τα επίπεδα του 2019 τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Ωστόσο, για τους τρεις μήνες πριν από αυτό, ήταν πάνω από αυτά τα επίπεδα.
Αλλά εδώ είναι μια ενδιαφέρουσα έκθεση από τον ΔΟΕ από το περασμένο έτος. Στα μέσα Ιουνίου 2022, ο IEA προέβλεψε ότι η προσφορά αργού πετρελαίου θα έπρεπε να καλύψει τη ζήτηση φέτος.
«Η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου μπορεί να δυσκολευτεί να συμβαδίσει με τη ζήτηση το επόμενο έτος, καθώς οι αυστηρότερες κυρώσεις αναγκάζουν τη Ρωσία να κλείσει περισσότερα πηγάδια και αρκετοί παραγωγοί έρχονται αντιμέτωποι με τους περιορισμούς της παραγωγικής ικανότητας», ανέφερε η IEA στην έκθεσή της για την αγορά τον Ιούνιο του 2022.
Όλοι είδαμε πώς έγινε αυτό, και οι ρωσικές εξαγωγές γίνονται κάτι σαν μυστήριο επειδή, σημειώνει ξανά η Rystad, η Ρωσία έχει πράγματι μειώσει την παραγωγή — κατά περίπου 400.000 bpd. Αυτό είναι χαμηλότερο από το υποσχεμένο, αλλά δεν είναι λίγο. Ωστόσο, οι εξαγωγές παραμένουν ισχυρότερες από ό,τι σχεδόν όλοι περίμεναν να είναι.
Αυτός, και ο φαινομενικά μη ικανοποιητικός ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας, είναι οι δύο παράγοντες που κρατούν υπό έλεγχο τις ανησυχίες για την προσφορά. Προς το παρόν. Γιατί αργά ή γρήγορα, οι πρόσθετες περικοπές του ΟΠΕΚ+ θα αρχίσουν να γίνονται αισθητές. Υπάρχει ένας απλός λόγος για αυτό: η ζήτηση δε θα μειωθεί σε κανένα βαθμό ανάλογο με τις περικοπές της προσφοράς.
Όλα αυτά σημαίνουν πως οι ταύροι του πετρελαίου θα μπορούσαν να έχουν τη μέρα τους αργότερα φέτος, ειδικά καθώς το βόρειο ημισφαίριο πλησιάζει πιο κοντά στο χειμώνα και η ζήτηση θέρμανσης ωθεί τη ζήτηση πετρελαίου υψηλότερη. Η καλοκαιρινή περίοδος οδήγησης μπορεί να είναι ένας καλός δείκτης των τάσεων της ζήτησης πετρελαίου, αλλά η χειμερινή περίοδος θέρμανσης είναι καλύτερη. Τα ταξίδια το καλοκαίρι είναι θέμα προτίμησης και μέσων. Η παραμονή της ζέστης τον χειμώνα είναι μια ανάγκη.