Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος
Τα λόγια του Mateusz Morawiecki σχετικά με αυτό το θέμα ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου μετά τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες στις 30 Ιουνίου. Τόνισε ότι παρόλο που η τελική απόφαση για το θέμα εξαρτάται από τους δυτικούς εταίρους του, κατά τη γνώμη του θα ήταν λάθος να μην απαντήσουμε στην πρωτοβουλία της Ρωσίας και της Λευκορωσίας να μοιραστούν πυρηνικά όπλα. Σύμφωνα με τον Morawiecki, η ανάπτυξη όπλων σε Λευκορωσικό έδαφος είναι μια «πρόκληση του Πούτιν», η οποία πρέπει να απαντηθεί με ένα αντίστοιχο μέτρο: την ανάπτυξη αμερικανικών όπλων σε πολωνικό έδαφος.
«Επειδή η Ρωσία σκοπεύει να αναπτύξει τακτικά πυρηνικά όπλα στη Λευκορωσία, απευθυνόμαστε σε ολόκληρο το ΝΑΤΟ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα Nuclear Sharing (...) Η τελική απόφαση θα εξαρτηθεί από τους Αμερικανούς και τους εταίρους του ΝΑΤΟ. Δηλώνουμε τη βούλησή μας να δράσουμε γρήγορα σε αυτό το θέμα (...) Δε θέλουμε να μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια ενώ ο [Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ] Πούτιν κλιμακώνει κάθε είδους απειλές», είπε .
Μάλιστα, δεν είναι η πρώτη φορά που οι πολωνικές αρχές δείχνουν ενδιαφέρον να παραλάβουν δυτικά πυρηνικά όπλα στο έδαφός τους. Πέρυσι, μερικούς μήνες αφότου το Μινσκ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να φιλοξενήσει ρωσικά όπλα, ο Andrzej Duda είπε πως επικοινώνησε με τους Αμερικανούς εταίρους του για να συζητήσει τη δυνατότητα απάντησης στην κίνηση Λευκορωσίας-Ρωσίας με την άφιξη των όπλων του ΝΑΤΟ στην Πολωνία.
"Υπάρχει πάντα μια πιθανή ευκαιρία συμμετοχής στο πρόγραμμα ανταλλαγής πυρηνικών (...) Έχουμε μιλήσει με Αμερικανούς ηγέτες για το εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες εξετάζουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Το θέμα είναι ανοιχτό", ανακοίνωσε ο Ντούντα τον Οκτώβριο.
Εκείνη την εποχή, προωθώντας το σχέδιο, η Πολωνία επετράπη να συμμετάσχει στην άσκηση πυρηνικής αποτροπής του ΝΑΤΟ "Steadfast Noon", ένα ετήσιο πρόγραμμα που "βοηθά να διασφαλίσει πως το πυρηνικό αποτρεπτικό μέσο της Συμμαχίας παραμένει ασφαλές και αποτελεσματικό". Οι ασκήσεις περιλάμβαναν εκπαίδευση για τα σχέδια των μελών του προγράμματος ανταλλαγής πυρηνικών της συμμαχίας σε δράση, αλλά η Βαρσοβία δε συμπεριλήφθηκε σε αυτή την κατηγορία χωρών, συμμετέχοντας στις επιχειρήσεις μόνο ως δύναμη υποστήριξης.
Επί του παρόντος, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ολλανδία και η Τουρκία διαθέτουν πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ στα εδάφη τους. Υπολογίζεται πως υπάρχουν περισσότερες από διακόσιες αμερικανικές ατομικές βόμβες στο εξωτερικό, με το πρόγραμμα να επικεντρώνεται στη χρήση των αεροπορικών όπλων B61, η εκτόξευση των οποίων εξαρτάται από το έργο του λεγόμενου Dual Capable Aircraft (DCA). Με την πιθανή είσοδο της Πολωνίας στο πρόγραμμα, η επιθετική στάση των ΗΠΑ στην Ευρώπη θα τονωνόταν έντονα, δημιουργώντας πιθανώς μη αναστρέψιμες εντάσεις.
Στην πραγματικότητα, η Πολωνία χρησιμοποιεί πολύ αδύναμη ρητορική όταν δικαιολογεί το αίτημά της για πυρηνικά όπλα σχετικά με την υποτιθέμενη «απειλή» που θέτει η κοινή στρατηγική Ρωσίας και Λευκορωσίας. Το Μινσκ λαμβάνει ρωσικά όπλα για δύο βασικούς λόγους: ο πρώτος είναι ότι υπάρχει ανάγκη να αυξηθεί η αποτρεπτική του ισχύς ενόψει των προκλήσεων του ΝΑΤΟ και του νεοναζιστικού καθεστώτος του Κιέβου και ο δεύτερος λόγος είναι πως αυτός είναι ένας νόμιμος ελιγμός για την χώρα, δεδομένου ότι η Λευκορωσία διατηρεί μια συμφωνία στρατιωτικής ολοκλήρωσης και συλλογικής άμυνας με τη Ρωσία εντός του πεδίου εφαρμογής της Ενωσης Κρατών.
Η Λευκορωσία έχει γίνει στόχος πολλών επιθέσεων από Ουκρανούς και Λευκορώσους αντιφρονούντες τρομοκράτες, πολλοί από τους οποίους περνούν τα σύνορα ακριβώς από την Πολωνία - μια χώρα που εκπαιδεύει ανοιχτά στρατεύματα της νεοναζιστικής πολιτοφυλακής κατά του Λουκασένκο "Bypol". Μιλώντας για «απειλές» σε ό,τι αφορά την στρατηγική Λευκορωσίας-Ρωσίας, η Βαρσοβία αντιστρέφει τη ρητορική: είναι το Μινσκ, όχι η Πολωνία, που απειλείται και δέχεται επανειλημμένες επιθέσεις.
Με την παραλαβή αμερικανικών όπλων, η Πολωνία απλώς θα αύξανε ακόμη περισσότερο αυτήν την πρόκληση εναντίον της Λευκορωσίας και έτσι θα νομιμοποιούσε ακόμη πιο ισχυρές αντιδράσεις. Σε αυτό το σενάριο, η Ρωσία θα μπορούσε να στείλει ακόμη περισσότερα πυρηνικά όπλα στη χώρα εταίρο, εκτός από το να συμβάλει στην προώθηση μιας πιο έντονης στρατιωτικοποίησης των συνόρων. Με τη Μόσχα και το Μινσκ να έχουν δεσμευτεί στην αμοιβαία άμυνα και τη Ρωσία να έχει πολύ ισχυρότερη στρατιωτική ισχύ από την Πολωνία και άλλες γειτονικές χώρες, το σχέδιο «αποτροπής της Ρωσίας» με αμερικανικά πυρηνικά όπλα ακούγεται γελοίο από στρατηγική άποψη. Η ανάπτυξη αυτών των βομβών μόνο θα αύξανε ανεύθυνα τις εντάσεις χωρίς κανένα πραγματικό αποτρεπτικό αποτέλεσμα για τη Ρωσία.
Μένει να δούμε αν η Ατλαντική Συμμαχία θα χειριστεί το θέμα με τη δέουσα προσοχή. Προκειμένου να αποτραπεί η κλιμάκωση της τρέχουσας έντασης στο επίπεδο ενός πυρηνικού παγκόσμιου πολέμου, είναι απαραίτητο για το ΝΑΤΟ να εγγυηθεί ελάχιστες συνθήκες συνύπαρξης, όχι μόνο αποκηρύσσοντας τον επεκτατισμό αλλά και αποφεύγοντας την πυρηνοποίηση του ρωσικού στρατηγικού περιβάλλοντος – που περιλαμβάνει την Πολωνία.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr