Δρ Binoy Kampmark - southfront.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Το κύριο πιάτο εδώ περιλαμβάνει τα πυρηνικά υποβρύχια που προορίζονται να φτάσουν στις αυστραλιανές ακτές, τόσο από την άποψη της αγοράς όσο και από την κατασκευή. Σηματοδοτεί αυτό που οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστραλία περιγράφουν ως τον πρώτο πυλώνα της συμφωνίας. Φαινομενικά, προορίζονται για την αυτοάμυνα της νησιωτικής ηπείρου, που δηλώνονται ως απολύτως και μάλιστα απελπιστικά απαραίτητα σε αυτούς τους επικίνδυνους καιρούς. Στην πραγματικότητα, προορίζονται ως ακριβά παιχνίδια για πρόθυμους υποτελείς, τα οποία πιθανώς τα χειρίζεται αυστραλιανό προσωπικό, μετά από έκκληση των αμερικανικών ναυτικών και στρατιωτικών δυνάμεων, παρακολουθώντας τις κινεζικές δυνάμεις και οποιαδήποτε αταξία μπορεί να προκαλέσουν.
Ενώ η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία συγκεκριμένων υποβρυχίων AUKUS με βρετανικό σχεδιασμό, συμπληρωμένα από αμερικανική τεχνολογία και αυστραλιανή επιμελητεία, έως και τρία υποβρύχια κλάσης Virginia (SSN-774) προορίζονται ως αρχική μεταφορά. Ωστόσο, η απόφαση να γίνει αυτό λαμβάνεται τελικά στο Κογκρέσο. Όσο χαρούμενος και πρόθυμος κι αν είναι ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν να αποχωριστεί τέτοιου είδους σκάφη, οι εκπρόσωποι στην Ουάσιγκτον δεν συμφωνούν όλοι.
Τα σημάδια ότι δεν ήταν όλοι οι νομοθέτες πρόθυμοι για τη συμφωνία είχαν ήδη εκφραστεί το Δεκέμβριο του 2022. Σε μια επιστολή προς τον Μπάιντεν που συντάχθηκε από τον Δημοκρατικό Γερουσιαστή Τζακ Ριντ και τον απερχόμενο Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Τζέιμς Ινχοφ, εκφράστηκαν ανησυχίες «για την κατάσταση της αμερικανικής υποβρυχιακής βιομηχανικής βάσης καθώς και για την ικανότητά της να υποστηρίξει τον επιθυμητό υποβρύχιο πολιτειακό πυρήνα του AUKUS SSN». Οι τρέχουσες συνθήκες, συνέχισαν να περιγράφουν οι γερουσιαστές, απαιτούσαν «μια νηφάλια αξιολόγηση των γεγονότων για να αποφευχθεί η πίεση της αμερικανικής βιομηχανικής βάσης υποβρυχίων σε οριακό σημείο».
Στις 22 Μαΐου, μια έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου περιέγραφε ορισμένα από τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι πολιτικοί των ΗΠΑ σχετικά με την προμήθεια του υποβρυχίου Virginia (SSN-774) για το Αυστραλιανό Ναυτικό. Θα έπρεπε, για παράδειγμα, το Κογκρέσο «να εγκρίνει, να απορρίψει ή να τροποποιήσει το νομοθετικό πακέτο AUKUS του DOD για το FY2024 NDAA [National Defense Authorization Act] που στάλθηκε στο Κογκρέσο στις 2 Μαΐου 2023»; Θα είχε «καθαρό αντίκτυπο στη συλλογική συμμαχική αποτροπή» η μεταφορά τριών έως πέντε τέτοιων σκαφών «ενώ επιδιώκεται η κατασκευή τριών έως πέντε SSN αντικατάστασης για το Ναυτικό των ΗΠΑ»; Και αν ανησυχεί το Πεκίνο, λαμβάνοντας υπόψη ορισμένες σαφείς παρατηρήσεις από Αυστραλούς αξιωματούχους πως δε θα χρησιμοποιούσαν αυτόματα τα σκάφη που προμήθευσαν οι ΗΠΑ εναντίον τους σε μια σύγκρουση που εμπλέκει την Ουάσιγκτον.
Η έκθεση έχει αποδειχθεί αρκετά προληπτική. Οι Ρεπουμπλικάνοι στην Επιτροπή Ενόπλων Υπηρεσιών της Γερουσίας έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι στάσιμες πτυχές του AUKUS μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμες, εάν συνεπάγεται αύξηση των στρατιωτικών δαπανών πέρα από τα επίπεδα που ορίζονται από την τρέχουσα συμφωνία για το όριο χρέους. Στις 16 Ιουλίου, ο γερουσιαστής του Μισισιπή, Ρότζερ Γουίκερ, ένα από τα μέλη της επιτροπής, πήγε στη Wall Street Journal για να δηλώσει ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να διπλασιάσουν την παραγωγή υποβρυχίων. Τα αρχικά επαινετικά λόγια για το σύμφωνο ασφαλείας είναι απλώς το προοίμιο για μια γιγάντια συμβουλή της America First, που υποβιβάζει την Αυστραλία σε κατάσταση απλού πελάτη. «Όπως έχει, το σχέδιο AUKUS θα μεταφέρει τα αμερικανικά υποβρύχια κλάσης Βιρτζίνια σε μια χώρα εταίρο, ακόμη και πριν ικανοποιήσουμε τις απαιτήσεις του δικού μας Ναυτικού».
Ο μαγικός αριθμός των 66 πυρηνικών υποβρυχίων ήταν κάπως μακριά. Οι ΗΠΑ είχαν μόνο 49 στον στόλο τους, αριθμός που θα έπεφτε σε τρία έως το 2030 καθώς τα γηρασμένα υποβρύχια αποσύρονται με ρυθμό ταχύτερο από την αντικατάστασή τους. Η βιομηχανική βάση για τέτοια σκάφη είχε επεκταθεί, με μόλις 1,2 επιθετικά υποβρύχια κλάσης Virginia να παράγονται ετησίως αντί των απαραίτητων δύο. Για τον Wicker, οι μέρες για την προμήθεια υποβρυχίων ήταν η δεκαετία του 1980, όταν τολμηρές, μυώδεις διοικήσεις ξόδευαν με λαχτάρα χρήματα για το πρόγραμμα.
Στη συνέχεια ήρθε ένα άλλο πρόβλημα: σχεδόν το 40% των επιθετικών υποβρυχίων των ΗΠΑ θα ήταν ανίκανο να αναπτυχθούν λόγω καθυστερήσεων στη συντήρηση. Ο γερουσιαστής πρόσφερε ένα παράδειγμα από το 2021: ένα ατύχημα στο USS Connecticut στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας σήμαινε πως δε θα ήταν διαθέσιμο μέχρι το 2026.
Οι όροι, για τον Wicker, είναι αυστηροί. «Για να τηρήσουμε τη δέσμευση στο πλαίσιο της AUKUS και να μη μειώσουμε τον δικό μας στόλο, οι ΗΠΑ θα πρέπει να παράγουν μεταξύ 2,3 και 2,5 επιθετικά υποβρύχια το χρόνο». Θα πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις στον τομέα της συντήρησης υποβρυχίων και της «περισσότερης μπροστινής βάσης των υποβρυχίων» (η Αυστραλία δεν αναφέρεται ως επιλογή για μια τέτοια σταδιοποίηση, αλλά η επίπτωση πάλλεται από την προφανή της). Αν και αναγνώρισε ότι οι αυστραλιανές επενδύσεις στα ναυπηγεία των ΗΠΑ θα βοηθήσουν, το ποσό των 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη βάση των υποβρυχίων, ο Wicker δήλωσε σε μια ξεχωριστή συνέντευξη, ήταν πολύ χαμηλότερο από αυτό που ήταν απαραίτητο.
Οι προτεραιότητες είναι αυτές: «δεν έχουμε την πολυτέλεια να συρρικνώσουμε τον καταπονημένο στόλο των υποβρυχίων των ΗΠΑ σε μια επικίνδυνη στιγμή». Και γιατί να είναι έτσι; Διότι ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας, σύμφωνα με τις οδηγίες του Προέδρου της Κίνας, Xi Jinping, «θα είναι έτοιμος για μια εισβολή στην Ταϊβάν έως το 2027. Ο χρόνος είναι ουσιαστικός».
Πότε, λοιπόν, να γίνει; Δεν θα γίνει φασαρία από τον γερουσιαστή και τους συναδέλφους του καθώς ζήτησαν από τον Μπάιντεν «να στείλει αμέσως στο Κογκρέσο αίτημα για συμπληρωματικές πιστώσεις και αρχές - συμπεριλαμβανομένης μιας λεπτομερούς εφαρμογής - που αυξάνει την παραγωγή υποβρυχίων των ΗΠΑ σε 2,5 επιθετικά υποβρύχια κλάσης Βιρτζίνια». Χρειάζονταν γενικές επενδύσεις στην ικανότητα παραγωγής υποβρυχίων των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων πρωτοβουλιών ανάπτυξης προμηθευτών και εργατικού δυναμικού. Θυμηθείτε, προτρέπει ο Wicker, εκείνες τις τολμηρές και παράτολμες δαπάνες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και του Ψυχρού Πολέμου. «Για να εκπληρώσουμε την υπόσχεση και το όφελος της συμφωνίας AUKUS, χρειαζόμαστε για άλλη μια φορά τέτοια σαφήνεια».
Τέτοιοι ελιγμοί έχουν αιφνιδιάσει τους Δημοκρατικούς. Ο Πρόεδρος Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Bob Menendez (D-NJ), ο οποίος ήλπιζε για μια εύκολη μεταφορά υποβρυχίων σύμφωνα με τον Νόμο για την Εθνική Άμυνα για την Εξουσιοδότηση, εξετάζει την ανάγκη για μια ξεχωριστή τροποποίηση του νομοσχεδίου αμυντικής πολιτικής που θα διευκολύνει τη μεταφορά υποβρυχίων. Θεώρησε πως η απροθυμία των Ρεπουμπλικανών να επιτρέψουν τη μεταφορά στους Αυστραλούς ήταν «ανόητη γιατί το να μας δώσει τη δυνατότητα να έχουμε τέτοιου είδους παρουσία στον Ειρηνικό με έναν ισχυρό σύμμαχο είναι πολύ λογικό».
Καθώς οι νομοθέτες των ΗΠΑ παλεύουν για τα κεφάλαια και την ανάγκη να αυξηθεί η παραγωγή υποβρυχίων, η αυστραλιανή πλευρά της συμφωνίας φαίνεται αδύναμη και απαραίτητη. Με το καπάκι να περιμένει να γεμίσει, η αδιάκριτη επαιτεία της Καμπέρας πληροί τις προϋποθέσεις για το τι ακριβώς θα παρασχεθεί. Αυτό που υπόσχεται ο πρόεδρος των ΗΠΑ, το λαμβάνει το Κογκρέσο. Τα σοφά κεφάλια μπορεί να το δουν αυτό ως μια ευκαιρία να ξεμπερδέψουν και να ακυρώσουν μια συμφωνία μνημειωδώς παράλογη, δαπανηρή και γεμάτη ανοησία. Θα μπορούσε ακόμη και να βοηθήσει με κάποιο τρόπο να διατηρήσει την ειρήνη αντί να τονώσει τον Ινδο-Ειρηνικό μιλιταρισμό.
* Ο Δρ Binoy Kampmark ήταν υπότροφος της Κοινοπολιτείας στο Selwyn College του Cambridge. Επί του παρόντος δίνει διαλέξεις στο Πανεπιστήμιο RMIT. Email: bkampmark@gmail.com