Τουρκμέν Τερζί - turkishminute.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Μέσα σε αυτό το σκηνικό ανασχηματισμού ασφαλείας, ο Τούρκος δημοσιογράφος και πολιτικός αναλυτής Μουράτ Γιέτκιν επισημαίνει τις επιπτώσεις. Παρατήρησε πως κατά τη διάρκεια αυτής της ανατροπής, που είδε πάνω από 80 υψηλόβαθμους αστυνομικούς να μετακινούνται, ο Ερντογάν αποστασιοποιήθηκε στρατηγικά από τους αρχηγούς της αστυνομίας που είχαν δεσμούς με τον πρώην υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού και το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), εκλογικό σύμμαχο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν. Ο Yetkin υποστηρίζει ότι αυτή η στρατηγική θέση πιθανότατα καθοδηγείται από τις τοπικές εκλογές του 2024, οι οποίες έχουν σημαντική σημασία για τον Ερντογάν. Το ΑΚΡ του θέλει να διεκδικήσει εκ νέου την Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και άλλους βασικούς δήμους.
Επιπλέον, ο Yetkin τονίζει πως το YAŞ όχι μόνο χειρίζεται προαγωγές και εκκαθαρίσεις στον στρατό, αλλά καθορίζει επίσης την πολεμική ετοιμότητα του έθνους. Η πρόσφατη κίνηση του Ερντογάν να εξυψώσει τον Gürak, συντονιστή της επιχείρησης στη Λιβύη και συμπροέδρου των στρατιωτικών συνομιλιών Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν, δείχνει την πρόθεση να υιοθετήσει μια δυναμική στάση εξωτερικής πολιτικής, ιδιαίτερα στην περιοχή MENA [Μέση Ανατολή - Βόρεια Αφρική]. Αυτός ο ισχυρισμός υποστηρίζεται περαιτέρω από τις επιχειρήσεις του Gürak εναντίον του παράνομου Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στο Ιράκ και τη Συρία από το 2020.
Προσθέτοντας ένα άλλο επίπεδο πολυπλοκότητας, ο εξέχων Τούρκος δημοσιογράφος Αχμέτ Νεσίν, κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης στο YouTube με τίτλο «Διορίστηκαν άπό τον Ερντογάν;» υποστήριξε μια ενδιαφέρουσα άποψη: ο Gürak μπορεί να μην ήταν η πρώτη επιλογή του Ερντογάν για τη θέση. Σύμφωνα με τον Nesin, ο Gürak είναι γνωστό ότι ελαχιστοποιεί τους στρατιωτικούς-πολιτικούς δεσμούς και έχει ιδιαίτερη πρόθεση να εκκαθαρίσει στρατιώτες που συνδέονται με θρησκευτικές ομάδες.
Μια οικογενειακή σχέση μεταξύ του Gürak και του πρώην αρχηγού του γενικού επιτελείου İlker Başbuğ, ο οποίος είχε φυλακιστεί στο παρελθόν για το φερόμενο ρόλο του σε συνωμοσία πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν, απαιτεί μια βαθύτερη εξερεύνηση του ιστορικού πλαισίου. Η σύνδεση του Başbuğ με τις δίκες «Ergenekon», όπου ένα δίκτυο κοσμικών εθνικιστών κατηγορήθηκε για ενορχήστρωση εξωδικαστικών ενεργειών για την υποκίνηση στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά τα πρώτα χρόνια της εξουσίας του Ερντογάν, ζωγραφίζει έναν μπερδεμένο ιστό πίστης και προδοσίας. Ενώ ο Ερντογάν αρχικά υποστήριξε αυτές τις δίκες, η προοπτική του άλλαξε μετά τις έρευνες διαφθοράς του 2013 που στόχευαν στενούς συνεργάτες του, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση του Başbuğ και άλλων βασικών υπόπτων της Ergenekon το 2014.
Ο Serdar Öztürk, ένας αξιοσέβαστος δημοσιογράφος, ισχυρίζεται πως ο διορισμός του Gürak μπορεί να προήλθε από μια μυστική συμφωνία μεταξύ του Ερντογάν και σκιωδών στοιχείων στο βαθύ κράτος, με στόχο να εξασφαλίσει την πρόσφατη εκλογική του νίκη. Ο Öztürk τονίζει ότι αυτοί οι παράνομοι πράκτορες επηρεάζουν τα γεγονότα από τη δεκαετία του 1950, με αποτέλεσμα συχνά αναταράξεις στην Τουρκία. Απηχώντας αυτό το συναίσθημα, πολλοί βετεράνοι δημοσιογράφοι και μελετητές εικάζουν πως το βαθύ κράτος της Τουρκίας μπορεί να κινητοποιείται εναντίον του Ερντογάν.
Ενώ ο Ερντογάν αντιλήφθηκε την απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016 ως «δώρο από τον Θεό», που του επέτρεψε να απολύσει πάνω από 30.000 αξιωματικούς του στρατού, συμπεριλαμβανομένων 150 στρατηγών, ο πρόσφατος διορισμός του Γκιουράκ ως ανώτατου στρατιωτικού αξιωματούχου σηματοδοτεί την πιθανή μείωση της επιρροής του Ερντογάν στον στρατό. Ο Γκιουράκ, κατά τη διάρκεια των διαβόητων ερευνών για το πραξικόπημα Ergenekon και Sledgehammer [Βαριοπούλα], απευθυνόταν συχνά στα μέσα ενημέρωσης ως επικεφαλής επικοινωνίας των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (TSK), υπερασπιζόμενος ανώτερους αξιωματικούς που κατηγορούνται για συνωμοσία κατά του AKP. Η διαμάχη περιβάλλει επίσης τις ενέργειες του Gürak την ημέρα του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016 οπότε συναντήθηκε με τον τότε Αρχηγό Γενικού Επιτελείου Hulusi Akar στη Σχολή Τεθωρακισμένων Μονάδων στο Etimesgut γύρω στις 6:30 μ.μ., πριν από την έναρξη της απόπειρας πραξικοπήματος, διασφαλίζοντας ότι κανένα τανκ δε εγκατέλειψε τη βάση του και επιθεωρώντας τη Διοίκηση Αεροπορίας ξηράς για να προσγειωθούν όλα τα αεροσκάφη. Ακόμη, εμφανώς, δεν εξέδωσε οδηγίες στη δική του μεραρχία, με αποτέλεσμα τανκς να περιπολούν στους δρόμους της Άγκυρας εκείνο το βράδυ. Επιπλέον, ο Ιμπραχίμ Σαχίν, πρώην αξιωματικός των ειδικών επιχειρήσεων και ύποπτος της Εργκένεκον, ισχυρίστηκε σε μια δίκη του 2009 ότι ο Γκιουράκ, τότε επικεφαλής των Επικοινωνιών του Γενικού Επιτελείου, τον διέταξε να σχηματίσει μια εξωνομική μονάδα αποτελούμενη από 150 έως 300 στρατιωτικούς και αστυνομικούς.
Μετά το σκάνδαλο διαφθοράς του 2013, ο Ερντογάν ευθυγραμμίστηκε στρατηγικά με τους υπόπτους της Εργκένεκον, αλλά αυτοί οι στρατιωτικοί και οι ισχυρές προσωπικότητες μπορεί να περιμένουν την ώρα τους, αναζητώντας μια ιδανική στιγμή για αντίποινα εναντίον μελών του κυβερνώντος ΑΚΡ. Ο Ντόγκου Πέριντσεκ, επικεφαλής του Πατριωτικού Κόμματος και προηγουμένως καταδικασμένος μέλος της Εργκένεκον, αφέθηκε ελεύθερος το Μάρτιο του 2014 μαζί με άλλους υπόπτους. Πρόσφατα διακήρυξε στο Ulusal TV ότι η πολιτική βασιλεία του Ερντογάν πλησιάζει στο τέλος της, προβλέποντας σημαντικές πολιτικές αλλαγές στην Τουρκία μέσα στα επόμενα χρόνια. Παρά τη νίκη του Ερντογάν στις πρόσφατες γενικές εκλογές και την πιθανή επιτυχία του στις τοπικές εκλογές του 2024 εν μέσω οικονομικής ύφεσης, η κοινοβουλευτική πλειοψηφία του AKP δε μεταφράζεται απαραίτητα σε μια ισχυρή παρουσία σε κρίσιμα όργανα ασφαλείας.