Andrew Korybko / Παρουσίαση Freepen.gr
Η "Υπηρεσία Ανασυγκρότησης της Ουκρανίας" της Πολωνίας
Ο πληρεξούσιος της Πολωνίας για την Πολωνο-ουκρανική αναπτυξιακή συνεργασία Jadwiga Emilewicz άνοιξε το πρώτο γραφείο της Βαρσοβίας "Ukraine Reconstruction Service" (URS) στο Lvov στις 17 Ιουλίου σε μια εκδήλωση που προσέλκυσε ελάχιστη διεθνή προσοχή των μέσων ενημέρωσης εκτός αυτών των δύο χωρών. Το δημόσιο ραδιόφωνο Polskie ανέφερε το σεμινάριο που πραγματοποίησε εκείνη την ημέρα υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Επιχειρήσεων της Βαρσοβίας καθώς και το σεμινάριο της επόμενης ημέρας στην πρωτεύουσα της γειτονικής περιοχής Volyn, Lutsk.
Εν συντομία, ο Emilewicz ανακοίνωσε ότι σύντομα θα ανοίξουν περισσότερα γραφεία αλλού στην Ουκρανία και πως "ετοιμάζουμε ασφαλιστικά και πιστωτικά μέσα για πολωνικές εταιρείες. Πρόσθεσε ότι "θέλουμε να είμαστε παρόντες στο έδαφος για να υποστηρίξουμε τους Πολωνούς επιχειρηματίες στην καθιέρωση επαφών και στην παρακολούθηση των επενδυτικών αναγκών... Δημιουργούμε μια πλατφόρμα διαλόγου μεταξύ πολωνικών και ουκρανικών επιχειρήσεων, με τη συμμετοχή αναπτυξιακών ιδρυμάτων, καθώς και εθνικών και τοπικών αρχών”.
Και τα δύο Σεμινάρια παρακολούθησαν σημαντικές προσωπικότητες. Το ένα στο Lvov είδε τη συμμετοχή του Περιφερειακού κυβερνήτη Maxim Kozitsky, ο οποίος μοιράστηκε λεπτομέρειες σχετικά με τις δραστηριότητες του URS σε αυτήν την περιοχή στο κανάλι του Telegram εδώ. Εν τω μεταξύ, το σεμινάριο στο Λούτσκ παρακολούθησε ο επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης της γειτονικής Περιφέρειας Rivne, Vitaly Koval, ο οποίος κάλεσε τις πολωνικές εταιρείες να επενδύσουν εκεί αμέσως. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι και οι τρεις περιοχές – Lvov, Volyn και Rivne – αποτελούσαν μέρος της Πολωνίας του μεσοπολέμου.
Δύο Αλληλένδετες Εξελίξεις
Οι δραστηριότητες της URS σε αυτά τα μέρη της Δυτικής Ουκρανίας που οι περισσότεροι Πολωνοί εξακολουθούν να θεωρούν αναπόσπαστο μέρος του χιλιετούς πολιτισμού τους είναι το φυσικό αποτέλεσμα δύο αλληλένδετων εξελίξεων από το Μάιο του 2022. Ο Πολωνός Πρόεδρος Αντρέι Ντούντα επισκέφθηκε το Κίεβο και μίλησε στη Ράντα στις 22 του ίδιου μήνα, κατά τη διάρκεια της οποίας ο ίδιος και ο Ουκρανός ομόλογός του Βλαντιμίρ Ζελένσκι δεσμεύτηκαν να επιταχύνουν την ολοκληρωμένη ενσωμάτωση των χωρών τους.
Στο πλαίσιο της παρούσας ανάλυσης, το κορυφαίο συμπέρασμα από την ομιλία του Duda ήταν ότι μοιράστηκε τα σχέδιά τους για τον εξορθολογισμό περισσότερης οδικής, σιδηροδρομικής και άλλης συνδεσιμότητας υποδομής. Εν τω μεταξύ, ο Ζελένσκι είπε πως θα δημιουργήσουν έναν κοινό συνοριακό και τελωνειακό έλεγχο. Δήλωσε επίσης ότι το Κίεβο θα δώσει στους Πολωνούς σχεδόν τα ίδια δικαιώματα στη χώρα του με τους Ουκρανούς.
Επιπλέον, οι παρατηρήσεις του Ντούντα για το πώς" τα πολωνοουκρανικά σύνορα πρέπει να ενωθούν, όχι να χωριστούν" και του Ζελένσκι για το πώς "δεν πρέπει να υπάρχουν σύνορα ή εμπόδια μεταξύ μας" πρότειναν έντονα την πρόθεση να συγχωνευθούν τελικά σε μια De facto Συνομοσπονδία, όπως αξιολογήθηκε σε αυτήν την ανάλυση εκείνη την εποχή εδώ. Την επόμενη μέρα, στις 23 Μαΐου 2022, ο Ζελένσκι παρακολούθησε ουσιαστικά το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) της χρονιάς στο Νταβός και έδωσε μια ομιλία.
Σχετικά, ανακοίνωσε ότι "προσφέρουμε ένα ειδικό - ιστορικά σημαντικό - μοντέλο ανασυγκρότησης. Όταν κάθε μία από τις χώρες εταίρους ή τις πόλεις εταίρους ή τις εταιρείες εταίρους θα έχει την ευκαιρία - ιστορική - να αναλάβει την προστασία μιας συγκεκριμένης περιοχής της Ουκρανίας, της πόλης, της κοινότητας ή της βιομηχανίας". Βασικά, το Κίεβο σχεδιάζει να ξεπληρώσει τους άρχοντές του δίνοντάς τους μεταπολεμικά προνόμια στις προτιμώμενες περιοχές τους, οι οποίες στην περίπτωση της Πολωνίας είναι τα μέρη της Δυτικής Ουκρανίας που συνήθιζε να ελέγχει.
Τελειοποίηση των οικονομικών σχεδίων της De Facto Συνομοσπονδίας
Αυτές οι δύο διασυνδεδεμένες εξελίξεις από το Μάιο του 2022 οδήγησαν άμεσα στην Πολωνία να ανοίξει το πρώτο γραφείο της URS στο Lvov 14 μήνες αργότερα. Επομένως, σημειώθηκε απτή πρόοδος στα ελάχιστα συγκαλυμμένα σχέδια των ηγετών τους να συγχωνευθούν σε μια De facto Συνομοσπονδία μέσω του "ειδικού - Ιστορικά σημαντικού – μοντέλου" που περιέγραψε ο Ζελένσκι κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο WEF. Αν και το Κίεβο έδωσε στην Πολωνία "προστασία" στη Δυτική Ουκρανία εκείνη την εποχή, χρειάστηκε μέχρι τώρα η Βαρσοβία να ξεκινήσει τον σχετικό οικονομικό μηχανισμό της.
Αυτή η καθυστέρηση μπορεί να εξηγηθεί από την ανάγκη διεξαγωγής επίκαιρων μελετών και συγκέντρωσης όλων των ενδιαφερομένων, ώστε όλα να μπορούν να κινηθούν με επιταχυνόμενο ρυθμό μετά το άνοιγμα του πρώτου γραφείου URS. Η προηγούμενη αναφερόμενη τηλεγραφική ανάρτηση του Κοζίτσκι άγγιξε τρία συγκεκριμένα έργα υποδομής που προωθούν το όραμα του Ντούντα για τον εξορθολογισμό της πολωνικής-ουκρανικής συνδεσιμότητας. Όταν συνδυάζεται με τα σχέδια για τη δημιουργία ενός κοινού τελωνειακού χώρου, αυτό ουσιαστικά ισοδυναμεί με την οικονομική διάσταση της de facto Συνομοσπονδίας τους.
Η Πολωνία ζητά στρατιωτική βοήθεια και εγγύηση ασφάλειας
Η πτυχή ασφάλειας αυτών των σχεδίων προχωρά επίσης. Ο Πολωνός Υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους ότι η Βαρσοβία έδωσε στην Ουκρανία στρατιωτική βοήθεια αξίας περίπου 6,2 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2022, γεγονός που έκανε την Πολωνία τον τρίτο μεγαλύτερο χρηματοδότη σε κρατικό επίπεδο του πολέμου ΝΑΤΟ-Ρωσίας δια πληρεξουσίου. Αναφορές για Πολωνούς μισθοφόρους που πολεμούν για το Κίεβο έχουν επίσης κυκλοφορήσει από την έναρξη της ειδικής επιχείρησης της Ρωσίας, και το "πολωνικό Σώμα Εθελοντών" πήρε ακόμη και τα εύσημα για μια επιδρομή στην περιοχή του Μπέλγκοροντ της Ρωσίας το Μάιο.
Οι επανειλημμένες εκκλήσεις της Πολωνίας για "εγγυήσεις ασφαλείας" για την Ουκρανία θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως το καλώδιο για να αναπτύξει επίσημα τις συμβατικές δυνάμεις της εκεί σε περίπτωση που επεκταθούν, είτε πολυμερώς μέσω της συμμετοχής της Βαρσοβίας σε αυτό το σχέδιο είτε διμερώς με το Κίεβο, ακόμη και αν το τελευταίο επιτευχθεί μυστικά. Η αναφορά του Politico τον περασμένο Νοέμβριο σχετικά με την άνευ προηγουμένου στρατιωτική συσσώρευση της Πολωνίας υποδηλώνει πως σχεδιάζει να έχει την πλεονάζουσα ικανότητα που απαιτείται για μια μεγάλης κλίμακας ξένη ανάπτυξη κάποια στιγμή στο μέλλον.
Προς μια συμβατική πολωνική επέμβαση στην Ουκρανία
Αντίστοιχα, οι αμυντικές δαπάνες της θα αυξηθούν στο 5% του ΑΕΠ, θα έχει 300.000 ενεργά στρατεύματα μέχρι το 2035 και αγοράζει δισεκατομμύρια σε σύγχρονο εξοπλισμό από τις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα. Η Πολωνία είναι μέλος του ΝΑΤΟ με αμοιβαίες αμυντικές εγγυήσεις του άρθρου 5 από την αμερικανική πυρηνική υπερδύναμη, ωστόσο, όλα αυτά τα βήματα είναι υπερβολικά εάν η Βαρσοβία ήθελε μόνο να προστατευθεί από μια κερδοσκοπική ρωσική επίθεση. Η παρατήρηση αυτή υποδηλώνει πως η Πολωνία προετοιμάζεται πράγματι για μια συμβατική στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία.
Παρόλο που θα χρειαστούν πολλά ακόμη χρόνια για να ολοκληρώσει τα φιλόδοξα στρατιωτικά της σχέδια, το να είναι μέλος του ΝΑΤΟ σημαίνει πως η Πολωνία μπορεί θεωρητικά να αναπτύξει στο εξωτερικό ό,τι είναι διαθέσιμο επί του παρόντος στο εσωτερικό χωρίς φόβο να επιτεθεί η Ρωσία, καθώς η πυρηνική ομπρέλα των ΗΠΑ αποτρέπει αυτό να συμβεί. Η ρωσική και η λευκορωσική ηγεσία λαμβάνουν αυτό το σενάριο πολύ σοβαρά, όπως αποδεικνύεται από τα όσα δήλωσαν οι εκπρόσωποί τους στα τέλη Ιουλίου, λίγες μόλις ημέρες μετά την έναρξη λειτουργίας του πρώτου γραφείου της URS στο Λβοβ στις 17 του ίδιου μήνα.
Ρωσία και Λευκορωσία προειδοποιούν για τα πολωνικά σχέδια για την Ουκρανία
Ο επικεφαλής της Ρωσικής Υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών Σεργκέι Ναρίσκιν προειδοποίησε για την στρατιωτική συσσώρευση της Πολωνίας κοντά στα ουκρανικά σύνορα στις 21 Ιουλίου κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας. "Ο Πούτιν εξέθεσε τα περιφερειακά σχέδια της Πολωνίας σε μια προσπάθεια να τα αποτρέψει", αλλά είπε επίσης ότι "αν [το Κίεβο] θέλει να εγκαταλείψει ή να πουλήσει κάτι (στην Πολωνία) για να πληρώσει τα αφεντικά του, όπως συνήθως κάνουν οι προδότες, αυτή είναι δική του δουλειά. Δε θα παρέμβουμε".
Η μόνη κόκκινη γραμμή του από αυτή την άποψη είναι η Πολωνία να μην επιτεθεί στη Λευκορωσία, δεδομένου ότι αυτό "θα σήμαινε την έναρξη επιθετικότητας εναντίον της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Θα απαντήσουμε σε αυτό με όλους τους πόρους που έχουμε στη διάθεσή μας". Όσον αφορά το εν λόγω μέλος της Ένωσης Κρατών, ο Πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο επισκέφθηκε την Αγία Πετρούπολη δύο ημέρες αργότερα στις 23 Ιουλίου, δηλαδή λιγότερο από μια εβδομάδα μετά την έναρξη λειτουργίας του πρώτου γραφείου της URS από την Πολωνία. Ενώ ήταν εκεί, χτύπησε επίσης τον συναγερμό για τα σχέδια της Πολωνίας.
Ο ηγέτης της Λευκορωσίας αισθάνθηκε διαφορετικά για αυτό το σενάριο από ό, τι ο Ρώσος ομόλογός του, ωστόσο, δεδομένου ότι το χαρακτήρισε "απαράδεκτο" λόγω της απειλής για την ασφάλεια που θα μπορούσε ενδεχομένως να θέσει στα νότια σύνορα της Ένωσης Κρατών. Πέρα από τις αποκλίνουσες απόψεις τους, οι δηλώσεις αυτές επιβεβαιώνουν πως η Ρωσική και Λευκορωσική ηγεσία πιστεύουν ότι η Πολωνία σύντομα θα μπορούσε να ξεκινήσει μια συμβατική στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία για να συμπληρώσει τον οικονομικό έλεγχο της στο δυτικό τμήμα της χώρας αυτής.
Το πρόσχημα πως η Πολωνία θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία για να εφαρμόσει τα ηγεμονικά της σχέδια θα μπορούσε να είναι μια ρωσική ανακάλυψη πέρα από τη γραμμή επαφής ή μια επίθεση ψευδούς σημαίας εναντίον των πολωνικών σχεδίων στη Δυτική Ουκρανία που θα κατηγορήσει τη Βάγκνερ με έδρα τη Λευκορωσία, αν και άλλα "γεγονότα ενεργοποίησης" είναι επίσης πιθανά. Υπάρχει ακόμη και η πιθανότητα ότι το Κίεβο θα μπορούσε να καλέσει ανοιχτά αυτή την επέμβαση κατά τη διάρκεια ή μετά από φαινομενικά αναπόφευκτη κατάπαυση του πυρός ή/και ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία ως μέρος μιας διμερούς ή πολυμερούς "εγγύησης ασφάλειας".
Συμπερασματικές Σκέψεις
Όπως είναι σήμερα, η Πολωνία έχει ήδη πάρει πονηρά τον έλεγχο της Δυτικής Ουκρανίας χωρίς να χρειαστεί να πυροβολήσει. Η πολιτική της δύναμη εδραιώθηκε το περασμένο καλοκαίρι, αφού η Ράντα παραχώρησε στους Πολωνούς σχεδόν τα ίδια δικαιώματα με τους Ουκρανούς, σύμφωνα με την υπόσχεση που έδωσε ο Ζελένσκι στον Ντούντα το Μάιο του 2022, ενώ η οικονομική πτυχή προωθήθηκε μέχρι τα μέσα Ιουλίου, όταν άνοιξε το πρώτο γραφείο της URA στο Λβοβ. Σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει καν ανάγκη εκτός από το κύρος για την Πολωνία να αναπτύξει επίσημα στρατεύματα στην Ουκρανία.
Παρ' όλα αυτά, είναι ακριβώς για αυτόν τον προαναφερθέντα λόγο ότι αυτό μπορεί να καταλήξει να συμβαίνει, τόσο επειδή θα μπορούσε να ενισχύσει τις προοπτικές του κυβερνώντος κόμματος στις κάλπες πριν από τις εκλογές αυτού του φθινοπώρου και επίσης επειδή θα έδειχνε στον κόσμο ότι η Πολωνία αποκαθιστά με επιτυχία το χαμένο της καθεστώς ως μεγάλη δύναμη. Τούτου λεχθέντος, η επίσημη ένταξη της Δυτικής Ουκρανίας στην Πολωνία δεν είναι τετελεσμένο γεγονός, ακόμη και αν συμβεί αυτό, καθώς θα κινδύνευε να προκαλέσει έντονο σάλο από εθνικιστικές δυνάμεις και στις δύο πλευρές των συνόρων.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις ανησυχίες, οι οποίες έχουν πολύ σοβαρές πολιτικές και ακόμη και λανθάνουσες επιπτώσεις στην ασφάλεια, το σενάριο μιας ημέρας επισημοποίησης της σημερινής πολωνικής-ουκρανικής Συνομοσπονδίας είναι πολύ πιο ρεαλιστικό από το να δαγκώσει η Βαρσοβία το δυτικό τμήμα αυτής της πρώην Σοβιετικής Δημοκρατίας. Αυτό θα επιτύχει τον ίδιο στρατηγικό στόχο της επέκτασης της "σφαίρας επιρροής" της Πολωνίας σε ένα τμήμα της πρώην Κοινοπολιτείας της χωρίς να διακινδυνεύσει καμία σημαντική αντίδραση. Η αλήθεια είναι ότι αυτό το σενάριο μπορεί να είναι αναπόφευκτο.