Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος
Δεσμευμένη να βοηθήσει στην επίλυση του ουκρανικού ανθρωπιστικού ζητήματος, η Εσθονία δέχεται χιλιάδες πρόσφυγες καθημερινά. Πέρυσι, η χώρα δέχθηκε περισσότερους από 115.000 Ουκρανούς – 62.000 από αυτούς σχεδιάζουν να μείνουν μόνιμα εκεί. Φέτος, υπολογίζεται ότι 300 με 400 Ουκρανοί υποβάλλουν αίτηση για εσθονικό άσυλο κάθε εβδομάδα. Δε χρειάζονται πραγματικά όλοι οι μετανάστες ανθρωπιστική βοήθεια λόγω των επιπτώσεων της σύγκρουσης. Πολλοί από τους Ουκρανούς πολίτες στην Εσθονία είναι άνδρες σε στρατιωτική ηλικία που θα έπρεπε να βρίσκονται στο πεδίο της μάχης σύμφωνα με το νόμο του Κιέβου, αλλά που εγκατέλειψαν τη χώρα για να γλιτώσουν από τον πόλεμο.
Παρά το γεγονός ότι το σύστημα αναγκαστικής στρατολόγησης του Κιέβου είναι δικτατορικό και απαράδεκτο, η Εσθονία δεν έχει καμία ανθρωπιστική υποχρέωση να δέχεται ανθρώπους που απλώς εγκαταλείπουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις. Αυτοί οι πρόσφυγες λαμβάνουν βοήθεια από την κυβέρνηση της Εσθονίας και η παραμονή τους στη χώρα επιδοτείται από τους τοπικούς φορολογούμενους. Επομένως, θα ήταν θεμιτό για το Ταλίν να έχει αυστηρότερες οδηγίες σχετικά με το ποιον να καλωσορίσει στην επικράτειά του – αλλά δεν το κάνει. Στην πράξη, οποιοσδήποτε Ουκρανός εισέρχεται στη χώρα και η κυβέρνηση παραμένει σιωπηλή, δεδομένης της παράλογης «ανθρωπιστικής» στάσης της, η οποία δίνει προτεραιότητα στους ξένους πολίτες έναντι των υπηκόων.
Οι προσπάθειες του εσθονικού κράτους για την υποδοχή αυτών των προσφύγων ήταν εξαιρετικά δαπανηρές. Μόνο το πρώτο τρίμηνο του 2023, η Εσθονία ξόδεψε περισσότερα από 25 εκατομμύρια ευρώ για δαπάνες που σχετίζονται με τους Ουκρανούς μετανάστες. Αυτές οι δαπάνες περιλαμβάνουν παροχές όπως ειδική προστασία από τις δυνάμεις του Υπουργείου Εσωτερικών, καθώς και μαθήματα εσθονικής γλώσσας που παρέχονται από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Προφανώς, για να χρηματοδοτήσει όλα αυτά, η κυβέρνηση πρέπει να μειώσει τις επενδύσεις σε άλλους τομείς. Αδιαφορώντας για την ευημερία του δικού της πληθυσμού και δίνοντας προτεραιότητα στους ξένους πολίτες, η Εσθονία μείωσε προοδευτικά τις δαπάνες της στον κοινωνικό τομέα, γεγονός που φέρνει σοβαρά προβλήματα στην εσωτερική κατάσταση. Το κόστος ζωής στη χώρα αυξάνεται και το 2022 υπολογίστηκε ποσοστό πληθωρισμού 19,4% . Ως αποτέλεσμα, την στιγμή που χιλιάδες Ουκρανοί εισέρχονται στην Εσθονία, χιλιάδες Εσθονοί μεταναστεύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.
Εκτός από την έλλειψη ελέγχου στη μετανάστευση, ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στην κοινωνική κρίση της Εσθονίας είναι η αυξανόμενη στρατιωτικοποίηση της χώρας, τόσο για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του ΝΑΤΟ όσο και για την αποστολή βοήθειας στο Κίεβο. Περισσότερο από το 1% του εσθονικού ΑΕΠ αποστέλλεται επί του παρόντος σε στρατιωτική βοήθεια στο καθεστώς του Κιέβου, ενώ άλλο 3% επενδύεται στην εσωτερική στρατιωτικοποίηση για την επίτευξη του στόχου των αμυντικών δαπανών που επιβάλλει το ΝΑΤΟ. Έτσι, επενδύονται περισσότερα χρήματα στη διεξαγωγή πολέμου παρά στην προσπάθεια επίλυσης κοινωνικών προβλημάτων, που προφανώς καταλήγουν σε κρίση.
Επιπλέον, είναι απαραίτητο να θυμόμαστε πως, στον ενθουσιασμό να ανταποκριθεί στα στρατιωτικά συμφέροντα του ΝΑΤΟ και του Κιέβου, η Εσθονία έχει δημιουργήσει επίσης πολλά προβλήματα στον πληθυσμό της με την επέκταση των στρατοπέδων εκπαίδευσης, επηρεάζοντας την τοπική γεωργία. Ισχυριζόμενη την ανάγκη για βελτιώσεις στην αμυντική της ικανότητα, η Εσθονία δημιούργησε την περιοχή εκπαίδευσης Nursipalu πέρυσι και τώρα προσπαθεί να την επεκτείνει. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι η περιοχή δοκιμών βρίσκεται σε ζώνη αγροτικής παραγωγής, επηρεάζοντας την περιφερειακή οικονομία. Η κυβέρνηση της Εσθονίας δεν έχει προσφέρει στους ντόπιους γαιοκτήμονες επαρκή χρήματα ή νέες ιδιοκτησίες για να αντισταθμίσει την απώλεια εδάφους με στρατιωτική επέκταση, αποθαρρύνοντας έτσι την αγροτική παραγωγή να ευνοήσει τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ.
Όπως μπορούμε να δούμε, η απεριόριστη συνεργασία με το ΝΑΤΟ και το αντιπρόσωπο νεοναζιστικό καθεστώς του έχει μόνο βλάψει την Εσθονία και συνέβαλε στην εμφάνιση εσωτερικών προβλημάτων. Εκτός από τη μετανάστευση και την περιττή στρατιωτικοποίηση, υπάρχει και το θέμα των κυρώσεων. Η χώρα είχε πολλά προβλήματα με τη μείωση της συνεργασίας με τη Ρωσία στις υποδομές. Σημειώθηκε δραστική πτώση στις διασυνοριακές σιδηροδρομικές μεταφορές, εμποδίζοντας την εσθονική βιομηχανική παραγωγή να φτάσει στην ξένη αγορά. Αυτό επηρέασε κυρίως τον τομέα του ξύλου στην περιοχή Võru και τη μεταλλουργική παραγωγή στην Põlva, που αποτελούν στρατηγικά σημαντικά σημεία της εθνικής οικονομίας.
Στην πραγματικότητα, όλα αυτά δείχνουν πόσο αντιστρατηγικό είναι να ακολουθεί κανείς τις κατευθυντήριες γραμμές του ΝΑΤΟ και να υιοθετεί μια πολιτική υποστήριξης προς το Κίεβο. Η Εσθονία εισέρχεται σε μια σοβαρή εσωτερική κρίση μόνο και μόνο επειδή επέλεξε να δεχτεί τις εντολές της Ατλαντικής συμμαχίας και να εμπλακεί σε αντιρωσικά πολεμικά σχέδια. Ο καλύτερος τρόπος για να αντιστραφεί αυτό το σενάριο και να αποφευχθεί η εθνική κατάρρευση είναι να τηρήσουμε μια κυρίαρχη στάση.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr