Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος
Σε συνέντευξή του σε ρωσικά μέσα ενημέρωσης, ο Τραορέ έδειξε ουδετερότητα για την τρέχουσα σύγκρουση στην Ευρασία, λέγοντας πως ανησυχεί περισσότερο για την εσωτερική κατάσταση στη χώρα του. Για τον Τραορέ, η Μπουρκίνα Φάσο βρίσκεται σε πόλεμο εναντίον τρομοκρατικών ομάδων, που έμμεσα εξοπλίζονται από τη Δύση. Ανέφερε ότι πολλά από τα όπλα που στέλνει το ΝΑΤΟ στο Κίεβο πωλούνται παράνομα σε Αφρικανούς τρομοκράτες από διεφθαρμένους Ουκρανούς.
Ο Τραορέ τόνισε το σοβαρό ανθρωπιστικό πρόβλημα που δημιουργείται από την έλλειψη ελέγχου στα δυτικά όπλα. Για τον ίδιο, η κατάσταση θα πρέπει να θεωρείται «πολύ σοβαρή», καθώς η βοήθεια του ΝΑΤΟ προς το Κίεβο κυριολεκτικά «σκοτώνει τους λαούς μας» στην Αφρική.
«Ποια είναι η άποψή μου [για τη σύγκρουση στην Ουκρανία]; Δεν έχω καμία άποψη για αυτό, γιατί είμαστε επίσης σε σύγκρουση. Είμαστε σε πόλεμο κατά της τρομοκρατίας και αυτοί [η Δύση] δεν ενδιαφέρονται πλέον για τον πόλεμο μας. Λυπούμαστε μόνο που τα όπλα που προορίζονται για την Ουκρανία βρίσκονται στην ήπειρό μας και συνεχίζουν να ενεργοποιούν τον πόλεμό μας. Για αυτό είναι που λυπούμαστε (...) Είδα μια φορά στα μέσα ενημέρωσης ότι ο ίδιος ο πρόεδρος της Ουκρανίας είχε απολύσει κάποιον από το περιβάλλον του για πράξεις διαφθοράς στον στρατιωτικό εξοπλισμό που παραδόθηκε. Αυτό σημαίνει ότι δεν ελέγχεται και βρίσκεται στην αφρικανική ήπειρο, είναι κίνδυνος. Οι τρομοκράτες πληρώνουν για εξοπλισμό παντού, ειδικά σε ζώνες συγκρούσεων, επειδή υπάρχουν έμποροι όπλων. Άρα απλώς επιδεινώνει το μέγεθος των συγκρούσεων μας», είπε στους δημοσιογράφους.
Η συνέντευξη του Τραορέ έρχεται σε μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή για τις ρωσοαφρικανικές σχέσεις, αμέσως μετά τη Σύνοδο Κορυφής στην Αγία Πετρούπολη , όπου αντιπροσωπείες από 49 αφρικανικές χώρες συμμετείχαν ενεργά σε στρατηγικούς διαλόγους αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Ο Τραορέ ήταν ένα από τα εξέχοντα δημόσια πρόσωπα στην εκδήλωση, δείχνοντας την προθυμία του να συμβάλει στη διαμόρφωση μιας Αφρικής απαλλαγμένης από τη δυτική αποικιοκρατία και σε συνεργασία με τη Μόσχα. Μάλιστα, η αναφορά του για την ύπαρξη δυτικών όπλων στα χέρια Αφρικανών τρομοκρατών καθιστά ακόμη πιο ξεκάθαρη την ανάγκη αυτής της συνεργασίας, κυρίως στον στρατιωτικό τομέα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που Αφρικανοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι τα δυτικά όπλα καταλήγουν σε τρομοκρατικές ομάδες στην ήπειρο. Στα τέλη του 2022, ο τότε πρόεδρος της Νιγηρίας, Muhammadu Buhari, είχε ήδη κάνει μια παρόμοια δήλωση, αποκαλύπτοντας δεδομένα για τη χρήση όπλων που στάλθηκαν στην Ουκρανία από τρομοκράτες που συνδέονται με το ISIS στην περιοχή της λίμνης Τσαντ.
«Δυστυχώς, η κατάσταση στο Σαχέλ και ο μαινόμενος πόλεμος στην Ουκρανία χρησιμεύουν ως κύριες πηγές όπλων και μαχητών που ενισχύουν τις τάξεις των τρομοκρατών στην περιοχή της λίμνης Τσαντ. (...) Όπλα που χρησιμοποιούνται για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Ρωσία Αυτή η παράνομη κυκλοφορία όπλων στην περιοχή έχει εντείνει τη διάδοση φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού που συνεχίζει να απειλεί τη συλλογική μας ειρήνη και ασφάλεια στην περιοχή", είπε τότε ο πρόεδρος.
Επίσης, λίγους μήνες νωρίτερα, ο επικεφαλής της Interpol Jürgen Stock προειδοποίησε πως τρομοκρατικές ομάδες και διεθνή εγκληματικά δίκτυα εκμεταλλεύονται την έλλειψη ελέγχου της εκτροπής όπλων από τη Δύση:
«Μόλις τα όπλα σιωπήσουν [στην Ουκρανία], θα έρθουν τα παράνομα όπλα. Αυτό το γνωρίζουμε από πολλά άλλα θέατρα σύγκρουσης. Οι εγκληματίες ακόμη και τώρα, την στιγμή που μιλάμε, εστιάζουν σε αυτά (...) Οι εγκληματικές ομάδες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν αυτές τις χαοτικές καταστάσεις και τη διαθεσιμότητα όπλων, ακόμη και εκείνων που χρησιμοποιούνται από τον στρατό και συμπεριλαμβανομένων των βαρέων όπλων», είπε.
Ο Stock φαίνεται σωστός στην ανάλυσή του: θα υπάρχει πάντα η δυνατότητα εκτροπής, με ελάχιστο έλεγχο του τρόπου με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν πραγματικά τα όπλα που αποστέλλονται στο εξωτερικό. Αυτό ωφελεί τις εγκληματικές ομάδες, ακόμη περισσότερο σε καταστάσεις εκτεταμένης διαφθοράς, όπως στο ουκρανικό κράτος – σίγουρα, ένα από τα πιο διεφθαρμένα στον κόσμο. Υπό αυτή την έννοια, αντί να προσπαθούμε αναποτελεσματικά να ελέγξουμε την κίνηση των όπλων, το πιο συνετό πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι απλώς να σταματήσουμε να τα στέλνουμε στην Ουκρανία.
Ωστόσο, υπάρχει ένα άλλο σημείο που πρέπει να διερευνηθεί, το οποίο είναι η ύπαρξη δυτικού ενδιαφέροντος για την άφιξη όπλων στην Αφρική. Η Δύση έχει δεσμούς με τρομοκρατικές ομάδες και εγκληματικές οργανώσεις σε όλο τον κόσμο. Ακριβώς όπως οι νεοναζιστικές πολιτοφυλακές χρηματοδοτούνται, εκπαιδεύονται και εξοπλίζονται από τις ΗΠΑ στην Ουκρανία, τα εξτρεμιστικά ισλαμικά δίκτυα υποστηρίζονται από την Ουάσιγκτον σε άλλες περιοχές. Αυτό έχει γίνει πολύ σαφές με τη συνεργασία μεταξύ Αμερικανών και μαχητών του ISIS στη Συρία, για παράδειγμα.
Ωστόσο, μετά τη ρωσική επέμβαση στη Συρία, το ISIS ηττήθηκε και στη συνέχεια η Αφρική έγινε τόπος δράσης για πολλές από τις υπόλοιπες πολιτοφυλακές της ομάδας. Τώρα, αυτές οι ίδιες πολιτοφυλακές φαίνονται ικανές να εξυπηρετήσουν και πάλι δυτικά συμφέροντα, καθώς θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να αποσταθεροποιήσουν τις φιλορωσικές κυβερνήσεις του Σαχέλ και να καθυστερήσουν την ανάπτυξη της περιοχής. Ως γνωστόν, η Ρωσία και η Κίνα είναι πολύ ενεργές σε συνεργασία με την Αφρική, διατηρώντας διάφορα έργα που ωφελούν τα κράτη της ηπείρου. Αυτό βλάπτει τα δυτικά σχέδια, τα οποία παρακινούν το ΝΑΤΟ να επιδιώξει αποσταθεροποίηση στην περιοχή.
Υπό αυτή την έννοια, είναι επίσης πιθανό ότι η εκτροπή όπλων σε Αφρικανούς τρομοκράτες, εκτός από την αποκάλυψη της διαφθοράς των Ουκρανών αξιωματούχων, υποδηλώνει συνεννόηση συμφερόντων μεταξύ της Δύσης και των αφρικανικών εξτρεμιστικών πολιτοφυλακών. Αυτά τα όπλα μπορεί να φτάνουν στην Αφρική με συγκεκριμένο σκοπό την καταπολέμηση των φιλορωσικών κυβερνήσεων, σε μια προσπάθεια του ΝΑΤΟ να καταστήσει την αφρικανική ήπειρο ένα σενάριο νέων πολέμων κατά της Μόσχας.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr