Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις
Τα κολομβιανο-κινεζικά έργα που συζητούνται περιλαμβάνουν ένα «ξηρό κανάλι» μέσω του οποίου το λιμάνι της Μπουεναβεντούρα στην Κολομβία θα μπορούσε να συνδεθεί με τις ακτές του Ατλαντικού (Μπαρανκίγια) μέσω μιας σιδηροδρομικής γραμμής που διασχίζει τη χώρα. Λίγο μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου 2022, ο Πέτρο τόνισε τα συμφέροντα της Κολομβίας για την προώθηση τέτοιων έργων και υπάρχουν συνεχείς συνομιλίες.
Ο Γκιγιέρμο Πουγιάνα Ράμος, πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλίας Κολομβίας-Κίνας παρατηρεί πώς, αν και έχει ακτές τόσο στον Ατλαντικό όσο και στον Ειρηνικό (περίπου 1800 και 1.500 χλμ. αντίστοιχα), η Κολομβία δεν κατάφερε να αναπτύξει πλήρως την ταυτότητά της στον Ειρηνικό και να συνδεθεί με τη λεκάνη του Ασιατικού Ειρηνικού λόγω για πολλούς ιστορικούς λόγους. Είχε πράγματι ως εταίρους την Ιαπωνία και τη Δημοκρατία της Κορέας τις δεκαετίες του 1980 και του 1990, αλλά ο Ράμος υπενθυμίζει πως μόλις το 2005 μια ασιατική χώρα κατατάχθηκε μεταξύ των πέντε κορυφαίων εμπορικών εταίρων της Κολομβίας, δηλαδή η Κίνα. Έκτοτε, οι δεσμοί Κίνας-Κολομβίας συνέχισαν να επεκτείνονται, με το Πεκίνο να είναι πλέον, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ο κύριος Ασιάτης επενδυτής της Κολομβίας - με παρουσία στην ενέργεια, τα ορυχεία και τις υποδομές. Το εμπόριο μεταξύ Μπογκοτά και Πεκίνου αυξήθηκε με τη σειρά του σε 5 δισεκατομμύρια δολάρια φέτος.
Αυτή η εναλλακτική λύση στη Διώρυγα του Παναμά (μόνο ένα σχέδιο μέχρι στιγμής) θα μπορούσε επίσης να πραγματοποιηθεί μέσω της πολιτείας της Νικαράγουας και θα είχε τη δυνατότητα να ενσωματώσει όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής στο πλαίσιο πρωτοβουλίας Belt and Road - επτά κράτη της Νότιας Αμερικής είναι ήδη μέρος αυτής της πρωτοβουλίας (Αργεντινή, Ουρουγουάη, Βενεζουέλα, Εκουαδόρ, Περού, Βολιβία) και η Παραγουάη παραμένει η μόνη χώρα που έχει διπλωματικές σχέσεις με την Ταϊβάν. Σύμφωνα με την Helmy, η Κίνα επιδιώκει να περιορίσει την επιρροή των ΗΠΑ μέσω της Διώρυγας του Παναμά, η οποία αυτήν την στιγμή «εξυπηρετεί την παγκόσμια εμπορική κίνηση μεταξύ των αμερικανικών λιμανιών στις ακτές του Ατλαντικού Ωκεανού και του Αμερικανικού Κόλπου και των εμπορικών εταίρων της στην ήπειρο της Ασίας». Έτσι, με τη δημιουργία ενός νέου διαδρόμου Ειρηνικού-Ατλαντικού, το Πεκίνο θα προκαλούσε άμεσα την υπερδύναμη του Ατλαντικού στην ίδια την περιοχή που η τελευταία θεωρεί τη δική της "αυλή".
Αυτό το νέο κανάλι, εάν ποτέ κατασκευαστεί, θα εκτείνεται σε μια έκταση 276 χιλιομέτρων της διώρυγας του Παναμά, επιτρέποντας έτσι τη διέλευση περισσότερων πλοίων, συμπεριλαμβανομένων των «κινεζικών γιγάντων δεξαμενόπλοιων, καθώς πλοίων εμπορευματοκιβωτίων », που «συνδέουν άμεσα την ανατολή με τη δύση», σε αντίθεση με τη Διώρυγα του Παναμά, που περνά μόνο από το νότο (μέχρι να φτάσει στο βορρά).
Ο Παναμάς συμφώνησε επίσης να συμμετάσχει στην Κινεζική Πρωτοβουλία Belt and Road και επίσης συνήψε συμφωνία με το Πεκίνο για την απόκτηση από την Κίνα του μεγαλύτερου λιμανιού του Παναμά στο «νησί Μαργαρίτα» στην πλευρά του Ατλαντικού εντός της «ζώνης ελεύθερου εμπορίου Cowloon». Αυτή τυχαίνει να είναι η μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερου εμπορίου στο δυτικό ημισφαίριο.
Υπάρχουν φυσικά πολλές προκλήσεις σε τέτοια έργα. Η κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών σε όλη την Buenaventura και τη Barranquilla, μέσα από υγροτόπους και δάση, θα χρειαζόταν τεράστιες τεχνικές μελέτες, για ένα πράγμα. Όμως η πολιτική βούληση δε φαίνεται να λείπει.
Η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να διατηρεί την ηγεμονική της θέση στην αμερικανική ήπειρο, αλλά είναι εμφανώς φθίνουσα. Έγραψα πριν για την αυξανόμενη παρουσία της Κίνας στην Καραϊβική. Από εκεί και πέρα, το Πεκίνο έχει φυσικά όρεξη για τις πρώτες ύλες και τα εμπορεύματα που μπορεί να προσφέρει η Λατινική Αμερική. Σε αντάλλαγμα, προσφέρει επενδύσεις, που συνήθως δεν επιβάλλουν όρους, εκτός από την αναγνώριση της φόρμουλας One China. Η ασιατική υπερδύναμη παραδοσιακά ήταν σε θέση να μετατρέψει την οικονομική και χρηματοπιστωτική της παρουσία σε διπλωματική επιρροή. Για παράδειγμα, μόνο οκτώ χώρες της Λατινικής Αμερικής αναγνωρίζουν σήμερα τις αξιώσεις κυριαρχίας της Ταϊβάν, σε αντίθεση με όλες πριν από είκοσι χρόνια. Ακόμη και η Αγία Έδρα έχει πλησιάσει πιο κοντά στην Κίνα- έχοντας κατά νου ότι μιλάμε για μια κατεξοχήν καθολική περιοχή και πως συχνά υπάρχει μια περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ θρησκείας και πολιτικής.
Η Ουάσιγκτον, αντίθετα, λόγω των διαφορετικών πολιτικοοικονομικών συστημάτων της, απλά δεν μπορεί να ευθυγραμμίσει τους στόχους της εξωτερικής της πολιτικής με τις πολιτικές των εταιρειών και των ιδιωτικών τραπεζών της τόσο ομαλά όσο το Πεκίνο και οι ΗΠΑ στην πραγματικότητα δεν έχουν πλέον «κυρίαρχη στρατηγική» ή ιδέα να δέσουν μαζί όλες τις ετερόκλητες προκλήσεις της πολιτικής τους στην Καραϊβική και πέρα από αυτήν, σύμφωνα με τον ερευνητή της Global Americans, Scott B. MacDonald. Έτσι, η κινεζική παρουσία στη Λατινική Αμερική, όπως έγραψα, περιλαμβάνει διπλωματική, εμπορική και στρατιωτική επιρροή.
Ενώ έχουν ειπωθεί τόσα πολλά για τον ανταγωνισμό Κίνας-ΗΠΑ στον Ειρηνικό, το Πεκίνο σχεδιάζει τώρα, με τους εταίρους του από τη Λατινική Αμερική, ιδιαίτερα την Κολομβία, να αυξήσει τη σύνδεση Ατλαντικού-Ειρηνικού, ως μέρος του ανταγωνισμού της Μεγάλης Δύναμής του με τις ΗΠΑ - και αυτό μπορεί φέρει επανάσταση όχι μόνο στο εμπόριο αλλά και στο γεωπολιτικό τοπίο του 21ου αιώνα.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr