Uriel Araujo, ερευνητής με έμφαση στις διεθνείς και εθνοτικές συγκρούσεις
Ο Χαν πάντα κατηγορούσε τον πακιστανικό στρατό ότι έπαιξε ρόλο στην απομάκρυνσή του το 2022 και οι οπαδοί του, για άλλη μια φορά εξαγριωμένοι, ισχυρίζονται πως η πρόσφατη καταδίκη του δεν είναι καθόλου αμερόληπτη. Για να ρίξει λάδι στη φωτιά, έχει αποκαλυφθεί ότι ένα μήνα πριν από την πρόταση μομφής, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ενθάρρυνε το Ισλαμαμπάντ στις 7 Μαρτίου 2022, να απομακρύνει τον Khan από πρωθυπουργό λόγω της ουδέτερης στάσης του στη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση. Η στάση αυτή όντως αντιστράφηκε μετά την απομάκρυνσή του.
Ένα μυστικό πακιστανικό διπλωματικό τηλεγράφημα («κρυπτογράφηση», όπως ονομάζεται) που ελήφθη από το Intercept συζητά τη συνάντηση μεταξύ του Asad Majeed Khan, πρεσβευτή του Πακιστάν στις ΗΠΑ τότε, και των αρχών του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, συμπεριλαμβανομένου του Donald Lu, Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών για το Γραφείο Υποθέσεων Νότιας και Κεντρικής Ασίας. Η συνάντηση μεταξύ των Αμερικανών αξιωματούχων και του Πακιστανού πρεσβευτή ήταν εδώ και καιρό αντικείμενο εικασιών και αντιπαραθέσεων, στο πλαίσιο της πάλης εξουσίας του Πακιστάν μεταξύ των υποστηρικτών του πρώην πρωθυπουργού και του στρατού της χώρας.
Σύμφωνα με το τηλεγράφημα που διέρρευσε, κατά τη διάρκεια της συνάντησης ο Λου είπε: «Οι άνθρωποι εδώ και στην Ευρώπη ανησυχούν αρκετά για το γιατί το Πακιστάν παίρνει μια τόσο επιθετικά ουδέτερη θέση (για την Ουκρανία). Και πρόσθεσε: «Νομίζω πως εάν η ψήφος δυσπιστίας κατά του πρωθυπουργού πετύχει, όλα θα συγχωρεθούν στην Ουάσιγκτον επειδή η επίσκεψη στη Ρωσία αντιμετωπίζεται ως απόφαση του πρωθυπουργού». «Διαφορετικά», συνέχισε: «Νομίζω ότι θα είναι δύσκολο να προχωρήσουμε», προσθέτοντας πω; το Πακιστάν μπορεί να αντιμετωπίσει «απομόνωση» από τις ΗΠΑ και από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Την ημέρα πριν από τη συνάντηση, ο Khan βασικά ζήτησε μια αδέσμευτη στάση και κυρίαρχο πραγματισμό. Είπε: «Είμαστε φίλοι της Ρωσίας και είμαστε επίσης φίλοι των Ηνωμένων Πολιτειών. Είμαστε φίλοι της Κίνας και της Ευρώπης. Δεν είμαστε μέρος καμίας συμμαχίας». Με την ίδια ευκαιρία, απευθυνόμενος ρητορικά στις δυτικές δυνάμεις, ρώτησε: «Τι νομίζετε για εμάς; Ότι είμαστε δούλοι σας και πως θα κάνουμε ό,τι μας ζητήσετε;».
Το έγγραφο ουσιαστικά δείχνει ότι, εν μέσω μιας έντονης πακιστανικής κρίσης, η Ουάσιγκτον πίεσε το Ισλαμαμπάντ να προχωρήσει συγκεκριμένα με πρόταση μη εμπιστοσύνης (το οποίο και έγινε), απειλώντας τη χώρα με απομόνωση. Μέχρι στιγμής μπορεί κανείς μόνο να υποθέσει πόσο βάρος είχε αυτή η πίεση στα μάτια των πακιστανικών πολιτικών ελίτ. Δεν είναι πολύ τραβηγμένο να υποθέσουμε ότι έφερε μερικά αποτελέσματα.
Ο απίστευτα αλαζονικός τόνος του Ντόναλντ Λου («όλα θα συγχωρεθούν στην Ουάσιγκτον») θυμίζει την περιβόητη τηλεφωνική συνομιλία της Αμερικανίδας διπλωμάτης Βικτόρια Νούλαντ που διέρρευσε το 2014 με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ουκρανία Τζέφρι Πάιατ. Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής χρησιμοποιεί τη λέξη F... για να αναφερθεί περιφρονητικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν αυτή η διαρροή του 2014 αποκάλυψε μια συγκεκριμένη στάση της Ουάσιγκτον απέναντι στους υπερατλαντικούς Ευρωπαίους συμμάχους της (και μια τέτοια στάση δε φαίνεται να έχει αλλάξει πολύ), μπορεί κανείς μόνο να φανταστεί πώς βλέπουν οι ΗΠΑ το Πακιστάν - και τον υπόλοιπο κόσμο, για αυτό το θέμα. Η Ουάσιγκτον έχει φυσικά ένα γνωστό ιστορικό προδοσίας των πιο αφοσιωμένων συμμάχων της.
Ακόμα κι αν καταδικάσει κανείς τη ρωσική στρατιωτική εκστρατεία στην Ουκρανία, η οποία ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2022, θα πρέπει τουλάχιστον να αναγνωρίσει το γεγονός πως όχι μόνο από μια «απρόκλητη» επιθετικότητα, ήταν αποτέλεσμα κλιμάκωσης τριβών, που περιελάμβανε εντάσεις στα σύνορα - μια ιστορία στην οποία οι ΗΠΑ έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Η ίδια η Ουκρανία βρισκόταν σε εμφύλιο πόλεμο από το 2014 και το Κίεβο, εδώ και εννέα χρόνια, βομβαρδίζει την περιοχή του Ντονμπάς και διαπράττει μια σειρά από παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με τον ακροδεξιό ουκρανικό εθνικισμό.
Όταν οι ΗΠΑ διέσχισαν τη θάλασσα για να εισβάλουν στο μακρινό Ιράκ το 2003, δεν υπήρχε άμεσος κίνδυνος ή κοντά στα σύνορα. Δε βρέθηκαν ποτέ ιρακινά όπλα μαζικής καταστροφής, ο κύριος Αμερικανός ισχυρισμός για τη νομιμοποίηση της κατοχής. Για 8 χρόνια, η Ουάσιγκτον ακολούθησε μια νεοαποικιακή πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της λεγόμενης Προσωρινής Αρχής Συνασπισμού (CPA), η οποία, από την αρχή, δημιουργήθηκε και χρηματοδοτήθηκε ως τμήμα του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, σε μια αποτυχημένη αμερικανική προσπάθεια να «εκδημοκρατίσουν» και να «ανασυγκροτήσουν» το έθνος της Μέσης Ανατολής.
Σύμφωνα με τον εξαιρετικά διεφθαρμένο κανόνα της CPA, πάνω από 8 δισεκατομμύρια δολάρια που προορίζονταν για την ανοικοδόμηση της χώρας εξαφανίστηκαν και παραμένουν αγνοούμενα μέχρι σήμερα. Έως και 1 εκατομμύριο θάνατοι, σύμφωνα με την ORB International, μια ανεξάρτητη υπηρεσία δημοσκοπήσεων που βρίσκεται στο Λονδίνο, υπολογίζονται ως αποτέλεσμα του πολέμου και της αμερικανικής εισβολής. Και όμως κανένα διεθνές κίνημα δεν προέκυψε για να επιβάλει κυρώσεις ή να απομονώσει την Ουάσιγκτον - ούτε αμερικανικές εταιρείες για αυτό το θέμα (οι οποίες επωφελήθηκαν πολύ από τον πόλεμο). Μέχρι σήμερα, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους είναι δημοφιλής ομιλητής στις ΗΠΑ. Όλα αυτά, για άλλη μια φορά, είτε καταδικάζει κανείς τη ρωσική στρατιωτική εκστρατεία στη γειτονική Ουκρανία είτε όχι, δείχνει, τουλάχιστον, έναν τεράστιο βαθμό δυτικής υποκρισίας. Και πολλοί μη δυτικοί ηγέτες το βλέπουν έτσι.
Συνοψίζοντας, το έγγραφο που διέρρευσε πρόσφατα είναι μια ακόμη κραυγαλέα περίπτωση του αμερικανικού «ευθυγραμμισμού» και της ψυχροπολεμικής νοοτροπίας του - μια προσέγγιση που μπορεί μόνο να αποξενώσει περαιτέρω πιθανούς εταίρους και συμμάχους, ειδικά στον Παγκόσμιο Νότο.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr