 |
| Image of similar artillery being used in Ukraine. Image Credit: Creative Commons |
Όπως αναφέρεται λεπτομερώς στο Μέρος 1 αυτής της σειράς άρθρων που εξετάζει τις προηγούμενες επιδόσεις και την τρέχουσα ικανότητα των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων (UAF), τα στρατεύματα του Κιέβου το 2022 πέτυχαν μερικές εξαιρετικές και σημαντικές επιτυχίες στο πεδίο της μάχης. Η ελπίδα ήταν μεγάλη προς το 2023 ότι αυτές οι νίκες θα άνοιγαν το δρόμο για την τελική νίκη στον πόλεμο. Δυστυχώς, η ανώτερη ηγεσία της Ουκρανίας υπέφερε από ένα συνδυασμό κακών αποφάσεων, υπερεκτίμησης της δικής τους ικανότητας και – δυστυχώς – υπερεκτίμησης της αποτελεσματικότητας του δυτικού στρατιωτικού εξοπλισμού.
Daniel Davis - 19fortyfive.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Ήδη από τον Ιανουάριο του 2023, πηγές δυτικών μέσων ενημέρωσης άρχισαν να μιλούν για μια ουκρανική «εαρινή επίθεση». Εκείνη την εποχή, οι Ρώσοι είχαν χτυπηθεί άσχημα κατά τη διάρκεια μαχών για το Χάρκοβο και τη Χερσώνα της Ουκρανίας. Η Μόσχα βρισκόταν τέσσερις μήνες στη μερική της επιστράτευση 300.000 στρατιωτών –αλλά είχε σκοντάψει άσχημα στην αρχή στην επεξεργασία των νέων στρατευσίμων– και ανεπιβεβαίωτες αναφορές ισχυρίζονταν πως έως και 700.000 νεαροί Ρώσοι έφυγαν από τη χώρα για να αποφύγουν να πολεμήσουν. Το ηθικό της Ουκρανίας ήταν στα ύψη και το ρωσικό κίνητρο ήταν στην τουαλέτα.
Ενώ η ποιότητα των πρώτων Ρώσων στρατευσίμων έλειπε σαφώς, ήδη από τον Νοέμβριο το Κρεμλίνο έβαλε πάνω από δεκάδες χιλιάδες από αυτούς στις ανοιχτές τρύπες που δημιουργήθηκαν από την φθινοπωρινή επίθεση της Ουκρανίας, η οποία βοήθησε να σταματήσει το κύμα. Τον Ιανουάριο ο Πούτιν αύξησε τις επιθετικές επιχειρήσεις σε όλη τη γραμμή του μετώπου των 1.000 χιλιομέτρων για να διατηρήσει την πίεση στην UAF, με έμφαση στις δίδυμες πόλεις Soledar και Bakhmut. Σε αντίθεση με τον ρωσικό στρατό γενικά, ο Πούτιν επέλεξε να δώσει αυτόν τον αγώνα στον όμιλο PMC Wagner - και ήταν εδώ που η Ουκρανία έκανε το πρώτο της σημαντικό λάθος το 2023.
Διπλή καταστροφή στο Μπαχμούτ για Ουκρανία και Ρωσία
Το Bakhmut ήταν μια μεσαίου μεγέθους πόλη περίπου 70.000 κατοίκων. Είχε κάποια τακτική σημασία για όποιον το κατείχε, αλλά από μόνο του δεν μπορεί να θεωρηθεί κρίσιμο ούτε σε επιχειρησιακό επίπεδο. Η Ουκρανία είχε κρατήσει την πόλη, αλλά στις αρχές Μαρτίου, η Βάγκνερ έφτασε στα ανατολικά προάστια της πόλης. Η στρατιωτική αναγκαιότητα για την Ουκρανία εκείνη την εποχή ήταν να αποσυρθεί από το Μπαχμούτ στην επόμενη αμυνόμενη γραμμή προς τα δυτικά.
Από αυτή τη νέα θέση, η ικανότητα της Ουκρανίας να αμυνθεί θα ήταν ισχυρότερη και το έργο της Ρωσίας να επιτεθεί στις νέες ουκρανικές γραμμές πιο δύσκολο, επειδή η ουκρανική πλευρά θα είχε το υψηλό έδαφος και τα ανοιχτά πεδία πυρός μέσω των οποίων η Ρωσία θα έπρεπε να προχωρήσει, κάνοντας οποιαδήποτε επίθεση εξαιρετικά δύσκολη και δαπανηρή από άποψη ανδρών και εξοπλισμού. Αλλά με την παραμονή στο Bakhmut, το έργο για τους Ρώσους ήταν πολύ πιο εύκολο. Τώρα, η Ρωσία θα μπορούσε να μετακινηθεί σε απόσταση λίγων μέτρων από τις ουκρανικές θέσεις εντός του Μπαχμούτ χωρίς να φαίνεται. Οι υπερασπιστές του Μπαχμούτ ήταν σε μειονεκτική θέση από εκείνο το σημείο και μετά.
Ωστόσο, ο Zelensky επέλεξε να πιέσει τη μάχη ούτως ή άλλως. Για μήνες, ανώτεροι ηγέτες των ΗΠΑ προειδοποιούσαν τον Ουκρανό πρόεδρο ότι η μάχη δεν ήταν νικηφόρα και πως θα μετακινηθεί σε άλλες αμυντικές θέσεις. Όχι μόνο αρνήθηκε να αποσυρθεί σε ανώτερη θέση μάχης, αλλά διέταξε τους άντρες του να μην εγκαταλείψουν ούτε ένα κτίριο, αναγκάζοντάς τους να πολεμήσουν μέχρι θανάτου. Μήνα με τον μήνα, ο Ζελένσκι έστελνε ταξιαρχία μετά από ταξιαρχία για να ενισχύσει το Μπαχμούτ σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει την παλίρροια.
Όχι μόνο ήταν οδυνηρά προφανές ότι τα στρατιωτικά θεμελιώδη στοιχεία κατέστησαν σαφές πως υπήρχε μικρή λογική ελπίδα να σταματήσει η προσπάθεια της Βάγκνερ να καταλάβει το Μπαχμούτ, αλλά πολλές από αυτές τις ταξιαρχίες που έστειλε ο Ζελένσκι σε μάταιη βοήθεια για να βοηθήσουν στο Μπαχμούτ χρειάζονταν επίσης επειγόντως στην επερχόμενη ανοιξιάτικη και καλοκαιρινή επίθεση. Δύο μέρες μετά την πτώση του Μπαχμούτ, ο Ζελένσκι ήταν ακόμα προκλητικός, ισχυριζόμενος ότι η πόλη δεν είχε πέσει. Το 2022, η επιμονή και η απροθυμία του Ζελένσκι για συμβιβασμό είχαν ως αποτέλεσμα να αμβλυνθεί η ρωσική εισβολή και στη συνέχεια να προκληθούν δύο μεγάλες επιχειρησιακές ήττες.
Αλλά αυτές οι επιτυχίες δημιούργησαν ύβρις που τον οδήγησαν το Μάιο του 2023 σε πολύ δαπανηρά λάθη με στρατηγικές επιπτώσεις: όχι μόνο η Ουκρανία ξόδεψε αναντικατάστατους πόρους για την υπεράσπιση μιας στρατηγικής σημασίας πόλης, αλλά έχασε επίσης κρίσιμες ταξιαρχίες για την επίθεσή της μακράς βολής. Δυστυχώς, μόλις ξεκίνησε η επίθεση τον Ιούνιο, τα λάθη συνεχίστηκαν.
Η ανεπαρκής και ακατάλληλη εκπαίδευση άνοιξε τον δρόμο προς την αποτυχία
Πολλοί μήνες πριν από την επίθεση, πολλά δυτικά μέσα χαιρέτησαν την «προηγμένη εκπαίδευση» που λάμβαναν οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις από διάφορες χώρες του ΝΑΤΟ. Ταυτόχρονα, ορισμένες ουκρανικές ταξιαρχίες εξοπλίστηκαν επίσης με σύγχρονα οχήματα μάχης του ΝΑΤΟ όπως τα τανκς Challenger και Leopard, συστήματα πυροβολικού των ΗΠΑ, Bradley Fighting Vehicles και Strykers. Ο συνδυασμός της τεχνολογίας του ΝΑΤΟ με την εκπαίδευση του ΝΑΤΟ αναμενόταν να παράγει μια ποιοτική επιθετική ικανότητα που θα διείσδυε στη ρωσική άμυνα και θα έμπαινε σφήνα στην ακτή του Αζόφ, χωρίζοντας τις δυνάμεις κατοχής στη μέση.
Το Foreign Affairs, την ημέρα που ξεκίνησε η επίθεση, δημοσίευσε μια ανάλυση με τίτλο «Το κρυφό πλεονέκτημα της Ουκρανίας: Πώς οι Ευρωπαίοι Εκπαιδευτές έχουν μεταμορφώσει τον στρατό του Κιέβου και έχουν αλλάξει τον πόλεμο». Και όμως, όπως έχει παρατηρηθεί οδυνηρά τώρα μετά από σχεδόν τρεις μήνες της επιχείρησης, η ευρωπαϊκή και η ΝΑΤΟϊκή εκπαίδευση δε μεταμόρφωσε τη UAF. Όπως υποστήριξα μήνες πριν από την έναρξη της επίθεσης, ήταν σχεδόν αδύνατο για την Ουκρανία να μεταμορφωθεί μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μερικούς μήνες εκπαίδευσης και με μια δέσμη εξοπλισμού του ΝΑΤΟ. Οι λόγοι είναι θεμελιώδεις – και δεν αφορούν τα ουκρανικά στρατεύματα, καθώς οι Αμερικανοί στρατιώτες περιορίζονται εξίσου από αυτά τα θεμελιώδη στοιχεία.
Για να δημιουργήσετε μια αποτελεσματική δύναμη πεδίου ικανή να χρησιμοποιεί συνδυασμένες επιχειρήσεις όπλων για να νικήσει μια μεγάλη δύναμη που έχει προετοιμάσει ένα αμυντικό σύστημα πολλαπλών ζωνών, πρέπει πρώτα να έχετε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό πλήρως επανδρωμένων ταξιαρχιών μάχης. Τα τάγματα και οι λόχοι κάθε ταξιαρχίας πρέπει να είναι στελεχωμένα με διμοιρίες και λόχους, πρώτους λοχίες, λοχίες και διοικητές λόχων και αξιωματικούς επιχειρήσεων με εμπειρία στη διεξαγωγή τέτοιων επιχειρήσεων. Αυτοί οι ηγέτες χρειάζονται εμπειρία δύο έως πέντε ετών σε επίπεδο διμοιρίας, 5 έως 7 ετών στο λόχο και 15-20 ετών σε επίπεδο τάγματος και ταξιαρχίας.
Μόλις οι μονάδες γεμίσουν σωστά με μορφωμένους και εκπαιδευμένους ηγέτες, η επόμενη απαίτηση είναι να αναπτύξετε την ικανότητα του μεμονωμένου στρατιώτη να αναπτύξει τις ικανότητές του (οδηγός τανκ, πυροβολητής Bradley, μέλος της ομάδας πεζικού και μετά διμοιρίες για να πολεμήσουν μαζί, μετά πολεμούν μαζί οι λόχοι, μετά τα τάγματα μαζί στην ταξιαρχία και τέλος οι ταξιαρχίες). Όλη αυτή η ατομική και συλλογική εκπαίδευση πρέπει να γίνει για να παραχθεί μια επιτυχημένη, συντονισμένη επιχείρηση συνδυασμένων όπλων. Η Ουκρανία δεν είχε καμία από αυτές τις προϋποθέσεις. Δεν θα έπρεπε να ήταν έκπληξη, επομένως, ότι η πολυαναμενόμενη επίθεση έπεσε σε έναν τοίχο από τούβλα από την αρχή.
Τακτική απόδοση στη θερινή επίθεση της Ουκρανίας 2023
Έχω καλύψει προηγουμένως σε βάθος τη λεπτομερή απόδοση του ουκρανικού στρατού στην επίθεσή του, αλλά θα συζητήσω εδώ τα βασικά λάθη που ευθύνονται για την έλλειψη επιτυχίας του. Το πρώτο πρόβλημα ήταν η ουκρανική στρατιωτική και πολιτική ηγεσία που διέταξε να ξεκινήσει η επίθεση. Σχεδόν ένα μήνα μετά την έναρξη της επιχείρησης, ο Ουκρανός διοικητής στρατηγός Valery Zaluzhny υποστήριξε σε συνέντευξή του στην Washington Post ότι «τσαντίζομαι» όταν ακούει παράπονα για έλλειψη προόδου.
Ωστόσο, στην ίδια συνέντευξη, αναγνώρισε πως «χωρίς να είναι πλήρως εφοδιασμένα (για την επίθεση) τα στρατεύματα, αυτά τα σχέδια δεν είναι καθόλου εφικτά». Βασικό μεταξύ των καταγγελιών του ήταν η απουσία αεροπορικής υπεροχής. Το ΝΑΤΟ, είπε, δεν θα ξεκινούσε ποτέ επιθετική επιχείρηση χωρίς αεροπορική υπεροχή. Και έχει δίκιο. Αλλά ο Zaluzhny είχε ακόμη περισσότερα θεμελιώδη στοιχεία εναντίον του.
Η Ουκρανία υποφέρει επίσης από χρόνια έλλειψη ικανότητας αεράμυνας, ανεπαρκή αριθμό οβίδων και οβίδων πυροβολικού, ανεπαρκή συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, έλλειψη πυραύλων και ίσως το πιο κρίσιμο από όλα, μόλις το 25 τοις εκατό της ικανότητας αποναρκοθέτησης που απαιτείται. Έτσι, όταν η Ουκρανία ξεκίνησε την επίθεσή της σε ένα ευρύ μέτωπο στις 5 Ιουνίου, δε θα έπρεπε να είχε εκπλήξει κανέναν στο Κίεβο, την Ουάσιγκτον ή τις Βρυξέλλες που συνάντησε ένα ρωσικό πριόνι.
Το αμυντικό σύστημα πολλαπλών ζωνών της Ρωσίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις νάρκες για την επιβράδυνση ή τη διοχέτευση των ουκρανικών στρατευμάτων σε ζώνες εξόντωσης όπου τα ρωσικά συστήματα άμεσης βολής και πυροβολικού έχουν προκαθορισμένα όπλα που περιμένουν. Τις πρώτες δύο εβδομάδες αποτυγχάνουν σχεδόν όλες οι τεθωρακισμένες επιθέσεις, κερδίζοντας ελάχιστη επικράτεια και καμία αξία λειτουργίας. Οι New York Times και άλλα μέσα υποστήριξαν πως η UAF έχασε το εντυπωσιακό ένα πέμπτο του συνόλου του επιθετικού στόλου της τις πρώτες δύο εβδομάδες. Δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς.
Εάν η Ρωσία έχει αεροπορική υπεροχή, ισχυρή αεράμυνα, πλεονέκτημα στις οβίδες πυροβολικού, ισχυρά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου – να υποβαθμίσει τις ουκρανικές επικοινωνίες και να απενεργοποιήσει μεγάλο αριθμό μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων UAF – και είχε έξι έως εννέα μήνες για να προετοιμάσει περίτεχνα αμυντικά έργα, θα έπρεπε να έχει ήταν ξεκάθαρο ότι η αποστολή μιας μερικώς τεθωρακισμένης δύναμης, μερικώς εκπαιδευμένης, με περιορισμένη εμπειρία στη διεξαγωγή επιθετικών επιχειρήσεων μεγάλης κλίμακας, ήταν να στείλει μεγάλο αριθμό από τους άνδρες της σε βέβαιο θάνατο.
Από τις πρώτες λίγες αιματηρές εβδομάδες, η ουκρανική πλευρά άλλαξε τακτική για να ελαχιστοποιήσει τα τεθωρακισμένα οχήματα και να χρησιμοποιήσει περισσότερες ενέργειες με επίκεντρο το πεζικό. Η UAF, τώρα στον τρίτο μήνα, έχει σημειώσει σταμάτημα της προόδου στο μέτωπο της Zaporezhia – λαμβάνοντας το Staromaiorske, το μεγαλύτερο μέρος του Urozhaine και το μεγαλύτερο μέρος της Robotyna – αλλά έχει χάσει κάποιο έδαφος στο βορρά στην περιοχή Kupyansk. Όμως έχει χάσει δεκάδες χιλιάδες άντρες για να ξεπεράσει αυτά τα λίγα χιλιόμετρα. Η UAF δεν έχει αρκετά στρατεύματα ή εξοπλισμό για να συνεχίσει αυτόν το ρυθμό. Πιθανότατα θα ξεμείνει από άνδρες πολύ πριν φτάσει ακόμη και τους ενδιάμεσους στόχους της.
Επιπτώσεις
Η ψυχρή, σκληρή αλήθεια στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας σήμερα είναι ότι η επίθεση της τελευταίας στιγμής της Ουκρανίας απέτυχε και καμία περιστροφή δεν θα αλλάξει το αποτέλεσμα. Η UAF απέτυχε για εντελώς προβλέψιμους λόγους, με βάση τις βασικές αρχές μάχης που δεν υπόκεινται σε αισιοδοξία, ευσεβείς πόθους ή περιστροφές. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι τι πρέπει να κάνουν τώρα οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η πολιτική που χρησιμοποίησε η Ουάσιγκτον από την αρχή του πολέμου υποστηρίζει την Ουκρανία «όσο χρειαστεί». Είτε αυτή ήταν καλή ιδέα είτε κακή, θα αφήσω να το συζητήσουμε άλλη φορά. Αυτό που είναι σημαντικό εδώ είναι πως η πολιτική δεν είχε αποτέλεσμα ευεργετικό ούτε για το Κίεβο ούτε για την Ουάσιγκτον και τώρα πρέπει να εξελιχθεί για να αναγνωρίσει νέες πραγματικότητες.
Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έδωσαν στην Ουκρανία κάθε ευκαιρία να ανακαλύψει εάν θα μπορούσε να πετύχει στο πεδίο της μάχης, καθώς παρείχαμε κυριολεκτικά χιλιάδες τεθωρακισμένα οχήματα, εκατομμύρια οβίδες, πυραύλους και βόμβες, καθώς και υποστήριξη εκπαίδευσης και πληροφοριών με δεκάδες δισεκατομμύρια σε άλλες ενισχύσεις. Αλλά αυτή η βοήθεια δεν οδήγησε σε νίκη της Ουκρανίας και τώρα είναι καιρός να τεθούν νέες πολιτικές υπό το φως της τρέχουσας πραγματικότητας. Το τελευταίο μέρος αυτής της σειράς άρθρων θα διερευνήσει τι μπορεί να κάνει η Ουάσιγκτον τώρα που μπορεί να μετριάσει τις αποτυχίες και να παράγει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ουκρανία.