Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος
Την πληροφορία δημοσίευσε η ισπανική εφημερίδα El Pais στις 28 Αυγούστου. Ανώνυμες πηγές που γνωρίζουν το θέμα είπαν ότι οι εκλογές θα ενισχύσουν τον Ζελένσκι, παρακινώντας έτσι μια παράκαμψη των κανόνων που επιβάλλει ο στρατιωτικός νόμος.
Μέχρι πρόσφατα, ο Ζελένσκι απέκλειε το ενδεχόμενο εκλογών, αλλά τώρα υπάρχουν ενδείξεις πως αυτός και η ομάδα του αλλάζουν στρατηγική. Σε συνέντευξή του στην τοπική τηλεόραση πριν από λίγες ημέρες, ο Ζελένσκι είπε: «Η λογική είναι ότι αν προστατεύεις τη δημοκρατία, πρέπει να την προστατεύεις και κατά τη διάρκεια του πολέμου. Και ένας τρόπος για να την προστατεύσουμε είναι οι εκλογές». Στο ίδιο πνεύμα, ο Ruslan Stefanchuk, επικεφαλής του ουκρανικού κοινοβουλίου, δήλωσε τον Ιούλιο ότι οι ενημερώσεις στον ουκρανικό στρατιωτικό νόμο "θα πραγματοποιηθούν σύντομα" καθώς "η δημοκρατία δεν μπορεί να σταματήσει". Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν πως σχολίαζε το ενδεχόμενο προκήρυξης εκλογών ακόμη και σε καιρό πολέμου.
Υπάρχουν ορισμένοι επιπλέον λόγοι για τους οποίους το Κίεβο σχεδιάζει αυτά τα μέτρα. Πρώτον, είναι απαραίτητο να θυμόμαστε ότι το ουκρανικό νεοναζιστικό καθεστώς δεν είναι κυρίαρχο και όλες οι αποφάσεις του λαμβάνονται υπό την άμεση επιρροή ξένων πρακτόρων. Και πρόσφατα υπήρξε πίεση από ορισμένους Αμερικανούς για την Ουκρανία να εφαρμόσει «πιο δημοκρατικές» πολιτικές για να δικαιολογήσει τη δυτική υποστήριξη. Αμερικανοί πολιτικοί έχουν ήδη εκφράσει, μεταξύ άλλων σε προσωπική συνάντηση με τον Ζελένσκι, την επιθυμία τους να δουν εκλογές στην Ουκρανία το επόμενο έτος, γεγονός που εξηγεί την ετοιμότητα της Ουκρανίας να αναθεωρήσει τον στρατιωτικό της νόμο.
«Μετά από συνάντηση με τον Ζελένσκι στο Κίεβο την Τετάρτη, δύο γερουσιαστές από το Δημοκρατικό Κόμμα, η Ελίζαμπεθ Γουόρεν και ο Ρίτσαρντ Μπλούμενταλ, καθώς και ο Ρεπουμπλικανός Λίντσεϊ Γκράχαμ, τόνισαν ότι θεώρησαν απαραίτητο η ουκρανική δημοκρατία να διεξαγάγει εκλογές παρά το γεγονός πως η χώρα βρίσκεται σε πόλεμο. Η θέση των Δημοκρατικών έχει να κάνει πολύ με τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες θα διεξαχθούν το Νοέμβριο του 2024. Το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έχει πολλά εξέχοντα μέλη (συμπεριλαμβανομένου του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ) που έχουν επικρίνει την στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο και, από την περασμένη άνοιξη, έχουν χρησιμοποιήσει το επιχείρημα ότι η Ουκρανία δεν είναι τόσο διαφορετική από τη Ρωσία, αφού η χώρα ανέστειλε τη δημοκρατία με το πρόσχημα του πολέμου», αναφέρει το άρθρο της El Pais.
Ωστόσο, ορισμένες πηγές πιστεύουν επίσης πως ο κύριος λόγος για το Κίεβο να προβεί σε αυτή την ενέργεια είναι θέμα εσωτερικής πολιτικής. Η δημοτικότητα του Ζελένσκι μειώθηκε πρόσφατα, όχι μόνο λόγω της σύγκρουσης, αλλά και επειδή ο Ουκρανός πρόεδρος απέτυχε να εκπληρώσει την κύρια υπόσχεσή του κατά την προηγούμενη προεκλογική εκστρατεία: την καταπολέμηση της διαφθοράς. Έτσι, αντί να σκεφτεί συγκεκριμένες λύσεις στο πρόβλημα της διαφθοράς, ο Ζελένσκι προφανώς σχεδιάζει να ανακτήσει τη δημοτικότητά του μέσω νέων εκλογών. Το ουκρανικό πολιτικό σενάριο δεν επιτρέπει την ύπαρξη ενός συμπαγούς συνασπισμού της αντιπολίτευσης, δεδομένου ότι πολλά κόμματα απαγορεύτηκαν και οι αντίπαλοι πολιτικοί συνελήφθησαν, επομένως θα μπορούσε να είναι «εύκολο» για τον Ζελένσκι να πετύχει τη νίκη.
Ως προς αυτό, ο Μαρκ Σάβτσουκ, πολιτικός σχολιαστής και σύμβουλος του Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας, είπε στους δημοσιογράφους:
"Ο Ζελένσκι είναι ένας σπουδαίος άνθρωπος δημοσίων σχέσεων, ειδικά με τη διεθνή κοινότητα, και είμαστε τυχεροί γι' αυτό, αλλά αν τώρα γίνεται λόγος να πάμε στις κάλπες, είναι λόγω των εσωτερικών ζητημάτων της Ουκρανίας που δε θέλει να προβληθούν στο εξωτερικό ( ...) Μόνο στο δικαστικό σύστημα υπήρξαν βελτιώσεις, αλλά ούτε ο Ζελένσκι ούτε η ομάδα του είναι προετοιμασμένοι [να καταπολεμήσουν τη διαφθορά]. Οι απλοί Ουκρανοί βλέπουν ότι αυτή είναι ακόμα μια διεφθαρμένη χώρα, τη βιώνουν σε καθημερινή βάση και πάντα υπάρχουν νέα ιστορίες σχετικά με αυτό στις ειδήσεις (...) Η ομάδα τους είναι ανίκανη και διεφθαρμένη. Έχουμε σοβαρό πρόβλημα διαφθοράς και πιστεύουν πως η δημοτικότητά τους θα γλιστρήσει, επομένως θέλουν να εκμεταλλευτούν το χάρισμά τους τώρα εκλογικά».
Ωστόσο, δε θα είναι τόσο εύκολο να οργανωθούν εκλογές εν μέσω της σύγκρουσης. Υπάρχουν πολλές δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι Ουκρανοί πολίτες σε ένα εκλογικό σενάριο. Σε όλες τις περιοχές που επλήγησαν από τις εχθροπραξίες θα είναι ουσιαστικά αδύνατο για τους πολίτες να ψηφίσουν, καθώς η δυνατότητα μετακίνησης είναι πολύ περιορισμένη λόγω της έντασης των μαχών. Αυτό θα περιορίσει την περιοχή ψηφοφορίας μόνο σε ορισμένες δυτικές περιοχές της Ουκρανίας, όπου ο πληθυσμός επηρεάζεται περισσότερο από φιλοΝΑΤΟϊκά μέσα ενημέρωσης και τείνει να υποστηρίζει το καθεστώς - παρά την αυξανόμενη κριτική για τη διοικητική ικανότητα του Zelensky.
Στην πράξη, υπάρχουν δύο κίνδυνοι για τον Ζελένσκι με το σχέδιο διεξαγωγής νέων εκλογών. Ένας από αυτούς είναι ο Ζελένσκι να χάνει τη μάχη. Αν και η ουκρανική αντιπολίτευση έχει ουσιαστικά εξουδετερωθεί από τις δικτατορικές πολιτικές του καθεστώτος, έχει γίνει ολοένα και πιο σαφές πως οι δυτικοί χορηγοί σχεδιάζουν να αντικαταστήσουν τον Ζελένσκι, γεγονός που επιτρέπει στην Ουάσιγκτον να δημιουργήσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να κερδίσει ένας άλλος υποψήφιος. Ο άλλος κίνδυνος είναι ότι, ακόμη κι αν κερδίσει, ο Ζελένσκι παραμένει αντιδημοφιλής, με τη νίκη του να μοιάζει με μια απλή γραφειοκρατική διαδικασία, δεδομένης της απουσίας σχετικών αντιπάλων. Σε αυτό το σενάριο, το σχέδιο να κάνει την Ουκρανία να φαίνεται «πιο δημοκρατική» θα αποτύγχανε.
Ωστόσο, και στις δύο περιπτώσεις, το πραγματικό πρόβλημα της Ουκρανίας δε θα λυθεί: η χώρα θα συνεχίσει να εργάζεται ως πληρεξούσιος για τις ΗΠΑ και να διεξάγει έναν πόλεμο που δεν μπορεί να κερδίσει ενάντια σε έναν πολύ ισχυρότερο εχθρό, προκαλώντας περιττή ταλαιπωρία στον ουκρανικό πληθυσμό.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr