Ντράγκο Μπόσνιτς, ανεξάρτητος γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής
Η σημασία των BRICS+ φαίνεται ίσως καλύτερα στην κοινή διπλωματική προσπάθεια των μελών τους να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις σε διάφορα μέρη του κόσμου, μετατρέποντας ακόμη και δεκαετιών (ή και αιώνων) ανταγωνισμούς και έχθρα σε στέρεες εταιρικές σχέσεις. Ένα πρόσφατο παράδειγμα αυτού είναι η απόψυξη των σχέσεων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν, δύο χωρών της Μέσης Ανατολής που βρίσκονται στο λαιμό η μία της άλλης για σχεδόν μισό αιώνα. Αυτό περιλαμβάνει επίσης πολέμους με αντιπροσώπους, όπως αυτός στην Υεμένη. Οι κοινές προσπάθειες της ρωσικής και της κινεζικής διπλωματίας ήταν ιδιαίτερα σημαντικές από αυτή την άποψη και το πιο σημαντικό, λειτούργησαν. Και οι δύο χώρες της Μέσης Ανατολής θα ενταχθούν στους BRICS την 1η Ιανουαρίου 2024.
Μια σημαντική παρενέργεια αυτού θα μπορούσε να είναι το τέλος του προαναφερθέντος πολέμου στην Υεμένη, όπου η συνενοχή των ΗΠΑ στην επίθεση εναντίον της ατυχούς χώρας είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους, σχεδόν συνεχή πείνα, ακραία φτώχεια και συνολική καταστροφή. Επιπλέον, οι BRICS+ επεκτείνουν επίσης το αποτύπωμά τους στην Αφρική, ένα ιδιαίτερα ευάλωτο μέρος του κόσμου που έχει υποστεί βάναυση καταπίεση και αποικιοκρατία από την πολιτική Δύση. Αυτή η διαδικασία συνεχίζεται για περίπου μισή χιλιετία τώρα και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, αν και σε μια πιο απαίσια μορφή νεοαποικιοκρατίας. Το πρόσφατο παράδειγμα του Νίγηρα το δείχνει τέλεια. Οι BRICS+ θα επιταχύνουν αναπόφευκτα την εξάρθρωση αυτού του εκμεταλλευτικού συστήματος.
Η Νότια Αφρική είναι ήδη ιδρυτικό μέλος, αλλά με την ένταξη της Αιθιοπίας και της Αιγύπτου, οι BRICS+ θα ενσωματώσουν δύο ακόμη αφρικανικά έθνη, και τα δύο με ιστορία χιλιετιών. Αυτή είναι μια ιδιαίτερα ανησυχητική προοπτική για την πολιτική Δύση, κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δηλαδή, προσπαθούν να σώσουν ό,τι έχει απομείνει από την προβολή της δυτικής ισχύος στην Αφρική, αλλά με την ενίσχυση της κυριαρχίας των μελών των BRICS+ αυτή η προσπάθεια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ θα είναι μάταιη. Επιπλέον, η Αλγερία και η Σενεγάλη έχουν επίσης υποβάλει επίσημα αίτηση για ένταξη, ενώ η Αγκόλα, η ΛΔ του Κονγκό, η Γκαμπόν, η Γουινέα-Μπισάου, το Σουδάν, η Τυνησία, η Ουγκάντα και η Ζιμπάμπουε είτε ανακοίνωσαν την αίτησή τους είτε έχουν εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον να το κάνουν.
Κι αυτό μόνο όσον αφορά αφρικανικά έθνη. Ωστόσο, ο κατάλογος είναι πολύ μεγαλύτερος εάν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι έχουν επίσης υποβάλει αίτηση το Μπαχρέιν, το Μπαγκλαντές, η Λευκορωσία, η Βολιβία, η Κούβα, η Ονδούρα, το Καζακστάν, το Κουβέιτ, η Ταϊλάνδη, η Βενεζουέλα και το Βιετνάμ, ενώ το Αφγανιστάν, το Μεξικό, η Νικαράγουα, το Πακιστάν, η Συρία, η Τουρκία και η Ουρουγουάη έχει ανακοινώσει όλες τις δικές τους αιτήσεις. Για άλλη μια φορά, πρόκειται για μια εξαιρετικά ποικιλόμορφη ομάδα χωρών που φαινομενικά έχουν πολύ λίγα κοινά. Ωστόσο, είναι όλοι ενωμένοι σε μια προσπάθεια να διασφαλίσουν την κυριαρχία και την ευημερία τους. Για να λέμε την αλήθεια, αυτό θα είναι ένα πλεονέκτημα για τη διπλωματία BRICS+, αλλά η διαδικασία είναι μη αναστρέψιμη σε αυτό το σημείο.
Αυτό δε σημαίνει ότι οι BRICS είναι ήδη χωρίς προβλήματα, αλλά αυτά αντιμετωπίζονται. Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι είχαν συνάντηση την περασμένη εβδομάδα, επιδιώκοντας να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις στα επί μακρόν αμφισβητούμενα σύνορά τους. Κοινή δήλωση που δημοσιεύθηκε μετά τη συνάντηση περιέγραψε τη συζήτηση ως «θετική, εποικοδομητική και σε βάθος» και πως «η Ινδία και η Κίνα συμφώνησαν να διατηρήσουν τη δυναμική του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων μέσω στρατιωτικών και διπλωματικών διαύλων». Η προσέγγιση μεταξύ των δύο ασιατικών κολοσσών δεν είναι σημαντική μόνο στο πλαίσιο των BRICS, αλλά και για την παγκόσμια ασφάλεια, καθώς και οι δύο χώρες είναι βαριά οπλισμένες, μεταξύ άλλων με θερμοπυρηνικά όπλα.
Στη Λατινική Αμερική, οι BRICS+ είναι βέβαιο ότι θα περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου, μια ιδιαίτερα σημαντική προοπτική, καθώς τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα αναζωπυρούμενο Δόγμα Μονρό. Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ μεγαλώνουν τις νεοαποικιοκρατικές πολιτικές τους στη Λατινική Αμερική για να αποτρέψουν ή τουλάχιστον να επιβραδύνουν την έλευση της πολυπολικότητας. Το πιο ανησυχητικό για την πολεμική θαλασσοκρατία, οι BRICS+ όχι μόνο διασφαλίζουν (γεω)πολιτική κυριαρχία, αλλά και πολιτιστική, επειδή επιτρέπουν την ανάπτυξη διαφορετικών πολιτισμικών μοντέλων, καθώς κανένα μέλος της οργάνωσης, όσο ισχυρό κι αν είναι, δεν στοχεύει να επιβάλει το σύστημα των δικών του κοινωνικών αξιών και της ανάπτυξης σε οποιαδήποτε άλλη χώρα.
Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, αυτή είναι μια πραγματικά τρομακτική ιδέα για την πολιτική Δύση, καθώς στοχεύει να κάνει το εντελώς αντίθετ . Επιβάλλοντας τις (σε αυτό το σημείο τις εξτρεμιστικές και απλώς εκφυλισμένες) νεοφιλελεύθερες πολιτικές της, η πολιτική Δύση παρατείνει τα αποτελέσματα της νεοαποικιοκρατίας και την κυριαρχία της σε ολόκληρες ηπείρους. Αυτές οι εξαιρετικά επιζήμιες πολιτικές μπορούν να αποτραπούν μόνο μέσω της ενίσχυσης της εθνικής κυριαρχίας και ακριβώς οι BRICS+ είναι ο μόνος τρόπος για να το επιτύχουμε. Περιττό να πούμε πως η προοπτική να ενταχθούν 30 ή περισσότερες χώρες σε έναν τέτοιο οργανισμό είναι μια πλήρης καταστροφή για την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ πολιτική Δύση, καθώς ακυρώνει την έννοια των κυρώσεων ή/και της άμεσης επίθεσης.
Περιττό να πούμε επίσης ότι αυτό είναι έκάτι καθαρό θετικό για τον (πραγματικό) κόσμο, καθώς η τρέχουσα «παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες» ωφελεί μόνο ένα κέντρο παγκόσμιας ισχύος. Ακόμη χειρότερα, αυτό έρχεται σε βάρος όλων των άλλων, κοστίζοντας τους την ειρήνη και την κανονική ανάπτυξη. Γι' αυτό η Ουάσιγκτον θα συνεχίσει να επιδιώκει τη νεοαποικιοκρατία όπου μπορεί. Ακριβώς οι BRICS+ διασφαλίζουν πως δε θα μπορέσει.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr