Atul Kumar Mishra - tfiglobalnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι τράπεζες επί δικτατοριών
Στις τράπεζες, ως χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, έχει ανατεθεί η ύψιστη ευθύνη της διαφύλαξης των χρημάτων του δημοσίου. Ιστορικά, έχουν εξελιχθεί σε οργανωμένα συστήματα που παρέχουν διαβεβαίωση σε ιδιώτες και επιχειρήσεις ότι οι καταθέσεις τους είναι ασφαλείς και προσβάσιμες κατόπιν ζήτησης.
Για παράδειγμα, το σύστημα κλασματικών αποθεματικών, το οποίο επικρατεί σε πολλές σύγχρονες οικονομίες, επιβάλλει στις τράπεζες να διατηρούν ένα μέρος των συνολικών καταθέσεων τους ως αποθεματικά, διασφαλίζοντας πως μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αναλήψεων. Οι ρυθμιστικές αρχές ενισχύουν περαιτέρω αυτήν την εμπιστοσύνη.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών ή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα, καθορίζουν πολιτικές και επιβλέπουν τις τραπεζικές εργασίες για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ακεραιότητας.
Ωστόσο, οι παραδοσιακές λειτουργίες των τραπεζών μπορούν να αλλοιωθούν υπό αυταρχικά καθεστώτα. Οι δικτάτορες μπορεί να ασκήσουν αδικαιολόγητη επιρροή στον χρηματοπιστωτικό τομέα, θέτοντας σε κίνδυνο την ανεξαρτησία τους. Αξιοσημείωτες περιπτώσεις περιλαμβάνουν τη Ζιμπάμπουε υπό τον Ρόμπερτ Μουγκάμπε ή τη Βενεζουέλα υπό τον Νικολάς Μαδούρο, όπου η θολούρα κρατικών και χρηματοπιστωτικών οντοτήτων οδήγησε σε οικονομική αναταραχή.
Οι αρχηγοί του κράτους ή των κυβερνήσεων, στις δημοκρατίες, σέβονται τη διάκριση μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών οικονομικών. Αντίθετα, τα δικτατορικά καθεστώτα ενδέχεται να οικειοποιηθούν δημόσια κεφάλαια, διαβρώνοντας τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζουν οι τράπεζες ως αμερόληπτοι θεματοφύλακες των χρημάτων του δημοσίου.
Ιστορικά, τα δικτατορικά καθεστώτα έχουν συχνά επιδείξει μια εμφανή περιφρόνηση για τα δημόσια κονδύλια, αντιμετωπίζοντας τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία ως προεκτάσεις του προσωπικού τους πλούτου. Τέτοια περιφρόνηση παρουσιάζεται ως παράδειγμα με τον τρόπο που οι δικτάτορες χειραγωγούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ιδιαίτερα τις τράπεζες, αντιμετωπίζοντάς τα περισσότερο ως προσωπικά θησαυροφυλάκια παρά ως θεματοφύλακες των χρημάτων του δημοσίου.
Για παράδειγμα, ο Mobutu Sese Seko του Ζαΐρ (τώρα Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό) ήταν διαβόητος για την κατάχρηση κρατικών πόρων, εκτρέποντας σημαντικά ποσά σε προσωπικούς λογαριασμούς στο εξωτερικό. Ομοίως, ο Σαντάμ Χουσεΐν του Ιράκ πιστεύεται πως είχε αφαιρέσει δισεκατομμύρια από τα ταμεία του κράτους.
Οι τράπεζες, κάτω από τέτοια καθεστώτα, χάνουν την πρωταρχική τους λειτουργία να προστατεύουν το δημόσιο χρήμα και να διευκολύνουν την οικονομική ανάπτυξη. Αντίθετα, γίνονται όργανα εδραίωσης της εξουσίας. Η κεντρική τράπεζα, ειδικότερα, γίνεται ευαίσθητη στον άμεσο έλεγχο από τον δικτάτορα, διαβρώνοντας την ανεξαρτησία της.
Αυτή η αλλαγή είναι εμφανής στις τραπεζικές πρακτικές στη Βόρεια Κορέα υπό τους διαδοχικούς ηγέτες της. Η χειραγώγηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για προσωπικό όφελος, σε συνδυασμό με την έλλειψη διαφάνειας, συχνά οδηγεί σε σημαντικές οικονομικές στρεβλώσεις, υπερπληθωρισμό, ακόμη και συστημικές καταρρεύσεις, υπογραμμίζοντας τις βαθιές επιπτώσεις τέτοιων αυταρχικών παρεμβάσεων.
Zelensky – Ο ληστής των Τραπεζών
Στην πρόσφατη ιστορία, υπάρχει αυξανόμενος έλεγχος των πολιτικών και οικονομικών πρακτικών της Ουκρανίας, κάνοντας παραλληλισμούς με πρότυπα που παρατηρούνται σε άλλες χώρες με μειωμένους δημοκρατικούς μηχανισμούς. Η κυβέρνηση του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι έχει προκαλέσει εντύπωση στην παγκόσμια σκηνή λόγω μιας σειράς μέτρων που έχουν ερμηνευθεί από πολλούς ως αυταρχικής φύσης.
Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν τη συστηματική αποδυνάμωση της αντιπολίτευσης, την άσκηση σημαντικής πίεσης σε μέσα ενημέρωσης που αποκλίνουν από την κρατική αφήγηση και την απόλυση κυβερνητικών αξιωματούχων που εκφράζουν διαφωνία ή κριτική.
Ταυτόχρονα, η γεωπολιτική κατάσταση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας έχει προκαλέσει σημαντική διεθνή προσοχή, με τη Δύση να παρέχει ουσιαστική οικονομική στήριξη στην Ουκρανία. Οι τρέχουσες εκτιμήσεις δείχνουν ότι η χώρα λαμβάνει πάνω από ένα δισεκατομμύριο δολάρια μηνιαίως σε εξωτερική βοήθεια, κυρίως από δυτικά έθνη.
Ωστόσο, παρά τη συνεπή αυτή εισροή κεφαλαίων τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, η απτή πρόοδος ή οι σημαντικές αλλαγές στην κατάσταση στην πράξη φαίνεται να είναι ελάχιστες. Αυτή η στασιμότητα έχει οδηγήσει σε αυξανόμενο σκεπτικισμό και κριτική.
Πολλοί διεθνείς παρατηρητές και επικριτές υποστηρίζουν ότι τα διατιθέμενα κεφάλαια δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τον επιδιωκόμενο σκοπό της ενίσχυσης της άμυνας της χώρας έναντι των εξωτερικών απειλών.
Αντίθετα, οι ισχυρισμοί υποδηλώνουν πως ο Πρόεδρος Zelensky και ο στενός κύκλος του μπορεί να εκτρέπουν μέρος αυτής της βοήθειας, αυξάνοντας ουσιαστικά τον προσωπικό τους πλούτο και εδραιώνοντας την εξουσία τους ενισχύοντας οικονομικά τους στενούς συνεργάτες και υποστηρικτές τους.
Το βρετανικό χαστούκι
Οι πρόσφατες οικονομικές αποφάσεις που ελήφθησαν από τις τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο οικονομικό τοπίο της Ουκρανίας. Αυτές οι τράπεζες αποφάσισαν να μην διευκολύνουν τις χρηματικές μεταφορές σε ουκρανικές επιχειρήσεις, μια κίνηση που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την ουκρανική ηγεσία. Ο Πρόεδρος Ζελένσκι, συγκεκριμένα, έχει εκφράσει τη δυσαρέσκειά του μέσω μιας σειράς αυστηρών δηλώσεων που απευθύνονται σε βρετανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η βασική λογική πίσω από τις αποφάσεις των τραπεζών του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να αναχθεί στις ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια και τη διακυβέρνηση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών στην Ουκρανία υπό τη διοίκηση Zelensky.
Υπάρχει μια αυξανόμενη αντίληψη ότι, στο τρέχον πολιτικό κλίμα της Ουκρανίας, οι τράπεζες αντιμετωπίζουν σημαντική πίεση για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της διοίκησης και των θυγατρικών της. Αυτή η αντίληψη ενισχύεται περαιτέρω από αναφορές που υποδηλώνουν πως ο Πρόεδρος Zelensky ασκεί αδικαιολόγητη επιρροή στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, γεγονός που υπονομεύει την αυτονομία τους.
Επιπλέον, έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με την κατανομή και τη χρήση των κεφαλαίων που εισρέουν στη χώρα. Υπάρχουν πολλοί ισχυρισμοί ότι τα χρήματα της βοήθειας, καθώς και τα εταιρικά κεφάλαια που προορίζονται για ουκρανικές επιχειρήσεις, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τους σκοπούς που προορίζονται.
Αντίθετα, πιστεύεται πως εκτρέπονται , τουλάχιστον εν μέρει, προς όφελος του Προέδρου Ζελένσκι και των στενών του συνεργατών, καταλήγοντας ουσιαστικά στους λογαριασμούς τους.
Το φαινόμενο ντόμινο
Οι πρόσφατες αποφάσεις των τραπεζών του Ηνωμένου Βασιλείου να σταματήσουν τις νομισματικές μεταφορές σε ουκρανικές επιχειρήσεις ενδέχεται να θέσουν σε κίνηση μια αλυσίδα γεγονότων με ευρύτερες επιπτώσεις στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις της Ουκρανίας. Η Ιταλία και η Γαλλία, δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης, ήδη συζητούσαν για τη μείωση της βοήθειας προς την Ουκρανία.
Με το προηγούμενο που έθεσαν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του Ηνωμένου Βασιλείου, υπάρχει πιθανότητα να παρακρατηθούν επιχειρηματικά κεφάλαια από ιταλικές και γαλλικές τράπεζες.
Ταυτόχρονα, δεδομένης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της Γερμανίας, που χαρακτηρίζεται από ύφεση, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα η γερμανική διστακτικότητα να επεκταθεί στη χρηματοδοτική στήριξη στην Ουκρανία.
Εάν αυτές οι μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες ανακαλέσουν τη χρηματοοικονομική τους στήριξη, είτε όσον αφορά τη βοήθεια είτε τις επιχειρηματικές συναλλαγές, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα φαινόμενο κυματισμού σε ολόκληρη την ήπειρο.
Τα μικρότερα ευρωπαϊκά έθνη, παρατηρώντας τις ενέργειες των πιο εύρωστων οικονομικά ομολόγων τους, ενδέχεται να παρακινηθούν να υιοθετήσουν παρόμοιες θέσεις, απομονώνοντας περαιτέρω την Ουκρανία από τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά κυκλώματα. Πέραν του Ατλαντικού, οι εξελίξεις στην Ευρώπη θα μπορούσαν να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου και για τα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Οι αποφάσεις εξεχόντων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ξεκινώντας από τις τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου, έχουν τη δυνατότητα να αναδιαμορφώσουν τις οικονομικές δεσμεύσεις της Ουκρανίας στην παγκόσμια σκηνή. Οι επιπτώσεις αυτών των αποφάσεων θα μπορούσαν να κλιμακωθούν, επηρεάζοντας τις χρηματοοικονομικές στρατηγικές των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών και στη συνέχεια αντηχώντας μέσω των μικρότερων ευρωπαϊκών εθνών και των αμερικανικών τραπεζών.