 |
| Anti-French protesters rally in support of the Niger's military government on August 28 in Niamey. Photo: Issifou Djibo / EPA / TASS |
Η στρατιωτική κυβέρνηση του Νίγηρα φέρεται να διέκοψε την παροχή ρεύματος και νερού στη γαλλική πρεσβεία στην πρωτεύουσα Νιαμέι την Κυριακή, 27 Αυγούστου, μετά την παρέλευση των 48 ωρών που έδωσε στον Γάλλο πρεσβευτή, Σιλβέν Ιτέ, να φύγει από τη χώρα.
Pavan Kulkarni - peoplesdispatch.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Έδωσε επίσης οδηγίες στους προμηθευτές να σταματήσουν να παρέχουν νερό, ηλεκτρισμό και τρόφιμα στη γαλλική στρατιωτική βάση, προειδοποιώντας πως όποιος συνεχίσει να προμηθεύει τη βάση με αγαθά και υπηρεσίες θα αντιμετωπίζεται ως «εχθρός του κυρίαρχου λαού».
Η στρατιωτική βάση των 1.500 στρατιωτών στο Niamey έχει γίνει τόπος συχνών διαδηλώσεων, με τους ανθρώπους να απαιτούν από τον πρώην αποικιοκράτη του Νίγηρα να αποσύρει τα στρατεύματά του. Χιλιάδες συγκεντρώθηκαν έξω από αυτή τη βάση την Κυριακή, απαιτώντας από τον πρεσβευτή και τα γαλλικά στρατεύματα να εγκαταλείψουν τη χώρα, κυματίζοντας την εθνική σημαία του Νίγηρα, σύμφωνα με πληροφορίες μαζί με αυτές των χωρών BRICS και της ΛΔΚ.
Παρόμοια διαμαρτυρία πραγματοποιήθηκε επίσης την Παρασκευή 25 Αυγούστου, ώρες αφότου η στρατιωτική κυβέρνηση, το Εθνικό Συμβούλιο για τη Διασφάλιση της Χώρας (CNSP), διέταξε τον Γάλλο πρεσβευτή να φύγει από το Νίγηρα. Οι διαδηλωτές ύψωσαν αντι-γαλλικά συνθήματα και απείλησαν να εισβάλουν στη βάση εάν τα στρατεύματα δεν έφευγαν από τον Νίγηρα σε μια εβδομάδα.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, το CNSP τερμάτισε τις στρατιωτικές συμφωνίες του Νίγηρα με τη Γαλλία και διέταξε τα στρατεύματά της να αποχωρήσουν έως τις 2 Σεπτεμβρίου. Με τη Γαλλία να αρνείται να αποσυρθεί με το αιτιολογικό ότι δεν αναγνωρίζει την εξουσία της στρατιωτικής κυβέρνησης, οι διαμαρτυρίες αναμένεται να ενταθούν με την προθεσμία αυτή να πλησιάζει.
«Ο Νίγηρας δεν ανήκει στη Γαλλία»
«Ο Νίγηρας δεν ανήκει στη Γαλλία. Είπαμε στους Γάλλους να φύγουν, αλλά είπαν «όχι»», παραπονέθηκε ο Aicha, υποστηρικτής του CNSP που διαμαρτυρόταν έξω από τη βάση. «Ως πολίτες δε θέλουμε τους Γάλλους εδώ. Μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν στη Γαλλία, αλλά όχι εδώ», είπε στο Al Jazeera.
Το λαϊκό αίσθημα ενάντια στην παρουσία των γαλλικών στρατευμάτων έχει εκδηλωθεί σε πολλές μαζικές διαδηλώσεις, ιδιαίτερα μαχητικές τα τελευταία δύο χρόνια. Καταστέλλοντας το αντιγαλλικό κίνημα και προσκαλώντας στη χώρα περισσότερα γαλλικά στρατεύματα, τα οποία διέταξε να φύγουν από το γειτονικό Μάλι από την στρατιωτική του κυβέρνηση, ο πρώην πρόεδρος της Νιγηρίας Μοχάμεντ Μπαζούμ είχε παγιώσει την εσωτερική αντίληψη πως είναι μαριονέτα της Γαλλίας.
Η απομάκρυνσή του από το αξίωμα στις 26 Ιουλίου με στρατιωτικό πραξικόπημα υπό τον τότε αρχηγό της προεδρικής φρουράς, στρατηγό Abdourahmane Tchiani, κέρδισε τη λαϊκή υποστήριξη, με χιλιάδες κατ' επανάληψη να βγαίνουν στους δρόμους για να συσπειρωθούν πίσω από το CNSP, επαναλαμβάνοντας το αίτημα για απόσυρση Γαλλικά στρατεύματα.
«Ο αγώνας δε θα σταματήσει μέχρι την ημέρα που δεν θα υπάρχουν πλέον Γάλλοι στρατιώτες στον Νίγηρα»
«Ο αγώνας δε θα σταματήσει μέχρι την ημέρα που δε θα υπάρχουν πλέον Γάλλοι στρατιώτες στον Νίγηρα», είπε ο συνταγματάρχης Obro Amadou, μέλος του CNSP στην ομιλία του σε ένα πλήθος περίπου 20.000 οπαδοί που είχαν συγκεντρωθεί στο μεγαλύτερο στάδιο του Νίγηρα στο Niamey το Σάββατο 26 Αυγούστου. «Εσείς θα τους διώξετε», πρόσθεσε.
Επιμένοντας ότι «η Γαλλία πρέπει να σεβαστεί» την επιλογή του Νιγηριανού λαού, ο Ramatou Boubacar, υποστηρικτής του CNSP στο στάδιο, παραπονέθηκε για τον συνεχή έλεγχο που διατηρούσε η Γαλλία στις διαδοχικές κυβερνήσεις του Νίγηρα ακόμη και μετά το τέλος της αποικιακής κυριαρχίας. «Επί εξήντα χρόνια, δεν ήμασταν ποτέ ανεξάρτητοι [μέχρι]... την ημέρα του πραξικοπήματος», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Ωστόσο, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν παρέμεινε πεισματάρης. «[Εμείς] δεν αναγνωρίζουμε τους πραξικοπηματίες, υποστηρίζουμε έναν πρόεδρο [Μπαζούμ] που δεν έχει παραιτηθεί», είπε σε δηλώσεις του τη Δευτέρα 28 Αυγούστου, επαναλαμβάνοντας τη γαλλική υποστήριξη για μια στρατιωτική εισβολή στο Νίγηρα από την Οικονομική Κοινότητα των Δυτικών Αφρικανικών Κρατών (ECOWAS), «όταν το αποφασίσει».
Εκφράζοντας την «πλήρη υποστήριξή» της στη Γαλλία και επαναλαμβάνοντας πως η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) «δεν αναγνωρίζει» το CNSP, η εκπρόσωπός της για τις εξωτερικές υποθέσεις, Nabila Massrali, έθεσε επίσης το φάσμα του πολέμου. «Η απόφαση των πραξικοπηματιών να απελάσουν τον Γάλλο πρεσβευτή», είπε, «είναι μια νέα πρόκληση που δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να βοηθήσει στην εξεύρεση διπλωματικής λύσης στην τρέχουσα κρίση».
«Η ECOWAS είναι αποφασισμένη να κάνει πίσω για να ανταποκριθεί στις διπλωματικές προσπάθειες»
Ωστόσο, ο σημερινός πρόεδρος της ECOWAS, ο πρόεδρος της Νιγηρίας Bola Tinubu, δήλωσε το Σάββατο 26 Αυγούστου: «Είμαστε βαθιά δεσμευμένοι στις προσπάθειές μας να διευθετήσουμε ειρηνικά το ζήτημα στο Νίγηρα αξιοποιώντας τα διπλωματικά μας εργαλεία. Συνεχίζω να συγκρατώ την ECOWAS, παρά την ετοιμότητά της για όλες τις επιλογές, προκειμένου να εξαντληθούν όλοι οι άλλοι διορθωτικοί μηχανισμοί».
Ο Τινούμπου μείωσε την αρχικά επιθετική και απειλητική ρητορική του κατά του Νίγηρα, αφού αντιμετώπισε αντιπολεμικές διαδηλώσεις και αντιπολίτευση στο εσωτερικό. Στις 5 Αυγούστου, μια ημέρα πριν από τη λήξη της προθεσμίας μιας εβδομάδας που έδωσε η ECOWAS στις 30 Ιουλίου στο CNSP για την αποκατάσταση του Bazoum, η γερουσία της Νιγηρίας αρνήθηκε να υποστηρίξει στρατιωτική δράση.
Χωρίς τη συμμετοχή της Νιγηρίας —η οποία έχει τη μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής, που αντιστοιχεί περίπου στο 67% του ΑΕΠ της ECOWAS, και του μεγαλύτερου στρατού στην υποπεριοχή— η ικανότητα του μπλοκ να αναλάβει στρατιωτική δράση μειώνεται δραστικά.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα επειδή το Μάλι, η Μπουρκίνα Φάσο και η Γουινέα - που είναι μεταξύ των 15 χωρών της ECOWAS, αλλά έχουν ανασταλεί και τους επιβληθεί κυρώσεις μετά από παρόμοια πραξικοπήματα που υποστηρίζονται από το λαό ενάντια στο εγχώριο αντιγαλλικό κίνημα - έχουν επεκτείνει την υποστήριξη στο Νίγηρα.
Το Μάλι και η Μπουρκίνα Φάσο, των οποίων οι στρατιωτικές κυβερνήσεις διέταξαν επιτυχώς τα γαλλικά στρατεύματα να φύγουν από τη χώρα, έχουν δεσμευτεί να κινητοποιήσουν τον στρατό τους για την υπεράσπιση του Νίγηρα. Μαζί, αυτές οι τέσσερις χώρες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 60% της έκτασης της ECOWAS.
Ωστόσο, οι αρχηγοί κρατών της ECOWAS συναντήθηκαν ξανά στη Νιγηρία στις 10 Αυγούστου και διέταξαν τους Αρχηγούς των Επιτελείων Άμυνας «να ενεργοποιήσουν αμέσως» την εφεδρική δύναμη του μπλοκ. Οι Αρχηγοί των Επιτελείων Άμυνας των κρατών μελών της ECOWAS πραγματοποίησαν στη συνέχεια διήμερη συνάντηση στις 17 και 18 Αυγούστου στην Γκάνα.
Ο πρόεδρος της Γκάνας αντιμετωπίζει επίσης εγχώρια αντιπολίτευση και ίσως είναι απίθανο να εξασφαλίσει την έγκριση του κοινοβουλίου όπου το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που αντιτίθεται στη στρατιωτική επέμβαση, έχει τον ίδιο αριθμό εδρών με το κυβερνών κόμμα.
Ωστόσο, "Είμαστε έτοιμοι να πάμε οποιαδήποτε στιγμή δοθεί η εντολή", δήλωσε ο Abdel-Fatau Musah, Επίτροπος της ECOWAS για Πολιτικές Υποθέσεις, Ειρήνη και Ασφάλεια, στο τέλος αυτής της συνάντησης, προσθέτοντας πως μια απροσδιόριστη " Ημέρα D είναι επίσης αποφασισμένη. Έχουμε ήδη συμφωνήσει και τελειοποιήσει τι θα απαιτηθεί για την παρέμβαση».
Έκανε μια προειδοποίηση, ωστόσο, πως, «Την ώρα που μιλάμε, εξακολουθούμε να ετοιμάζουμε [μια] αποστολή διαμεσολάβησης στη χώρα, επομένως δεν έχουμε κλείσει καμία πόρτα».
Μια εβδομάδα αργότερα, την Παρασκευή, 26 Ιουλίου, η ECOWAS δήλωσε ότι ήταν ακόμα «αποφασισμένη να λυγίσει προς τα πίσω για να ανταποκριθεί στις διπλωματικές προσπάθειες». Ο πρόεδρος της επιτροπής ECOWAS Omar Touray, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γκάμπια, δήλωσε στα μέσα ενημέρωσης: «Για την αποφυγή αμφιβολιών, επιτρέψτε μου να δηλώσω κατηγορηματικά πως η ECOWAS ούτε έχει κηρύξει πόλεμο στο λαό του Νίγηρα, ούτε υπάρχει σχέδιο, όπως φημολογείται, να εισβάλει στη χώρα».
Η εισβολή του Νίγηρα δε θα είναι η βόλτα στο πάρκο, προειδοποιεί ο πρόεδρος του CNSP, στρατηγός Tchiani
Ωστόσο, δηλώνοντας ότι «οι απειλές επίθεσης στην εθνική επικράτεια γίνονται ολοένα και περισσότερο αισθητές», ο Ταξίαρχος Μούσα Μπάρμου έθεσε το Νιγηριανό στρατό σε «μέγιστο συναγερμό» στις 25 Αυγούστου, «προκειμένου να αποφευχθεί ένας γενικός αιφνιδιασμός».
Ο Abdoulaye Diop και η Olivia Rouamba, υπουργοί Εξωτερικών του Μάλι και της Μπουρκίνα Φάσο, επισκέφθηκαν τη Νιαμέι την Πέμπτη 24 Αυγούστου, επαναλαμβάνοντας την «απόρριψη μιας ένοπλης επέμβασης κατά του λαού του Νίγηρα που θα θεωρηθεί ως κήρυξη πολέμου» στις χώρες τους.
Χαιρέτησαν επίσης τις δύο εντολές που υπέγραψε ο πρόεδρος του CNSP Abdourahamane Tchiani εκείνη την ημέρα, «εξουσιοδοτώντας τις Δυνάμεις Άμυνας και Ασφάλειας της Μπουρκίνα Φάσο και του Μάλι να επέμβουν στο έδαφος της Νιγηρίας σε περίπτωση επίθεσης».
«Αν γίνει μια επίθεση εναντίον μας», είπε ο Tchiani στην τηλεοπτική του ομιλία το Σάββατο, «δε θα είναι μια βόλτα στο πάρκο που κάποιοι φαίνεται να πιστεύουν».