 |
| pixabay / Smaragd |
Του Στρατή Μαζίδη
Το πρώτο ερώτημα που πρέπει να τεθεί είναι αν το θύμα είχε στην κατοχή του εισιτήριο ή όχι.
Το δεύτερο που πρέπει να τονιστεί είναι πως η διαδικασία απόπλου - κατάπλου είναι περίπλοκη. Η γέφυρα επικοινωνεί διαρκώς με τον αξιωματικό στην πρύμνη. Μολονότι τα πλοία δεν είναι αυτοκίνητα, να σταματούν και να ξεκινούν αμέσως, από τα βίντεο δεν προκύπτει πως το πλοίο σταμάτησε ή έστω μπήκε σε διαδικασία να σταματήσει. Άλλωστε κι ο καταπέλτης άρχισε να σηκώνεται, έστω και με πιο αργό ρυθμό.
Ένα ακόμη ερώτημα - και για μένα το βασικότερο - είναι που βρισκόταν το λιμενικό. Ο κατάπλους - απόπλους των πλοίων δεν είναι παίξε - γέλασε, εμπεριέχει κινδύνους ατυχημάτων που το ευρύ κοινό δεν αντιλαμβάνεται αλλά το λιμενικό γνωρίζει και οφείλει να βρίσκεται στην προβλήτα για να αποτρέψει. Στο βίντεο δε φαίνεται κανένα στέλεχος του λιμενικού στην αποβάθρα. Την ώρα που το πλοίο ετοιμάζεται να αποπλεύσει δε δικαιολογείται η παρουσία κανενός στην αποβάθρα κοντά στο πλοίο εκτός από τους υπαλλήλους του λιμανιού που απελευθερώνουν τους κάβους. Όταν λοιπόν ξαφνικά κάποιος τρέχει προς το πλοίο, οι λιμενικοί οφείλουν να τον σταματήσουν πάραυτα.
Κι ερχόμαστε στο δια ταύτα, θα μπορούσε το συμβάν να είχε αποτραπεί; Όσο κι αν η θάλασσα, είναι θάλασσα, η απάντηση είναι πως θα μπορούσε. Όταν λιμενικές αρχές κι εταιρείες έχουν αντίστοιχα σχέδια που περιγράφουν όλα τα αναγκαία βήματα που πρέπει να ληφθούν ανάλογα με τις καταστάσεις ασφαλείας.
Ένα χρήσιμο εργαλείο προς αυτήν την κατεύθυνση είναι ο ISPS CODE.
Ο ISPS CODE [International Ship and Port Facility Security] είναι ένα κώδικας ασφαλείας που παρέχει ένα πλαίσιο μέσω του οποίου τα πλοία και οι λιμενικές εγκαταστάσεις μπορούν να συνεργάζονται για τον εντοπισμό και την αποτροπή πράξεων που αποτελούν απειλή για την ασφάλεια στη θάλασσα.
Πρόκειται για μια τροποποίηση της Σύμβασης για την ασφάλεια της ζωής στη θάλασσα (SOLAS) (1974/1988) για την ασφάλεια στη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένων των ελάχιστων ρυθμίσεων ασφάλειας για πλοία, λιμάνια και κρατικές υπηρεσίες που τέθηκε σε ισχύ το καλοκαίρι του 2004.
Έχοντας εργαστεί πολλά χρόνια σε εταιρεία της ποντοπόρου ναυτιλίας, ασχολήθηκα και με αυτό. Ο ISPS προβλέπει υπεύθυνο για την τήρησή του σε εταιρεία, πλοίο, λιμάνι, ο λεγόμενος company security officer, ship security officer και PFSO (Port Facility Security Officer).
Ο ISPS μπήκε κατά βάση στη ζωή μας λόγω των τρομοκρατικών απειλών, ωστόσο αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης που προβλέπει κι αντιμετωπίζει τα διάφορα περιστατικά ασφαλείας.
Επίσης πλοία και λιμάνια λειτουργούν σε επίπεδα ασφαλείας [1-2-3].
Στο γραφείο προσαρμόζαμε το Ship Security Plan του ISPS [που είχε εκπονηθεί από ειδικό] για κάθε πλοίο που αποκτούσε η εταιρεία και πριν από κάθε κατάπλου στο λιμάνι ζητούσαμε από τον πράκτορα τα στοιχεία του port security officer, γινόταν η επικοινωνία μαζί του μέσω γραφείου αρχικά και στη συνέχεια απευθείας με το πλοίο.
Ρωτώντας απευθείας έναν από τους μεγαλύτερους ακτοπλόους σήμερα στη χώρα, μου απήντησε ότι ο ISPS εφαρμόζεται και στην ακτοπλοΐα.
Συνεπώς ένα Ship Security Plan για ακτοπλοϊκό πλοίο δεν μπορεί να μην προβλέπει ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθηθεί σε συμβάντα όπως αυτό με το Blue Horizon, πχ να σταματήσει το πλοίο και να κληθεί το λιμενικό ώστε να συλλάβει αυτόν που διαταράσσει την ασφάλεια, ή αν αυτό είναι επικίνδυνο, να κρατηθεί από το πλήρωμα και να παραδοθεί με ασφάλεια στις λιμενικές αρχές του αμέσως επόμενου λιμανιού κατάπλου.
Επίσης το ISPS του λιμανιού του Πειραιά με το PFSP (Port Facility Security Plan) πρέπει να προβλέπει αυτές τις καταστάσεις αλλά και να ορίζει ποιοι και πόσοι λιμενικοί πρέπει να παρίστανται κατά τη φορτο-εκφόρτωση και απόπλου / κατάπλου των πλοίων. Ο Πειραιάς όπως και το Λαύριο είναι λιμάνια που υποδέχονται τακτικά και κρουαζιερόπλοια τα οποία εκτελούν διεθνείς πλόες με μεγάλο αριθμό επιβατών και πρέπει να λειτουργούν με αυστηρούς όρους.
Επιπλέον θα πρέπει να εξεταστούν τα ασφυκτικά από άποψη χρόνου πλαίσια στα οποία λειτουργεί η ακτοπλοΐα, όπου άνθρωποι και μηχανές δοκιμάζονται στο όριο. Όλα παίζουν το ρόλο τους.
Θα κλείσω με ένα περιστατικό που είχε συμβεί στην εταιρεία που εργαζόμουν λίγο πριν αποπλεύσει ένα πλοίο από τη δυτική Αφρική. Μετά από έλεγχο σε όλους τους χώρους του καραβιού εντοπίστηκαν δύο λαθρεπιβάτες. Ο πλοίαρχος διέκοψε τον απόπλου, κάλεσε τις λιμενικές αρχές και τους παρέδωσε.