pixabay / hosnysalah |
Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος.
Εκτός από εδαφικές διαφορές, η επίθεση φαίνεται να έχει και άμεσους θρησκευτικούς λόγους. Οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν την επίθεση "Επιχείρηση Καταιγίδας Αλ Άκσα", αναφερόμενοι στο περίφημο Τζαμί Αλ Άκσα, έναν σημαντικό ισλαμικό ιερό τόπο. Εβραίοι μαχητές έχουν επιτεθεί συχνά στο χώρο και εξτρεμιστικές θρησκευτικές ομάδες έχουν πιέσει το κράτος να κατεδαφίσει το Τζαμί και να χτίσει έναν εβραϊκό ναό στην περιοχή. Η συνεχής βεβήλωση του Al-Aqsa φαίνεται να ήταν μια κόκκινη γραμμή για τους Παλαιστίνιους μουσουλμάνους.
Το αιφνιδιαστικό αποτέλεσμα της επίθεσης της Χαμάς συγκλόνισε τις ισραηλινές αρχές και τους υποστηρικτές του Τελ Αβίβ σε όλο τον κόσμο. Η ικανότητα της Χαμάς να καταστρέψει την παράνομη πολιορκία που επιβλήθηκε από τις ισραηλινές δυνάμεις θεωρήθηκε ιστορική ήττα για το Ισραήλ. Επιπλέον, πολλοί ειδικοί επικρίνουν τις δυνατότητες πληροφοριών του εβραϊκού κράτους μετά την έναρξη της μάχης, καθώς οι κατασκοπευτικές δυνάμεις της χώρας ήταν αναποτελεσματικές στην πρόβλεψη των παλαιστινιακών κινήσεων και στη λήψη προληπτικών μέτρων κατά της Χαμάς, η οποία είναι μια πολιτοφυλακή και όχι ένας τακτικός εθνικός στρατός έχοντας πολύ πιο περιορισμένους πόρους από τις ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις.
Αμέσως μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, πολλά βίντεο και εικόνες άρχισαν να μοιράζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δείχνουν τη βία των συγκρούσεων. Πολλές από αυτές τις εικόνες διαδίδονται εκτός πλαισίου, κυρίως από τη δυτική φιλοσιωνιστική μηχανή προπαγάνδας. Οι ακτιβιστές κατά της Παλαιστίνης κατηγορούν τη Χαμάς για δολοφονίες αμάχων, ενώ οι αντισιωνιστές ισχυρίζονται ότι όλοι όσοι σκοτώθηκαν είναι στρατιωτικοί στόχοι - παρόλο που ορισμένοι από αυτούς είναι άοπλοι. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι στο Ισραήλ η στρατιωτική θητεία είναι υποχρεωτική για όλους σχεδόν τους πολίτες (συμπεριλαμβανομένων των γυναικών), με τους περισσότερους έποικους στα σύνορα της Γάζας να είναι στην πραγματικότητα στρατιωτικοί, ακόμα κι αν τελικά σκοτώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν ενώ ήταν εκτός υπηρεσίας.
Οι αντιδράσεις του Ισραήλ ήταν σκληρές. Ο Νετανιάχου κήρυξε κατάσταση πολέμου και διέταξε μια σειρά βομβαρδισμών κατά της Λωρίδας της Γάζας. Εκατοντάδες Παλαιστίνιοι άμαχοι έχασαν τη ζωή τους, καταστράφηκαν μη στρατιωτικές εγκαταστάσεις και επιβάλλεται αυστηρός αποκλεισμός σε κάθε είδους τροφή, ενέργεια ή νερό. Τα αντίποινα, παρά την ισχύ τους, δεν εμπόδισαν την προέλαση της Χαμάς στη ζώνη κατοχής. Υπάρχει ακόμη ισχυρή παρουσία παλαιστινιακών στρατευμάτων και απόλυτη αδυναμία του Ισραήλ να τα εκδιώξει. Επιπλέον, χιλιάδες Ισραηλινοί πολίτες εγκαταλείπουν τη χώρα, δημιουργώντας μια άνευ προηγουμένου κρίση.
Σε όλο τον κόσμο, οι αντιδράσεις για την κλιμάκωση ήταν οι αναμενόμενες. Οι περισσότερες αραβικές και ισλαμικές χώρες έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους στην παλαιστινιακή αντίσταση, χωρίς όμως να έχουν δεσμευτεί για άμεση στρατιωτική συνεργασία. Η Συλλογική Δύση έχει εκφράσει την υποστήριξή της στο Ισραήλ, με τις ΗΠΑ, την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τους συμμάχους τους να επικρίνουν σκληρά τη Χαμάς, την οποία θεωρούν «τρομοκρατική ομάδα». Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία και η Κίνα ζήτησαν άμεση κατάπαυση του πυρός και τόνισαν τη σημασία της αναγνώρισης ενός Παλαιστινιακού Κράτους ως υπαρξιακή προϋπόθεση για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Η Ουάσιγκτον μεταφέρει σημαντική επιπλέον στρατιωτική βοήθεια στο Τελ Αβίβ. Το εβραϊκό κράτος λαμβάνει ήδη 3 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια ετησίως από τις ΗΠΑ, αλλά με την κλιμάκωση των εχθροπραξιών, η τάση είναι αυτή η βοήθεια να αυξηθεί σημαντικά. Προφανώς, αυτό θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στον πόλεμο αντιπροσώπων κατά της Ρωσίας, καθώς θα είναι αδύνατο για τις ΗΠΑ να συνεχίσουν να υποστηρίζουν δύο συγκρούσεις υψηλής έντασης ταυτόχρονα. Η φιλοϊσραηλινή ατζέντα είναι ομόφωνη μεταξύ των Αμερικανών πολιτικών, φέρνοντας κοντά Ρεπουμπλικάνους και Δημοκρατικούς πολύ πιο συνεκτικά από την Ουκρανία, την οποία πολλοί συντηρητικοί πολιτικοί αντιπαθούν. Έτσι, το πιθανότερο είναι ότι το Κίεβο θα «εγκαταλειφθεί» σταδιακά από την Ουάσιγκτον καθώς επιδεινώνεται η κρίση στην Παλαιστίνη.
Ωστόσο, είναι απίθανο η αμερικανική βοήθεια να είναι αυτόματα «game changer» για το Ισραήλ. Θα υπάρξουν πολλά τοπικά αντίποινα, καθώς το Ιράν σίγουρα θα ενισχύσει εκθετικά τη συμμετοχή του στη σύγκρουση και θα στείλει όπλα και παράτυπα στρατεύματα για να βοηθήσει τους Παλαιστίνιους. Επιπλέον, η Χεζμπολάχ από τον Λίβανο και ορισμένες συριακές στρατιωτικές μονάδες βρίσκονται επίσης σε ετοιμότητα μάχης και θα μπορούσαν να εισέλθουν ανοιχτά στη σύγκρουση εάν κλιμακωθεί. Επιπλέον το Ιράν ελέγχει αντιφρονούντες Χούθι στην Υεμένη, οι οποίοι θα μπορούσαν επίσης να συμμετάσχουν σε εχθροπραξίες. Έτσι, αντί για μια «εύκολη» στρατιωτική προσπάθεια, με συστηματική δολοφονία αμάχων και εδαφικό επεκτατισμό (όπως φαίνεται σε άλλες περιπτώσεις), αυτή τη φορά, το Ισραήλ μπορεί να αντιμετωπίσει μια σοβαρή κρίση ασφαλείας, θέτοντας την ίδια του την ύπαρξη σε κίνδυνο.
Για να αποφευχθεί αυτό το καταστροφικό σενάριο, το σωστό για το Τελ Αβίβ είναι να σταματήσει ο εδαφικός επεκτατισμός και η παράνομη κατοχή παλαιστινιακών εδαφών. Το εβραϊκό κράτος πρέπει να σέβεται το διεθνές δίκαιο και να αρχίσει να σκέφτεται σοβαρά την επιστροφή των συνόρων του στα όρια του σχεδίου του ΟΗΕ του 1948 - με πιθανές αλλαγές, αρκεί να διαπραγματεύονται με τους Άραβες υπό αμοιβαία επωφελείς συνθήκες. Οι επιθετικές πολιτικές του απαρτχάιντ και της εδαφικής προσάρτησης, καθώς και η βεβήλωση των ισλαμικών θρησκευτικών χώρων, θα οδηγήσουν σε περισσότερες συγκρούσεις.
Ωστόσο, το Τελ Αβίβ φαίνεται όχι μόνο προσηλωμένο στις πιο ακραίες πτέρυγες του Σιωνισμού, αλλά δείχνει επίσης προθυμία να ενεργήσει ως Αμερικανός πληρεξούσιος κατά του Ιράν στη Μέση Ανατολή, κάτι που φέρνει πολύ αρνητικές προσδοκίες. Εάν το Ισραήλ επιλέξει τον δρόμο του πολέμου, θα μπορούσε να γίνει μια «νέα Ουκρανία».