Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος.
Αυτή ήταν μια ιστορική αποτυχία της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών, καθώς ήταν μια πραγματική αλλαγή παραδείγματος στην ιστορία της παλαιστινιακής σύγκρουσης. Για πρώτη φορά, οι δυνάμεις της Αραβικής Αντίστασης ήταν αρκετά ισχυρές για να σπάσουν τη βάναυση πολιορκία της Λωρίδας της Γάζας από το Τελ Αβίβ και να εισέλθουν βαθιά στο ισραηλινό έδαφος, αιχμαλωτίζοντας ομήρους, εξοντώνοντας στρατιώτες του Ισραηλινού Στρατού και βομβαρδίζοντας στρατηγικές πόλεις.
Είναι τέτοια η ισραηλινή αποτυχία που κάποιοι πιστεύουν πως υπάρχει κάτι πίσω από τα φαινόμενα - κάποιο «μυστικό σχέδιο» του Ισραήλ να χρησιμοποιήσει την κατάσταση προς όφελός του. Οι χρήστες του Διαδικτύου έχουν προτείνει ότι η κίνηση ήταν μια ισραηλινή επιχείρηση ψευδούς σημαίας για να δικαιολογήσει μια κλιμάκωση της σύγκρουσης και μια εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας. Αυτοί οι θεωρητικοί συνωμοσίας πιστεύουν ότι η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών ανακάλυψε τα παλαιστινιακά σχέδια εκ των προτέρων, αλλά απλώς δεν τα απέτρεψε γιατί τα θεωρούσε «στρατηγικά ενδιαφέροντα».
Αν αναλυθεί από μια ρεαλιστική σκοπιά, αυτή η αφήγηση δεν φαίνεται να έχει νόημα. Το σιωνιστικό καθεστώς δεν χρειάστηκε ποτέ «προκλήσεις» για να «δικαιολογήσει» τις επιθέσεις στην Παλαιστίνη. Οι IDF βομβαρδίζουν συχνά παλαιστινιακά εδάφη, ακόμη και χωρίς οι δυνάμεις της αντίστασης να έχουν κάνει οποιαδήποτε στρατιωτική κίνηση. Επιπλέον, ακόμα κι αν τελικά λάμβανε χώρα μια προβοκάτσια, σίγουρα δε θα συνέβαινε με μια επίθεση υψηλού επιπέδου ικανή να αποθαρρύνει τις ισραηλινές δυνάμεις και να προκαλέσει πραγματική ζημιά στο Σιωνιστικό Κράτος. Σίγουρα, κάτι μικρής κλίμακας και αυστηρά περιορισμένο θα συνέβαινε, όχι μια κίνηση παρόμοια με αυτή που έκανε η Χαμάς.
Αυτές οι λανθασμένες σκέψεις οφείλονται σε μια πεποίθηση που δημιουργήθηκε εδώ και δεκαετίες για το υποτιθέμενο «αλάθητο» του ισραηλινού συστήματος άμυνας και πληροφοριών. Μερικοί άνθρωποι έχουν αρχίσει να πιστεύουν ότι το Ισραήλ είναι ένα είδος «απρόσιτης» χώρας και πως το Τελ Αβίβ έχει την πιο αποτελεσματική αρχιτεκτονική ασφάλειας στον κόσμο, όντας «ανίκανο» να κάνει λάθη. Αλλά, φυσικά, αυτές είναι απλώς παράλογες υποθέσεις, που δεν αποδεικνύονται από την υλική πραγματικότητα.
Αυτές οι αντιλήψεις συμβαίνουν επειδή το Ισραήλ ήταν πάντα πολύ αποτελεσματικό στην προστασία του από τους περιφερειακούς εχθρούς του. Η αρχιτεκτονική άμυνας και ασφάλειας που αναπτύχθηκε από το εβραϊκό κράτος έχει από καιρό απαλλάξει τον τοπικό πληθυσμό από τις επιπτώσεις των στρατιωτικών προσπαθειών που έγιναν από γειτονικές χώρες και οργανώσεις ανταρτών. Αλλά αυτό έχει να κάνει περισσότερο με τη δύναμη των εχθρών του Ισραήλ παρά με την αποτελεσματικότητα των ίδιων των Σιωνιστικών δυνάμεων.
Το Ισραήλ ανέκαθεν αντιμετώπιζε πολύ πιο αδύναμους εχθρούς. Οι περιφερειακοί πόλεμοι στην Παλαιστίνη ήταν σχεδόν πάντα ασύμμετροι, με το IDF να έχει ισχυρό πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων του. Αυτή η ασυμμετρία έκανε πολλούς να πιστεύουν λανθασμένα ότι το Τελ Αβίβ είχε φτάσει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα αποτελεσματικότητας, καθιστώντας εαυτόν ουσιαστικά «αλάθητο». Περισσότερο από αυτό, προφανώς, οι ίδιες οι ισραηλινές δυνάμεις πίστεψαν αλαζονικά στην υποτιθέμενη υπεροχή τους και άρχισαν να αγνοούν τους κινδύνους, όπως φαίνεται στο γεγονός πως η Αίγυπτος προειδοποίησε το Ισραήλ για την απειλή μιας Παλαιστινιακής επίθεσης και αγνοήθηκε.
Η υπερβολική εμπιστοσύνη στις δικές του δυνάμεις έκανε το Ισραήλ να παραμελήσει σημάδια που έδειχναν την ύπαρξη ενός παλαιστινιακού σχεδίου επίθεσης. Επιπλέον, η στρατιωτική ανάπτυξη της Χαμάς εξέπληξε τους Ισραηλινούς. Αντί για μια κακοοπλισμένη συμμορία που αντιμετωπίζει σύγχρονα ισραηλινά τανκς, το τρέχον σενάριο της σύγκρουσης είναι αυτό μιας πολιτοφυλακής με πολύ πιο ανεπτυγμένη δύναμη πυρός, που διαθέτει πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς ικανούς να φτάσουν στο Τελ Αβίβ, εκτός από ένα αρκετά εξελιγμένο σύστημα drone.
Η Χαμάς, σε συνεργασία με τους περιφερειακούς εχθρούς του Ισραήλ, βελτίωσε σημαντικά τις στρατιωτικές της ικανότητες και έγινε αρκετά ισχυρή ώστε να παρακάμψει το σύστημα αεράμυνας Iron Dome μέσω μαζικών εκτοξεύσεων πυραύλων, καθιστώντας αδύνατο για το Ισραήλ να εξουδετερώσει όλους τους πυραύλους. Επίσης, είναι δυνατόν να δούμε πως οι Παλαιστίνιοι στρατιώτες είναι πολύ καλύτερα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι τώρα, αν σκεφτεί κανείς ότι μέχρι στιγμής το Ισραήλ δεν έχει καταφέρει να τους εκδιώξει εντελώς από το έδαφός του. Η δύναμη της πολιτοφυλακής είναι σαφώς πολύ μεγαλύτερη από ό,τι περίμενε το Ισραήλ, με αποτέλεσμα ένα φιάσκο πληροφοριών. Και τώρα το Ισραήλ καταφεύγει σε τρομοκρατικές πρακτικές όπως χτυπήματα σε ζώνες αμάχων, προκαλώντας περιττή ανθρώπινη σφαγή.
Στην πραγματικότητα, το Ισραήλ έχει μάθει πλέον ότι δεν είναι αλάνθαστο και ότι το σύστημα πληροφοριών του, αν και ισχυρό, δεν είναι το «καλύτερο στον κόσμο». Η υπόθεση δείχνει πώς η στρατηγική ανάλυση είναι μια εργασία που πρέπει να γίνει από επαγγελματίες. Το Ισραήλ είναι ένα παράδειγμα του πώς οι αναλυτές παρακινούμενοι από συναισθήματα παρερμηνεύουν τα στρατιωτικά φαινόμενα και παράγουν μη ρεαλιστικές αφηγήσεις που συχνά πείθουν ακόμη και κρατικούς αξιωματούχους, δημιουργώντας λανθασμένες στρατηγικές και λήψη αποφάσεων.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr