Μετανάστευση: Το νέο ζήτημα της Ευρώπης

Zakaria Abdelkafi/AFP
«Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης!» Το «αυτό» στο τζερμιάτο του Josep Borrell είναι το θέμα της μετανάστευσης, το οποίο ο υπεύθυνος της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ προσδιορίζει ως υπαρξιακή απειλή. Η μετανάστευση είναι ένα από εκείνα τα διχαστικά ζητήματα που έχουν σχεδιαστεί για να χωρίσουν το εκλογικό σώμα σε αντικρουόμενες εκλογικές περιφέρειες, αποσπώντας ταυτόχρονα την προσοχή από τα εδώ και τώρα προβλήματα για τα οποία μια ολοένα και πιο ανίδεη άρχουσα ελίτ φαίνεται να μην έχει λύσεις.

Amir Taheri - gatestoneinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr

Τα διχαστικά ζητήματα λειτουργούν καλά στις περισσότερες δυτικές δημοκρατίες, πολλές από τις οποίες έχουν υιοθετήσει το σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης που επιτρέπει στα πολιτικά κόμματα και τις ομάδες πίεσης να αποκτήσουν θέση στα κοινοβούλια με το 5% των ψήφων. Δεδομένου ότι η προσέλευση στις περισσότερες εκλογές είναι περίπου 50 τοις εκατό, στην πράξη ένα πρόγραμμα με διχαστικά θέματα θα μπορούσε να κερδίσει μια ακρόαση με μόλις δύο ή τρία τοις εκατό των ψήφων.


Το έλλειμμα της πραγματικής δημόσιας υποστήριξης αντισταθμίζεται από τον ενθουσιασμό όσων αγωνίζονται για θέματα που διχάζουν με κάτι σαν θρησκευτικό ζήλο. Πέρυσι στο Λονδίνο, το κίνημα «σώστε τον πλανήτη» έδωσε ένα δραματικό παράδειγμα. Εκατοντάδες άνδρες και γυναίκες από όλη την Αγγλία συγκεντρώθηκαν στην πρωτεύουσα για να μπλοκάρουν γέφυρες και δρόμους και να αποτρέψουν εκατομμύρια ανθρώπους να συνεχίσουν την κανονική τους ζωή, κοστίζοντας στην οικονομία πάνω από ένα δισεκατομμύριο λίρες μέσα σε λίγες μέρες.

Τα διχαστικά ζητήματα θα μπορούσαν να είναι αντιπαραγωγικά για όσους τα χρησιμοποιούν για να κινητοποιήσουν έναν μικρό αριθμό ένθερμων υποστηρικτών.

Η εκπομπή «σώστε τον πλανήτη» στο Λονδίνο, για παράδειγμα, παρείχε μια κάλυψη στον Πρωθυπουργό Ρίσι Σουνάκ για να υπαναχωρήσει σε ορισμένες από τις περιβαλλοντικές υποσχέσεις του στο πλαίσιο της λεγόμενης Συμφωνίας του Παρισιού, γνωρίζοντας πως, εξοργισμένος από τον φανατισμό των οικολογικών πολεμιστών, ένα μεγαλύτερο μέρος του κοινού θα χαμογελάσει και θα αντέξει την πιρουέτα του. Η τακτική του διχασμού αποτρέπει τη νηφάλια, απαθή, για να μην πω μια κλινική εξέταση θεμάτων που αξίζουν την κατάλληλη προσοχή. Μειώνει αυτά τα θέματα σε συνθήματα και βίαιες κινήσεις σε σύμβολα της κοινωνίας. Αυτό, με τη σειρά του, βοηθά τις κυρίαρχες ελίτ να αντιμετωπίσουν την τακτική της διαίρεσης με τη δική τους στρατηγική υποκλοπής. Το τελικό αποτέλεσμα είναι συχνά μια λύση ersatz ή μια σειρά από ψεύτικες υποσχέσεις όπως η Συμφωνία του Παρισιού, την οποία όλοι αποδέχτηκαν και, με εξαίρεση την Γκάμπια, κανένα έθνος δεν έχει εφαρμόσει.

Τα θέματα που διχάζουν δεν είναι καινούργια. Στη δεκαετία του 1950 ήταν η «ειρήνη» που οδηγούσε στο διχασμό. Περιττό να πούμε ότι η υποσχεμένη βασιλεία της αιώνιας ειρήνης δεν συνέβη ποτέ. Από τότε, ο κόσμος έχει βιώσει πάνω από 100 πολέμους διαφορετικών διαστάσεων. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, η «απαγόρευση της πυρηνικής βόμβας» ήταν το διχαστικό ζήτημα. Όταν εκτοξεύτηκε, μόνο τρεις χώρες είχαν την πυρηνική βόμβα. Σχεδόν επτά δεκαετίες αργότερα, αυτός ο αριθμός είναι εννέα, ενώ τουλάχιστον άλλοι 20 αναπτύσσουν τις ικανότητες που απαιτούνται για να φτάσουν στο κατώφλι της κατασκευής της βόμβας.

Ας επιστρέψουμε στο jeremiad του Borrell, το οποίο προορίζεται να δώσει αξιοπιστία στο τελευταίο διχαστικό ζήτημα.

Σχεδόν όλα τα έθνη της ΕΕ αντιμετωπίζουν μεσοπρόθεσμο δημογραφικό έλλειμμα το οποίο, λόγω πολιτιστικών, κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων που έχουν καταστήσει λιγότερο δημοφιλή την τεκνοποιΐα, θα μπορούσε να διορθωθεί μόνο μέσω της μετανάστευσης.

Ωστόσο, αναφέρετε τη λέξη σε οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ και είναι πιθανό να εγείρετε όχλο για λιντσάρισμα εναντίον σας.

Η ειρωνεία σε όλα αυτά είναι ότι η Ευρώπη πάντα εξαρτιόταν από τη μετανάστευση. Χωρίς να πάμε πίσω αιώνες όταν οι άνθρωποι μετακινούνταν προς όλες τις κατευθύνσεις, μια σύντομη ματιά στην ευρωπαϊκή ιστορία το επιβεβαιώνει. Μετά την καταστροφή του 1870 στη μάχη του Σεντάν με την Πρωσία, η Γαλλία είχε εμμονή με αυτό που ήταν γνωστό ως αδιαθεσία "2 προς 3", επειδή ο πληθυσμός της Γερμανίας ήταν κατά ένα τρίτο μεγαλύτερος από αυτόν της Γαλλίας. Η Γαλλία προσπάθησε να το διορθώσει προσελκύοντας εκατομμύρια μετανάστες από την Ιταλία, την Ιβηρική Χερσόνησο, την Πολωνία, την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ακόμη και τον γαλλόφωνο Καναδά.

Η Μεγάλη Βρετανία έκανε κάτι παρόμοιο προσελκύοντας αποίκους από την Ιρλανδία και, αργότερα, την Ινδική Υποήπειρο και την Υεμένη. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η προσπάθεια διόρθωσης του δημογραφικού ελλείμματος που προκλήθηκε από τις τεράστιες απώλειες στα πεδία των μαχών ανάγκασε τη Γαλλία και τη Βρετανία να προσπαθήσουν να αποτρέψουν τη μετανάστευση πολιτών στον Νέο Κόσμο, φέρνοντας αποίκους από τις «υπερπόντιες κτήσεις» τους. Η Γερμανία κοίταξε τους «Γερμανούς του Βόλγα» και άλλες γερμανικές ομάδες στην Κεντρική Ευρώπη, για να μην αναφέρουμε την Τουρκία, για να βρει νέους πολίτες. Κάποτε πηγή μαζικής μετανάστευσης στην Αμερική, η Ιταλία υπέστη σοβαρό δημογραφικό σοκ τη δεκαετία του 1960 και τώρα αντιμετωπίζει θεωρητική εξαφάνιση.

Για να διορθώσει το δημογραφικό έλλειμμα, τη δεκαετία του 1990, η Ιταλία κατέληξε σε συμφωνία για εισαγωγή 100.000 Ιρανών εργαζομένων σε μια περίοδο 10 ετών.

Η συμφωνία δεν εφαρμόστηκε ποτέ λόγω της αντίθεσης από ομάδες πίεσης που ισχυρίστηκαν ότι η Τεχεράνη θα έστελνε μαχητές για να επισπεύσει αυτό που η δημοσιογράφος Oriana Fallaci αποκάλεσε «εξισλαμισμό της Ευρώπης».

Ένας Ελβετός συγγραφέας προειδοποίησε μάλιστα πως η Ευρώπη βρισκόταν ήδη στο δρόμο για να γίνει «Ευραβία». Ο βασικός παράγοντας στην αποτυχία του προγράμματος ήταν το δημογραφικό πρόβλημα του ίδιου του Ιράν που προκλήθηκε από τη μεγαλύτερη διαρροή εγκεφάλων στην ιστορία συν το χαμηλότερο ποσοστό γεννήσεων που έχει βιώσει το έθνος εδώ και αιώνες.

Αλλά εδώ είναι η πραγματική ειρωνεία. Ενώ η μετανάστευση χρησιμοποιείται από ακροδεξιές ομάδες, πιο πρόσφατα με το Κόμμα της Εναλλακτικής ή της Γερμανίας, όλες οι χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν χρόνια έλλειψη εργατικού δυναμικού και αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης του δημογραφικού ελλείμματος. Η Πολωνία χρησιμοποίησε το Brexit για να πείσει πολλούς από τους πολίτες της και τους απογόνους τους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους από τη Μεγάλη Βρετανία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επίδοξοι προς επιστροφή δεν είχαν πάει ποτέ στην Πολωνία και δεν μιλούσαν πολωνικά. Η Βουλγαρία πληρώνει χρήματα στους πολίτες της για να μην μεταναστεύσουν.

Τον τελευταίο χρόνο της ως Καγκελάριος, η Άνγκελα Μέρκελ απηύθυνε πρόσκληση στην «Ευρωπαϊκή Νεολαία» να έρθει και να εγκατασταθεί στη Γερμανία.

Πληγωμένο από δημογραφικό έλλειμμα, το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε αθόρυβα να συνεχίσει τις διευκολύνσεις που χορηγούνται σε πολίτες της ΕΕ μέχρι το τέλος του 2025, ελπίζοντας να πείσει περισσότερους πολίτες της ΕΕ να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και να απαιτήσουν καθεστώς μόνιμης εγκατάστασης. Παραδόξως, όσοι παραμένουν θα συνεχίσουν να έχουν δικαίωμα ψήφου στις βρετανικές τοπικές εκλογές.

Ακόμη και η Giorgia Meloni, η ριζοσπαστική πρωθυπουργός της Ιταλίας κατά της μετανάστευσης, μόλις ενέκρινε την αποδοχή 136.000 νέων μεταναστών κάθε χρόνο, ενώ η κυβέρνησή της λέει πως ο αριθμός που χρειάζεται είναι 350.000.

Ενώ το να μιλάμε για «περιστολή της μετανάστευσης» είναι της μόδας, η Ευρωπαϊκή Ένωση μόλις σημείωσε νέο ρεκόρ στην προσέλκυση μεταναστών. Την τελευταία περίπου δεκαετία, μόνο η Γερμανία έχει απορροφήσει πάνω από πέντε εκατομμύρια μετανάστες, κυρίως από τα Βαλκάνια, τη Συρία, το Αφγανιστάν, τα κουρδικά μέρη της Τουρκίας και του Ιράκ και, πιο πρόσφατα, την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Λευκορωσία.

Τα καλύτερα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι η ΕΕ και η Βρετανία απορροφούν πλέον περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια νέους μετανάστες κάθε χρόνο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα μέλη της ΕΕ «κλέβουν» εργατικό δυναμικό το ένα από το άλλο. Ακόμη και τότε, για να αντιμετωπίσει το δημογραφικό έλλειμμα, η ήπειρος χρειάζεται τουλάχιστον δύο φορές περισσότερους νέους μετανάστες ετησίως. Αντί να χρησιμοποιεί το ζήτημα της μετανάστευσης ως μέσο για να το θάψει κάτω από μια ομίχλη ψεύτικου συναισθήματος και ερσάτ εθνικισμού, η ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσει και να πει την αλήθεια για το θέμα και να αναπτύξει μια κοινή πολιτική για να μοιραστεί τόσο την πρόκληση όσο και τα πλεονεκτήματα της σε αυτό που ανέκαθεν ήταν και προορίζεται να παραμείνει βασικό στοιχείο στη διαμόρφωση και την αναμόρφωση της Ευρώπης.

Νεότερη Παλαιότερη
--------------
Ακούστε το τελευταίο ηχητικό από τη ΜΕΣΗ ΓΡΑΜΜΗ


Η Freepen.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα / αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους και δε σημαίνει πως τα υιοθετεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω e-mail