 |
| ALΕΧ KOLΟΜΟISΚY / ΑΡ |
Ο Αριέλ Σαρόν, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο Ισραηλινό ή Παλαιστίνιο ηγέτη, καθόρισε τους όρους και το πλαίσιο του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
GEOFFREY ARONSON - geoffreyaronson.substack.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Υπάρχουν δύο σημεία απόφασης σε αυτή την αφήγηση που ασκούν καθοριστική επιρροή στη σημερινή κατάσταση.
Το πρώτο είναι η επανακατάληψη ολόκληρης της Δυτικής Όχθης από τις IDF που ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2002 -επιχείρηση Αμυντική Ασπίδα. Αυτή η στρατιωτική επιχείρηση έθεσε ουσιαστικά τέρμα στη συμφωνία που σφραγίστηκε στο Όσλο, εξαλείφοντας το ενδιαφέρον του Ισραήλ να ενισχύσει την PLO στη Δυτική Όχθη και μάλιστα και στη Λωρίδα της Γάζας. Όπως και η τρέχουσα σύγκρουση, η Αμυντική Ασπίδα ήταν μια στρατιωτική επιχείρηση με ευρείες πολιτικές προεκτάσεις και επιπτώσεις στην ασφάλεια.
Η δεύτερη είναι η απόφαση του Σαρόν να εκκενώσει όλους τους εποίκους και τους στρατιώτες από τη Λωρίδα της Γάζας τον Σεπτέμβριο του 2005. Αυτή η εκπληκτική πολιτική, λήφθηκε από έναν γηράσκοντα ηγέτη που αγωνιούσε να καθιερώσει αρχές που θα επιβίωναν μετά το θάνατό του. Η απομάκρυνση σηματοδότησε την αναγνώριση από τον Σαρόν πως οι εποικισμοί και η κατοχή από τις IDF -τουλάχιστον στη Γάζα- δεν ήταν επαρκείς εγγυητές της ασφάλειας του Ισραήλ. Με την απομάκρυνση των εποίκων και των IDF από την ίδια τη Γάζα, ο Σαρόν ήλπιζε να αναγκάσει την Αίγυπτο να αστυνομεύσει τη Γάζα και να μετατρέψει τη Γάζα σε μια ξένη χώρα για την οποία δεν ίσχυαν πλέον οι ευθύνες του Ισραήλ ως κατοχική δύναμη - ευθύνες που περιόριζαν την ελευθερία στρατιωτικής δράσης του έναντι πιθανών απειλών για την ασφάλεια.
Ωστόσο, σε αυτό το σημαντικό σημείο, οι προθέσεις του Σαρόν ανατράπηκαν εν μέρει. Η Αίγυπτος συνεχίζει να αντιστέκεται στο να γίνει δεσμοφύλακας της Γάζας. Και το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ αποφάνθηκε ότι επειδή το Ισραήλ, μετά την αναδιάταξή του, παρέμεινε στον "αποτελεσματικό έλεγχο" της Γάζας, το Ισραήλ δεν μπορούσε να αποποιηθεί τις ευθύνες του ως κατοχική δύναμη.
Τίποτα από όσα συνέβησαν μετά την αναδιάταξη του Ισραήλ το 2005 -συμπεριλαμβανομένης της εκλογικής νίκης της Χαμάς στις εκλογές ή της επακόλουθης ανάληψης της εξουσίας από το κίνημα στη Γάζα, ή ακόμη και ο ίδιος ο σημερινός πόλεμος- δεν έρχεται σε αντίθεση με αυτή την άποψη. Ο σημερινός πόλεμος προσφέρει σημαντικές αποδείξεις πως το Ισραήλ ήταν πράγματι σε θέση να ασκήσει πολιτική στη Γάζα σύμφωνα με τους κανόνες του πολέμου - μια πολιτική που υποστηρίζεται ως αυτονόητη από την Ουάσιγκτον και άλλους.
Η νέα πραγματικότητα που δημιουργεί το Ισραήλ στη Γάζα είναι το προϊόν του αίματος και της φωτιάς και όχι της διαπραγμάτευσης ή της διπλωματίας, σίγουρα κατά την κρίσιμη περίοδο κατά την οποία διαμορφώνονται τα εδαφικά περιγράμματα του μέλλοντος. Το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει εύκολα την εισχώρηση άλλων απόψεων εκτός από αυτές που θεωρεί ζωτικής σημασίας για τη διεξαγωγή των επιχειρήσεών του. Ο πρώτος μήνας του πολέμου προσφέρει άφθονα στοιχεία που πιστοποιούν την επιτυχία του από αυτή την άποψη.
Όπως η δεύτερη Ιντιφάντα σήμανε το τέλος του Όσλο, έτσι και το μοντέλο για τη Γάζα που επέβαλε ο Σαρόν μετά το 2005 απέτυχε. Δεν πρόκειται να αναβιώσει. Στην αυριανή Γάζα, οι IDF δεν βλέπουν καμία αξία στο να εξουσιοδοτήσουν την PLO, ή όντως οποιονδήποτε Παλαιστινιακό παράγοντα, να ασκήσει οτιδήποτε άλλο εκτός από τις πιο ονομαστικές εξουσίες διακυβέρνησης και ασφάλειας - κάτω από το πανταχού παρόν ισραηλινό μάτι. Από τώρα και στο εξής, το Ισραήλ θα επιστρέψει στο μέλλον - προσπαθώντας να αναζωογονήσει ένα μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε κατά την πρώτη δεκαετία της κατοχής, στο οποίο το Ισραήλ ασκεί αποκλειστικό έλεγχο ασφαλείας, ενώ εξουσιοδοτεί αυστηρά τις τοπικές αρχές να διεξάγουν την καθημερινή ζωή.
Η διεθνής κοινότητα βρίσκεται θλιβερά απροετοίμαστη και μάλιστα αδιάφορη να αντιμετωπίσει τα τετελεσμένα που ήταν πάντα το σήμα κατατεθέν της πολιτικής του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Ιδιαίτερη ευθύνη φέρουν οι ΗΠΑ από την άποψη αυτή. Ωστόσο, οι πολιτικές ατάκες που προσφέρονται από την κυβέρνηση Μπάιντεν αντανακλούν αυτή την αμφιθυμία.
Σήμερα η πολιτική των ΗΠΑ έχει δώσει στο Ισραήλ το περιθώριο να διεξάγει πόλεμο εναντίον της Γάζας. Η Ουάσινγκτον προσφέρει κλισέ για το μέλλον της Γάζας και επιλογές για την επόμενη μέρα που έχουν ελάχιστη σχέση με τα γεγονότα που δημιουργεί το Ισραήλ στο έδαφος. Για τον Βενιαμίν Νετανιάχου δεν υπάρχει λύση για όλους, αλλά μόνο μια λύση που υπαγορεύεται από το Ισραήλ, η ειρήνη του νικητή.