Οι προσδοκίες για την ομιλία του ηγέτη της Χιζμπολάχ Χασάν Νασράλα την Παρασκευή ήταν πολύ υψηλές- ακόμη και ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ στον Λευκό Οίκο παραδέχτηκε πως και εκείνοι περίμεναν την ομιλία. Στον αραβικό κόσμο υπήρχε η προσδοκία ή μια γενική ευχή ότι ο Νασράλα θα δήλωνε την επίσημη είσοδο στον ευρύτερο πόλεμο, πυροδοτώντας έτσι μια περιφερειακή σύγκρουση που θα άλλαζε τη μορφή της Μέσης Ανατολής.
As`ad AbuKhalil - consortiumnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η Χιζμπουλάχ, άστοχα, αύξησε τις προσδοκίες κυκλοφορώντας βίντεο teaser που έδειχναν τον Νασράλα να περπατά ή να κάθεται. Οι Ισραηλινοί και μεγάλο μέρος του κόσμου κρατούσαν την αναπνοή τους. Οι Λιβανέζοι ήταν νευρικοί αλλά και αισιόδοξοι πως ο Νασράλα θα έπαιρνε υπόψη του το δράμα τους.
Αλλά ο Νασράλα δεν λειτουργεί σε κενό αέρος. Υπάρχει ένα πολύ περίπλοκο πλαίσιο στο οποίο κινείται. Στον αραβικό κόσμο, η συμμαχία Δύσης - Κόλπου έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια για να δαιμονοποιήσει τον Νασράλα και να υπονομεύσει το κύρος του στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο- και το κύρος του έφτασε σε νέα ύψη μετά τον πόλεμο του 2006 με το Ισραήλ.
Η εμπλοκή της Χιζμπολάχ στη Συρία και η κυκλοφορία συνθημάτων θρησκευτικού και σεχταριστικού χαρακτήρα, βοήθησε την εκστρατεία των καθεστώτων του Κόλπου κατά του Νασράλα και του κόμματος, παρουσιάζοντάς τους ως αμιγώς σιίτες και απλώς μαριονέτες του Ιράν. Η αποστολή του Κόλπου ήταν να σπρώξει το κόμμα σε μια σεχταριστική γωνία και το κόμμα -μέσω της πολιτικής του συμπεριφοράς στο Λίβανο- βοήθησε ακούσια αυτή την αποστολή.
Μετά την οικονομική κατάρρευση του Λιβάνου το 2019, η Χιζμπολάχ ακολούθησε πολιτικές επιλογές με επίκεντρο την εδραίωση των σιιτικών πολιτικών τάξεων. Αυτό είναι κατανοητό μόνο από τη σκοπιά του κόμματος που προστατεύει τον εαυτό του από μια συνωμοσία του Κόλπου και του Ισραήλ για την υποκίνηση ενός σιιτικού, ενδο-σεχταριστικού, εμφυλίου πολέμου.
Έτσι, δεν είναι εύκολο να αξιολογήσει κανείς την ομιλία χωρίς να αγνοήσει το πολιτικό πλαίσιο στο οποίο έλαβε χώρα. Ο Νασράλα απευθυνόταν σε πολλά ακροατήρια: στη βάση του κόμματος, στη λιβανέζικη σκηνή, στην αραβική σκηνή και στους εχθρούς του στη Δύση και το Ισραήλ.
Τα video teaser πριν από την ομιλία θα είχαν λειτουργήσει αν υπήρχε μια δραματική ανακοίνωση με τη μορφή μιας μεγάλης κλιμάκωσης ή μιας κήρυξης πολέμου. Όταν αυτό δεν υλοποιήθηκε, έκανε αυτά τα teasers να μοιάζουν κούφια, παρόλο που πέτυχαν μια μορφή ψυχολογικού πολέμου εναντίον του ισραηλινού εχθρού (μια ισραηλινή εφημερίδα σχολίασε πως ο Νασράλα κατάφερε να σπάσει τα νεύρα των Ισραηλινών).
Η Χιζμπουλλάχ είναι το πρώτο αραβικό πολιτικό κόμμα, ή ακόμη και κράτος, αν τους προσθέσουμε στο μείγμα, που αφιερώνει ενέργεια και πόρους για να ασχοληθεί με τον ψυχολογικό πόλεμο εναντίον των Ισραηλινών. Η PLO δεν είχε ιδέα για κάτι τέτοιο, και οι ομιλίες των ηγετών της (και των Αράβων ηγετών) ήταν πομπώδεις και συναισθηματικές και δεν στηρίζονταν σε μια βάση στρατιωτικής ισχύος και ετοιμότητας. Ο Νασράλα είναι ειδικός στο Ισραήλ- περνάει ώρες διαβάζοντας για το Ισραήλ και την πολιτική και τον στρατό του.
Δεμένα χέρια
Ο Νασράλα πρέπει να αισθάνθηκε τεράστια πίεση πριν από την ομιλία. Για έναν ηγέτη που μοναδικά (στην ιστορία των Αράβων ηγετών και του Ισραήλ) παίρνει αποφάσεις με βάση την ανάλυση κόστους-οφέλους, τα χέρια του Νασράλα ήταν λίγο δεμένα στον Λίβανο. Η μισή χώρα (τουλάχιστον) βρίσκεται υπό την επιρροή των καθεστώτων του Κόλπου και έχει συγγενείς στον Κόλπο και φοβάται για την απέλασή τους (τα καθεστώτα του Κόλπου υπενθυμίζουν τακτικά στο Λίβανο ότι αν ο Λίβανος έπαιρνε θέση εναντίον των καθεστώτων του Κόλπου, αυτοί οι Λιβανέζοι μετανάστες θα απελαύνονταν μαζικά).
Επιπλέον, υπάρχει ένας τεράστιος αμερικανικός μηχανισμός μέσων ενημέρωσης με έδρα το Ντουμπάι, ο οποίος συντονίζει το Ισραήλ και τις χώρες του Κόλπου στον πόλεμο κατά των εχθρών του Ισραήλ, ιδίως εκείνων που συμμετέχουν στην αντίσταση κατά του Τελ Αβίβ.
Εβδομάδες πριν από την ομιλία του Νασράλα, δημοσιογράφοι που μισθοδοτούνται από τα καθεστώτα του Κόλπου και δημοσιογράφοι που εργάζονται για μέσα ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από τις κυβερνήσεις του ΝΑΤΟ και τον Τζορτζ Σόρος συγκεντρώθηκαν και προώθησαν ένα ψήφισμα που απέρριπτε τον πόλεμο μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ, επιμένοντας ότι ο Λίβανος είναι πολύ κουρασμένος για να συμμετάσχει σε έναν πόλεμο εναντίον του Ισραήλ. Μυστηριωδώς διατέθηκαν χρήματα σε αυτούς τους ανθρώπους για να αγοράσουν διαφημιστικές πινακίδες που έστελναν το ίδιο μήνυμα: πως η Χιζμπουλάχ πρέπει να κρατήσει τον Λίβανο έξω από τον πόλεμο.
Το κίνημα δεν εξαπλώθηκε πολύ, αλλά καταγράφηκε σε ανθρώπους που ανησυχούν για τις συνθήκες διαβίωσής τους, στον απόηχο της οικονομικής κατάρρευσης και της εξάλειψης των οικονομιών των ανθρώπων. Δεν βοήθησε το γεγονός ότι οι Ισραηλινοί ηγέτες διατυπώνουν εβδομαδιαίες απειλές πως θα γυρίσουν τον Λίβανο πίσω στην προβιομηχανική εποχή ή πως θα απειλήσουν να εξαλείψουν τον Λίβανο εντελώς.
Αυτές οι γενοκτονικές δηλώσεις δεν καλύπτονται από τον δυτικό Τύπο, αλλά θορυβούν τον λιβανέζικο πληθυσμό- οι Λιβανέζοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι στον πόλεμο το Ισραήλ στοχεύει πρώτα απ' όλα τους αμάχους.
Οι περισσότερες απώλειες στο Ισραήλ στον πόλεμο του Ιουλίου 2006 ήταν μαχητές, ενώ οι περισσότερες απώλειες στο Λίβανο ήταν, τυπικά, άμαχοι. Οι λιβανέζικες υποδομές βρίσκονται σε ετοιμόρροπη κατάσταση και το Ισραήλ στο παρελθόν στοχοποιούσε συστηματικά λιβανέζικα νοσοκομεία, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, αεροδρόμια, σχολεία και καταυλισμούς προσφύγων.
Αυτό πρέπει να βαραίνει πολύ στο μυαλό του Νασράλα όταν κάνει την ανάλυση κόστους-οφέλους.
Υπάρχουν όμως και οι κομματικοί στρατιώτες που έχουν ανατραφεί με το σύνθημα, ή μάλλον την προσδοκία, της απελευθέρωσης της Παλαιστίνης. Πιστεύουν ειλικρινά πως το Ισραήλ θα φτάσει στην καταστροφή του στον επόμενο πόλεμο.
Αυτοί οι υποστηρικτές του κόμματος έπρεπε να ακούσουν από τον ηγέτη τους για να κατανοήσουν τις περιφερειακές προεκτάσεις του πολέμου.
Και ο Νασράλα, πρέπει να επισημανθεί, είναι πλέον ίσως η πιο υψηλόβαθμη προσωπικότητα του "άξονα της αντίστασης" στη Μέση Ανατολή.
Ακόμα και ο Qassim Suleimani (δολοφονήθηκε από τις ΗΠΑ) ήταν κατώτερος σε βαθμό από τον Nasrallah ( τα πλάνα από τις συναντήσεις μεταξύ των δύο ανδρών επιβεβαιώνουν πως ο Nasrallah ήταν το ανώτερο πρόσωπο στη σχέση). Οι φωτογραφίες από το οικογενειακό πένθος στο σπίτι του Σουλεϊμανί δείχνουν μια φωτογραφία του Νασράλα στο σπίτι).
Ακόμη και ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ, ο οποίος είναι η πιο υψηλόβαθμη θρησκευτική προσωπικότητα στην ιεραρχία του άξονα, υπεραμύνεται του Νασράλα σε στρατηγικά θέματα (Ιρανοί αξιωματούχοι ενημέρωναν τακτικά τον Νασράλα για τις διαπραγματεύσεις με τη Δύση για τα πυρηνικά).
Τρία σήματα
Όταν πρόκειται για πόλεμο με το Ισραήλ, ο Νασράλα είναι ο τελικός υπεύθυνος λήψης αποφάσεων.
Ήξερε λοιπόν ότι οι προσδοκίες ήταν υψηλές και πως επρόκειτο για μια ιστορική στιγμή με τον αραβικό λαό ενωμένο στην υποστήριξη της Παλαιστίνης. Δεν μπορούσε να μείνει αμέτοχος ή να ενεργήσει αδιάφορα. Όχι μόνο άνοιξε (μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ) το μέτωπο στο Νότο, όπου το κόμμα του έχει χάσει 55 μέλη μέχρι στιγμής σε συγκρούσεις με τον ισραηλινό στρατό κατοχής, αλλά επέτρεψε επίσης στις παλαιστινιακές παρατάξεις (δηλαδή τη Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ) να χρησιμοποιούν τα εδάφη του Λιβάνου για να εκτοξεύουν πυραύλους μικρής εμβέλειας σε στόχους του Ισραήλ.
Ολόκληρη η πολιτική τάξη του Λιβάνου (με τη μορφή της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού) έχει δηλώσει ότι ο Λίβανος δεν επιθυμεί πόλεμο με το Ισραήλ.
Έτσι, ο Νασράλα δεν κήρυξε πόλεμο, αλλά έστειλε αυτά τα σημαντικά μηνύματα:
> Κατέστησε σαφές ότι ο σχεδιασμός και ο χρόνος της επιχείρησης της Χαμάς ήταν εξ ολοκλήρου της Χαμάς και μόνο της Χαμάς. Είπε ότι ούτε καν οι σύμμαχοι της Χαμάς στη Γάζα (σαφής αναφορά στην Ισλαμική Τζιχάντ) δεν γνώριζαν για την επιχείρηση επειδή η Χαμάς διατηρούσε απόλυτη μυστικότητα. Το Ιράν δεν συμμετείχε και αυτό ήταν σημαντικό να τονιστεί, διότι στα δυτικά μέσα ενημέρωσης όλοι οι σύμμαχοι του Ιράν παρουσιάζονται ως απλές μαριονέτες του Ιράν. Η εικόνα είναι πιο περίπλοκη. Το 2011, η Χαμάς υποστήριξε τη συριακή εξέγερση κατά του συριακού καθεστώτος αν και το καθεστώς παρείχε στη Χαμάς καταφύγιο και στρατιωτική υποστήριξη. Αυτή η στάση δηλητηρίασε τη σχέση μεταξύ της Χαμάς και του Ιράν, ακόμη και μεταξύ της Χαμάς και της Χιζμπολάχ. Αργότερα η Χαμάς συμφιλιώθηκε με τη Χιζμπουλάχ, αλλά η ηγεσία της Χιζμπουλάχ εξακολουθεί να αρνείται να συναντηθεί με τον Χαλίντ Μισάλ, τον ηγέτη πίσω από την απόφαση της Χαμάς να υποστηρίξει την ένοπλη εξέγερση της Συρίας (πήρε αυτή την απόφαση σε συμφωνία με τη στάση του Κατάρ και της Τουρκίας, με τις οποίες είναι πολύ κοντά). Επιπλέον, ακόμη και οι ΗΠΑ έχουν τελικά καταλήξει (σύμφωνα με το CNN) στο συμπέρασμα πως η Χιζμπολάχ δεν ακολουθεί απλώς τις ιρανικές εντολές στη λήψη των αποφάσεών της.
> Ο Νασράλα θέλησε να καταστήσει σαφές ότι το μέτωπο από το Λίβανο μέχρι τη Συρία και τη Γάζα είναι ένα και ότι όλα τα μέλη των στρατοπέδων αντίστασης θα πολεμήσουν μαζί. Έκανε αναφορά στους Ιρακινούς συμμάχους της Χιζμπολάχ.
> Ο Νασράλα προετοίμαζε τους Λιβανέζους για τις επόμενες φάσεις του πολέμου. Σχεδόν ξεκαθάρισε ότι ένας μεγαλύτερος πόλεμος είναι αναπόφευκτος, αλλά δεν ήθελε να είναι αυτός που θα τον ανακοινώσει, ανοίγοντας έτσι την πόρτα στα πληρωμένα από τον Κόλπο μέσα ενημέρωσης να τον κατηγορήσουν για την απόφαση αυτή. Μίλησε για τις φάσεις αυτού του πολέμου και υπενθύμισε στο ακροατήριο τις ισραηλινές απώλειες και τις επιτυχίες της Χιζμπολάχ στις συγκρούσεις στο Νότιο Λίβανο.
> Ο Νασράλα έστειλε ένα μήνυμα προς τις ΗΠΑ: Η ομάδα του δε θα πτοηθεί από την παρουσία του στόλου στη Μεσόγειο και υπενθύμισε στις ΗΠΑ πως κάποιοι από αυτούς που πολέμησαν εναντίον των ΗΠΑ στο Λίβανο το 1982-84 είναι ακόμα ζωντανοί και εκπαιδεύουν άλλους. Ξεκαθάρισε ότι η Χιζμπολάχ θα προβεί σε αντίποινα κατά των αμερικανικών δυνάμεων εάν οι ΗΠΑ πλήξουν τον Λίβανο.
Δεν ήταν η καλύτερη ομιλία του Νασράλα και δεν ανταποκρίθηκε στις πολύ υψηλές προσδοκίες πολλών. Πέτυχε όμως αυτό που ήθελε από την περίσταση: να προειδοποιήσει τον εχθρό ότι η Χιζμπολάχ δεν αποκλείει μια μεγάλη αντιπαράθεση με το Ισραήλ και πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο σχετίζεται με τις εξελίξεις στο έδαφος της Γάζας.