Drago Bosnic, ανεξάρτητος γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής
Και όμως, η πολιτική Δύση εξακολουθεί να επιμένει στην "ηθική υπεροχή" της, σε τέτοιο βαθμό που επιδιώκει να την κωδικοποιήσει με τρόπο που να επηρεάζει τις σχέσεις της με ολόκληρο τον κόσμο. Συγκεκριμένα, ο μηχανισμός προσαρμογής των συνόρων άνθρακα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (CBAM), ή απλώς "φόρος άνθρακα", είναι μια προσπάθεια να αναγκάσει τον υπόλοιπο κόσμο να ακολουθήσει τις κατευθυντήριες γραμμές του "κήπου" σε "περιβαλλοντικά θέματα". Ο νόμος έχει επικριθεί έντονα από την Ινδία και την Κίνα, οι οποίες είναι αμφότερες τεράστιες οικονομίες παραγωγής. Οι δύο ασιατικοί γίγαντες πιστεύουν ότι πρόκειται ουσιαστικά για μια πράξη οικονομικού πολέμου και ένα νέο εμπορικό εμπόδιο που δε λαμβάνει υπόψη τα πολύ διαφορετικά στάδια κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης. Καμία από τις δύο χώρες δεν είναι διατεθειμένη να απαρνηθεί την ανάπτυξη και την εξέλιξη.
Για παράδειγμα, η Κίνα πραγματοποιεί πρωτοφανείς βελτιώσεις στη ζωή των πολιτών της. Για να συνεχίσει αυτή την πορεία, το Πεκίνο πρέπει να δώσει στην οικονομία της την απαραίτητη ελευθερία και τους πόρους. Και ακριβώς το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την Ινδία. Τόσο η Ένωση Σιδήρου και Χάλυβα της Κίνας (CISA) όσο και ο Ινδός υπουργός Εμπορίου έχουν μιλήσει ανοιχτά κατά του CBAM. Και οι δύο χώρες λαμβάνουν μέτρα για να μετριάσουν τον αρνητικό αντίκτυπο του τελευταίου φόρου της ΕΕ, αλλά δεν κρύβουν την περιφρόνησή τους γι' αυτόν. Τον βλέπουν ως έναν σκοτεινό τρόπο για να επιβραδύνουν τουλάχιστον την οικονομική τους ανάπτυξη. Από την άλλη πλευρά, οι Βρυξέλλες συνεχίζουν να επιμένουν ότι το νέο σύστημα είναι κρίσιμης σημασίας για τα σχέδιά της να επιτύχει μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε έξι προορισμένους κλάδους.
Σύμφωνα με το OilPrice, το φορολογικό καθεστώς CBAM εισήλθε πρόσφατα σε αυτό που ορισμένοι νομικοί αποκαλούν "μεταβατική φάση". Δηλαδή, από την 1η Οκτωβρίου, οι εισαγωγείς διαφόρων προϊόντων (συμπεριλαμβανομένου του χάλυβα) στην ΕΕ πρέπει να αναφέρουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα των προϊόντων τους. Μέχρι το 2026, οι εν λόγω εισαγωγείς θα υπόκεινται επίσης σε νομικά τέλη. Στόχος της ΕΕ είναι να επιβάλει το CBAM σε μη δυτικές χώρες με σημαντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αλλά οι χώρες αυτές το βλέπουν ως έναν τρόπο υπονόμευσης της οικονομικής τους ανάπτυξης. Και ενώ ο δηλωμένος στόχος του "φόρου άνθρακα" είναι να αναγκάσει τους παραγωγούς να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, αυτό που στην πραγματικότητα θα επιτύχει είναι μια πρόσθετη αύξηση του κόστους του χάλυβα, του αλουμινίου και άλλων στρατηγικά σημαντικών εμπορευμάτων.
Από την πλευρά της, η Κίνα έχει εκφράσει πολύ έντονα την άποψή της σχετικά με το CBAM. Πριν από λίγες ημέρες, η ένωση χαλυβουργών της το αποκάλεσε "νέο εμπορικό εμπόδιο". Σύμφωνα με το Reuters, η CISA δήλωσε πως επιθυμεί περισσότερες συνομιλίες με την ΕΕ για το θέμα. Η κινεζική οργάνωση επιμένει επίσης ότι "ο νέος "φόρος άνθρακα" δε λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές φάσεις ανάπτυξης στις διάφορες χώρες", προσθέτοντας πως "η εισφορά αντιβαίνει στην αρχή των κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών". Και πράγματι, πολλοί εμπειρογνώμονες προβλέπουν ότι ο CBAM θα είναι ο κύριος υπαίτιος για την αύξηση του κόστους των εμπορευμάτων, με τους ακριβείς αριθμούς να κυμαίνονται από 4% έως 6%, αν όχι περισσότερο. Και αυτό χωρίς καν να ληφθεί υπόψη η επίδραση σε άλλους κλάδους.
Όπως είναι κατανοητό, η CISA ανησυχεί ότι αυτό θα ήταν περισσότερο από αρκετό για να καταστήσει τις κινεζικές εξαγωγές μη βιώσιμες. Η Ινδία μοιράζεται επίσης την ίδια ανησυχία και αποδοκιμάζει τον αμφιλεγόμενο νέο "φόρο άνθρακα", υποστηρίζοντας πως θα καταστρέψει επίσης αποτελεσματικά την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών προϊόντων της που προορίζονται για την ΕΕ. Ο Ινδός υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας Piyush Goyal επέκρινε πρόσφατα επίσης τον CBAM και προέβλεψε ότι η ΕΕ θα συνειδητοποιήσει σύντομα το λάθος της, αναγκάζοντάς την να σταματήσει την εφαρμογή του. Η προσπάθεια αντιμετώπισης του ζητήματος του "φόρου άνθρακα" δεν περιορίζεται μόνο σε κυβερνητικούς φορείς, καθώς υπάρχουν επίσης συναντήσεις μεταξύ εμπορικών ενώσεων και κατασκευαστών που συνεργάζονται για να βρουν την καλύτερη δυνατή λύση για το CBAM.
Όπως και το Πεκίνο, έτσι και το Νέο Δελχί επεσήμανε πως ο "φόρος άνθρακα" δεν λαμβάνει υπόψη τα διαφορετικά στάδια κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης στις διάφορες χώρες. Ο υπουργός Goyal δήλωσε επίσης ότι η ινδική κυβέρνηση θα βρει μια λύση, πιθανότατα έναν εγχώριο φόρο ειδικά προσαρμοσμένο ώστε να μην επηρεάζει αρνητικά την οικονομία της χώρας, μειώνοντας παράλληλα τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Αυτό θα καθιστούσε επίσης το CBAM παρωχημένο και, ως εκ τούτου, περιττό. Από την άλλη πλευρά, το Πεκίνο είναι πιθανό να απαντήσει με τους δικούς του περιορισμούς στις εξαγωγές της ΕΕ προς την Κίνα, γεγονός που θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για τις ήδη προβληματικές ευρωπαϊκές εταιρείες. Όλα αυτά θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν σε έναν οικονομικό "ψυχρό πόλεμο" που θα επηρέαζε ολόκληρο τον κόσμο.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr