Γιατί οι ΗΠΑ συγκροτούν μια νέα ναυτική δύναμη κρούσης στην Ερυθρά Θάλασσα

Η Υεμένη ταρακούνησε την πορεία του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, επιτιθέμενη σε πλοία που κατευθύνονταν προς το κράτος κατοχής. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους απειλούν τώρα να δημιουργήσουν μια ναυτική δύναμη κρούσης ως απάντηση, μια κίνηση που είναι πιθανό να γυρίσει μπούμερανγκ και να υποδαυλίσει ακόμη περισσότερες συγκρούσεις.

Αντί να πιέσει το Ισραήλ να σταματήσει τη βίαιη επίθεσή του στη Λωρίδα της Γάζας, η κυβέρνηση Μπάιντεν κινητοποιεί τώρα αραβικούς και δυτικούς στόλους -και ίσως και έναν ισραηλινό- για να διασφαλίσει τα οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα του Τελ Αβίβ.

Khalil Harb - thecradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr

Εν μέσω αυξημένων ναυτικών επιχειρήσεων που διεξάγονται εναντίον πλοίων που κατευθύνονται προς το Ισραήλ από τις ένοπλες δυνάμεις της Υεμένης που πρόσκεινται στην Ανσαράλα, αυτή η κινητοποίηση των ΗΠΑ πραγματοποιείται με το πρόσχημα της διατήρησης της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα και το Bab al-Mandab.

Επισήμως, η Ουάσινγκτον ισχυρίζεται πως κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει την επέκταση του πολέμου του Ισραήλ σε περιφερειακή αντιπαράθεση και έχει καλέσει δημοσίως το Τελ Αβίβ να περιορίσει τις αδιάκριτες επιθέσεις του κατά των αμάχων στην πολιορκημένη λωρίδα.

Στην πραγματικότητα, ωστόσο, ο Λευκός Οίκος χρησιμοποιεί κενή ρητορική για να κερδίσει το Ισραήλ περισσότερο χρόνο για να πετύχει μια νίκη στη Γάζα και να εξαλείψει την παλαιστινιακή αντίσταση.

Η πρόταση των ΗΠΑ για τη συγκρότηση μιας διεθνούς ναυτικής δύναμης για την προστασία της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα μπορεί να γίνει κατανοητή μόνο στο πλαίσιο της άνευ όρων υποστήριξης των ΗΠΑ προς το Ισραήλ. Όταν ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν ανακοίνωσε στις 4 Δεκεμβρίου συζητήσεις για τη συγκρότηση μιας ναυτικής δύναμης, το Τελ Αβίβ αύξησε αμέσως τις απειλές του για στρατιωτικά αντίποινα κατά της Υεμένης λόγω της παρεμπόδισης ισραηλινών πλοίων και εκείνων που συνδέονται με ισραηλινά συμφέροντα στην περιοχή Bab al-Mandab.

Οι ΗΠΑ επιδιώκουν μεγαλύτερο ρόλο στην Ερυθρά Θάλασσα

Αντί να λάβει υπόψη της τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις του ηγέτη της Ανσαράλαχ Αμπντουλμάλικ αλ Χούτι προς την Ουάσινγκτον να σταματήσει να υποστηρίζει τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Γάζας μετά την επιχείρηση της Παλαιστινιακής Αντίστασης Al-Aqsa Flood στις 7 Οκτωβρίου, η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται πως έκανε τα στραβά μάτια.

Αντί να πιέσει το Τελ Αβίβ για να αποτρέψει μια περιφερειακή κλιμάκωση, η Ουάσινγκτον άνοιξε μια αερογέφυρα όπλων προς το Ισραήλ που υπερβαίνει κατά πολύ τις προμήθειες όπλων προς την Ουκρανία κατά τη διάρκεια μιας παρόμοιας περιόδου.  Οι ΗΠΑ έχουν μάλιστα επεκτείνει την στρατιωτική τους ανάπτυξη στην περιοχή και αντιμετώπισαν άμεσα τους πυραύλους και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Υεμένης που στοχεύουν την πόλη Umm al-Rashrash (Eilat) στο νότιο Ισραήλ.

Παρά τους δύο μήνες πρωτοφανούς μακελειού κατά των αμάχων της Γάζας, που έχει στρέψει την παγκόσμια κοινή γνώμη εναντίον του Τελ Αβίβ, οι ΗΠΑ δε φαίνεται να είναι πρόθυμες να αντιμετωπίσουν την απόφαση του Ισραήλ να διεξάγει έναν παρατεταμένο πόλεμο. Η εστίαση του Λευκού Οίκου στράφηκε αντ' αυτού στην προστασία των εμπορικών συμφερόντων του Ισραήλ στην Ερυθρά Θάλασσα και έχει εμπλέξει τις ΗΠΑ στη δημιουργία μιας βαθιά αμφιλεγόμενης ναυτικής δύναμης στη Δυτική Ασία.

Την περασμένη εβδομάδα, αφού η στρατιωτική εκστρατεία της Υεμένης για την αναχαίτιση της ναυτιλίας που συνδέεται με το Ισραήλ απέκτησε δυναμική, ο επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ Tzachi Hanegbi δήλωσε ότι "αν ο κόσμος δεν φροντίσει γι' αυτό, θα αναλάβουμε δράση". Αυτό ακολούθησε τη συζήτηση του υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν με τον Σαουδάραβα ομόλογό του Χαλίντ μπιν Σαλμάν σχετικά με τις "απειλές των Χούτι για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα", στις αρχές του μήνα.  

Ο Σάλιβαν κατέστησε τα πράγματα πιο σαφή όταν ανακοίνωσε πως βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες για τον σχηματισμό μιας ναυτικής ομάδας δράσης "κάποιου είδους" για να διασφαλιστεί η ασφαλής διέλευση των πλοίων στην υδάτινη οδό.

Η έκφραση "κάποιου είδους" δύναμης δείχνει ότι η Ουάσινγκτον δεν προτίθεται να περιοριστεί στη λεγόμενη "Κοινή Επιχειρησιακή Ομάδα 153", η οποία συγκροτήθηκε πριν από δύο χρόνια για την "καταπολέμηση των τρομοκρατικών και λαθρεμπορικών δραστηριοτήτων" στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Άντεν. Η δύναμη αυτή περιλαμβάνει 15 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Σαουδικής Αραβίας, της Αιγύπτου και της Ιορδανίας, αλλά δεν περιλαμβάνει το Ισραήλ.

Στην πραγματικότητα, η νέα "ομάδα κρούσης" μοιάζει όλο και περισσότερο με μια αμερικανική κίνηση να αντιμετωπίσει πιο άμεσα την Υεμένη, μετά από έναν οκταετή πόλεμο που οι σύμμαχοί της Σαουδάραβες και Εμιράτα απέτυχαν να κερδίσουν. Είναι επίσης μια ευκαιρία να επιβληθεί η περιφερειακή ολοκλήρωση του Ισραήλ στα κράτη της Δυτικής Ασίας, εμπλέκοντας το Τελ Αβίβ σε μια στρατιωτική αποστολή με ευρύτερες δυνάμεις, μεγαλύτερο οπλισμό και πολυεθνικό χαρακτήρα.

Πρόκληση της Ansarallah για το CTF 153

Οι προθέσεις της Ουάσινγκτον ήταν σαφείς τουλάχιστον από το Φεβρουάριο του 2022, όταν οι ΗΠΑ επέβλεψαν ναυτικά στρατιωτικά γυμνάσια στα οποία συμμετείχαν 60 χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ - η πρώτη φορά που το κράτος κατοχής συμμετείχε σε ασκήσεις μαζί με αραβικές χώρες με τις οποίες δεν έχει επίσημες διπλωματικές σχέσεις.

Η CTF 153 είναι η τέταρτη δύναμη του είδους της στο πλαίσιο της "Συνδυασμένης Ναυτικής Δύναμης" (CMF), μιας συμμαχίας πολυεθνικών δυνάμεων από 39 χώρες που ιδρύθηκε το 2002 υπό τη διοίκηση του Πέμπτου Στόλου στο Μπαχρέιν, δήθεν για την καταπολέμηση των δραστηριοτήτων παράνομων φορέων και της διεθνούς τρομοκρατίας στις θάλασσες.

Η CMF περιλαμβάνει άλλες τρεις ομάδες κρούσης (150, 151 και 152). Μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν είναι η Αυστραλία, το Βέλγιο, η Βραζιλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ινδία, το Ιράκ, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Νορβηγία, το Κουβέιτ, η Πορτογαλία, το Κατάρ, η Σιγκαπούρη, η Ισπανία, η Ταϊλάνδη, η Τουρκία και η Βρετανία. Αλλά σύμφωνα με το Defense News, οι ΗΠΑ "δε χρειάζεται να δημιουργήσουν μια νέα ομάδα κρούσης- υπάρχει μια υπάρχουσα ομάδα κρούσης στο πλαίσιο των Συνδυασμένων Ναυτικών Δυνάμεων, δηλαδή η CTF 153, που μπορεί να αποτελέσει μια αρχή".

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η υφιστάμενη αποστολή της CTF 153 είναι να "επικεντρωθεί στις προσπάθειες για διεθνή θαλάσσια ασφάλεια και ανάπτυξη ικανοτήτων στην Ερυθρά Θάλασσα, τον Bab al-Mandeb και τον Κόλπο του Άντεν".

Πράγματι, οι αμερικανικές και γαλλικές δυνάμεις αντιμετώπισαν τις τελευταίες ημέρες μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους που εκτόξευσαν οι Υεμενίτες.

Ωστόσο, μια πιθανή κλιμάκωση της στοχοποίησης σκαφών που συνδέονται με το Ισραήλ από την Ansarallah θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντική πρόκληση για την CTF 153. Λόγω του σημαντικού όγκου πλοίων που διασχίζουν τα ύδατα κοντά στην Υεμένη, από τον Κόλπο του Άντεν έως το Bab al-Mandab και την Ερυθρά Θάλασσα, η ναυτική δύναμη θα πρέπει να αντιμετωπίσει περίπου 21.000 σκάφη.

Γεωπολιτικοί στόχοι και ενεργειακή ασφάλεια

Το Bab al-Mandab, ειδικότερα, χαρακτηρίζεται ως ένα ευάλωτο σημείο από το οποίο διέρχεται ετησίως το 12% του συνολικού παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου. Αυτό εγείρει ορισμένες σημαντικές εκτιμήσεις για τα μέρη που σκοπεύουν να εμποδίσουν τις δυνατότητες της Ansarallah:

Οι ΗΠΑ, για παράδειγμα, θα αναγκαστούν να διαθέσουν μεγάλο αριθμό στρατιωτικών πλοίων πολλαπλών αποστολών σε εκτεταμένα υδάτινα σώματα. Το δημοσίευμα του Defense News τονίζει την αναγκαιότητα της παρουσίας του Ισραήλ μαζί με την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν στην προτεινόμενη ναυτική δύναμη, εκτός από τις χώρες της G7 που περιλαμβάνουν τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ιαπωνία και τη Βρετανία.

Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να συμπεριλάβει έναν μεγάλο αριθμό περιφερειακών χωρών -και μάλιστα μακρινών- σε αυτή τη δύναμη, η οποία θα οδηγήσει ουσιαστικά στην στρατιωτικοποίηση ολόκληρων θαλάσσιων περιοχών από τη Μεσόγειο Θάλασσα μέχρι τη διώρυγα του Σουέζ, τον Κόλπο της Άκαμπα, την Ερυθρά Θάλασσα, τον Κόλπο του Άντεν, την Αραβική Θάλασσα, μέχρι τον Περσικό Κόλπο.

Καθώς οι ΗΠΑ ανταγωνίζονται την Κίνα και τη Ρωσία, ο πρωταρχικός τους στόχος είναι η επιβολή κυριαρχίας στους διεθνείς διαδρόμους, η οχύρωση της ενεργειακής ασφάλειας και η διαχείριση των γεωπολιτικών συγκρούσεων στη Δυτική Ασία. Ωστόσο, η κλιμάκωση των ΗΠΑ για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Ισραήλ εγείρει το φάσμα της ανάφλεξης ενός περιφερειακού πολέμου, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της Ουάσινγκτον πως επιδιώκει να αποφύγει ένα τέτοιο σενάριο.

Αυτή η αυξημένη ένταση εγείρει ανησυχίες για πιθανές επιθέσεις των ΗΠΑ στην Υεμένη, θέτοντας σε κίνδυνο την εύθραυστη εκεχειρία που σταμάτησε τον επταετή πόλεμο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ. Κινδυνεύει επίσης να υπονομεύσει τις προσπάθειες που καταβάλλονται με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ για την εδραίωση της εκεχειρίας.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι ΗΠΑ ασκούν ήδη πιέσεις στο Ριάντ να καθυστερήσει την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας με την Υεμένη. Η Ουάσινγκτον, αντίθετα, προτρέπει τους Σαουδάραβες να ανανεώσουν την αντιπαράθεσή τους με την Υεμένη, συμμετέχοντας στη διευρυμένη ομάδα δράσης για τη θαλάσσια προστασία.

Μια τέτοια συμμετοχή συνεπάγεται στρατιωτικές ενέργειες των ΗΠΑ, της Δύσης, των Αράβων ή του Ισραήλ στην επίθεση κατά της Υεμένης, ενισχύοντας την περιφερειακή δυσαρέσκεια κατά της αντιληπτής αμερικανικής μεροληψίας υπέρ του Ισραήλ.

"Συνασπισμός ανάσχεσης

Ως απάντηση στην πρόκληση που θέτει η Υεμένη στη συμμαχία ΗΠΑ-Αράβων-Ισραήλ, αναδύονται διάφορες ιδέες και προτάσεις, μεταξύ των οποίων:

 

Στοχεύοντας τις θέσεις εκτόξευσης πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τις εγκαταστάσεις ραντάρ στην Υεμένη- επαναταξινομώντας την Ansarallah ως τρομοκρατική οργάνωση και επιβάλλοντας κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός εμπάργκο όπλων;  

Ενίσχυση του οπλισμού της "ακτοφυλακής" που συνδέεται με το υποστηριζόμενο από τα ΗΑΕ Νότιο Μεταβατικό Συμβούλιο (STC)- Παρακολούθηση των κινήσεων των ιρανικών ναυτικών δυνάμεων και δημιουργία δικτύου αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας στην περιοχή- Διερεύνηση της αξιοποίησης των δυνατοτήτων του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας για τη δημιουργία ενός "συνασπισμού ανάσχεσης", όπως προτείνει το Ινστιτούτο της Ουάσινγκτον.

Οι κινήσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν, που παρουσιάζονται ως προσπάθειες για τη διασφάλιση των διεθνών συμφερόντων, προκαλούν απορίες για τα πραγματικά κίνητρα της δημιουργίας μιας νέας ναυτικής δύναμης κρούσης και τις πιθανές επιπτώσεις στην ειρήνη και τη σταθερότητα στη Δυτική Ασία.

 

Καθώς οι ΗΠΑ κυνηγούν τους στρατηγικούς τους στόχους, υπάρχει πραγματική ανησυχία ότι θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν μια ήδη ασταθή γεωπολιτική κατάσταση, φέρνοντας στην εξίσωση και άλλες μεγάλες δυνάμεις.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε το αξίωμα ότι καμία δράση δεν γίνεται χωρίς αντίδραση. Όποια και αν είναι τα αμερικανικά και ισραηλινά σχέδια για την αντιμετώπιση της Ανσαράλα, θα αντιμετωπίσουν μια απάντηση. Αν η ιστορία είναι κριτής, οι εξωτερικές περιπέτειες της Ουάσινγκτον είναι γεμάτες με απρόβλεπτες συνέπειες που ενισχύουν τους εχθρούς της.

Αν το σχέδιο είναι να καταστραφούν οι στρατιωτικές δυνατότητες της Υεμένης, η Σαναά θα απαντήσει σκληρά και θα μπορούσε κάλλιστα να "κλείσει την Ερυθρά Θάλασσα για χρόνια", λένε επίσημες πηγές της Υεμένης στο The Cradle. Οι πηγές λένε πως η Ansarallah έστειλε τις "αμυντικές απειλές" της στην Ουάσινγκτον ως απάντηση στις απειλές των ΗΠΑ που έλαβε μέσω μεσαζόντων. Κατά συνέπεια, οι επιλογές της Ουάσινγκτον και του Τελ Αβίβ φαίνονται πολύ περιορισμένες στην αντιμετώπιση της Υεμένης.