 |
| RT |
Έξι μήνες μετά την έναρξη της αντεπίθεσης της Ουκρανίας κοντά στο Αρτεμόφσκ [το οποίο το Κίεβο αποκαλεί Μπαχμούτ], η επιχείρηση κατέρρευσε εντελώς και τα ρωσικά στρατεύματα κατάφεραν να αναλάβουν την πρωτοβουλία. Εξαπολύοντας μια σειρά επιθέσεων, οι δυνάμεις της Μόσχας ανέκτησαν ορισμένες από τις θέσεις που είχαν χάσει στα βορειοδυτικά της πόλης στην περιοχή του ταμιευτήρα Berkhovsky και ανέλαβαν και πάλι τον έλεγχο της γραμμής κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής Αρτεμόφσκ-Γκόρλοβκα στη νότια πλευρά.
Vladislav Ugolny - Russia Today / Παρουσίαση Freepen.gr
Εν τω μεταξύ, το ουκρανικό σχέδιο, το οποίο συνεπαγόταν επίθεση προς τρεις τουλάχιστον επιχειρησιακές κατευθύνσεις - προς τη Μελιτόπολη, το Μπερντιάνσκ και το Αρτεμόφσκ - απέτυχε. Αντί να επικεντρωθεί σε ένα στόχο κάθε φορά, όπως είχαν συστήσει δυτικοί εμπειρογνώμονες, το Κίεβο διασκόρπισε τις δυνάμεις του και δεν πέτυχε κανέναν από τους αντικειμενικούς σκοπούς του. Τώρα, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας (AFU) αναγκάστηκαν να στραφούν από επιθετικές σε αμυντικές τακτικές.
Το ιστορικό υπόβαθρο
Το αρχικά φιλόδοξο σχέδιο της Ουκρανίας να εξαπολύσει επίθεση στο Αρτεμόφσκ σήμαινε τη λήψη μέτρων σε τουλάχιστον τέσσερις περιοχές: από το Chasov Yar προς την Kleshcheyevka και περαιτέρω κατά μήκος της νότιας πλευράς του Αρτεμόφσκ- από το Chasov Yar προς τα βόρεια περίχωρα του Αρτεμόφσκ, νότια του ταμιευτήρα Berkhovsky- από το Slavyansk προς την κατεύθυνση του Αρτεμόφσκ και του Soledar- και από το Seversk προς το Soledar.
Ωστόσο, το σχέδιο αυτό δεν πέτυχε λόγω της έλλειψης αριθμών και της έγκαιρης μεταφοράς ρωσικών μονάδων, οι οποίες αντικατέστησαν τα μαχητικά της PMC Wagner που συμμετείχαν στις τελικές μάχες για το Αρτεμόφσκ. Οι επιθέσεις από τις κατευθύνσεις του Σλαβιάνσκ και του Σεβέρσκ απέτυχαν, ενώ η επίθεση στη βόρεια πλευρά της πόλης ήταν μόνο εν μέρει επιτυχής - ο ουκρανικός στρατός προχώρησε αρκετά χιλιόμετρα και εξάντλησε τις επιθετικές του δυνατότητες.
Η AFU κατάφερε να κερδίσει ενεργά έδαφος μόνο στα νότια, προς την κατεύθυνση της ρωσικής άμυνας, που κατασκευάστηκε κατά μήκος της γραμμής Kleshcheyevka-Andreevka-Kurdyumovka. Οι Ουκρανοί κατάφεραν να πάρουν τον έλεγχο των δύο πρώτων χωριών μόνο στα μέσα Σεπτεμβρίου, πέντε μήνες μετά την αντεπίθεσή τους στην περιοχή αυτή. Η Kurdyumovka, ωστόσο, εξακολουθεί να ελέγχεται από τον ρωσικό στρατό. Τις επόμενες ημέρες, η AFU συνέχισε την επίθεσή της προς τα ανατολικά, καταφέρνοντας να προχωρήσει πέρα από τη σιδηροδρομική γραμμή σε ορισμένα τμήματα.
Προφανώς, ο επόμενος στόχος του ουκρανικού στρατού ήταν να επεκτείνει την περιοχή στάθμευσης στην ανατολική όχθη του καναλιού Seversky Donets-Donbass, προκειμένου να φτάσει στα νότια προάστια του Artemovsk και στα βόρεια προάστια της Gorlovka. Ακριβώς εκείνη την εποχή, τον Οκτώβριο του 2023, άρχισαν να κυκλοφορούν στα μέσα ενημέρωσης φήμες για επικείμενη επίθεση κατά του τελευταίου.
Οι Ρώσοι αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία
Προκειμένου να εξουδετερώσει αυτό το σχέδιο, ο ρωσικός στρατός εξαπέλυσε μια σειρά αντεπιθέσεων κοντά στον ταμιευτήρα Berkhovsky. Στην ανάλυσή τους για την καλοκαιρινή εκστρατεία (με ημερομηνία 25 Σεπτεμβρίου), οι Ουκρανοί στρατιωτικοί αναλυτές της στρατιωτικής πύλης DeepState ανέφεραν τα εξής: "Τα πράγματα δεν είναι τόσο καλά στο βόρειο μέτωπο, όπου υπήρξε μια αρχική επιτυχία. Αλλά το στρατηγικό λάθος να πάμε στην Berkhovka, εκτεθειμένοι στα εχθρικά πυρά στην πεδιάδα, μας κόστισε ακριβά. Τώρα, ο εχθρός έχει καταλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων εκεί".
Με βάση τις πληροφορίες που παρείχαν οι πηγές του στο μέτωπο, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο το DeepState ανέφερε ότι ο ουκρανικός στρατός είχε υποχωρήσει από τις θέσεις του. Μέχρι τις 24 Νοεμβρίου, οι Ρώσοι είχαν πρακτικά επιστρέψει στα σημεία εκκίνησής τους, απειλώντας και πάλι να πάρουν τον έλεγχο των χωριών Bogdanovka και Khromove.
Οι ουκρανικές δυνάμεις στην περιοχή αυτή - που αποτελούνταν κυρίως από την Τρίτη και την Πέμπτη Ταξιαρχία Εφόδου (οι οποίες εξάντλησαν σε μεγάλο βαθμό τις δυνάμεις τους κατά τη διάρκεια των προηγούμενων επιθέσεων), την 80η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία Εφόδου, την Ταξιαρχία Εφόδου Lyut και τους συναδέλφους τους από την 22η, την 28η, την 92η και την μόλις ανακτηθείσα 93η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία - δεν ήταν σε θέση να συγκρατήσουν τα ρωσικά στρατεύματα, ιδίως μετά από ενεργές μάχες γύρω από την Avdeevka, οι οποίες απαιτούσαν τη συγκέντρωση του ουκρανικού πυροβολικού στην περιοχή αυτή. Ως αποτέλεσμα, τα ρωσικά στρατεύματα κατάφεραν να αντιστρέψουν την κατάσταση προς όφελός τους, μεταξύ άλλων και στην περιοχή όπου οι Ουκρανοί συνέχισαν να προελαύνουν αργά.
Στις 30 Οκτωβρίου, ο αρχηγός των ουκρανικών χερσαίων δυνάμεων, Αλεξάντερ Σύρσκι, ανέφερε πως οι ρωσικές δυνάμεις ενισχύουν την παρουσία τους στην περιοχή του Αρτεμόφσκ και περνούν από αμυντική σε επιθετική τακτική. Στις 18, 19 και 24 Νοεμβρίου, οι Ουκρανοί παραδέχθηκαν ότι τα ρωσικά στρατεύματα είχαν προχωρήσει κοντά στην Kleshcheyevka, ενώ στις 22 Νοεμβρίου ανέφεραν πως οι εχθροί τους είχαν πλησιάσει στην Andreevka, η οποία είχε μείνει ερειπωμένη κατά τη διάρκεια προηγούμενων μαχών.
Σύμφωνα με οπτική επιβεβαίωση από κοινότητες πληροφοριών ανοικτού κώδικα (OSINT), τα ρωσικά στρατεύματα κατάφεραν να αποκαταστήσουν σχεδόν πλήρως την αμυντική τους γραμμή κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής Αρτεμόφσκ-Γκορλόβκα και να τη διασχίσουν σε πολλά σημεία. Οι σφοδρότερες μάχες διεξάγονται τώρα στα υψώματα που δεσπόζουν στην περιοχή βορειοδυτικά της Κλεστσέγιεβκα. Εάν αναγκαστούν να υποχωρήσουν, τα στρατεύματα του Κιέβου θα πρέπει να αποσυρθούν στις αρχικές τους θέσεις, ώστε να μην παραμείνουν στα πεδινά εκτεθειμένα στα εχθρικά πυρά - ένα πρόβλημα παρόμοιο με αυτό που αντιμετώπισαν στο βόρειο πλευρό.
Η επίθεση στην Gorlovka - ανόητη τακτική ή ψυχολογική επιχείρηση;
Γιατί οι Ουκρανοί αποφάσισαν να διασκορπίσουν τις δυνάμεις τους και να προχωρήσουν προς τρεις επιχειρησιακές κατευθύνσεις κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής εκστρατείας; Αρκετοί Ρώσοι εμπειρογνώμονες δήλωσαν ότι η στρατηγική του Κιέβου ήταν να κερδίσει τη μάχη των εφεδρειών -και για το σκοπό αυτό, ο στρατός του προσπάθησε να δημιουργήσει διάφορες εστίες έντασης που υποτίθεται πως θα καταβρόχθιζαν το ρωσικό ανθρώπινο δυναμικό. Σε περίπτωση επιτυχίας, η AFU θα ήταν σε θέση να ξεπεράσει το αδιέξοδο του πολέμου θέσεων και να επιφέρει ένα συντριπτικό πλήγμα προς μία από τις κατευθύνσεις.
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, οι Ουκρανοί δεν μπόρεσαν να νικήσουν τον ρωσικό στρατό, ο οποίος ήταν αρκετά ισχυρός για να πραγματοποιήσει τόσο μια τοπική επίθεση στα σύνορα μεταξύ της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ και της περιοχής του Χάρκοβο αυτό το καλοκαίρι, όσο και την επίθεση στην Αβντέεβκα τον Οκτώβριο. Επιπλέον, τα ρωσικά στρατεύματα συνέχισαν να διατηρούν τις αμυντικές τους γραμμές στις περιοχές Χερσώνα και Ζαπορόζιε, καθώς και κοντά στο Αρτεμόφσκ. Γιατί λοιπόν οι Ουκρανοί αρνήθηκαν να συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους σε μια περιοχή, όπως τους συμβούλευαν οι δυτικοί εμπειρογνώμονες;
Μια πιθανή εξήγηση γι' αυτό ήταν η σημασία της φήμης και των μέσων ενημέρωσης του "Φρουρίου Μπαχμούτ", στο οποίο έπεσε θύμα η ουκρανική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία. Η "ηρωική" υπεράσπιση μιας θέσης, η οποία σταδιακά έχασε την στρατηγική και επιχειρησιακή της σημασία, προίκισε το Αρτεμόφσκ με ιδεολογική και φημιστική σημασία. Σε μια προσπάθεια να ανακαταλάβουν την πόλη αυτή, οι Ουκρανοί τράβηξαν τις εφεδρείες και τις πιο κινητοποιημένες μονάδες τους στη μάχη.
Ή ίσως, η κατάσταση ήταν ακόμη χειρότερη. Μετά την ήττα του καλοκαιριού, έπρεπε να αποσπάσουν την προσοχή του κοινού από τις αρνητικές ειδήσεις. Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνουν αυτό θα ήταν να διασπάσουν τη μετωπική γραμμή που χώριζε την Ουκρανία και τις δημοκρατίες του Ντονμπάς και η οποία υπήρχε από το 2015 έως τις 24 Φεβρουαρίου 2022. Σε περίπτωση επιτυχίας, ο Ζελένσκι θα είχε την ευκαιρία να διακηρύξει την επιστροφή των "ουκρανικών" εδαφών που έχασαν οι προκάτοχοί του.
Μια από τις περιοχές όπου θεωρητικά ήταν δυνατή η υλοποίηση αυτού του σχεδίου ήταν η Γκορλόβκα - μια μεγάλη βιομηχανική πόλη που βρίσκεται νότια του Αρτεμόβσκ, όπου ζούσαν πριν από τον πόλεμο περίπου 300.000 άνθρωποι. Η Γκορλόβκα βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ (ΛΔΝ) από τότε που η τελευταία κήρυξε την ανεξαρτησία της το 2014. Εκεί διεξήχθησαν μερικές από τις πιο σκληρές μάχες στο Ντονμπάς.
Αφού το περιοδικό Time δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά με τη σύγκρουση μεταξύ της πολιτικής και της στρατιωτικής ηγεσίας του Κιέβου γύρω από τα σχέδια εισβολής στην πόλη (η στρατιωτική διοίκηση αρνήθηκε την ιδέα), ο Ουκρανός εμπειρογνώμονας Bogdan Miroshnikov σχολίασε στις 16 Νοεμβρίου: "Για να απελευθερωθεί, είναι απαραίτητο να διεξαχθεί μια στρατηγική επιθετική επιχείρηση και να συμμετέχουν τουλάχιστον 150.000-200.000 στρατιώτες μαζί με χιλιάδες μονάδες εξοπλισμού. Κάποιοι μπορεί να πουν ότι είμαστε [τοποθετημένοι] κοντά στη Γκορλόβκα. Ναι, είμαστε. Αλλά αυτή η κατεύθυνση περιβάλλεται από πολυάριθμες χωματερές. Αυτό σημαίνει πως είναι απαραίτητη μια μετωπική επίθεση. Αλλά κανείς δεν θα το έκανε αυτό".
Ωστόσο, στις 17 Νοεμβρίου, εμφανίστηκαν πλάνα με Ουκρανούς ταγμάτων εφόδου στην κορυφή ενός από τα spoil tips - το οποίο βρισκόταν στη γκρίζα ζώνη, αλλά τυπικά υπό ρωσικό έλεγχο. Μετά από αυτό, οι μάχες στην περιοχή αυτή εντάθηκαν. Τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης, ωστόσο, αρνήθηκαν να σχολιάσουν, υποστηρίζοντας ότι "η κατάσταση ξεκαθαρίζει".
Λαμβάνοντας υπόψη το τοπίο με τις αποθήκες με τα λάφυρα, μια πιθανή επίθεση στη Γκορλόβκα δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με τη χρήση πολλών ταξιαρχιών. Για να ξεκινήσει μια επίθεση προς αυτή την κατεύθυνση, η AFU θα έπρεπε να ανακτήσει τις θέσεις της βόρεια της πόλης, στην περιοχή της νότιας πλευράς του Αρτεμόφσκ. Αν αυτό ήταν το σχέδιο της ουκρανικής ηγεσίας εξ αρχής ή μια αυτοσχέδια αλλαγή στην επιχειρησιακή τακτική παραμένει άγνωστο.
Σε κάθε περίπτωση, η πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση έχει προς το παρόν καταληφθεί από τα ρωσικά στρατεύματα, τα οποία θα επιχειρήσουν να ανακτήσουν τις θέσεις τους και να δημιουργήσουν άμυνα κατά μήκος του καναλιού Seversky Donets-Donbass. Αυτό θα εξασφαλίσει την περιοχή γύρω από το Αρτεμόφσκ και θα στερήσει από τον ουκρανικό στρατό τον χώρο συγκέντρωσής του.
Για να γίνει αυτό, ωστόσο, οι Ρώσοι θα πρέπει να καταλάβουν τα ουκρανικά ισχυρά σημεία κοντά στο χωριό Ivanovskoye, τα οποία οι μονάδες της PMC Wagner δεν μπόρεσαν να καταλάβουν κατά την προσπάθειά τους να περικυκλώσουν το Artemovsk. Εκείνη την εποχή, ωστόσο, ήταν μια κρίσιμα σημαντική ζώνη και για τις δύο πλευρές, και τόσο ο ρωσικός όσο και ο ουκρανικός στρατός συγκέντρωσαν εκεί τη δύναμη πυρός τους. Τώρα, οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει και το Αρτεμόβσκ - παρά το γεγονός ότι συνεχίζει να αποτελεί τόπο καθημερινών μαχών - θεωρείται μια κατεύθυνση δευτερεύουσας σημασίας.
* By Vladislav Ugolny, Russian journalist and military analyst, born in Donetsk. In the past, he served as a militia member of the Lugansk People's Republic.