Patrick Werr - thearabweekly.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι αναλυτές πιστεύουν ότι η κυβέρνηση ανέβαλε τα επώδυνα μέτρα μέχρι να σαρώσει ο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι για τρίτη θητεία, αυτή τη φορά για έξι αντί για τέσσερα χρόνια, σε μια ψηφοφορία στις 10-12 Δεκεμβρίου, στην οποία δεν υπήρξε κανένας σοβαρός αμφισβητίας και η οποία επισκιάστηκε από τον πόλεμο στη Γάζα.
Το επίκεντρο τώρα στρέφεται στο πώς θα αντιμετωπιστεί το υπερτιμημένο νόμισμα, ο πληθωρισμός που πλησιάζει επίπεδα ρεκόρ και το τεράστιο χρέος, τόσο το εγχώριο όσο και το εξωτερικό.
"Αξιόπιστο νόμισμα"
"Υπάρχουν πολλές μεγάλες επιλογές που πρέπει να κάνει η κυβέρνηση, αλλά ένα αξιόπιστο νόμισμα είναι το κλειδί για μια ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη", δήλωσε ο Simon Williams της HSBC.
Ένα δολάριο που έδινε 29 αιγυπτιακές λίρες στη μαύρη αγορά πριν από ένα χρόνο αγοράζει τώρα περισσότερες από 50 λίρες, σε σύγκριση με την επίσημη ισοτιμία των 30,85 λιρών.
Οι προθεσμιακές τιμές συναλλάγματος που προβλέπουν πού θα βρεθεί η λίρα στα τέλη Ιανουαρίου την τοποθετούν στα 35 προς το δολάριο, ενώ εκείνες που βλέπουν ένα χρόνο μπροστά την τοποθετούν σχεδόν στα 50.
Η αβεβαιότητα της συναλλαγματικής ισοτιμίας έχει οδηγήσει τους Αιγύπτιους στο εξωτερικό να μην στέλνουν τα κέρδη τους στην πατρίδα τους, προκαλώντας καταστροφή σε μια κορυφαία πηγή συναλλάγματος. Τα εμβάσματα έπεσαν κατά σχεδόν 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα ενός έτους, στα 22 δισεκατομμύρια δολάρια τους 12 μήνες έως το τέλος Ιουνίου 2023.
"Τα εμβάσματα έχουν να κάνουν με το συναίσθημα, όχι με το επίπεδο" δήλωσε ο Williams, "Οι Αιγύπτιοι πρέπει να πειστούν ότι το νόμισμα είναι πλέον σταθερό. Πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη στην αξία του. Αν συμβεί αυτό, τα εμβάσματα μπορούν να γυρίσουν σχετικά γρήγορα".
Οι αρχές έχουν προβεί σε τρεις απότομες υποτιμήσεις του νομίσματος από τις αρχές του 2022, αλλά κάθε φορά επέστρεφαν στη σταθεροποίηση της ισοτιμίας, παρά τις δεσμεύσεις προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για μετάβαση σε ένα μόνιμα ευέλικτο σύστημα.
"Πιστεύουμε πως μια σταδιακή προσαρμογή είναι πιο πιθανή βραχυπρόθεσμα, παρά μια μετάβαση σε μια κυμαινόμενη ρύθμιση", αναφέρει σε σημείωμά της η Morgan Stanley Research.
Ένα χρηματοδοτικό πακέτο ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων που συμφωνήθηκε με το ΔΝΤ πριν από ένα χρόνο απέτυχε, αφού η Αίγυπτος δεν άφησε το νόμισμά της να κυμαίνεται ελεύθερα ή δεν σημείωσε πρόοδο στην πώληση κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Το ΔΝΤ καθυστέρησε τις εκταμιεύσεις περίπου 700 εκατομμυρίων δολαρίων που οφείλονται το 2023.
Ωστόσο, το ΔΝΤ δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι βρίσκεται σε συζητήσεις για την επέκταση του πακέτου λόγω του οικονομικού κινδύνου από τη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς και φάνηκε να μετατοπίζει την έμφαση από τη συναλλαγματική ισοτιμία στη στόχευση του πληθωρισμού.
"Η εστίασή μας είναι να λειτουργήσει η οικονομία όσο το δυνατόν καλύτερα. Υπό αυτή την έννοια, ναι, δίνουμε προτεραιότητα στην καταπολέμηση του πληθωρισμού και στη συνέχεια, φυσικά, θα εξετάσουμε τη συναλλαγματική ισοτιμία σε αυτό το πλαίσιο", δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Kristalina Georgieva στο Sky News στις 3 Δεκεμβρίου.
Η εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζούλι Κόζακ δήλωσε αργότερα πως το πρόγραμμα της Αιγύπτου περιλαμβάνει την ανάγκη σύσφιξης της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, σε συνδυασμό με ένα ευέλικτο σύστημα συναλλαγματικών ισοτιμιών, "ώστε να μεταβούμε σταδιακά σε ένα καθεστώς στόχευσης του πληθωρισμού".
Ο αντίκτυπος της κρίσης στη Γάζα στον τουρισμό και οι επιθέσεις στη ναυτιλία της Ερυθράς Θάλασσας, που αποτρέπουν τη ναυσιπλοΐα μέσω της διώρυγας του Σουέζ, έχουν δημιουργήσει νέες απειλές για τις συναλλαγματικές ροές. Η Αίγυπτος το 2022/23 εισέπραξε 13,6 δισ. δολάρια από τον τουρισμό και 8,8 δισ. δολάρια από τα τέλη της Διώρυγας του Σουέζ, σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας.
Η Αίγυπτος χρειάζεται το νόμισμα για την αποπληρωμή του μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου δημόσιου εξωτερικού χρέους της, το οποίο αυξήθηκε κατά 8,4 δισεκατομμύρια δολάρια το εξάμηνο έως την 1η Ιουλίου σε 189,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Τουλάχιστον 42,26 δισ. δολάρια από την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους είναι απαιτητά το 2024.
Τον Ιανουάριο, το ΔΝΤ εκτίμησε το χρηματοδοτικό κενό της Αιγύπτου σε διάστημα 46 μηνών σε 17 δισ. δολάρια.
Πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων
Η Αίγυπτος πρέπει επίσης να εκκαθαρίσει ένα ανεκτέλεστο όγκο εμπορευμάτων στα λιμάνια, να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις ξένες πετρελαϊκές εταιρείες και να επιτρέψει στις εταιρείες να στείλουν τα κεφάλαια που οφείλουν στα γραφεία τους στο εξωτερικό, καθώς και να καλύψει τη συσσωρευμένη ζήτηση για εισαγωγές.
Παραδοσιακά στηρίζεται στους πλούσιους συμμάχους της στον Κόλπο για στήριξη, αλλά κανένας από αυτούς δεν έχει προβεί σε ανακοινώσεις για σημαντική βοήθεια τους τελευταίους μήνες.
Αντ' αυτού, η κυβέρνηση έχει στραφεί σε πολυμερείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς και σε ένα διευρυνόμενο φάσμα φιλικών κρατών, αντλώντας φέτος κεφάλαια από την Ιαπωνία, την Κίνα, την Ινδία και τα ΗΑΕ.
Υπολογίζει επίσης στην άντληση μετρητών από τις πωλήσεις κρατικών περιουσιακών στοιχείων, όπου η πρόοδος τα τελευταία χρόνια έχει συχνά σταματήσει, αλλά ορισμένοι αναλυτές βλέπουν τώρα μια αλλαγή.
"Η Αίγυπτος έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στις πωλήσεις κρατικών περιουσιακών στοιχείων, έχει προσελκύσει ιστορικά υψηλά επίπεδα καθαρών εισροών FDI και έχει επιτύχει τους δημοσιονομικούς της στόχους το (2022-23) παρά τις υψηλότερες κρατικές δαπάνες λόγω της αύξησης του πληθωρισμού και του κόστους δανεισμού", έγραψε η Morgan Stanley.