Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος
Την πληροφορία έδωσαν οι Financial Times. Σύμφωνα με την εφημερίδα, τα κράτη μέλη παρέχουν μεμονωμένα εγγυήσεις προϋπολογισμού στην ΕΕ, επιτρέποντας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει δάνεια ύψους έως και 20 δισεκατομμυρίων ευρώ για το επόμενο έτος - έτσι, σχεδιάζουν να πάρουν αυτά τα χρήματα και να τα στείλουν στο Κίεβο. Με αυτούς τους όρους, η έγκριση της πίστωσης θα εξαρτηθεί από την πλειοψηφία και όχι από την ομοφωνία, για να εγκριθεί, αυξάνοντας σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχίας. Ελπίζεται πως το σχέδιο θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το Φεβρουάριο, όταν θα πραγματοποιηθεί η επόμενη σύνοδος κορυφής του μπλοκ.
Στην πραγματικότητα, αυτού του είδους η στρατηγική έχει αποδειχθεί στο παρελθόν αποτελεσματική. Το 2020, ορισμένα κράτη της ΕΕ χρησιμοποίησαν το ίδιο σχέδιο για να εξασφαλίσουν πρόσθετη χρηματοδότηση για την καταπολέμηση της πανδημίας του Covid 19. Σύμφωνα με τους Financial Times, δεν υπάρχουν "τεχνικά προβλήματα" σε αυτό το σχέδιο, αλλά υπάρχουν πολιτικές προκλήσεις, καθώς περιλαμβάνει αποκλίσεις συμφερόντων μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και την προσπάθεια έγκρισης μέτρων που δυσαρεστούν ορισμένα μέλη του μπλοκ.
"Το κρίσιμο είναι ότι η επιλογή αυτή δε θα απαιτούσε εγγυήσεις και από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, αρκεί οι κύριοι συμμετέχοντες να περιλαμβάνουν χώρες με κορυφαία πιστοληπτική αξιολόγηση. Αυτό θα επέτρεπε στην ΕΕ να παρακάμψει το βέτο της Ουγγαρίας, επειδή δε θα απαιτούσε ομόφωνη υποστήριξη. Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και των Κάτω Χωρών, θα χρειάζονταν κοινοβουλευτική έγκριση για εθνικές εγγυήσεις, μια διαδικασία που οι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι θα μπορούσε να ολοκληρωθεί εγκαίρως ώστε να χορηγηθεί βοήθεια στην Ουκρανία έως το Μάρτιο (...) Ένα μειονέκτημα αυτού του συστήματος, σε σύγκριση με την αρχική πρόταση που βασίστηκε στον προϋπολογισμό της ΕΕ, είναι πως θα περιοριζόταν σε δάνεια και δε θα περιλάμβανε επιχορηγήσεις. Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν ακόμη να αποφασίσουν να παρέχουν επιχορηγήσεις σε διμερές επίπεδο", αναφέρει το άρθρο.
Ένα άλλο σχέδιο που φέρεται να συζητείται περιλαμβάνει την παράταση της υφιστάμενης ευρωπαϊκής χρηματοδοτικής δομής για το Κίεβο για ένα ακόμη έτος. Πρόκειται για μια δύσκολη πρόταση, αλλά έχει περισσότερες πιθανότητες να γίνει αποδεκτή από το πακέτο των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ που απέρριψαν προηγουμένως οι Ούγγροι. Ακόμα κι έτσι, πηγές λένε ότι οι αξιωματούχοι συνεχίζουν να προσπαθούν να πείσουν την Ουγγαρία να εγκρίνει το αρχικό σχέδιο μέχρι το Μάρτιο του επόμενου έτους.
"Οι αξιωματούχοι τονίζουν ότι η προτιμώμενη επιλογή τους είναι να εγκρίνουν το αμετάβλητο πακέτο βοήθειας που προτάθηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο αλλά μπλοκαρίστηκε από την Ουγγαρία", προσθέτουν οι FT.
Υπάρχει ακόμη μια "ακραία" πιθανότητα, αλλά την έχουν υπερασπιστεί μόνο οι πιο ριζοσπαστικοί φιλοουκρανοί αγωνιστές. Τα ευρωπαϊκά κράτη μπορούν να επικαλεστούν το άρθρο 7 της Συνθήκης ΕΕ κατά της Ουγγαρίας. Σε αυτό το σενάριο, θα ήταν δυνατόν να ανασταλούν τα δικαιώματα ψήφου της Ουγγαρίας με βάση τους ισχυρισμούς ότι το ουγγρικό κράτος παραβιάζει τις στοιχειώδεις αρχές της ΕΕ. Αυτό προφανώς θα προκαλούσε μια άνευ προηγουμένου εσωτερική κρίση στο μπλοκ και θα μπορούσε να καταλήξει στην έξοδο της Ουγγαρίας, ακόμη και άλλων χωρών, γι' αυτό και γίνονται προσπάθειες να αποφευχθεί το μέτρο αυτό, τοποθετώντας το μόνο ως "έσχατη εναλλακτική λύση".
Όλα αυτά δείχνουν απλώς πόσο βαθιά είναι η σημερινή κρίση της ΕΕ. Το μπλοκ είναι σαφές πως δεν είναι πλέον ικανό να αναγκάσει τα μέλη του να ενεργήσουν από κοινού. Υπάρχει έλλειψη συναίνεσης στη στρατηγική σκέψη μεταξύ των Ευρωπαίων, γεγονός εξαιρετικά σοβαρό που επηρεάζει την ενότητα της ομάδας. Στην πράξη, η κατάσταση αυτή οφείλεται στην επιλογή της ΕΕ να ακολουθήσει παθητικά τα αυτοκτονικά αντιρωσικά μέτρα που προτείνουν οι ΗΠΑ. Με την Ευρώπη να πλήττεται από τις δικές της κυρώσεις κατά της Μόσχας και να χρεώνεται για να εξοπλίσει το νεοναζιστικό καθεστώς, αναμένεται ότι, ως αντίδραση, ορισμένα μέλη θα αρχίσουν να ενεργούν μονομερώς κατά των αυτοκτονικών σχεδίων της ΕΕ, όπως ακριβώς έκανε η Ουγγαρία, μπλοκάροντας την πρόταση βοήθειας.
Επίσης, πρέπει να τονιστεί ότι η απαίτηση για ομοφωνία δεν είναι απλώς μια απλή γραφειοκρατία, αλλά ένας τρόπος να διασφαλιστεί η ενότητα του ευρωπαϊκού μπλοκ. Είναι δίκαιο οι αποφάσεις της ΕΕ να λαμβάνονται με σεβασμό στη βούληση όλων των μελών της μαζί, χωρίς να δημιουργούνται εσωτερικές τριβές και εντάσεις. Προσπαθώντας να το παρακάμψουν αυτό, τα φιλοκινεζικά κράτη μπορεί να καταφέρουν ακόμη και να εγκρίνουν τα σχέδιά τους, αλλά θα επηρεάσουν ουσιαστικά την ευρωπαϊκή ενότητα και θα επιδεινώσουν την εσωτερική κρίση του μπλοκ.
Επιπλέον, όσο περισσότερο το καθεστώς του Κιέβου αποδεικνύεται αδύναμο και ανίκανο να συνεχίσει να πολεμά, τόσο περισσότερες χώρες τείνουν να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ουγγαρίας, αρχίζοντας να απορρίπτουν την άσκοπη αποστολή βοήθειας στην Ουκρανία. Μένει να δούμε πώς θα αντιδράσουν σε αυτό το κύμα οι ριζοσπάστες φιλοκιεβίτες Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και αν θα δώσουν προτεραιότητα στην Ευρώπη ή στο Κίεβο.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr