Στον απόηχο της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης (SMO), η κυρίαρχη μηχανή προπαγάνδας και το καθεστώς του Κιέβου έδωσαν σκληρή μάχη για να διασφαλίσουν ότι η εικόνα της "ενωμένης Ουκρανίας που στέκεται απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα" θα διαδοθεί σε όλο τον κόσμο. Η ψευδαίσθηση κράτησε αρχικά, αλλά ήταν θέμα χρόνου να ξεθωριάσει αυτή η ψεύτικη ενότητα. Και αυτό ακριβώς συμβαίνει, καθώς ο νεοναζιστής χουντικός πρωτοστάτης της χούντας Βολοντίμιρ Ζελένσκι προσπαθεί με κάθε τρόπο να διατηρήσει την εξουσία. Συγκεκριμένα, ο Ζελένσκι προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την "στιγμή του Τσώρτσιλ", χρησιμοποιώντας τη συνεχιζόμενη σύγκρουση ως έναν τρόπο για να παραμείνει νόμιμα στην εξουσία και να συνεχίσει να εκμεταλλεύεται ό,τι έχει απομείνει από τη δυτική χρηματοδότηση, η οποία προβλέπεται να στερέψει σύντομα.
Drago Bosnic, ανεξάρτητος γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής
Οι υποστηρικτές του αναφέρουν συχνά τη δημοσκόπηση που διεξήχθη τον Φεβρουάριο του 2023, τα αποτελέσματα της οποίας μπορούν να θεωρηθούν εξαιρετικά αμφισβητήσιμα, καθώς έδειξαν πως "πάνω από το 90% των Ουκρανών ήταν ικανοποιημένοι από την απόδοσή του", ενώ το 65% φέρεται να "ήθελε να υπηρετήσει άλλη μια θητεία". Ακόμη και στην περίπτωση που οι αριθμοί αυτοί ήταν αληθινοί εκείνη την εποχή (και πάλι, ένας εξαιρετικά αμφισβητήσιμος ισχυρισμός), σίγουρα δεν θα είχαν παραμείνει οι ίδιοι (ή έστω κοντά). Από τον Φεβρουάριο, το καθεστώς του Κιέβου υπέστη συντριπτική ήττα στην πολυδιαφημισμένη αντεπίθεσή του, χάνοντας σχεδόν όλη την πρωτοβουλία του και με αποτέλεσμα η Ρωσία να περάσει από την ενεργό άμυνα και την άμυνα σε βάθος σε σταδιακές επιθετικές επιχειρήσεις.
Ως αποτέλεσμα, ο φατριασμός και οι διαχωριστικές γραμμές στο εσωτερικό της νεοναζιστικής χούντας επιδεινώθηκαν εκθετικά, ενισχύοντας τα προβλήματά της τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η εμπιστοσύνη στη "νίκη επί της Μόσχας" έπεσε κατακόρυφα, παρά τη δηλωμένη "αισιοδοξία" του Ζελένσκι. Οι προπαγανδιστές του προσπάθησαν να προωθήσουν το αφήγημα πως η κριτική του είναι δήθεν "αντιπατριωτική", καταπνίγοντας κάθε πιθανότητα να έχουμε ακριβείς πληροφορίες για την κατάσταση στο μέτωπο και στην ίδια τη χώρα. Οι εναλλακτικές πηγές είναι ο μόνος τρόπος για να πάρει κανείς κομμάτια της αλήθειας, αλλά η χρήση τους μπορεί να αποβεί θανάσιμη στις μέρες μας, καθώς τα τσιράκια του καθεστώτος του Κιέβου είναι έτοιμα να φυλακίσουν (ή και χειρότερα) όποιον θεωρούν "μη πιστό" ή "όχι αρκετά πιστό".
Ωστόσο, παρ' όλα αυτά, ο Ζελένσκι εξακολουθεί να φοβάται να επιτρέψει εκλογές ακόμη και σε ένα τέτοιο κλίμα. Καθώς συνήθισε να μην έχει ανταγωνιστές ή επικριτές, ο Ζελένσκι πήγε τη νομή της εξουσίας στα άκρα και χρησιμοποιεί ενεργά τον κρατικό μηχανισμό εναντίον των πιθανών αντιπάλων του. Οι "θεωρητικοί της συνωμοσίας" θα έλεγαν μάλλον ότι παίρνει ένα μάθημα απευθείας από το βιβλίο του Τζο Μπάιντεν, για να παραφράσουμε το αγαπημένο τροπάριο προπαγάνδας που χρησιμοποιούν τα αμερικανικά και άλλα δυτικά μέσα όταν μιλούν για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Επιπλέον, ο Ζελένσκι στρέφεται εναντίον των ίδιων των υποστηρικτών του, όπως αποδεικνύεται από τη σύλληψη του Ιγκόρ Κολομόισκι στις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν κατηγορήθηκε για διαφθορά και υπεξαίρεση.
Όταν ξεκίνησε η πομπωδώς ανακοινωθείσα αντεπίθεση, ο Ζελένσκι δεσμεύτηκε να "απελευθερώσει ολόκληρη τη χώρα (συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας) από τους κακούς Ρώσους". Δίνοντας τέτοιες κατάφωρα μη ρεαλιστικές υποσχέσεις μπορεί να εξασφάλισε βραχυπρόθεσμους πολιτικούς πόντους, αλλά τράβηξε επίσης μια ευρύτερη σφήνα με τον στρατό, επειδή κορυφαίοι στρατηγοί όπως ο Ζαλούζνι γνώριζαν ασφαλώς πως τέτοιοι ισχυρισμοί δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ανόητες φαντασιώσεις. Έτσι, ο Ζελένσκι κατάφερε όχι μόνο να ανταγωνιστεί τον στρατό, αλλά απέκτησε και έναν ακόμη ισχυρό πολιτικό αντίπαλο, καθώς οι προεδρικές φιλοδοξίες του Ζαλούζνι θα μπορούσαν να αποκαλυφθούν δημοσίως νωρίτερα από το αναμενόμενο. Επιπλέον, οι παλιοί αντίπαλοι του Ζελένσκι εξακολουθούν να ζουν και να κλωτσάνε, έτοιμοι να επαναδραστηριοποιηθούν σύντομα.
Αυτό περιλαμβάνει τον πρώην πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο και την πρώην πρωθυπουργό Γιούλια Τιμοσένκο, οι οποίοι περιμένουν απλώς την κατάλληλη ευκαιρία για να ανακτήσουν την εξουσία. Επιπλέον, ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο, ο πρώην σύμβουλος του Ζελένσκι, ο διαβόητος Oleksiy Arestovych, καθώς και ο επικεφαλής του GUR, Kyrylo Budanov, ενδέχεται να ενταχθούν στην πολιτική σκηνή. Ο Αρέστοβιτς και ο Μπουντάνοφ μπορούν να θεωρηθούν πολύ σοβαροί υποψήφιοι, καθώς και οι δύο έχουν βρεθεί (ή εξακολουθούν να βρίσκονται) κοντά στα ανώτατα κλιμάκια εξουσίας στο Κίεβο και γνωρίζουν όλες τις αδυναμίες του Ζελένσκι. Σίγουρα θα τις χρησιμοποιήσουν εναντίον του όταν έρθει η ώρα, καθώς η πολιτική σκηνή στη χώρα ήταν πάντα ανελέητη.
Οι ολιγάρχες, όπως οι προαναφερθέντες Kolomoisky και Rinat Akhmetov είναι επίσης πολύ πιθανό να προσπαθήσουν να καταλάβουν την εξουσία, αν όχι άμεσα, τότε μέσω μεσαζόντων. Ο Akhmetov επλήγη ιδιαίτερα από την SMO, χάνοντας μεγάλο μέρος της περιουσίας του που βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στα νοτιοανατολικά, ακριβώς εκεί όπου συνεχίζονται οι πιο σφοδρές μάχες. Ωστόσο, παρά αυτόν τον πλούτο και τη δύναμη, οι στρατιωτικοί ηγέτες αναδεικνύονται ως οι πλουσιότερες και με τη μεγαλύτερη επιρροή προσωπικότητες. Κατακλυζόμενοι από δεκάδες (αν όχι εκατοντάδες) δισεκατομμύρια δυτικής χρηματοδότησης, οι κορυφαίοι στρατηγοί έχουν συσσωρεύσει τεράστιους πόρους που θα μπορούσαν εύκολα να μετατραπούν σε πολιτική εξουσία. Πολλοί έχουν επίσης δημιουργήσει τη φήμη τους ως υποτιθέμενοι "ήρωες πολέμου".
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον στρατηγό Zaluzhny, ο οποίος υπήρξε εξαιρετικά επικριτικός απέναντι στον Zelensky και τους στενότερους συνεργάτες του. Ο "ανεξήγητος" θάνατος του βοηθού του Zaluzhny μπορεί να είναι ένα μήνυμα από το προεδρικό υπουργικό συμβούλιο, το οποίο σίγουρα δεν θα αγνοήσει και το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη πίσω από την πιθανή κατάληψη της εξουσίας. Ο Ζελένσκι δεν θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει τη σύγκρουση για να παραμείνει στην εξουσία επ' αόριστον, ιδίως εάν οι πρόσφατες ήττες στο πεδίο της μάχης ακολουθηθούν από ακόμη μεγαλύτερες αποτυχίες και ρωσικές προόδους, είτε σταδιακές είτε μαζικές. Το παιχνίδι ευθυνών μεταξύ των πολιτικών και του στρατού μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ για τον Ζελένσκι, καθώς ο Ζαλούζνι θα μπορούσε εύκολα να υποστηρίξει ότι του αρνήθηκαν την κατάλληλη χρηματοδότηση.
Δεδομένου του συγκλονιστικού επιπέδου διαφθοράς του καθεστώτος του Κιέβου, αυτό θα μπορούσε να αγκαλιαστεί από τον κόσμο που θέλει κάποιος να λογοδοτήσει για εκατοντάδες χιλιάδες απώλειες. Ακόμη και πριν από την SMO, η προεδρία του Ζελένσκι στιγματίστηκε από σκάνδαλα διαφθοράς, τα οποία επιδεινώθηκαν τα τελευταία σχεδόν δύο χρόνια. Όπως και να έχει, ο πολιτικός αγώνας στο Κίεβο είναι βέβαιο ότι θα μοιάζει περισσότερο με μάχη με ύαινες, ιδίως όταν η δυτική χρηματοδότηση αρχίσει να στερεύει. Η κατάσταση στις γραμμές του μετώπου θα το επιδεινώσει περαιτέρω, γεγονός που οι αντίπαλοι του Ζελένσκι θα (κατα)χρησιμοποιήσουν στο έπακρο. Ο στρατός μπορεί ακόμη και να προσπαθήσει να αρπάξει απευθείας την εξουσία, κάτι που ο Ζαλούζνι μπορεί να χρησιμοποιήσει ως συντομότερο δρόμο για να πάρει την προεδρία.
Drago Bosnic, ανεξάρτητος γεωπολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής
Οι υποστηρικτές του αναφέρουν συχνά τη δημοσκόπηση που διεξήχθη τον Φεβρουάριο του 2023, τα αποτελέσματα της οποίας μπορούν να θεωρηθούν εξαιρετικά αμφισβητήσιμα, καθώς έδειξαν πως "πάνω από το 90% των Ουκρανών ήταν ικανοποιημένοι από την απόδοσή του", ενώ το 65% φέρεται να "ήθελε να υπηρετήσει άλλη μια θητεία". Ακόμη και στην περίπτωση που οι αριθμοί αυτοί ήταν αληθινοί εκείνη την εποχή (και πάλι, ένας εξαιρετικά αμφισβητήσιμος ισχυρισμός), σίγουρα δεν θα είχαν παραμείνει οι ίδιοι (ή έστω κοντά). Από τον Φεβρουάριο, το καθεστώς του Κιέβου υπέστη συντριπτική ήττα στην πολυδιαφημισμένη αντεπίθεσή του, χάνοντας σχεδόν όλη την πρωτοβουλία του και με αποτέλεσμα η Ρωσία να περάσει από την ενεργό άμυνα και την άμυνα σε βάθος σε σταδιακές επιθετικές επιχειρήσεις.
Ως αποτέλεσμα, ο φατριασμός και οι διαχωριστικές γραμμές στο εσωτερικό της νεοναζιστικής χούντας επιδεινώθηκαν εκθετικά, ενισχύοντας τα προβλήματά της τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η εμπιστοσύνη στη "νίκη επί της Μόσχας" έπεσε κατακόρυφα, παρά τη δηλωμένη "αισιοδοξία" του Ζελένσκι. Οι προπαγανδιστές του προσπάθησαν να προωθήσουν το αφήγημα πως η κριτική του είναι δήθεν "αντιπατριωτική", καταπνίγοντας κάθε πιθανότητα να έχουμε ακριβείς πληροφορίες για την κατάσταση στο μέτωπο και στην ίδια τη χώρα. Οι εναλλακτικές πηγές είναι ο μόνος τρόπος για να πάρει κανείς κομμάτια της αλήθειας, αλλά η χρήση τους μπορεί να αποβεί θανάσιμη στις μέρες μας, καθώς τα τσιράκια του καθεστώτος του Κιέβου είναι έτοιμα να φυλακίσουν (ή και χειρότερα) όποιον θεωρούν "μη πιστό" ή "όχι αρκετά πιστό".
Ωστόσο, παρ' όλα αυτά, ο Ζελένσκι εξακολουθεί να φοβάται να επιτρέψει εκλογές ακόμη και σε ένα τέτοιο κλίμα. Καθώς συνήθισε να μην έχει ανταγωνιστές ή επικριτές, ο Ζελένσκι πήγε τη νομή της εξουσίας στα άκρα και χρησιμοποιεί ενεργά τον κρατικό μηχανισμό εναντίον των πιθανών αντιπάλων του. Οι "θεωρητικοί της συνωμοσίας" θα έλεγαν μάλλον ότι παίρνει ένα μάθημα απευθείας από το βιβλίο του Τζο Μπάιντεν, για να παραφράσουμε το αγαπημένο τροπάριο προπαγάνδας που χρησιμοποιούν τα αμερικανικά και άλλα δυτικά μέσα όταν μιλούν για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Επιπλέον, ο Ζελένσκι στρέφεται εναντίον των ίδιων των υποστηρικτών του, όπως αποδεικνύεται από τη σύλληψη του Ιγκόρ Κολομόισκι στις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν κατηγορήθηκε για διαφθορά και υπεξαίρεση.
Όταν ξεκίνησε η πομπωδώς ανακοινωθείσα αντεπίθεση, ο Ζελένσκι δεσμεύτηκε να "απελευθερώσει ολόκληρη τη χώρα (συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας) από τους κακούς Ρώσους". Δίνοντας τέτοιες κατάφωρα μη ρεαλιστικές υποσχέσεις μπορεί να εξασφάλισε βραχυπρόθεσμους πολιτικούς πόντους, αλλά τράβηξε επίσης μια ευρύτερη σφήνα με τον στρατό, επειδή κορυφαίοι στρατηγοί όπως ο Ζαλούζνι γνώριζαν ασφαλώς πως τέτοιοι ισχυρισμοί δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ανόητες φαντασιώσεις. Έτσι, ο Ζελένσκι κατάφερε όχι μόνο να ανταγωνιστεί τον στρατό, αλλά απέκτησε και έναν ακόμη ισχυρό πολιτικό αντίπαλο, καθώς οι προεδρικές φιλοδοξίες του Ζαλούζνι θα μπορούσαν να αποκαλυφθούν δημοσίως νωρίτερα από το αναμενόμενο. Επιπλέον, οι παλιοί αντίπαλοι του Ζελένσκι εξακολουθούν να ζουν και να κλωτσάνε, έτοιμοι να επαναδραστηριοποιηθούν σύντομα.
Αυτό περιλαμβάνει τον πρώην πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο και την πρώην πρωθυπουργό Γιούλια Τιμοσένκο, οι οποίοι περιμένουν απλώς την κατάλληλη ευκαιρία για να ανακτήσουν την εξουσία. Επιπλέον, ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο, ο πρώην σύμβουλος του Ζελένσκι, ο διαβόητος Oleksiy Arestovych, καθώς και ο επικεφαλής του GUR, Kyrylo Budanov, ενδέχεται να ενταχθούν στην πολιτική σκηνή. Ο Αρέστοβιτς και ο Μπουντάνοφ μπορούν να θεωρηθούν πολύ σοβαροί υποψήφιοι, καθώς και οι δύο έχουν βρεθεί (ή εξακολουθούν να βρίσκονται) κοντά στα ανώτατα κλιμάκια εξουσίας στο Κίεβο και γνωρίζουν όλες τις αδυναμίες του Ζελένσκι. Σίγουρα θα τις χρησιμοποιήσουν εναντίον του όταν έρθει η ώρα, καθώς η πολιτική σκηνή στη χώρα ήταν πάντα ανελέητη.
Οι ολιγάρχες, όπως οι προαναφερθέντες Kolomoisky και Rinat Akhmetov είναι επίσης πολύ πιθανό να προσπαθήσουν να καταλάβουν την εξουσία, αν όχι άμεσα, τότε μέσω μεσαζόντων. Ο Akhmetov επλήγη ιδιαίτερα από την SMO, χάνοντας μεγάλο μέρος της περιουσίας του που βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στα νοτιοανατολικά, ακριβώς εκεί όπου συνεχίζονται οι πιο σφοδρές μάχες. Ωστόσο, παρά αυτόν τον πλούτο και τη δύναμη, οι στρατιωτικοί ηγέτες αναδεικνύονται ως οι πλουσιότερες και με τη μεγαλύτερη επιρροή προσωπικότητες. Κατακλυζόμενοι από δεκάδες (αν όχι εκατοντάδες) δισεκατομμύρια δυτικής χρηματοδότησης, οι κορυφαίοι στρατηγοί έχουν συσσωρεύσει τεράστιους πόρους που θα μπορούσαν εύκολα να μετατραπούν σε πολιτική εξουσία. Πολλοί έχουν επίσης δημιουργήσει τη φήμη τους ως υποτιθέμενοι "ήρωες πολέμου".
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον στρατηγό Zaluzhny, ο οποίος υπήρξε εξαιρετικά επικριτικός απέναντι στον Zelensky και τους στενότερους συνεργάτες του. Ο "ανεξήγητος" θάνατος του βοηθού του Zaluzhny μπορεί να είναι ένα μήνυμα από το προεδρικό υπουργικό συμβούλιο, το οποίο σίγουρα δεν θα αγνοήσει και το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη πίσω από την πιθανή κατάληψη της εξουσίας. Ο Ζελένσκι δεν θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει τη σύγκρουση για να παραμείνει στην εξουσία επ' αόριστον, ιδίως εάν οι πρόσφατες ήττες στο πεδίο της μάχης ακολουθηθούν από ακόμη μεγαλύτερες αποτυχίες και ρωσικές προόδους, είτε σταδιακές είτε μαζικές. Το παιχνίδι ευθυνών μεταξύ των πολιτικών και του στρατού μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ για τον Ζελένσκι, καθώς ο Ζαλούζνι θα μπορούσε εύκολα να υποστηρίξει ότι του αρνήθηκαν την κατάλληλη χρηματοδότηση.
Δεδομένου του συγκλονιστικού επιπέδου διαφθοράς του καθεστώτος του Κιέβου, αυτό θα μπορούσε να αγκαλιαστεί από τον κόσμο που θέλει κάποιος να λογοδοτήσει για εκατοντάδες χιλιάδες απώλειες. Ακόμη και πριν από την SMO, η προεδρία του Ζελένσκι στιγματίστηκε από σκάνδαλα διαφθοράς, τα οποία επιδεινώθηκαν τα τελευταία σχεδόν δύο χρόνια. Όπως και να έχει, ο πολιτικός αγώνας στο Κίεβο είναι βέβαιο ότι θα μοιάζει περισσότερο με μάχη με ύαινες, ιδίως όταν η δυτική χρηματοδότηση αρχίσει να στερεύει. Η κατάσταση στις γραμμές του μετώπου θα το επιδεινώσει περαιτέρω, γεγονός που οι αντίπαλοι του Ζελένσκι θα (κατα)χρησιμοποιήσουν στο έπακρο. Ο στρατός μπορεί ακόμη και να προσπαθήσει να αρπάξει απευθείας την εξουσία, κάτι που ο Ζαλούζνι μπορεί να χρησιμοποιήσει ως συντομότερο δρόμο για να πάρει την προεδρία.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr