M. K. BHADRAKUMAR - indianpunchline.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Η αντίληψη αυτή μυρίζει νεοαποικιακή νοοτροπία. Το ραντεβού της Σαουδικής Αραβίας με τη φθορά της φήμης ήταν διαφορετικού είδους. Το βασίλειο είχε θεαματική επιτυχία στο να ξεπεράσει τη ζημιά στη φήμη που σχετίζεται με τη δολοφονία του πρώην πράκτορα της CIA Τζαμάλ Κασόγκι. Αποτελεί μια αξιόλογη μελέτη περίπτωσης για την Ινδία, η οποία επίσης στοιχειώνεται από το φάσμα της ζημίας της φήμης για την υποτιθέμενη διάπραξη διασυνοριακών εγκλημάτων.
Από την ινδική οπτική γωνία, υπάρχουν επτά "διδάγματα" από την εμπειρία της Σαουδικής Αραβίας. Πρώτον, η Σαουδική Αραβία στάθηκε στο ύψος της- δεύτερον, δεν ζήτησε βοήθεια από τρίτους για να προσεγγίσει τους μεσίτες εξουσίας στην Ουάσινγκτον, τρίτον, άρπαξε την πρωτοβουλία να θέσει σε κίνηση έναν δικό της ερευνητικό μηχανισμό, ο οποίος κατέληξε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα σε γνωστικό σκεπτικό- τέταρτον, ακολούθησε η καταδίκη των Σαουδαράβων δραστών της δολοφονίας του Κασόγκι σε φυλάκιση- πέντε, δεν επέτρεψε στη "ζημία της φήμης" να εμποδίσει την κανονική ζωή, έξι, γύρισε μια νέα σελίδα, ώστε να καταστεί δυνατή η "νέα κανονικότητα", η οποία είναι ανθεκτική και προσανατολισμένη σε μακροπρόθεσμη βάση που ενισχύει την στρατηγική αυτονομία του Βασιλείου- και, επτά, σε τελική ανάλυση, η "αποσύνδεση" από τις ΗΠΑ βοήθησε τους Σαουδάραβες να αποτινάξουν τη ζημιά στη φήμη τους.
Περιττό να πω ότι το τελευταίο σημείο είναι η ουσία του θέματος. Η διεκδίκηση της στρατηγικής αυτονομίας της Σαουδικής Αραβίας πήρε μυριάδες μορφές που αιφνιδίασαν την κυβέρνηση Μπάιντεν. Δεν ήταν ο τρόπος με τον οποίο η Σαουδική Αραβία αναμενόταν να συμπεριφερθεί υπό πίεση με τη βαρύγδουπη διαδικασία λήψης αποφάσεων, την κρατική τέχνη που κινείται με παγετώδεις ρυθμούς, την τάξη των κομπραδόρων μεταξύ των ελίτ που είναι πολύ πρόθυμη να συνθηκολογήσει και τη μονοπολική δυσπραγία της κυβερνώσας ελίτ κ.ο.κ.
Αλλά η "νέα κανονικότητα" υπαγόρευσε επίσης πως η Σαουδική Αραβία δεν έμπλεξε σε έναν οξύ καβγά με την κυβέρνηση Μπάιντεν, αλλά αντίθετα υπέβαλλε την τελευταία σε καλοπροαίρετη αμέλεια ενός είδους που έβλαψε περισσότερο τα συμφέροντα και την περιφερειακή επιρροή των ΗΠΑ και έπληξε τις ματαιοδοξίες της ότι είναι το μοναδικό παιχνίδι στην πόλη στη Μέση Ανατολή.
Στην πραγματικότητα, οι Σαουδάραβες δεν είχαν άλλη επιλογή, δεδομένης της βαθιά ανησυχητικής γεωπολιτικής πραγματικότητας ότι ο Κασόγκι προετοιμάζονταν από το βαθύ κράτος των ΗΠΑ για ένα υψηλότερο πολιτικό πεπρωμένο από αυτό ενός απλού αντιφρονούντα - και αυτό ήταν κάτι που το Ριάντ δεν μπορούσε να ανεχθεί, καθώς η σταθερότητα του καθεστώτος απειλούνταν από την Αμερική, η οποία κατά ειρωνεία της τύχης ήταν ο πάροχος ασφάλειας του Βασιλείου και στρατηγικός σύμμαχος επί πολλές δεκαετίες.
Χρειάζονται χρόνια ή ακόμη και μια δεκαετία για να διαμορφωθεί ένας χαφιές, ώστε να μπορεί να αποδώσει ως στρατηγικό πλεονέκτημα όπως ο Κασόγκι για τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες, και η οργή για την πρόωρη δολοφονία του εκτοξεύτηκε στις επιθέσεις των μέσων ενημέρωσης κατά του καθεστώτος της Σαουδικής Αραβίας - με στόχο τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Ωστόσο, καθώς περνούσαν οι μήνες, γινόταν όλο και πιο δύσκολο να δαιμονοποιηθεί ο πρίγκιπας διάδοχος υπό τα άγρυπνα μάτια του οποίου το Βασίλειο ξεκίνησε μια ιστορική πορεία μεταρρυθμίσεων. Τρία σημαντικά επιτεύγματα κατά την τελευταία πενταετία μπορούν να θεωρηθούν ως αλλαγές στο παιχνίδι. Πρώτον, το Όραμα 2030, το μετασχηματιστικό και φιλόδοξο σχέδιο για την απελευθέρωση του δυναμικού του λαού και τη δημιουργία ενός διαφοροποιημένου, καινοτόμου και πρωτοπόρου έθνους. Το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων έχει ήδη αρχίσει να παρουσιάζει εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Δεύτερον, ο ΟΠΕΚ+, που ήταν το πνευματικό παιδί του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Σαουδάραβα πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, απελευθέρωσε την παγκόσμια αγορά πετρελαίου από τα νύχια των ΗΠΑ κατά την τελευταία πενταετία και με τη σειρά του έβαλε τις δύο ενεργειακές υπερδυνάμεις στη θέση του οδηγού. Η μετάβαση αυτή έχει τεράστια σημασία από γεωπολιτική άποψη. Είναι αρκετά απίστευτο πως η νέα μήτρα που ρυθμίζει την παγκόσμια αγορά λαμβάνει χώρα ανεξάρτητα από την αμερικανική επιρροή. Ο ΟΠΕΚ+ λειτουργεί αποτελεσματικά, ξεπερνώντας όλες τις εξωτερικές προσπάθειες υπονόμευσής του.
Τρίτον, η ένταξη της Σαουδικής Αραβίας ως πλήρες μέλος των BRICS - και πάλι με τη ρωσική υποστήριξη - αναμένεται να μεταφέρει τις νέες ώσεις της ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής του Βασιλείου, η οποία με τη σειρά της αναμένεται να κινητοποιήσει τη δημιουργία μιας νέας διεθνούς εμπορικής και χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής.
Αν και μια δευτερεύουσα υπόθεση σε αυτό το πλαίσιο γίνεται η εξομάλυνση με το Ιράν, η οποία με μια κίνηση δημιούργησε μια αλλαγή παραδείγματος στη γεωπολιτική της περιοχής της Μέσης Ανατολής με τα περιφερειακά κράτη να καταργούν σταθερά την αμερικανική μαία στην επίλυση των ενδοπεριφερειακών τους ζητημάτων. Φυσικό επακόλουθο αυτού ήταν η απότομη μείωση της περιφερειακής επιρροής των ΗΠΑ, η οποία έγινε εμφανής κατά τη διάρκεια της τρέχουσας σύγκρουσης Ισραήλ-Παλαιστίνης.
Συνολικά, η σαουδαραβική πυξίδα θέτει τα θεμέλια για μια αναδυόμενη περιφερειακή δύναμη που προορίζεται να συμβάλει στο διεθνές σύστημα και την παγκόσμια τάξη. Οι ΗΠΑ έχουν καταλάβει ότι έχασαν το νόημα και κινούνται με προθυμία για να επανορθώσουν τις σχέσεις τους με τη Σαουδική Αραβία. Η επίσκεψη του Μπάιντεν στη Σαουδική Αραβία τον Ιούνιο του περασμένου έτους έφτασε βασανιστικά κοντά σε μια πράξη εξιλέωσης. Αυτό ήταν αναμενόμενο.
Μερικά παραδείγματα μόνο από τον περασμένο μήνα μαρτυρούν τον δυναμισμό της σαουδαραβικής διπλωματίας και την πλήρη κατάρρευση της στρατηγικής των ΗΠΑ για την "απομόνωση" του Βασιλείου - επίσκεψη του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, προέδρου της Βραζιλίας (κράτος μέλος των BRICS, το οποίο πρόκειται να ενταχθεί στον ΟΠΕΚ+ τον Ιανουάριο)- νίκη με συντριπτική πλειοψηφία στις μυστικές ψηφοφορίες για τη διοργάνωση της Παγκόσμιας Έκθεσης 2030 (η Σαουδική Αραβία κέρδισε 119 από τις 165 ψήφους, νικώντας εύκολα τη Νότια Κορέα και την Ιταλία χάρη στην τεράστια υποστήριξη του Παγκόσμιου Νότου), τη συμφωνία ανταλλαγής τοπικών νομισμάτων ύψους 7 δισ. δολαρίων με την Κεντρική Τράπεζα της Κίνας (τελευταίο σημάδι σύσφιξης των σχέσεων με την Κίνα και ένα βήμα προς την απεξάρτηση από το πετροδολάριο)- να δώσει το παράδειγμα της απόφασης του ΟΠΕΚ+ για εθελοντική μείωση της παραγωγής πετρελαίου "για να διασφαλιστεί μια σταθερή και ισορροπημένη αγορά πετρελαίου" (αποκαλύπτοντας στην εικονική συνεδρίαση της ομάδας στις 30 Νοεμβρίου ότι θα συνεχίσει τη μείωση κατά 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως, δηλ, περίπου το 45% της συνολικής προβλεπόμενης μείωσης της παραγωγής κατά 2,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως) και, φυσικά, να τοποθετηθεί στο επίκεντρο της δημόσιας διπλωματίας υψηλού κινδύνου για τον πόλεμο στη Γάζα, με την Κίνα να αποτελεί και πάλι τον προτιμώμενο εταίρο της (ενώ μια σαουδαραβική-ισραηλινή εξομάλυνση, η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει μια σημαντική νίκη στην εξωτερική πολιτική για την κυβέρνηση Μπάιντεν, έχει γίνει πολιτικά ραδιενεργή για το Ριάντ).
Το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας -ιδιαίτερα για χώρες όπως η Ινδία- είναι ότι η αποφασιστικότητα που μετριάζεται με διακριτικότητα και υπομονή αποδίδει. Το μυστικό της Σαουδικής Αραβίας έγκειται στην αποφυγή της δυσάρεστης αντιπαράθεσης, αλλά αντίθετα στην αθόρυβη, συστηματική αποτίναξη της κρίσιμης εξάρτησης από τις ΗΠΑ με τη διαφοροποίηση των εξωτερικών σχέσεων του Βασιλείου. Η μητέρα όλων των ειρωνειών σε όλα αυτά είναι ότι οι ΗΠΑ όχι μόνο δολοφόνησαν έναν υψηλόβαθμο Ιρανό στρατηγό σε μια τρίτη χώρα και ο τότε πρόεδρος του Λευκού Οίκου καυχιόταν γι' αυτό. Ομοίως, οι ΗΠΑ εκδικήθηκαν τον Οσάμα Μπιν Λάντεν και πέταξαν το πτώμα του στην ανοιχτή θάλασσα.
Απήγαγαν δεκάδες Ρώσους υπηκόους που ταξίδευαν στο εξωτερικό και τους έκλεισαν σε φυλακές σε μια προσπάθεια να τους πείσουν να εργαστούν για τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Τώρα, τον Ιούνιο, με παρόμοιο στόχο, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες απήγαγαν έναν Ινδό που διέσχιζε την Πράγα. Προφανώς, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες τον παρακολουθούσαν σε ινδικό έδαφος.
Είναι τρομακτική η σκέψη πως τα Five Eyes μπορεί να έχουν διεισδύσει στον πυρήνα του ινδικού κατεστημένου ασφαλείας. Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών Μπλίνκεν ορκίζεται να μην αφήσει την Ινδία, τον απαραίτητο εταίρο των ΗΠΑ για την ανατροπή της Κίνας. Φαίνεται σχεδόν σαν να ξέρει κάτι για την ινδική κρατική τέχνη που εμείς δεν ξέρουμε. Η ινδική διπλωματία έχει πραγματικά δεθεί σε κόμπους.