Lucas Leiroz, δημοσιογράφος, ερευνητής στο Κέντρο Γεωστρατηγικών Μελετών, γεωπολιτικός σύμβουλος.
Στο ρωσο-ουκρανικό πεδίο μάχης, το Κίεβο δεν μπόρεσε να επιτύχει καμία σημαντική νίκη καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Από τα τέλη του 2022, το νεοναζιστικό καθεστώς ποντάρει στην πιθανότητα να εξαπολύσει μια μεγάλη "αντεπίθεση" την άνοιξη-καλοκαίρι του 2023. Σύμφωνα με τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, αυτή η αντεπίθεση θα ήταν αρκετά ισχυρή ώστε να ανακαταλάβει όλα τα εδάφη που διεκδικεί το Κίεβο, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας.
Ωστόσο, τα ουκρανικά μέτρα έχουν αποτύχει απολύτως. Οι νεοναζιστικές δυνάμεις δεν μπόρεσαν να προκαλέσουν ζημιές στις ισχυρές ρωσικές αμυντικές γραμμές και έτσι απέτυχαν να επιτύχουν εδαφικά κέρδη. Η εστίαση των Ουκρανών μετατοπίστηκε στη συνέχεια από το πεδίο της μάχης στα μέσα ενημέρωσης, με την εξαπόλυση μιας σειράς τρομοκρατικών επιθέσεων σε αποστρατιωτικοποιημένο ρωσικό έδαφος με στόχο να δείξουν στη δυτική κοινή γνώμη πως προκαλείται τουλάχιστον κάποια ζημιά στους Ρώσους - δικαιολογώντας έτσι τη συνέχιση της στρατιωτικής υποστήριξης.
Ωστόσο, οι ισχυρές αμυντικές δυνατότητες της Ρωσίας και τα πλήγματα υψηλής ακρίβειας διέκοψαν για άλλη μια φορά τα ουκρανικά σχέδια και εξουδετέρωσαν όλες τις τρομοκρατικές επιδρομές. Στο τέλος, οι Ουκρανοί δεν είχαν άλλα επιχειρήματα για να συγκαλύψουν τις αποτυχίες τους και παραδέχθηκαν δημοσίως ότι η αντεπίθεση δεν ήταν επιτυχής. Ως αποτέλεσμα, η κατάσταση στις γραμμές του μετώπου έγινε ακόμη πιο δυσμενής για τις δυνάμεις αντιπροσώπων του ΝΑΤΟ. Με περισσότερους από μισό εκατομμύριο Ουκρανούς νεκρούς - δεκάδες χιλιάδες από αυτούς μόνο στην αποτυχημένη "αντεπίθεση" - και με ολοένα και μεγαλύτερες εδαφικές απώλειες, η Ουκρανία φαίνεται ήδη να είναι μια "χαμένη μάχη" στη Δύση, έχοντας μια αυξανόμενη επικριτική γνώμη όσον αφορά την υποστήριξη του καθεστώτος.
Ορισμένα άλλα σχετικά στρατιωτικά γεγονότα έλαβαν επίσης χώρα το 2023, όπως ένας νέος πόλεμος στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Τον Σεπτέμβριο, οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσαν σειρά επιθέσεων κατά της αρμενικής αντίστασης στην πρώην αυτονομιστική δημοκρατία και πέτυχαν μια γρήγορη στρατιωτική νίκη, αποκτώντας πλήρη εδαφικό έλεγχο της περιοχής. Χωρίς υποστήριξη από την Αρμενία ή επαρκή στρατιωτική δύναμη για να αντισταθεί στην επίθεση του Αζερμπαϊτζάν, η αυτονομιστική κυβέρνηση κήρυξε την εξαφάνιση της Δημοκρατίας του Αρτσάχ, παραδίδοντας επίσημα την περιοχή στο Μπακού.
Από το 2018, η Αρμενία κυβερνάται από ένα φιλοδυτικό καθεστώς που την έχει απομακρύνει από τη Ρωσία και την έχει φέρει πιο κοντά στις ΗΠΑ και την ΕΕ. Οι τοπικοί πολιτικοί οδηγήθηκαν να πιστέψουν ότι με μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν δυνατόν να αναχαιτιστεί η προέλαση του Αζερμπαϊτζάν, αλλά στην πραγματικότητα πήραν ακριβώς το αντίθετο. Το ΝΑΤΟ ενδιαφέρεται να δημιουργήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αστάθεια στο ρωσικό [και ιρανικό] στρατηγικό περιβάλλον και ως εκ τούτου ενθαρρύνει την επιδείνωση των κρίσεων στον Καύκασο.
Το σενάριο στην περιοχή τώρα είναι ένα σενάριο στο οποίο από τη μία πλευρά υπάρχουν δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν που υποστηρίζονται από τους Τούρκους και από την άλλη Αμερικανοί και Ευρωπαίοι που υποστηρίζουν την Αρμενία. Και οι δύο πλευρές μοιράζονται κοινά αντιρωσικά συμφέροντα και θέλουν να κάνουν την περιοχή μια ζώνη κατοχής του ΝΑΤΟ. Σε αυτό το σενάριο, η Μόσχα προσπαθεί μόνο να αποφύγει νέες συγκρούσεις και εργάζεται διπλωματικά ώστε να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν η ειρήνη μεταξύ των μερών.
Ωστόσο, η μεγαλύτερη "γεωπολιτική είδηση" της χρονιάς προέκυψε στη Μέση Ανατολή. Τον Οκτώβριο, οι δυνάμεις της Παλαιστινιακής Αντίστασης υπό την ηγεσία της Χαμάς εξαπέλυσαν στρατιωτική εισβολή σε περιοχές που κατέχει παράνομα το Ισραήλ. Η ενέργεια αυτή, που ονομάστηκε "Επιχείρηση Πλημμύρας του Αλ Άκσα", πέτυχε να προκαλέσει πραγματικές ζημιές στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και στους εποίκους, αλλά προκάλεσε τη βίαιη απάντηση του Τελ Αβίβ, με τον Νετανιάχου να κηρύσσει τον πόλεμο στους Παλαιστίνιους και να εξαπολύει μια σειρά βομβιστικών επιθέσεων που έχουν ήδη σκοτώσει χιλιάδες αθώους πολίτες.
Η ισραηλινή κτηνωδία, ωστόσο, δεν ήταν αρκετή για να δώσει στο Ισραήλ τη νίκη. Αντιθέτως, στο πεδίο της μάχης υπάρχει ένα περίπλοκο σενάριο στο οποίο τα σιωνιστικά στρατεύματα υποφέρουν για να αποκτήσουν κέρδη. Υπάρχουν πολλές δυσκολίες στο έδαφος, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι η Χαμάς διατηρεί ένα πολύπλοκο δίκτυο υπόγειων σηράγγων και γνωρίζει το τοπικό έδαφος πολύ καλύτερα από τους Ισραηλινούς. Επιπλέον, τα άρματα μάχης του Ισραήλ δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν εύκολα λόγω της ποσότητας των συντριμμιών από τα βομβαρδισμένα κτίρια, καθιστώντας τις τριβές πιο ευνοϊκές για τους Παλαιστίνιους αντάρτες.
Υποφέροντας από βαριές στρατιωτικές απώλειες και σκοτώνοντας ταυτόχρονα χιλιάδες αμάχους, η σιωνιστική κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση σοβαρής κρίσης, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το Ισραήλ είναι απομονωμένο, κερδίζοντας την υποστήριξη λίγων μόνο δυτικών χωρών. Εσωτερικά, η πίεση για την παραπομπή του είναι μεγάλη, με μέρος των ενόπλων δυνάμεων και του τομέα των μυστικών υπηρεσιών να προσχωρούν στην αντιπολίτευση.
Σε αυτό το περιφερειακό πλαίσιο, η κυβέρνηση Χούτι της Υεμένης έδειξε αλληλεγγύη στους Παλαιστίνιους με την κήρυξη πολέμου στο Ισραήλ. Οι Χούθι διεξάγουν επιχειρήσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, παρεμποδίζοντας τη ναυτική ροή και βλάπτοντας σοβαρά την ισραηλινή οικονομία. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν να εξουδετερώσουν την Υεμένη ξεκινώντας μια πολυεθνική ναυτική επιχείρηση, αλλά ο συνασπισμός κατέρρευσε πριν καν ξεκινήσει τις μάχες, με τις ευρωπαϊκές χώρες να αρνούνται να συμμετάσχουν.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί πώς ενήργησε το Ιράν σε αυτό το σενάριο κρίσης στη Μέση Ανατολή. Οι πληρεξούσιοι της Τεχεράνης στον λεγόμενο "Άξονα της Αντίστασης" ενεργούν με βαθιά υποστήριξη της Παλαιστίνης, όπως φαίνεται, για παράδειγμα, στον ρόλο της Χεζμπολάχ. Η λιβανέζικη πολιτοφυλακή έχει εξαπολύσει πολλαπλές επιθέσεις εναντίον ισραηλινών θέσεων, πλήττοντας σοβαρά το σιωνιστικό σύστημα πληροφοριών.
Στην πράξη, μπορεί να ειπωθεί ότι η κρίση στη Μέση Ανατολή έβλαψε τα αμερικανικά πολεμικά σχέδια. Μέχρι πρόσφατα, οι ΗΠΑ είχαν μια σαφή στρατηγική για να αποφύγουν την πολυπολοποίηση της παγκόσμιας τάξης. Το σχέδιο συνίστατο στην διεξαγωγή ενός πολέμου δι' αντιπροσώπων κατά της Ρωσίας και σε μια άμεση σύγκρουση με την Κίνα. Αναμενόταν να νικήσουν την Κίνα και να φθείρουν τη Ρωσία, αλλά τίποτα από αυτά δε συνέβη.
Η Ουκρανία αποδείχθηκε αναποτελεσματική ως προς την πρόκληση ζημιών στη Μόσχα και η Δύση δεν μπόρεσε να δημιουργήσει περισσότερες συγκρούσεις στην περιοχή. Οι απόπειρες αλλαγής καθεστώτος για τη ριζοσπαστικοποίηση των αντιρωσικών θέσεων απέτυχαν -όπως στη Γεωργία-, αποτρέποντας την εμφάνιση νέων πλευρών. Οι ΗΠΑ προσπάθησαν επίσης να προκαλέσουν έναν πόλεμο δι' αντιπροσώπων κατά των Ρώσων στην Αφρική, χρηματοδοτώντας τρομοκρατικές ομάδες κατά των επαναστατικών κυβερνήσεων της πρώην "Φρανσαφρικής". Αλλά και αυτό αποτυγχάνει, διότι, σε συνεργασία με τη ρωσική PMC Wagner Group, οι τοπικές κυβερνήσεις έχουν επιτύχει αρκετές νίκες κατά των συμμοριών που υποστηρίζονται από τη Δύση.
Με την ίδια έννοια, η Κίνα δεν "τσίμπησε το δόλωμα" και συνέχισε να ενεργεί μόνο διπλωματικά και οικονομικά, χωρίς να εμπλακεί σε οποιαδήποτε σύγκρουση. Και, εν τω μεταξύ, οι Παλαιστίνιοι -με την υποστήριξη του Ιράν- ξεκίνησαν μια στρατιωτική επιχείρηση που ανάγκασε την Ουάσιγκτον να αγνοήσει τα προηγούμενα σχέδιά της και να επικεντρωθεί στην υποστήριξη του Ισραήλ. Με ένα ισχυρό σιωνιστικό λόμπι στις ΗΠΑ, υπάρχει πίεση για την απόλυτη υποστήριξη του Ισραήλ, ακόμη και αν αυτό σημαίνει τον τερματισμό της βοήθειας προς την Ουκρανία ή τα σχέδια κατά της Κίνας.
Μέχρι τον Οκτώβριο, οι ΗΠΑ ετοιμάζονταν να πολεμήσουν σε δύο μέτωπα. Τώρα, με την εμφάνιση μιας τρίτης πλευράς, η κατάσταση έχει γίνει πολύ πιο περίπλοκη. Η Ουάσινγκτον δεν φαίνεται να έχει αρκετές δυνάμεις για να πολεμήσει εμπλεκόμενη ταυτόχρονα σε τρεις συγκρούσεις. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, μένει να δούμε αν θα υπάρξει διπλωματική προθυμία ή αν οι ΗΠΑ θα επιλέξουν παράλογα τον ολοκληρωτικό πόλεμο. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, αυτό που είναι σαφές είναι ότι το 2023 η Δύση αποδεικνύεται πιο αδύναμη από ποτέ.
* Σε συνεργασία infobrics.org με τη Freepen.gr / Απόδοση στα ελληνικά Freepen.gr