 |
| pixabay / poupoune05 |
Amir Taheri - gatestoneinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Βλέποντας από μια γωνία, το εκκρεμές μοιάζει να ταλαντεύεται προς την αβεβαιότητα. Το 2024, πολλές χώρες με σημαντικούς ρόλους στις διεθνείς υποθέσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με δύσκολες εκλογές.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνονται έτοιμες για την πιο δύσκολη εκλογική περίοδο στην ιστορία τους. Θα μπορέσει ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, με τη σωματική και ψυχική του ικανότητα να αμφισβητείται από ορισμένους, να διανύσει το τελευταίο μίλι μέχρι την υποψηφιότητα του κόμματός του; Ή μήπως το Δημοκρατικό Κόμμα του θα αναγκαστεί να συσπειρωθεί γύρω από την Καμάλα Χάρις την τελευταία στιγμή και από απελπισία;
Οι Ρεπουμπλικάνοι αντιμετωπίζουν μια ακόμη λιγότερο προβλέψιμη προοπτική.
Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει να ρίχνει μεγάλη σκιά στην όλη διαδικασία, τελικά η σκιά είναι απλώς μια σκιά. Ο εναλλακτικός σωτήρας, ο Ron DeSantis, φαίνεται να ξεθωριάζει, ενώ η Nikki Haley, ένα μελαχρινό άλογο μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, αρχίζει να εμφανίζεται ως σοβαρή διεκδικήτρια.
Ακόμη και τότε, και ανεξάρτητα από το ποιος θα κέρδιζε τα κλειδιά για τον Λευκό Οίκο τον επόμενο Νοέμβριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα βρίσκονται σε πιλοτική λειτουργία για μεγάλο μέρος του 2024 και επομένως, ανίκανες να λάβουν τις σκληρές αποφάσεις που μόνο μια καλά τακτοποιημένη κυβέρνηση θα μπορούσε να λάβει.
Το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει επίσης τις πιο δύσκολες γενικές εκλογές που έχει βιώσει τουλάχιστον από την κρίση του Σουέζ του 1956. Το Συντηρητικό Κόμμα φαίνεται να βρίσκεται σε κατάσταση απογοήτευσης, ενώ το Εργατικό Κόμμα φαίνεται να μην μπορεί να αδράξει την ευκαιρία για να κάνει μια μεγάλη επιστροφή. Η προοπτική ενός κρεμασμένου κοινοβουλίου, με τους Εργατικούς να αναγκάζονται να εξαρτώνται από το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP) για τον σχηματισμό κυβέρνησης, σηματοδοτεί μια περίοδο αβεβαιότητας όσον αφορά τις στρατηγικές αποφάσεις.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ολλανδία είναι ήδη χωρίς σταθερή κυβέρνηση και είναι πιθανό να παραμείνει έτσι για μήνες, ενώ η οικοδόμηση συνασπισμού συνεχίζεται. Στη Γερμανία, το μεγάλο θηρίο της ΕΕ από οικονομική άποψη, ο ασταθής συνασπισμός υπό τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς θα μπορούσε να διαλυθεί ανά πάσα στιγμή, ενώ η δεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία περιμένει να αναδειχθεί ως διαιτητής μιας διχασμένης πολιτικής σκηνής.
Ακόμη και η Γαλλία φαίνεται τώρα να οδεύει προς μια περίοδο αστάθειας καθώς ο ασταθής συνασπισμός του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν αρχίζει να καταρρέει, ενώ η κυβέρνησή του αδυνατεί να εξασφαλίσει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Η προοπτική διάλυσης του κοινοβουλίου και πρόωρων εκλογών κρέμεται πάνω από την σκηνή σαν το δαμόκλειο ξίφος του μύθου.
Στη Ρωσία, ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν φαίνεται πως θα πλεύσει εύκολα στη νίκη στην προσπάθειά του για μια νέα προεδρική θητεία. Αλλά ακόμη και εκεί, οι εκλογές είναι πιθανό να οδηγήσουν σε μεγάλο ανασχηματισμό της άρχουσας ελίτ, συμπεριλαμβανομένης της κορυφαίας τάξης και του στενού κύκλου των ολιγαρχών. Άλλωστε, για την λεπτή συγκαλυμμένη αποτυχία στην Ουκρανία πρέπει να κατηγορηθεί κάποιος, κάποιος άλλος εκτός από την παλιά καλή Volodia.
Η μόνη μεγάλη δύναμη που φαίνεται σταθερή αυτήν την στιγμή είναι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Αλλά και εκεί, ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ εμφανίζεται περισσότερο επικεντρωμένος στη διαχείριση της οικονομικής επιβράδυνσης και της εκκαθάρισης του κόμματος παρά να παρασυρθεί σε διεθνή προβλήματα που δεν υπόσχονται τίποτα παρά μόνο προβλήματα.
Το εκκρεμές κινείται επίσης πιο έντονα προς τις συγκρούσεις, την αστάθεια και τις κρατικές αποτυχίες. Το 2023, ο κατάλογος των «ακυβέρνητων» χωρών περιορίστηκε στη Συρία, τη Λιβύη, τη Σομαλία, το Νότιο Σουδάν και, σύμφωνα με ορισμένους, το Αφγανιστάν. Το 2024 το Σουδάν, παγιδευμένο σε πόλεμο μεταξύ αντίπαλων στρατιωτικών φατριών, είναι βέβαιο ότι θα ενταχθεί στην κατηγορία, ενώ η Μιανμάρ, με τις περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες Karen να επεκτείνονται, οδεύει προς την ίδια κατεύθυνση.
Εάν ελπίζετε πως το εκκρεμές θα κινηθεί προς την ειρήνη, ξανασκεφτείτε το. Στην Ουκρανία, και οι δύο πλευρές, δηλαδή η Ρωσία και το ΝΑΤΟ, εμφανίζονται σε ένα zugzwang που τις κρατά σε σύγκρουση για το άμεσο μέλλον.
Ο πόλεμος της Γάζας πρόκειται να συνεχιστεί το 2024. Ακόμη και όταν το Ισραήλ επιτύχει τους στρατιωτικούς του στόχους, δηλαδή την εξάρθρωση της στρατιωτικής μηχανής της Χαμάς και την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων, μέσα σε λίγες εβδομάδες το τεράστιο έργο της οικοδόμησης ενός νέου status quo είναι βέβαιο ότι θα διαρκέσει πολύ περισσότερο.
Εν τω μεταξύ, ο πόλεμος της Γάζας έχει ήδη εκτοξευθεί στη Βόρεια Υεμένη, που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Χούτι, και σε τμήματα του Λιβάνου, υπό τον πλήρη έλεγχο της Χεζμπολάχ. Οι μάχες με τη συμμετοχή πολιτοφυλακών που ελέγχονται από το Ιράν στη Συρία και το Ιράκ με στοιχεία που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ είναι επίσης πιθανό να αποκτήσουν ευρύτερες διαστάσεις.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι τόσο η Ρωσία όσο και η Τουρκία προετοιμάζονται επίσης για στρατιωτική δράση σε μεγαλύτερη κλίμακα για να εξασφαλίσουν τα κομμάτια της Συρίας υπό τον έλεγχό τους.
Από την πλευρά της, η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν είναι πιθανό να αντιμετωπίσει μια απότομη ταλάντευση του εκκρεμούς προς την αβεβαιότητα τόσο στον τομέα της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής πολιτικής.
Μια άλλη περίπτωση στροφής του εκκρεμούς προς την αντίθετη κατεύθυνση αφορά τα Ηνωμένα Έθνη και τη διπλωματία γενικότερα. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι πιθανό να παραμείνει ανενεργό για το άμεσο μέλλον, ενώ ο Γενικός Γραμματέας, έχοντας παραπατήσει από τον πόλεμο της Γάζας, έχει χάσει μεγάλο μέρος της εξουσίας του ως διαιτητής διεθνών συγκρούσεων.
Στο τέλος της COP28 στο Ντουμπάι νωρίτερα αυτό το μήνα, έγινε πολύς λόγος για την πολυμέρεια που έκανε μια μεγάλη επιστροφή. Αλλά αυτό μπορεί να μην είναι παρά ευσεβείς πόθοι. Το ερχόμενο έτος φαίνεται πιθανό να δει περαιτέρω μείωση της πολυμερούς προσέγγισης και αύξηση των διμερών προσπαθειών για την αντιμετώπιση οικονομικών προβλημάτων και προβλημάτων ασφάλειας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χάραξη πολιτικής μοναχικού σκοπού βρίσκει περισσότερους υποστηρικτές.
Η Ουγγαρία υπό τον Βίκτορ Όρμπαν, για παράδειγμα, αψηφά την ΕΕ φιλοξενώντας έναν Κινέζο κατασκευαστή ηλεκτρικών αυτοκινήτων για να ανταγωνιστεί τους παραγωγούς της ΕΕ. Παρά τη συμφωνία για τον συντονισμό της μεταναστευτικής πολιτικής, τα μέλη της ΕΕ αναπτύσσουν αποκλίνουσες στρατηγικές που ενδέχεται να οδηγήσουν σε διπλωματικές συγκρούσεις το 2024.
Μια ευρύτερη και δυνητικά πιο σημαντική ταλάντευση του εκκρεμούς το 2024 θα ήταν μακριά από τη θολή συναίνεση που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια των χρυσών ημερών της παγκοσμιοποίησης.
Σχεδόν παντού, είμαστε ήδη μάρτυρες μιας επιστροφής στη στενότερη έννοια των εθνικών συμφερόντων. Ο φόβος της εξάρτησης από δυνάμει εχθρικές ή ασταθείς δυνάμεις έχει αναγκάσει πολλές χώρες, ειδικά στην ΕΕ, να κλίνουν προς τον οικονομικό εθνικισμό και να απορρίψουν το επιχείρημα του «συγκριτικού πλεονεκτήματος».
Η Γαλλία, για παράδειγμα, μόλις παρουσίασε ένα σχέδιο αυτάρκειας σε διάφορους τομείς, ιδίως σε φαρμακευτικά προϊόντα, μικροτσίπ και μπαταρίες για ηλεκτρικά οχήματα. Σε μια πιο φολκλορική απομάκρυνση από την παγκοσμιοποίηση, η Γαλλία μόλις αναβίωσε την καλλιέργεια ενός αριθμού φυτών που χρησιμοποιούνται στην κλωστοϋφαντουργία.
Τέλος, το εκκρεμές φαίνεται πιθανό να ταλαντεύεται υπέρ των μικρομεσαίων εθνών ικανών να υιοθετήσουν μη ιδεολογικές και αποτελεσματικές πολιτικές προς το συμφέρον του λαού τους. Σε τελική ανάλυση, κανένα έθνος δεν είναι μικρό ή μεσαίο ως τέτοιο. Είναι η ηγεσία που κάνει μια χώρα μικρή ή μεγάλη.
* Ο Amir Taheri ήταν ο αρχισυντάκτης της καθημερινής Kayhan στο Ιράν από το 1972 έως το 1979. Έχει εργαστεί ή έχει γράψει για αναρίθμητες εκδόσεις, έχει δημοσιεύσει έντεκα βιβλία και είναι αρθρογράφος για το Asharq Al-Awsat από το 1987. Είναι ο Πρόεδρος της Gatestone Europe.