 |
| Houthi supporters rally to mark the Ashura day in Sanaa, Yemen August 8, 2022. REUTERS/Khaled Abdullah |
Οι Ηνωμένες Πολιτείες βομβαρδίζουν την Υεμένη, και σύμφωνα με την ειδησεογραφική κάλυψη ο λόγος είναι μια σειρά πρόσφατων επιθέσεων από μαχητές Χούτι σε εμπορικά πλοία στον Κόλπο του Άντεν. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος των New York Times από την περασμένη εβδομάδα: "Μετά το φράγμα των Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι σταθμίζουν αντίποινα".
Matt Purple - responsiblestatecraft.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Αυτό είναι τεχνικά αλήθεια. Από τον Νοέμβριο, οι Χούτι, οι οποίοι λαμβάνουν όπλα και βοήθεια από το Ιράν, έχουν εκτοξεύσει δεκάδες πυραύλους εναντίον πλοίων σε διεθνείς ναυτιλιακές γραμμές, οδηγώντας ορισμένα πλοία να αποφύγουν εντελώς την Ερυθρά Θάλασσα και να πλεύσουν γύρω από την Αφρική. Όμως, αντίθετα με τα πρωτοσέλιδα, οι Χούτι δεν έγιναν ξαφνικά επιθετικοί πέρυσι ούτε η αμερικανική ανάμειξη στην Υεμένη άρχισε χθες.
Οι ΗΠΑ προσπαθούν να εκδιώξουν τους Χούτι εδώ και σχεδόν μια δεκαετία. Έχουν αποτύχει, και δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε πως η τρέχουσα προσπάθεια θα πετύχει.
Η αμερικανική εμπλοκή στην Υεμένη ξεκίνησε το 2015, αφού οι Χούτι εισέβαλαν και κατέλαβαν την πρωτεύουσα της Υεμένης, τη Σαναά. Σε απάντηση, η γειτονική της Υεμένης Σαουδική Αραβία συγκέντρωσε ένα συνασπισμό αραβικών κρατών και άρχισε να βομβαρδίζει στόχους των Χούτι, με τις ΗΠΑ να παρέχουν όπλα, υλικοτεχνική υποστήριξη και άλλη βοήθεια, όπως ο ανεφοδιασμός των σαουδαραβικών αεροσκαφών στον αέρα. Αυτό θεωρήθηκε ως απρόθυμη ρεαλιστική πολιτική από την πλευρά της Ουάσινγκτον: οι Σαουδάραβες αισθάνθηκαν να τους αφήνει αδιάφορους η πυρηνική συμφωνία της Δύσης με τον μισητό αντίπαλό τους, το Ιράν, οπότε η κυβέρνηση Ομπάμα τους καθησύχασε υποστηρίζοντας τον πόλεμό τους.
Από την αρχή, η σύγκρουση στην Υεμένη ήταν περίεργη για αμερικανική εμπλοκή. Το διακύβευμα ήταν σε μεγάλο βαθμό τοπικά ζητήματα: οι Χούτι ήταν μουσουλμάνοι Ζαϊντί, μια ιδιότυπη αίρεση του σιιτικού Ισλάμ, οι οποίοι ιστορικά διαμαρτύρονταν για διακρίσεις. Είχαν συμμαχήσει με έναν πρώην πρόεδρο της Υεμένης, ο οποίος προσπαθούσε να εκθρονίσει τον τότε σημερινό πρόεδρο της Υεμένης. Υπήρχε επίσης μια θρησκευτική επικάλυψη: οι Χούτι ήταν σιίτες που υποστηρίζονταν από το Ιράν, ενώ οι Σαουδάραβες και οι σύμμαχοί τους ήταν σουνίτες.
Θα περίμενε κανείς ότι η Ουάσινγκτον θα είχε μάθει από την αποτυχία του πολέμου στο Ιράκ να μείνει έξω από ισλαμικές θρησκευτικές μάχες. Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν καθόλου συμφέροντα στην Υεμένη, αυτά ήταν να κρατήσουν σε απόσταση μια σουνιτική ομάδα και εχθρό των Χούτι, την Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο (AQAP). Αντιθέτως, καθώς οι Σαουδάραβες αποσταθεροποιούσαν περαιτέρω την Υεμένη, στο χάος μπήκε και η AQAP. Εξαπλώθηκε σε όλο το ανατολικό τμήμα της χώρας, εδραιώνοντας μια θέση όσο ποτέ άλλοτε, με πολλούς αναλυτές να υποστηρίζουν ότι ήταν το πιο επικίνδυνο παράρτημα της Αλ Κάιντα στη Γη.
Αυτό ήταν άλλο ένα μάθημα από το Ιράκ: η αστάθεια είναι ο καλύτερος φίλος των τρομοκρατών. Οι Χούτι κατά μία έννοια ήταν επίσης μια ηχώ του Ιράκ. Όπως έχει γράψει ο Bruce Riedel, "Η αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 ριζοσπαστικοποίησε βαθιά το κίνημα των Χούτι, όπως έκανε και με πολλούς άλλους Άραβες. ... Ήταν ένα σημείο καμπής που δεν είχε αναγνωριστεί σε μεγάλο βαθμό εκτός Υεμένης, άλλη μια απρόβλεπτη συνέπεια των περιπετειών του Τζορτζ Μπους στο Ιράκ". Τώρα, η αμερικανική επέμβαση στην Υεμένη επέφερε τρομακτικές απώλειες μεταξύ των αμάχων και ανθρωπιστικές διαμάχες, οδηγώντας τους ντόπιους στην αγκαλιά τόσο της Αλ Κάιντα όσο και των Χούτι, των ίδιων των ομάδων που προσπαθούσαμε να σταματήσουμε.
Αυτή είναι η Υεμένη στην οποία η Αμερική ρίχνει σήμερα νέα πυρομαχικά, μια Υεμένη που έχει εξαντληθεί από τον πόλεμο και την αιματοχυσία. Είναι η φτωχότερη χώρα της Μέσης Ανατολής. Τα Ηνωμένα Έθνη λένε ότι είναι το σπίτι της χειρότερης ανθρωπιστικής κρίσης στον κόσμο. Οι Χούθι έχουν επιβιώσει από τον σαουδαραβικό συνασπισμό και είναι όλο και πιο σίγουροι πως μπορούν να ξεπεράσουν κάθε αμφισβητία. Η αναγνωρισμένη από την Αμερική κυβέρνηση της Υεμένης εξακολουθεί να είναι εξορισμένη από τη Σαναά και να έχει ταμπουρωθεί στο νότιο τμήμα της χώρας.
Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαπιστώνουν για άλλη μια φορά πως η εκδίωξη των Χούτι είναι πιο περίπλοκη από ό,τι φαίνεται. Η ρίψη βομβών είναι εύκολη, ο επηρεασμός των γεγονότων στο έδαφος λιγότερο. Έτσι, όπως αναφέρουν οι New York Times, ενώ οι πρόσφατες αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ στην Υεμένη "προκάλεσαν ζημιές ή κατέστρεψαν περίπου το 90% των στόχων που επλήγησαν, [οι δυνάμεις των Χούτι] διατήρησαν περίπου τα τρία τέταρτα της ικανότητάς τους να εκτοξεύουν πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα". Οι Χούτι έχουν από τότε ορκιστεί να προβούν σε αντίποινα κατά των ΗΠΑ, ενώ η Σαναά φιλοξένησε πρόσφατα μια μεγάλη αντιαμερικανική συγκέντρωση.
Πρόκειται για ένα μοτίβο που παίζεται ξανά και ξανά: οι ΗΠΑ επεμβαίνουν κάπου- αυτό ενισχύει τους υποτιθέμενους εχθρούς μας, οι οποίοι εκμεταλλεύονται το χάος και κερδίζουν καρδιές και μυαλά- αυτοί οι εχθροί εξαπολύουν επίθεση- οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν την επίθεση ως πρόσχημα για μια άλλη στρατιωτική δράση- ξεπλένουμε και επαναλαμβάνουμε χωρίς καμία ιστορική μνήμη. Να το θυμάστε αυτό την επόμενη φορά που θα ακούσετε ότι οι Χούτι μας ανάγκασαν να δράσουμε.