Στις αρχές του νέου έτους, ο στρατός κατοχής του Ισραήλ άρχισε να εφαρμόζει την απόσυρση μεγάλου μέρους των δυνάμεών του από τη βόρεια Λωρίδα της Γάζας.
Hasan Illaik - thecradle.co / Παρουσίαση Freepen.gr
Η αποχώρηση αυτή δεν σήμαινε το τέλος του πολέμου στη Γάζα και σίγουρα δεν υποδήλωνε ηρεμία στο μέτωπο Λιβάνου-Ισραήλ. Αντίθετα, η μείωση του ρυθμού του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας αυξάνει τις πιθανότητες ενός ισραηλινού πολέμου στο Λίβανο.
Οι μάχες που λαμβάνουν χώρα μεταξύ του στρατού κατοχής και της Χεζμπολάχ κατά μήκος των νότιων λιβανέζικων συνόρων από τις 8 Οκτωβρίου, για την υποστήριξη της αντίστασης στη Γάζα, αυξάνονται σε ένταση μέρα με τη μέρα.
Η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ προσπάθησαν να μεγιστοποιήσουν την πίεση στη Χεζμπολάχ προειδοποιώντας για την πιθανότητα ενός πολέμου μεγάλης κλίμακας μεταξύ των ισραηλινών δυνάμεων και της λιβανέζικης αντίστασης. Η τακτική αυτή ήταν σε ισχύ πολύ πριν από τη δολοφονία του αναπληρωτή επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς Saleh Al-Arouri στις 2 Ιανουαρίου από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στην Dahiyeh, το νότιο προάστιο της Βηρυτού. Η δολοφονία του Al-Arouri αυξάνει τώρα την πιθανότητα επέκτασης του πολέμου.
Έρχεται το τρίτο στάδιο
Το πρώτο στάδιο του πολέμου του Τελ Αβίβ ήταν η μαζική καταστροφή και η κατοχή της βόρειας Γάζας- το δεύτερο στάδιο είναι η κατάληψη βασικών σημείων στα νότια της Λωρίδας της Γάζας, όπου οι Παλαιστίνιοι πολίτες έχουν συρρεύσει για ασφάλεια. Η τρέχουσα απόσυρση των στρατευμάτων από το βόρειο τμήμα της περιοχής σημαίνει ότι οι Ισραηλινοί εδραιώνουν τα νότια σχέδιά τους και ετοιμάζονται να προχωρήσουν στην τρίτη φάση: τον μακρύ πόλεμο χαμηλής έντασης.
Καθώς εισέρχεται στην τρίτη φάση, ο στρατός κατοχής σκοπεύει να διατηρήσει ένα γεωγραφικό μαξιλάρι γύρω από τη βόρεια Λωρίδα της Γάζας. Σχεδιάζει επίσης να συνεχίσει να καταλαμβάνει την περιοχή της κοιλάδας της Γάζας (κεντρική Γάζα), ενώ ολοκληρώνει τις επιχειρήσεις του στο Χαν Γιουνίς στο νότο.
Η τύχη του άξονα της Φιλαδέλφειας - ή του άξονα Salah ad-Din - μιας λωρίδας γης στα σύνορα μεταξύ της Γάζας και της Αιγύπτου, την οποία το Ισραήλ θέλει να ελέγχει, θα αφεθεί στις διαβουλεύσεις μεταξύ Τελ Αβίβ και Καΐρου. Αυτό γίνεται για να διασφαλιστεί ότι δεν θα συμβούν περιστατικά που θα οδηγήσουν σε ένταση μεταξύ των δύο πλευρών, καθώς και για να εξασφαλιστεί πως οι πρόσφυγες δε θα ρέουν από το νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας προς το Σινά.
Η χερσαία απόσυρση του Ισραήλ από τη βόρεια Γάζα πραγματοποιείται κυρίως επειδή η τράπεζα στόχων του στρατού κατοχής έχει εξαντληθεί. Όλοι οι στόχοι πριν από την έναρξη του πολέμου έχουν καταστραφεί και όλοι οι νέοι επιχειρησιακοί στόχοι έχουν βομβαρδιστεί.
Παρόλα αυτά, η παλαιστινιακή αντίσταση συνεχίζει να διεξάγει επιχειρήσεις εναντίον των ισραηλινών δυνάμεων. Οι οργανώσεις αυτές παραμένουν σχετικά αλώβητες σε ολόκληρη την περιοχή της βόρειας Λωρίδας της Γάζας, γεγονός που θα αυξήσει την ικανότητα της αντίστασης να προκαλεί απώλειες στις τάξεις της κατοχής, τώρα και στο μέλλον.
Αυτή η σαφής ισραηλινή απώλεια - όσον αφορά τους δηλωμένους πολεμικούς στόχους του Τελ Αβίβ - έγινε εμφανής από δύο βασικούς παράγοντες: Πρώτον, ότι ο στρατός κατοχής δεν μπορεί να "καθαρίσει" τη βόρεια Λωρίδα της Γάζας σπίτι προς σπίτι ή σήραγγα προς σήραγγα, επειδή αυτή η διαδικασία θα διαρκέσει χρόνια, θα εκθέσει περισσότερους στρατιώτες του σε κίνδυνο και δεν μπορεί να εφαρμοστεί χωρίς περαιτέρω εκτοπισμό ολόκληρου του πληθυσμού της βόρειας Γάζας ή σφαγή του. Θα πρέπει να σημειωθεί, παρά τις ισραηλινές προσπάθειες να παρουσιαστούν τα πράγματα διαφορετικά, πως εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι εξακολουθούν να βρίσκονται στο βορρά.
Δεύτερον, η ισραηλινή κυβέρνηση πρέπει να επαναφέρει σταδιακά έφεδρους στρατιώτες στην οικονομία της χώρας για να την επανεκκινήσει και να διασφαλίσει ότι οι παραγωγικοί τομείς δε θα εκτεθούν σε ζημιές από τις οποίες η ανάκαμψη θα διαρκέσει πολύ. Αυτό, παρά το γεγονός πως οι ΗΠΑ και μεγάλο μέρος της Ευρώπης εμφανίζονται έτοιμες να βοηθήσουν την οικονομία του Ισραήλ, αν χρειαστεί.
Τα μέτρα αυτά λαμβάνονται επειδή το Ισραήλ έχει προφανώς αποτύχει να επιτύχει τους δύο κύριους στόχους του πολέμου του, δηλαδή την εξάλειψη της αντίστασης υπό την ηγεσία της Χαμάς στη Γάζα και την απελευθέρωση των ισραηλινών αιχμαλώτων που αιχμαλωτίστηκαν από την αντίσταση στις 7 Οκτωβρίου.
Παραμένει ένα βασικό κίνητρο που πρέπει να σημειωθεί: Ο ισραηλινός στρατός καταβάλλει αυτή τη στιγμή όλες τις προσπάθειές του για την εφαρμογή μιας απόφασης των ΗΠΑ να ωθήσει τον πόλεμο από την πρώτη και τη δεύτερη φάση του στην τρίτη φάση πριν από το τέλος Ιανουαρίου 2024. Αυτό απαιτεί τη διαχείριση του πολέμου με πιο αργό βρασμό, τραβώντας λιγότερη προσοχή στην ισραηλινή σφαγή και στον μαζικό πόνο των Παλαιστινίων.
Μετά από τρεις μήνες κτηνωδιών, η Ουάσινγκτον εκτίμησε ότι ο ισραηλινός στρατός δεν είναι σε θέση να εξαλείψει την αντίσταση ή τις πιθανότητες περιφερειακής κλιμάκωσης και σημείωσε τη σημαντική ζημιά που προκλήθηκε στην αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν, καθώς εισέρχεται στην προκριματική περίοδο των προεδρικών εκλογών.
Κλιμάκωση με το Λίβανο
Καθώς ο ισραηλινός στρατός κατοχής κινείται με στόχο να επικεντρώσει τις επιχειρήσεις του στη νότια Λωρίδα της Γάζας, η ένταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά μήκος των λιβανικών συνόρων μεταξύ της Χεζμπολάχ και του ισραηλινού στρατού έχει επίσης αυξηθεί.
Η Χεζμπολάχ αύξησε την στοχοποίηση στρατιωτών κατοχής, τόσο σε εμφανείς θέσεις όσο και μέσα στους οικισμούς της βόρειας Παλαιστίνης.
Οι δυνατότητες πληροφόρησης της Χεζμπολάχ έχουν εξελιχθεί τόσο σε πολυπλοκότητα όσο και σε ακρίβεια τους τελευταίους μήνες. Οι μαχητές της λιβανέζικης αντίστασης έχουν χρησιμοποιήσει τύπους πυραύλων που δεν είχαν χρησιμοποιηθεί προηγουμένως, οι οποίοι έχουν μεγαλύτερο βεληνεκές και καλύτερη καταστροφική ικανότητα από τις προηγούμενες γενιές.
Από την άλλη πλευρά, το Τελ Αβίβ έχει διπλασιάσει τη δύναμη πυρός που χρησιμοποιούσε στο νότιο Λίβανο. Οι Ισραηλινοί συνεχίζουν να περιορίζουν τις επιχειρήσεις τους στην περιοχή νότια του ποταμού Litani και δεν επεκτείνουν το πεδίο δράσης τους παρά μόνο για να στοχεύσουν ομάδες αντίστασης που πραγματοποιούν χτυπήματα στην άλλη πλευρά των συνόρων. Τις τελευταίες εβδομάδες, η καταστροφική ισχύς του στρατού κατοχής έχει αυξηθεί δραματικά από τις πρώτες ημέρες της μάχης.
Αυξάνοντας τα χτυπήματά της, η ηγεσία του Ισραήλ επιδιώκει να προκαλέσει το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό απωλειών στις τάξεις των μαχητών της αντίστασης, καθώς και να σκορπίσει πανικό στους κατοίκους του νότιου Λιβάνου - εκτοπίζοντας περισσότερους από αυτούς και καταστρέφοντας τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό σπιτιών. Αυτό επιβαρύνει τόσο τη Χεζμπολάχ όσο και το λιβανέζικο κράτος στη διαδικασία ανοικοδόμησης μετά το τέλος των εχθροπραξιών.
Αλλά υπάρχει ένας μακροπρόθεσμος στόχος σε αυτή την ισραηλινή στρατιωτική επίδοση. Η κυβέρνηση στο Τελ Αβίβ, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις της, θέλει η Χεζμπολάχ να αποσυρθεί από τα νότια του Λιτάνι, για να διασφαλίσει την ασφάλεια των ισραηλινών εποίκων στη βόρεια Παλαιστίνη που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, είτε οικειοθελώς είτε με εντολή εκκένωσης από τον στρατό τους. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ο αριθμός των Ισραηλινών που εγκατέλειψαν τους οικισμούς τους στην κατεχόμενη βόρεια Παλαιστίνη έχει φτάσει σε περισσότερους από 230.000 ανθρώπους.
Παράλληλα με τις δημόσιες δηλώσεις, άρχισαν να καταφθάνουν στη Βηρυτό μηνύματα από τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, τα οποία απαιτούν αυτό που αποκαλούν "εφαρμογή της απόφασης 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ", δηλαδή την αποχώρηση της Χεζμπολάχ από τα νότια του ποταμού Λιτάνι.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που προκύπτουν, το Τελ Αβίβ στοιχηματίζει ότι η Χεζμπολάχ θα αποθαρρυνθεί, καθώς η οικονομική κατάρρευση του 2019, από την οποία ο Λίβανος δεν έχει ακόμη ανακάμψει, και οι μακροχρόνιες εσωτερικές εντάσεις της χώρας είναι παράγοντες που τελικά θα αποτρέψουν τη Χεζμπολάχ από το να διεξάγει πόλεμο.
Το Ισραήλ ελπίζει, λοιπόν, πως η Χεζμπολάχ θα υποκύψει στις πιέσεις και θα ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του αναφορικά με την απόσυρση των μαχητών της από τη συνοριακή περιοχή με την κατεχόμενη Παλαιστίνη.
Η ισραηλινή αξιολόγηση των λιβανικών υποθέσεων προηγήθηκε της δολοφονίας του Αλ Αρούρι στη Βηρυτό στις 2 Ιανουαρίου. Αλλά με τον ίδιο τρόπο που οι Ισραηλινοί στρατιωτικοί διοικητές και πολιτικοί υποτίμησαν και απέρριψαν τις ένοπλες πρωτοβουλίες της παλαιστινιακής αντίστασης εντός των κατεχόμενων εδαφών πριν από τις 7 Οκτωβρίου, συνεχίζουν να προσκολλώνται σε ένα ξεπερασμένο ισραηλινό υπολογισμό πως η Χεζμπολάχ δε θα ανταποδώσει ποτέ πλήρως ή πως θα το κάνει μόνο με τρόπο που δε θα φτάνει μέχρι τον πόλεμο.
Βέβαια, η Χεζμπολάχ επιδιώκει πραγματικά να περιορίσει το εύρος της στρατιωτικής αντιπαράθεσης και έχει συχνά πιέσει για μια κατάπαυση του πυρός στη Γάζα ώστε να τερματιστούν οι εχθροπραξίες σε ολόκληρη την περιοχή. Η Χεζμπολάχ ενδιαφέρεται εξίσου να μη διαταράξει τη ζωή και τον βιοπορισμό των κατοίκων του νότου.
Αλλά ενώ η Χεζμπολάχ λαμβάνει υπόψη της την πολύπλοκη πολιτική και οικονομική πραγματικότητα του Λιβάνου, δεν είναι διατεθειμένη να κάνει παραχωρήσεις. Πηγές στον άξονα της αντίστασης λένε ότι το Ισραήλ, όπως το βλέπει η Χεζμπολάχ, δεν είναι σε θέση να προχωρήσει σε πόλεμο με το Λίβανο όταν δεν μπορεί καν να αντισταθμίσει ή να χωνέψει τις τεράστιες στρατηγικές απώλειες που έχει υποστεί από την επιχείρηση Al-Aqsa Flood.
Παρά την επιθυμία της να μην επεκτείνει τον πόλεμο, η Χεζμπολάχ έχει ήδη αρχίσει να προετοιμάζεται γι' αυτόν. Η δήλωση του κόμματος της Χεζμπολάχ, που εκδόθηκε μετά τη δολοφονία του Αλ Αρούρι, το δείχνει αυτό, και τα μέτρα και οι εξελίξεις στο πεδίο θα αρχίσουν να εμφανίζονται με τον καιρό.
Αυτό που δεν μπόρεσε να πετύχει το Ισραήλ στη Γάζα (αποκατάσταση της αποτροπής) αντιμετωπίζοντας τις πυκνές γραμμές του Άξονα Αντίστασης της περιοχής, σίγουρα δεν θα του επιτραπεί να το πετύχει στο Λίβανο.
Τα πρώτα σημάδια αυτού θα εμφανιστούν στα σχέδια που αναμένεται να πραγματοποιήσει η Χεζμπολάχ ως απάντηση στην επιδρομή του Ισραήλ στις 2 Ιανουαρίου στη Dahiyeh για τη δολοφονία του Al-Arouri - η πρώτη του είδους της από τον Αύγουστο του 2006 - και στην οποία ο Γενικός της Γραμματέας Hassan Nasrallah είχε προηγουμένως απειλήσει ότι θα απαντήσει.
Το συμπέρασμα είναι πως η εκτίμηση του Τελ Αβίβ για έναν πόλεμο με τον Λίβανο βασίζεται στην ανάγνωσή του ότι η Χεζμπολάχ επιθυμεί να αποτρέψει μια μεγάλη αντιπαράθεση με οποιοδήποτε κόστος. Αυτός ο υπολογισμός δεν είναι μόνο λανθασμένος, αλλά έχει επίσης θολώσει τα ισραηλινά μυαλά σε σημείο που αυτό μπορεί να οδηγήσει από μόνο του στο ξέσπασμα ενός καταστροφικού πολέμου μεταξύ των δύο πλευρών.