Simon Watkins - Oilprice.com / Παρουσίαση Freepen.gr
Αρχικά, στον τομέα της ενέργειας, η νέα συμφωνία δίνει στη Ρωσία το πρώτο δικαίωμα εξόρυξης στο ιρανικό τμήμα της Κασπίας Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένου του δυνητικά τεράστιου κοιτάσματος Chalous. Η ευρύτερη περιοχή της λεκάνης της Κασπίας, συμπεριλαμβανομένων των χερσαίων και των υπεράκτιων κοιτασμάτων, εκτιμάται συντηρητικά πως διαθέτει περίπου 48 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 292 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tcf) φυσικού αερίου σε αποδεδειγμένα και πιθανά αποθέματα. Το 2019, η Ρωσία συνέβαλε καθοριστικά στην αλλαγή του νομικού καθεστώτος της περιοχής των λεκανών της Κασπίας, μειώνοντας το μερίδιο του Ιράν από 50% σε μόλις 11,875% στη διαδικασία, όπως επίσης περιγράφεται λεπτομερώς στο νέο μου βιβλίο. Πριν από την ανακάλυψη του Chalous, αυτό σήμαινε ότι το Ιράν θα έχανε τουλάχιστον 3,2 τρισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα από τη χαμένη αξία των ενεργειακών προϊόντων σε όλα τα κοινά περιουσιακά στοιχεία των πόρων της Κασπίας Θάλασσας στο μέλλον.
Λαμβάνοντας υπόψη τις νεότερες εκτιμήσεις του Ιράν και της Ρωσίας μόνο για εσωτερική χρήση, το ποσό αυτό θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερο. Προηγουμένως, οι εκτιμήσεις ανέφεραν ότι το Chalous περιείχε περίπου 124 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια (bcf) φυσικού αερίου στη θέση του. Αυτό ισοδυναμούσε με περίπου το ένα τέταρτο των αποθεμάτων φυσικού αερίου που περιέχονται στο ιρανικό γιγαντιαίο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars, το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου το 40 τοις εκατό των συνολικών εκτιμώμενων αποθεμάτων φυσικού αερίου του Ιράν και περίπου το 80 τοις εκατό της παραγωγής φυσικού αερίου. Οι νέες εκτιμήσεις είναι ότι πρόκειται για ένα δίδυμο πεδίο, που απέχει μεταξύ τους εννέα χιλιόμετρα, με το "Μεγαλύτερο" Chalous να έχει 208 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στη θέση του και το "Μικρότερο" Chalous να έχει 42 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, δίνοντας ένα συνδυασμένο ποσοστό 250 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου.
Το ίδιο δικαίωμα πρώτης εξόρυξης για τη Ρωσία θα ισχύει τώρα και για τα μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράν στις επαρχίες Khorramshahr και Ilam που συνορεύουν με το Ιράκ. Τα κοινά κοιτάσματα του Ιράν και του Ιράκ επέτρεπαν εδώ και καιρό στην Τεχεράνη να παρακάμπτει τις κυρώσεις που ισχύουν κατά του βασικού πετρελαϊκού της τομέα, καθώς είναι αδύνατο να διακρίνει κανείς ποιο πετρέλαιο προέρχεται από την ιρανική ή την ιρακινή πλευρά αυτών των κοιτασμάτων, πράγμα που σημαίνει πως το Ιράν είναι σε θέση απλώς να μετονομάζει το δικό του πετρέλαιο που έχει υποστεί κυρώσεις σε μη κυρωμένο ιρακινό πετρέλαιο και να το στέλνει όπου θέλει, όπως αναλύεται επίσης διεξοδικά στο νέο μου βιβλίο για τη νέα τάξη της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου. Ο πρώην υπουργός Πετρελαίου, Bijan Zanganeh, τόνισε δημοσίως αυτή ακριβώς την πρακτική όταν είπε το 2020: "Ό,τι εξάγουμε δεν είναι υπό το όνομα του Ιράν. Τα έγγραφα αλλάζουν ξανά και ξανά, καθώς και [οι] προδιαγραφές".
Ένα άλλο πλεονέκτημα των κοινών κοιτασμάτων είναι πως επιτρέπουν ουσιαστικά την ελεύθερη μετακίνηση προσωπικού από την ιρανική στην ιρακινή πλευρά, ενώ η αξιοποίηση των βασικών αναπτύξεων πετρελαίου και φυσικού αερίου σε όλο το Ιράκ αποτελεί βασικό μέρος του μακροχρόνιου σχεδίου του Ιράν, το οποίο υποστηρίζεται πλήρως από τη Ρωσία, για την κατασκευή μιας "χερσαίας γέφυρας" προς τις ακτές της Συρίας στη Μεσόγειο Θάλασσα. Αυτό θα επέτρεπε στο Ιράν και τη Ρωσία να αυξήσουν εκθετικά την παράδοση όπλων στο νότιο Λίβανο και στην περιοχή των Υψιπέδων του Γκολάν στη Συρία για να χρησιμοποιηθούν σε επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Ο βασικός στόχος αυτής της πολιτικής είναι να προκληθεί μια ευρύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, η οποία θα παρασύρει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους σε έναν πόλεμο που δεν μπορεί να κερδηθεί, όπως έγινε πρόσφατα στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, και όπως μπορεί να γίνει σύντομα, καθώς κλιμακώνεται ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς.
Οι τιμές όλων των βιομηχανικών ειδών που διακινούνται μεταξύ της Ρωσίας και του Ιράν, συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού και ενεργειακού υλικού, έχουν επισημοποιηθεί στη νέα συμφωνία, αν και επίσης όχι υπέρ του Ιράν. Για τα ιρανικά προϊόντα που εξάγονται στη Ρωσία, η Τεχεράνη θα λαμβάνει το κόστος παραγωγής συν 8%. Ωστόσο, αυτές οι εξαγωγικές πωλήσεις προς τη Ρωσία δεν θα μεταφερθούν στο Ιράν, αλλά θα κρατηθούν ως πίστωση στην Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας (CBR). Επιπλέον, το Ιράν θα λάβει μια τεράστια υποτίμηση στις συναλλαγματικές ισοτιμίες δολαρίου ΗΠΑ/ρουβλίου ή ευρώ/ρουβλίου που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των πιστώσεών του στην CBR. Αντίθετα, για τα ρωσικά αγαθά που εξάγονται στο Ιράν, η Μόσχα θα λάβει την πληρωμή πριν από την παράδοση και σε πολύ ισχυρότερη συναλλαγματική ισοτιμία που ωφελεί τη Ρωσία. Επιπλέον, η βασική τιμή πριν από οποιονδήποτε υπολογισμό συναλλαγματικής ισοτιμίας θα βασίζεται στην υψηλότερη τιμή που έλαβε η Ρωσία τις προηγούμενες 180 ημέρες για το προϊόν που πουλάει στο Ιράν.
Το σύστημα αυτό ισχύει ανεπίσημα εδώ και αρκετές εβδομάδες και, σύμφωνα με την ανώτερη πηγή του ενεργειακού τομέα στην Τεχεράνη με την οποία μίλησε αποκλειστικά το OilPrice.com την περασμένη εβδομάδα, η Ρωσία εξασφάλισε την υψηλότερη δυνατή τιμή, πουλώντας στη Λευκορωσία με πολύ μεγάλο premium το προϊόν που σκοπεύει να πουλήσει αργότερα στο Ιράν, δημιουργώντας έτσι το απαιτούμενο σημείο αναφοράς για την τιμολόγηση. Οι πληρωμές για αγαθά και υπηρεσίες που δεν εμπίπτουν στην άμεση χρηματοδοτική οδό μεταξύ των κεντρικών τραπεζών των δύο χωρών μπορούν πλέον να γίνονται μέσω διατραπεζικών εμβασμάτων μεταξύ ιρανικών και ρωσικών τραπεζών. Όσες αφορούν επίσης το ρενμίνμπι μπορούν επίσης να γίνουν μέσω του συστήματος Cross-Border Interbank Payment System (CIPS) της Κίνας, της εναλλακτικής της λύσης στο παγκοσμίως κυρίαρχο σύστημα Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunications (SWIFT).
Σε πολλές περιπτώσεις, η επέκταση της στρατιωτικής συνεργασίας μεταξύ του Ιράν και της Ρωσίας συνδέεται με τα στοιχεία του ενεργειακού τομέα της νέας 20ετούς συμφωνίας. Προβλέπεται να σημειωθεί πρόοδος στην αναβάθμιση των εγκαταστάσεων στα βασικά αεροδρόμια και θαλάσσια λιμάνια που έχουν από καιρό στοχοποιηθεί από τη Ρωσία ως ιδιαίτερα χρήσιμα για διπλή χρήση από την αεροπορία και το ναυτικό της, και τα οποία βρίσκονται επίσης κοντά σε σημαντικές εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Στην κορυφή του καταλόγου των ιρανικών αεροδρομίων που η Ρωσία θεωρεί ως τα καλύτερα για διπλή χρήση από την αεροπορία της είναι τα Hamedan, Bandar Abbas, Chabahar και Abadan, και είναι σκόπιμο να σημειωθεί ότι τον Αύγουστο του 2016, η Ρωσία χρησιμοποίησε την αεροπορική βάση Hamedan για να εξαπολύσει επιθέσεις σε στόχους στη Συρία χρησιμοποιώντας τόσο βομβαρδιστικά μεγάλου βεληνεκούς Tupolev-22M3 όσο και μαχητικά κρούσης Sukhoi-34. Στην κορυφή του καταλόγου των θαλάσσιων λιμένων για χρήση από το ναυτικό της είναι τα Chabahar, Bandar-e-Bushehr και Bandar Abbas. Ομοίως συνδεδεμένο με την απόκτηση του πρώτου δικαιώματος εξόρυξης από τη Ρωσία στο ιρανικό τμήμα της Κασπίας Θάλασσας είναι ότι θα της δοθεί επίσης η δυνατότητα κοινής διοίκησης του βόρειου τμήματος αεροδιαστημικής άμυνας της ιρανικής περιοχής της Κασπίας.
Είναι επίσης σκόπιμο να σημειωθεί εδώ πως το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου (EW) του Ιράν μπορεί εύκολα να συνδεθεί με την 19η Ταξιαρχία EW της Νότιας Κοινής Στρατηγικής Διοίκησης της Ρωσίας (Rassvet) κοντά στο Ροστόφ-ον-Ντον, στα βορειοδυτικά της Κασπίας. Αυτό μπορεί επίσης να συνδεθεί με τις δυνατότητες EW της Κίνας. Αυτές οι ικανότητες EW θα περιλαμβάνουν συστήματα παρεμβολής για την εξουδετέρωση της αεράμυνας στην περιοχή. Αυτό θα ενισχυθεί με νέους πυραύλους που προορίζονται να σταλούν στο Ιράν από τη Ρωσία στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας, σύμφωνα με την ανώτερη πηγή του τομέα ασφαλείας της Ε.Ε. με την οποία μίλησε αποκλειστικά το OilPrice.com την περασμένη εβδομάδα. "Επιλεγμένο προσωπικό του IRGC [Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης] θα εκπαιδευτεί στις τελευταίες ρωσικές αναβαθμίσεις αρκετών πυραύλων μικρού και μεγάλου βεληνεκούς - του Kh-47M2 Kinzhal, του Iskander M, του RS-26 Rubezh, του BrahMos3 και του Avangard - πριν ξεκινήσει το σχέδιο κατασκευής τους με άδεια στο Ιράν, με στόχο το 30% αυτών να παραμείνει στο Ιράν, ενώ το υπόλοιπο θα σταλεί πίσω στη Ρωσία", δήλωσε.
"Όλα αυτά σημαίνουν πως η νέα 20ετής συμφωνία μεταξύ του Ιράν και της Ρωσίας θα αλλάξει το τοπίο στη Μέση Ανατολή, τη νότια Ευρώπη και την Ασία, καθώς το Ιράν θα έχει μια πολύ μεγαλύτερη στρατιωτική εμβέλεια που θα του δώσει πολύ μεγαλύτερη επιρροή για να προβάλλει πολιτικές απαιτήσεις σε ολόκληρη την περιοχή", δήλωσε αποκλειστικά στο OilPrice.com την περασμένη εβδομάδα. "Αυτή η εμβέλεια σημαίνει επίσης ότι οι χώρες σε αυτές τις περιοχές θα αισθάνονται πως το να συνεχίσουν να βασίζονται στις ΗΠΑ για την προστασία τους είναι πολύ πιο επισφαλής επιλογή από ό,τι ήταν πριν", κατέληξε.