 |
| pixabay / Chickenonline |
Ted Snider - libertarianinstitute.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Ωστόσο, οι εκλογές μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν την απλή εντολή που η Δύση δίνει στην Ταϊβάν, να απομακρυνθεί από την Κίνα και να τρέξει στην αγκαλιά της Αμερικής.
Στο νέο της βιβλίο, Russia, China and the West in the Post-Cold War Era, η Suzanne Loftus παραθέτει δημοσκοπήσεις του 2021 που δείχνουν ότι μόνο το 38% των Ταϊβανέζων επιθυμεί την ανεξαρτησία από την Κίνα. Το 50% υποστηρίζει το status quo χωρίς ενοποίηση και ανεξαρτησία και ένα επιπλέον 5% προτιμά την ενοποίηση με την Κίνα. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις έχουν διαπιστώσει πως το 91,4% υποστηρίζει το status quo, ακόμη και όταν το 78,4% πιστεύει ότι η Ταϊβάν και η Κίνα δεν είναι η ίδια χώρα.
Αλλά οι σχέσεις είναι ακόμη πιο περίπλοκες από αυτό. Πολλοί άνθρωποι στην Ταϊβάν υποστηρίζουν ισχυρότερες σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δεν τις εμπιστεύονται. Μια έρευνα του 2023 σχετικά με την αντίληψη του κοινού για τις ΗΠΑ στην Ταϊβάν αποκαλύπτει ότι μόνο το 33,9% του πληθυσμού πιστεύει ότι οι ΗΠΑ είναι μια αξιόπιστη χώρα. Το ποσοστό αυτό ήταν 45% μόλις πριν από δύο χρόνια.
Έχει γίνει πολύς λόγος για την παρατήρηση από την Κίνα της αμερικανικής αντίδρασης στην Ουκρανία ως πρότυπο για το πώς θα αντιδρούσαν οι ΗΠΑ σε μια σύγκρουση στην Ταϊβάν. Αλλά και η Ταϊβάν παρακολουθεί, και για τον ίδιο λόγο. Οι New York Times αναφέρουν ότι η απόφαση των ΗΠΑ να μην στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία έχει αμφισβητήσει την εμπιστοσύνη του λαού της Ταϊβάν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μελέτες διαδικτυακών συζητήσεων στην Ταϊβάν, αναφέρουν οι Times, δείχνουν αυξανόμενη ανησυχία πως οι ΗΠΑ δεν θα έρθουν να βοηθήσουν την Ταϊβάν. Πολλοί φοβούνται ότι οι ΗΠΑ θα τους εγκαταλείψουν όταν θα χρειαστεί. Η αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν επίσης δεν βοήθησε. Και η ανάμνηση της αμερικανικής ανατροπής του 1979, όταν οι ΗΠΑ θεωρήθηκε πως εγκατέλειψαν την Ταϊβάν υπέρ των σχέσεων με την Κίνα, είναι ακόμη οδυνηρή και ισχυρή.
Πρόσφατα υπήρξαν και άλλες ενδείξεις ότι ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ με την Κίνα δεν εξελίσσεται σύμφωνα με το σχέδιο και πως η Κίνα κινείται προς τη δική της κατεύθυνση.
Μέρος αυτής της κατεύθυνσης είναι προς τη Ρωσία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες απέτυχαν να δημιουργήσουν έστω και λίγο φως ημέρας μεταξύ της Κίνας και της Ρωσίας σχετικά με την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία. Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στις 18 Ιανουαρίου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως οι σχέσεις Ρωσίας-Κίνας βρίσκονται στην καλύτερη κατάσταση που ήταν ποτέ. Οι "σχέσεις είναι πιο σταθερές, αξιόπιστες και πιο προηγμένες", είπε, "από μια στρατιωτική ένωση στην προηγούμενη κατανόηση της εποχής του Ψυχρού Πολέμου". Ο Λαβρόφ δήλωσε ότι η σχέση αυτή θα πρέπει να αποτελεί πρότυπο για τον κόσμο, καθώς "σε όλες τις περιπτώσεις, τα συμφέροντα της Ρωσίας και της Κίνας καταλήγουν σε κοινό παρονομαστή μετά από διαπραγματεύσεις, και αυτό αποτελεί παράδειγμα για την επίλυση οποιωνδήποτε ζητημάτων από οποιονδήποτε άλλο συμμετέχοντα στην παγκόσμια επικοινωνία".
Η Κίνα έχει έρθει πιο κοντά στη Ρωσία, αλλά δεν έχει διευκολύνει τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Ουκρανία. Στις 16 Ιανουαρίου, ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky έφτασε στο Νταβός της Ελβετίας για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Στο πρόγραμμα ήταν μια συνάντηση στην οποία συμμετείχαν 83 χώρες για να συζητήσουν το ειρηνευτικό σχέδιο της Ουκρανίας. Η Κίνα αρνήθηκε να συμμετάσχει.
Ο επικεφαλής του προεδρικού επιτελείου της Ουκρανίας Andriy Yermak δήλωσε ότι είναι ζωτικής σημασίας η παρουσία της Κίνας στο τραπέζι των μελλοντικών συναντήσεων για την ειρηνευτική φόρμουλα της Ουκρανίας και πως το Κίεβο ανυπομονούσε να συναντηθεί με Κινέζους αξιωματούχους ενώ βρισκόταν στο Νταβός. Ο Yermak είχε αφήσει να εννοηθεί ότι ο Zelensky θα είχε την ευκαιρία να μιλήσει με τον Κινέζο πρωθυπουργό Li Qiang κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Νταβός.
Υπήρχε η ευκαιρία. Αλλά δεν υπήρξε συνάντηση. Το Politico αναφέρει ότι "η απόφαση της Κίνας να μην συναντηθεί με τους Ουκρανούς φάνηκε σκόπιμη και όχι αποτέλεσμα προβλήματος προγραμματισμού". Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε πως η Κίνα απέρριψε ρητά το αίτημα της Ουκρανίας.
Η Κίνα εξέπληξε επίσης τα αμερικανικά σχέδια με την ηρεμία των υδάτων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας. Η στρατηγική των ΗΠΑ για τον Ινδο-Ειρηνικό του 2022 αναφέρει ότι η μεγαλύτερη δύναμη της Αμερικής στην περιοχή είναι το "δίκτυο συμμαχιών και εταιρικών σχέσεων ασφαλείας" και ότι "θα συνεργαστεί με συμμάχους και εταίρους για να εμβαθύνει τη διαλειτουργικότητά μας και να αναπτύξει προηγμένες πολεμικές ικανότητες, καθώς τους υποστηρίζουμε στην υπεράσπιση των πολιτών τους και των κυρίαρχων συμφερόντων τους". Η αποτροπή στοχεύει στην Κίνα. Μια χώρα-κλειδί που προσδιορίζεται στη στρατηγική είναι οι Φιλιππίνες.
Το Φεβρουάριο του 2023, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας με τις Φιλιππίνες που διευρύνει την πρόσβαση των ΗΠΑ σε στρατιωτικές βάσεις των Φιλιππίνων. Οι ΗΠΑ θα αποκτήσουν πρόσβαση σε τέσσερις ακόμη βάσεις εκτός από τις πέντε στις οποίες έχουν ήδη πρόσβαση. "Με τη συμφωνία", αναφέρει το BBC, "η Ουάσινγκτον έραψε το κενό στο τόξο των συμμαχιών των ΗΠΑ που εκτείνεται από τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία στο βορρά έως την Αυστραλία στο νότο", περικυκλώνοντας την Κίνα.
Αλλά στις 18 Ιανουαρίου, η Κίνα και οι Φιλιππίνες κατέληξαν σε μια δική τους συμφωνία. Οι δύο χώρες συμφώνησαν να περιορίσουν τις εντάσεις. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών φέρεται να δήλωσε πως "οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συνεχίσουν να βελτιώνουν την επικοινωνία και να χρησιμοποιούν φιλικές διαπραγματεύσεις για τη διαχείριση των διαφορών τους στη θάλασσα". Το Υπουργείο Εξωτερικών των Φιλιππίνων δήλωσε: "Οι δύο πλευρές είχαν ειλικρινείς και παραγωγικές συζητήσεις για την αποκλιμάκωση της κατάστασης στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να αντιμετωπίσουν με ηρεμία τα επεισόδια, εάν υπάρξουν, μέσω της διπλωματίας".
Στο τέλος του 2023, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ συναντήθηκαν στο Σαν Φρανσίσκο για να προσπαθήσουν να αποκλιμακώσουν την αυξανόμενη ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Κινέζοι αξιωματούχοι ζήτησαν από τον Μπάιντεν να προβεί σε μια σαφή, δημόσια δήλωση μετά τη συνάντησή του με τον Σι, επιβεβαιώνοντας πως οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν υποστηρίζουν την ανεξαρτησία της Ταϊβάν και υποστηρίζουν τον στόχο της Κίνας για ειρηνική ενοποίηση με την Ταϊβάν. "Ο Λευκός Οίκος", αναφέρει το NBC, "απέρριψε το κινεζικό αίτημα".
Εν τω μεταξύ, στην Ταϊβάν, ο Λάι -ο οποίος έχασε την κυβερνητική πλειοψηφία του κόμματός του με την υποστήριξη του 40% των ψηφοφόρων, σε σύγκριση με πάνω από 50% στις προηγούμενες εκλογές- υποσχέθηκε να διατηρήσει το status quo με την Κίνα, προσθέτοντας ότι "η Ταϊβάν είναι ήδη μια κυρίαρχη και ανεξάρτητη χώρα και δεν υπάρχει λόγος να κηρύξουμε την ανεξαρτησία".
Από την Ταϊβάν μέχρι την Ουκρανία και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, η αμερικανική σχέση με την Κίνα είναι πιο περίπλοκη από ό,τι προβάλλουν συχνά τα δυτικά μέσα ενημέρωσης και τα σχέδιά της δεν εξελίσσονται πάντα όπως γράφτηκαν χωρίς προκλητικές επιρροές.