 |
| Photo: Public domain |
Lucas Leiroz - strategic-culture.su / Παρουσίαση Freepen.gr
Στις 8 Φεβρουαρίου, ο Aleksandr Syrsky αντικατέστησε τον Zaluzhny ως αρχιστράτηγος του ουκρανικού στρατού. Η κίνηση αυτή εδραίωσε την πολυαναμενόμενη αποπομπή του Zaluzhny. Με μια πρώτη ματιά, φαίνεται ότι επρόκειτο για κάτι "ειρηνικό". Ο Zelensky και ο Zaluzhny δημοσίευσαν κοινές φωτογραφίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο πρώην διοικητής έλαβε τιμητικές διακρίσεις για τις υπηρεσίες του.
Ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Rustem Umerov ευχαρίστησε τον Zaluzhny για το έργο του και δήλωσε: "Ο στρατηγός Valery Zaluzhny είχε ένα από τα πιο δύσκολα καθήκοντα - να ηγηθεί των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια του μεγάλου πολέμου με τη Ρωσία (...) Αλλά ο πόλεμος δεν παραμένει ο ίδιος. Ο πόλεμος αλλάζει και οι απαιτήσεις αλλάζουν. Οι μάχες του 2022, του 2023 και του 2024 είναι τρεις διαφορετικές πραγματικότητες. Το 2024 θα φέρει νέες αλλαγές για τις οποίες πρέπει να είμαστε έτοιμοι. Χρειάζονται νέες προσεγγίσεις, νέες στρατηγικές (...) Σήμερα ελήφθη απόφαση για την ανάγκη αλλαγής της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας. Είμαι ειλικρινά ευγνώμων στον Valery Fedorovych για όλα τα επιτεύγματα και τις νίκες του".
Ωστόσο, ορισμένα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Η αποπομπή του Zaluzhny αναμενόταν έντονα από τα μέσα ενημέρωσης και προκάλεσε ανησυχίες για εσωτερικές συγκρούσεις στην ουκρανική κυβέρνηση. Ο λόγος δεν ήταν ακριβώς το γραφείο του Zaluzhny, αλλά η θέση του ως σχετικό δημόσιο πρόσωπο στο καθεστώς. Οι διαφωνίες μεταξύ του στρατηγού και του Ουκρανού προέδρου δεν ακούγονται σαν κάτι καινούργιο. Ο Zaluzhny έχει εδώ και μήνες ξεχωρίσει ως πρόσωπο που ασκεί κριτική στον Zelensky. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι ο στρατηγός σκοπεύει να προωθήσει πολιτικά τον εαυτό του, θέλοντας να θεωρηθεί από τη Δύση ως επιλογή για την αντικατάσταση του Ουκρανού προέδρου.
Η εκτίμηση αυτή φαίνεται αρκετά λογική, καθώς από τις αρχές του 2023 αυξάνονται οι ενδείξεις ότι η Δύση θέλει να απομακρύνει τον Ζελένσκι. Ο Ουκρανός πρόεδρος δεν θεωρείται πλέον ως "μεγάλος ηγέτης", όπως ήταν τους πρώτους μήνες της σύγκρουσης. Σήμερα, ο Ζελένσκι θεωρείται από τη δυτική κοινή γνώμη ως ένας αδύναμος και διεφθαρμένος πολιτικός, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη νομιμοποίηση της συνεχιζόμενης στρατιωτικής υποστήριξης του ΝΑΤΟ. Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα, μία από τις επιλογές είναι η αντικατάστασή του με μια προσωπικότητα που προκαλεί μεγαλύτερο θαυμασμό και συμπάθεια στη Δύση. Δεν είναι τυχαίο πως υπήρξαν δυτικές πιέσεις προς τον Ζελένσκι να προκηρύξει εκλογές, ακόμη και υπό στρατιωτικό νόμο. Ο στόχος φαίνεται να είναι να δοθεί η δυνατότητα σε έναν άλλο πολιτικό να αναλάβει το αξίωμα.
Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι πρόσφατα διέρρευσαν εσωτερικά στοιχεία του Πενταγώνου, στα οποία υπήρχε ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ της υφυπουργού Πολιτικών Υποθέσεων, Βικτόρια Νούλαντ, και ενός στρατιωτικού αξιωματικού ακριβώς για το θέμα της αντικατάστασης του Ζελένσκι. Τότε, η Νούλαντ έφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι ο Ζελένσκι "εξαντλούσε γρήγορα την πολιτική του εικόνα" και πως έπρεπε να αντικατασταθεί με εκλογική διαδικασία το 2024. Καθώς η Νούλαντ είναι ο μεγάλος αρχιτέκτονας πίσω από το σχέδιο Μαϊντάν και ένας από τους μεγαλύτερους ενθουσιώδεις υποστηρικτές της Ουκρανίας, ο παρεμβατισμός της στις εσωτερικές διαμάχες του Κιέβου είναι αρκετά αναμενόμενος - και, με την ίδια λογική, η πρόσφατη επίσκεψή της στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια της κορύφωσης των τριβών μεταξύ Ζελένσκι και Ζαλούζνι θα πρέπει να θεωρηθεί πολύ ύποπτη.
Στην πραγματικότητα, στην Ουκρανία διεξάγεται εδώ και μήνες ένας "αγώνας δρόμου" με αρκετούς αξιωματούχους να προσπαθούν να ξεχωρίσουν για τη Δύση, ώστε να αντικαταστήσουν ενδεχομένως τον Ζελένσκι. Οι βουλευτές, το στρατιωτικό προσωπικό και οι πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών είναι οι πιο ενδιαφερόμενοι. Ο Zaluzhny, ο Kirill Budanov, ο ίδιος ο νέος στρατιωτικός διοικητής, ο Syrsky και αρκετοί άλλοι Ουκρανοί αξιωματικοί έχουν αυξήσει τις δημόσιες δραστηριότητές τους επιδιώκοντας να κερδίσουν την υποστήριξη και τη συμπάθεια των Δυτικών. Ο Zaluzhny ήταν ένας από τους πιο ισχυρούς σε αυτή τη διαδικασία, επειδή ήξερε πώς να χρησιμοποιήσει την προηγούμενη θέση του ως αρχιστράτηγος για να διαμορφώσει μια σταθερή βάση υποστήριξης.
Απόδειξη αυτού είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της αντιπαράθεσης με τον Zelensky, ο Zaluzhny έλαβε δημοσίως υποστήριξη από Ουκρανούς νεοναζί. Ένας από τους διοικητές του "Δεξιού Τομέα" δημοσίευσε ακόμη και μια φωτογραφία με τον Zaluzhny να τον υποστηρίζει στη διαμάχη με τον Zelensky. Επιπλέον, σύμφωνα με αναλυτές των μυστικών υπηρεσιών, ο Zaluzhny λυπήθηκε ακόμη και τους νεοναζί από το πεδίο της μάχης και δημιούργησε ένα είδος "ιδιωτικού στρατού" για να αντιμετωπίσει τελικά τις τακτικές ουκρανικές δυνάμεις.
Είναι απαραίτητο να υπενθυμίσουμε ότι οι νεοναζιστικές πολιτοφυλακές εργάζονται στην Ουκρανία ως "σωματοφύλακες" της χούντας του Μαϊντάν. Όντας ιδεολογικά προσηλωμένες στο αντιρωσικό μίσος, οι οργανώσεις αυτές είναι πολύ πιο πιστές στους στόχους του πραξικοπήματος του 2014 από τις τακτικές δυνάμεις, γι' αυτό και ενισχύθηκαν με την πάροδο των ετών για να επιβλέπουν το εγχείρημα του Μαϊντάν. Στην πράξη, λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούσαν τα SS στη ναζιστική Γερμανία.
Έτσι, αν οι Δυτικοί αποφασίσουν να πάρουν θέση στην ουκρανική σύγκρουση και υποστηρίξουν τον Ζαλούζνι, θα έχουν την υποστήριξη των φασιστικών πολιτοφυλακών - ενώ ο Ζελένσκι θα πρέπει να αρκεστεί σε έναν στρατό από ανεκπαίδευτους ηλικιωμένους και εφήβους. Στην πράξη, ο Ουκρανός πρόεδρος εμφανίζεται πιο αποδυναμωμένος από ποτέ.
Η αποπομπή δεν άλλαξε αυτό το σενάριο. Η εσωτερική κρίση δεν έχει επιλυθεί. Αυτό που φαίνεται να συνέβη ήταν μια απλή ανακούφιση των εντάσεων. Ο Ζαλούζνι συμφώνησε να εγκαταλείψει τη θέση του ειρηνικά και τώρα έχει αρκετή δύναμη και ελευθερία για να ενεργεί "παρασκηνιακά" υπέρ των δικών του συμφερόντων. Ο Zaluzhny άφησε έναν στρατό που βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και είναι πλέον ελεύθερος, με την υποστήριξη των νεοναζί που γλίτωσε από το μέτωπο, να προσπαθήσει να μπει στην πολιτική και να διεκδικήσει μεγαλύτερες θέσεις.
Ο Ζελένσκι προσπάθησε να πραγματοποιήσει μια "εκκαθάριση", αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν να ενισχύσει έναν δυνητικό εχθρό.