 |
| Servicemen stand next to a HIMARS M142 High Mobility Artillery Rocket System during the Dynamic Front military exercise led by the United States, in Oksbol, Denmark March 30, 2023. Ritzau Scanpix/Bo Amstrup via REUTERS |
Η παταγώδης αποτυχία της ουκρανικής αντεπίθεσης του 2023, την οποία το Κίεβο διαφήμισε ως το διπλό χτύπημα που μπορεί να βγάλει τη Ρωσία από τον πόλεμο, οδήγησε τους υποστηρικτές των μαξιμαλιστικών πολεμικών στόχων στην Ουκρανία να αναθεωρήσουν το χρονοδιάγραμμά τους για τη νίκη.
Dr. Mark Episkopos - responsiblestatecraft.org / Παρουσίαση Freepen.gr
Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας (AFU), σύμφωνα με αυτή την αναδυόμενη συναίνεση, μπορούν να αποκρούσουν τις συνεχιζόμενες ρωσικές επιθέσεις και να αναπληρώσουν την ικανότητά τους για νέες επιθέσεις το 2025 με συνεχή δυτική υποστήριξη. Το κλειδί σε αυτά τα σχέδια είναι μια διττή αξιολόγηση των δυνατοτήτων κρούσης και των δύο πλευρών.
Η άποψη αυτή υποστηρίζει ότι η Ουκρανία, εάν εφοδιαστεί με αρκετούς "game-changing" πυραύλους μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς, μπορεί να υποβαθμίσει επιτυχώς τους ρωσικούς κόμβους διοικητικής μέριμνας και ελέγχου (C2) και να καταστήσει μεγάλες εκτάσεις των κατεχόμενων εδαφών - συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας - ακατάλληλες για τις ρωσικές δυνάμεις. Τέτοιες προοπτικές συμπληρώνονται και συχνά συνοδεύονται από την παράλληλη παρατήρηση πως οι ρωσικές δυνάμεις εξαντλούν σε κρίσιμο βαθμό τα βασικά πυρομαχικά και, ως εκ τούτου, δεν έχουν την ικανότητα να ασκήσουν συνεχή μακροπρόθεσμη πίεση στις ουκρανικές υποδομές.
Και οι δύο προσεγγίσεις, οι οποίες προσκαλούν τους δυτικούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να διπλασιάσουν τους μαξιμαλιστικούς πολεμικούς στόχους της Ουκρανίας με την ελπίδα ότι κάτι που θα πλησιάζει την ολοκληρωτική νίκη μπορεί να εξασφαλιστεί με αρκετή χρηματοδότηση και επιμονή, είναι βαθιά λανθασμένες και κινδυνεύουν να θέσουν το Κίεβο και τους δυτικούς εταίρους του σε ακόμη πιο επισφαλή στρατιωτική θέση κατά το επόμενο έτος.
Η AFU έλαβε περίπου 20 βαλλιστικούς πυραύλους εδάφους M39 Block I Army Tactical Missile System, ή ATACMS, από τις Ηνωμένες Πολιτείες στα τέλη του 2023. Αυτοί οι πύραυλοι παλαιότερης παραλλαγής, οι οποίοι διαθέτουν βεληνεκές 170 χιλιομέτρων, φέρονται να χρησιμοποιήθηκαν από την AFU για να πλήξουν αεροδρόμια που ελέγχονται από τη Ρωσία στη νότια και την ανατολική Ουκρανία.
Σε μια επιστολή του Νοεμβρίου 2023, μια ομάδα νομοθέτες κάλεσε την κυβέρνηση Μπάιντεν να μεταφέρει περισσότερα ATACMS, συμπεριλαμβανομένων προηγμένων παραλλαγών μεγαλύτερου βεληνεκούς, στην Ουκρανία με στόχο τη διατήρηση της "απαίτησης της AFU για ικανότητα βαθιάς επίθεσης". Ο πρώην Αμερικανός στρατηγός Μπεν Χότζες υποστήριξε ότι η παροχή ATACMS και άλλων δυτικών πυραύλων, συμπεριλαμβανομένων των γερμανικών πυραύλων κρουζ Taurus, θα απομονώσει τη ρωσοκρατούμενη Κριμαία και θα την καταστήσει ακατάλληλη για τις ρωσικές δυνάμεις. "Τα ATACMS με βεληνεκές 300 χιλιομέτρων θα καταστήσουν την Κριμαία ακατάλληλη μόλις φτάσουν στο Θέατρο. Δεν υπάρχει μέρος για το ρωσικό ναυτικό, την αεροπορία, την εφοδιαστική να κρυφτούν στην Κριμαία", έγραψε ο Hodges. "Σχετικά με τα ATACMS για την Ουκρανία, μην συμβιβαστείτε με μια δουλειά που έγινε μισή".
Όπως και με άλλα σχέδια που διαμορφώθηκαν γύρω από τη χρήση των "wunderwaffen" που αλλάζουν το παιχνίδι στην Ουκρανία, η σκέψη για μαζικά πλήγματα ATACMS προϋποθέτει πολύ συχνά έναν στατικό ρωσικό αντίπαλο ανίκανο να προσαρμοστεί σε αυτά τα όπλα με την πάροδο του χρόνου.
Σκεφτείτε την εισαγωγή το 2022 των προμηθευόμενων από τις ΗΠΑ πυραύλων HIMARS στο πεδίο της μάχης, οι οποίοι επέτρεψαν μια σειρά επιτυχημένων χτυπημάτων της AFU σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία υψηλής αξίας στην Ουκρανία. Η φάση του μέλιτος των HIMARS της AFU έφτασε σταδιακά στο τέλος της, καθώς οι Ρώσοι έμαθαν να διασκορπίζουν αποτελεσματικότερα τις αποθήκες πυρομαχικών τους, να μπλοκάρουν τους δυτικούς πυραύλους ακριβείας και να χρησιμοποιούν πιο εξελιγμένες πρακτικές αεράμυνας.
Η ρωσική διοίκηση γνωρίζει ποια δυτικά όπλα δεν έχουν ακόμη παραδοθεί στην Ουκρανία και, σε αυτό το στάδιο του πολέμου, είχε μήνες, αν όχι χρόνια, για να προσομοιώσει τα αποτελέσματά τους και να καταρτίσει προληπτικά αντίμετρα εναντίον τους, αμβλύνοντας το στοιχείο του τεχνολογικού αιφνιδιασμού που έδωσε στους πυραύλους HIMARS ένα σύντομο αλλά πραγματικό παράθυρο επιχειρησιακής επιτυχίας το 2022. Είναι σχεδόν βέβαιο πως ο ρωσικός στρατός θα συνεχίσει να τελειοποιεί τις μεθόδους διασποράς της δύναμής του και να αναπτύσσει πρόσθετα αντίμετρα για να μετριάσει τις μελλοντικές επιπτώσεις των δυτικών πυραύλων μεσαίου και μεγάλου βεληνεκούς στο πεδίο της μάχης.
Η Ρωσία θα μπορούσε ομοίως να απαντήσει στις διευρυμένες δυτικές παραδόσεις πυραύλων με ένα ευρύ φάσμα ασύμμετρων μέτρων διευκολύνοντας μια επικίνδυνη κλιμάκωση της έντασης του πολέμου. Η Μόσχα, η οποία μέχρι στιγμής έχει επιλέξει να εξοντώνει την Ουκρανία και τους δυτικούς υποστηρικτές της με συνειδητό ρυθμό, μπορεί να αξιοποιήσει τον σημαντικό και αυξανόμενο έλεγχο κλιμάκωσης που διαθέτει, επιστρατεύοντας περισσότερες από τις δυνατότητες κρούσης της στις ουκρανικές υποδομές και ενισχύοντας τις επιθετικές επιχειρήσεις σε όλη τη γραμμή επαφής στα ανατολικά και νότια της χώρας.
Οι πύραυλοι που παρέχονται από τη Δύση μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επιβολή επιχειρησιακού κόστους στις ρωσικές δυνάμεις με πλήγματα σε στόχους και υποδομές υψηλής αξίας, αλλά οι επιθέσεις αυτές έχουν περιορισμένη μακροπρόθεσμη στρατηγική αξία. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι μπορούν να διεξαχθούν σε αρκετά μεγάλη κλίμακα ώστε να νικήσουν αποφασιστικά τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία, ούτε -όπως σημειώνει ο Anatol Lieven του Ινστιτούτου Quincy- μπορούν να καταστήσουν τη ρωσική παρουσία στην Κριμαία αφόρητη εάν δε συνοδεύονται από επιτυχημένες χερσαίες επιθέσεις μεγάλης κλίμακας για την εκδίωξη των Ρώσων από τη νοτιοανατολική Ουκρανία.
Δεν υπάρχει τίποτα που να υποδηλώνει, ιδίως υπό το πρίσμα της δαπανηρής αποτυχίας της αντεπίθεσης του 2023, πως η AFU θα αναπτύξει το επιθετικό δυναμικό που είναι απαραίτητο για τέτοιες προόδους στο ορατό μέλλον. Τα ουκρανικά πλήγματα με πυραύλους που προμηθεύτηκαν από τη Δύση έχουν εκδιώξει τμήματα του ρωσικού ναυτικού από την Κριμαία, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο τα από καιρό εγκαταλελειμμένα σχέδια της Μόσχας για αμφίβιες αποβάσεις στην Οδησσό και το Μυκόλοϊβ. Αλλά η απώλεια και η μετεγκατάσταση αυτών των πλοίων, αν και αναμφισβήτητα αποτελεί υλικό πλήγμα για τη Ρωσία, δεν είναι και δεν υπήρξε ποτέ κρίσιμος παράγοντας για την ικανότητα των ρωσικών χερσαίων δυνάμεων να διατηρήσουν την κατοχή της νότιας Ουκρανίας.
Όχι λιγότερο λανθασμένη είναι η συνοδευτική αντίληψη ότι η Ρωσία αντιμετωπίζει τις δικές της κρίσιμες ελλείψεις πυραύλων. Οι ρωσικές δυνάμεις, προέβλεψε ο επικεφαλής των στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών της Ουκρανίας Kyrylo Budanov σε συνέντευξή του στις 31 Δεκεμβρίου 2022, έχουν αρκετούς πυραύλους για δύο επιθέσεις μεγάλης κλίμακας. Η κορυφαία αξιωματούχος των εσθονικών μυστικών υπηρεσιών Μάργκο Γκρόσμπεργκ δήλωσε τον Ιανουάριο του 2023 ότι η Ρωσία διαθέτει τα πυρομαχικά ακριβείας για να συνεχίσει να επιτίθεται στην Ουκρανία για "τους επόμενους τρεις με τέσσερις μήνες ή μέχρι την άνοιξη και, από μια πιο απαισιόδοξη άποψη, έξι με εννέα μήνες". Αυτές και παρόμοιες εκτιμήσεις ουκρανών και δυτικών αξιωματούχων, παρά το γεγονός πως διαψεύδονται συνεχώς από τα γεγονότα επί του πεδίου τα τελευταία δύο χρόνια, παραμένουν ακόμη και στον πρόσφατο διάλογο για την Ουκρανία.
Αν και είναι αδύνατο να εκτιμηθούν με ακρίβεια τα αποθέματα της Ρωσίας σε διάφορα πυρομαχικά ακριβείας ανά πάσα στιγμή, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι το Κρεμλίνο έχει αμβλύνει τους δυτικούς εξαγωγικούς ελέγχους και έχει εδραιώσει με επιτυχία την αμυντική-βιομηχανική του βάση ώστε να διατηρήσει τουλάχιστον, αν όχι να συνεχίσει να αυξάνει, τις ρωσικές ικανότητες κρούσης μεγάλου βεληνεκούς βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα. Η σταθερή παραγωγή πυρομαχικών ακριβείας της Ρωσίας προσφέρει μια έντονη αντίθεση με τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση της αεράμυνας της Ουκρανίας μπροστά στα ανελέητα ρωσικά πλήγματα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, υπονομεύοντας περαιτέρω την εύθραυστη αντίληψη ότι ο χρόνος είναι με το μέρος της Ουκρανίας.
Καμία από αυτές τις δύο ιδέες -δηλαδή ότι η Ουκρανία μπορεί να νικήσει αν πλημμυρίσει με δυτικό βαρύ οπλισμό και πως η Ρωσία βρίσκεται στα πρόθυρα εξάντλησης των αποθεμάτων της- δεν είναι καινούργια. Πράγματι, και οι δύο αντιλήψεις αποτελούν μέρος της αρχικής σκέψης που οδήγησε ορισμένους δυτικούς πολιτικούς και παρατηρητές να καταλήξουν στο συμπέρασμα κατά τη διάρκεια του 2022 ότι η AFU μπορεί να νικήσει τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης.
Όμως, μετά από δύο χρόνια σκληρών μαχών στις οποίες η Ρωσία κέρδισε σταδιακά το πάνω χέρι, και τα διακυβεύματα είναι υψηλότερα από ποτέ και το κόστος των συνεχιζόμενων λανθασμένων υπολογισμών, δυνητικά καταστροφικό. Έχει καθυστερήσει εδώ και καιρό οι υποστηρικτές του Κιέβου και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού να επιδιορθώσουν μια ρεαλιστική θεωρία της νίκης, η οποία θα λαμβάνει υπόψη της, αντί να συσκοτίζει, τις άσχημες συνθήκες που αντιμετωπίζει η Ουκρανία και θα προσφέρει ένα βιώσιμο πλαίσιο για τον τερματισμό του πολέμου με τους καλύτερους δυνατούς όρους για το Κίεβο και τη Δύση.